REVIEWRhapsody

Luisteren

Werner Ero | 06 mei 2015 | PrimaLuna

Om over voldoende ingespeelde exemplaren te kunnen beschikken stelt Harry van Dalen van Rhapsody voor deze test het eigen demo paar Accordo’s welwillend ter beschikking. Importeur/fabrikant Durob Audio zorgt op zijn beurt voor een hagelnieuwe PrimaLuna HP versterker, die voor deze test zelfs compleet met alle benodigde EL34, KT120 en zelfs de nieuwe KT150 eindbuizen word aangeleverd! Terwijl ik op de achtergrond start met het immer tijdrovende inspelen van zowel de versterker als alle bijgeleverde sets eindbuizen, buig ik mij in de luisterruimte als eerste over de Accordo’s. Wat ook nu weer meteen opvalt, is dat zowel de vormgeving als maatvoering zo bijzonder en afwijkend is, dat ze in nagenoeg ieder interieur een prachtige, maar zeker ook integere blikvanger zullen vormen. Harry drukte mij vooraf nog een keer extra op het hart, dat ze qua opstelling echt bovengemiddeld ver ingedraaid moeten worden om alle gehoormatige parameters optimaal samen te laten vallen. Toch blijkt het ondanks die aanvullende kennis eenmaal thuis, in eerste instantie nog helemaal niet zo gemakkelijk om beide luidsprekers echt mooi gelijk in te draaien! Want zeker op de luisterplek gezeten kun je door de sterk weglopende en gebogen kastvormen niet echt goed een bepaald referentiepunt vormen. Van een koper kreeg ik tussentijds de waardevolle tip om hier een laser voor te gebruiken (is in iedere bouwmarkt tegen een redelijk bedrag te koop) en natuurlijk kun je door goed luisteren ook al snel verder komen.

Maar ik vind het wel een punt van aandacht. In de eerste fase van deze test speel ik nog met mijn eigen referentie Unison Research Performance single ended buizenversterker, terwijl ik een maand verder, na het voldoende inspelen van zowel de PrimaLuna HP versterker en alle eindbuizen, overschakel op deze nieuwe ster aan het PrimaLuna firmament. Mijn eerste indrukken van de Accordo omvatten eigenlijk twee zaken. Het eerste is een bovengemiddeld sterke uitdrukkingsvaardigheid in combinatie met een heel, expressief levendig, tastbaar en humaan geluid. Terwijl ik als tweede aspect op een hele reeks aan vreemde fasedraaiingen word getrakteerd! Oef, wat is dit nu? Al snel blijkt dat Harry een waar woord heeft gezegd wat betreft het indraaien van de Accordo’s, want de weergevers blijken inderdaad bovengemiddeld gevoelig te zijn voor het plaatsen (echt ver uit elkaar) en het dus echt fors indraaien om alles echt op zijn plaats te laten vallen. Uiteindelijk zelfs zo ver dat de denkbeeldige assen van beide speakers elkaar ruimschoots voor mijn luisterstoel moeten kruisen. Normaliter heb ik gehoormatig een hekel aan weergevers die te veel worden ingedraaid. Vooral omdat je dan vaak in een te beperkt gebied naar een echt goede 3D stereoweergave kunt luisteren, de tonale balans dan vaak te direct en zelfs te schel kan worden en je een zo overtrokken pin point presentatie kan krijgen die je in een live situatie nooit kunt waarnemen! Maar deze Accordo’s blijken één van de uitzonderingen op deze regel te zijn, want het levert uiteindelijk wel het gewenste resultaat op. Na al deze aandacht is de weergave plotsklaps getransformeerd van potentieel aardig, naar een bijna magische klankbelevenis waar letterlijk alles in klopt! Ik heb zelfs nog nooit een weergever meegemaakt waar deze verschillen zo nadrukkelijk worden geëtaleerd als bij de Accordo.



Wie nog de oorspronkelijke door Franco Serblin ontworpen Sonus faber modellen kent of bezit, zal in de Accordo onmiddellijk de handtekening van de meester herkennen. Als heel mooi voorbeeld grijp ik nu eens niet naar een bewust mooi opgenomen audiofiel album, maar haal dit keer ‘In Vogelvlucht’ van Herman van Veen (cd Harlekijn 833 240-2) uit 1987 weer eens voor de dag. Wie op de Accordo nummers als Suzanne, Fiets, Anne en Signalen aan zich voorbij hoort trekken, wordt werkelijk heen en weer geslingerd door de diepere boodschap die in deze nummers verborgen zit. Een prachtige eigenschap die helaas bij veel hedendaagse luidsprekers en audioproducten inmiddels grotendeels verloren is gegaan. In een tijd waarin bijna iedere test bol staat met de opmerkingen dat er weer meer details in dezelfde muziek te horen zijn en dat het geluid wederom nog schoner en nog ‘zwarter’ klinkt dan voorheen, presenteert de Accordo met een topversterker en een goede bron, veel meer de onderliggende boodschap en natuurlijke expressie inclusief bezieling in de muziek. Wat echter niet wil zeggen dat je op deze luidsprekers alleen maar een ‘ademende’ melodie hoort en alles wat audiofiel is maar wordt overgeslagen! Integendeel zelfs, want naast de opvallend natuurlijk gefocuste presentatie met een hoge mate aan expressiviteit en vloeiende, levendige klankkleuren, is de Accordo ook in staat om bijna ieder muziekstuk op een onthullende manier open te trekken. Je hoort dus heel veel informatie, die echter wel op een natuurlijke manier wordt gepresenteerd. Het hoge middengebied en hoge tonen bereik zijn daarbij relatief luid of voor in de mond afgestemd, wat vooral bij buizen door hun standaard klankkleurrijkdom en vloeiende karakter goed past. Maar ook solid state ontwerpen met voldoende vulling en onderhuidse kracht vormen een goede combinatie met deze veeleisende monitoren. Vooral wat extra vermogen kan geen kwaad en hierdoor is deze  PrimaLuna HP versterker een extra goede combinatie met de Accordo.



De invloed van de DiaLogue HP
Hoewel je in een bepaalde opstelling uiteraard altijd luistert naar een totaalcombinatie, valt over de HP versie en vooral zijn invloed op het totaalgeluid toch ook wel het nodige te vertellen. Allereerst vind ik zelf dat ook samen met de Accordo zowel de EL34, KT120 als KT150 eindbuizen allemaal heel goed presteren. De EL34 geeft daarbij het meest smeuïge, ‘lieve’ en op een bepaalde wijze intieme geluid. Terwijl de aanmerkelijk krachtiger KT120 en KT150 representanten, het geluid duidelijk voller, krachtiger, meer gestoken en zeker ook meer gecontroleerd presenteren. Voor mij is het trouwens de eerste keer dat ik een versterker thuis hoor waar de nieuwe KT150 eindbuizen in gebruikt kunnen worden en het staat voor mij als een paal boven water dat deze laatste incarnatie van de KT familie, ook de meest neutrale en accurate is. Een erg fraaie buis. KT120 eindbuizen vragen altijd wat meer inspeeltijd om zichzelf helemaal te kunnen ontplooien en zijn op een wat andere manier door de fabrikant gevoiced. Het is misschien net wat minder kernachtig en gestoken, maar op een andere manier ook heel mooi natuurlijk, ‘full bodied’ en vooral erg goed in het PrimaLuna concept passend. Een minpuntje vind ik trouwens dat de KT150’s eigenlijk net wat te groot zijn voor deze PrimaLuna versterker.

Tussen de voor- en achterste rij zit namelijk net wat te weinig ruimte waardoor je één van de rijen een tikje schuin moet zetten zodat ze elkaar niet letterlijk aanraken. Ook erg interessant is het omschakelen van Ultra Linear naar de Triode stand. In de eerste stand is de versterker echt de spreekwoordelijke ‘powerhouse’. Alles is krachtig, gestoken, kleurrijk en lekker dynamisch. Zeker een fraai live album als bijvoorbeeld A Fortnight in France (cd Blue Note Records T243 5 782/421) van het nog immer excentrieke zangtalent Patricia Barber, staat werkelijk vol met nummers die deze aspecten zeer goed illustreren. Het begint al met de energiek pulserende ritmepatronen van ‘Gotch’a, de stille boodschap en onderhuids drijvende kracht van ‘Dansons la Gigue!’, het heerlijk loom achter in de maat gespeelde ‘Witchcraft’, en met als fier hoogtepunt de verstilde intro van ‘Norwegian Wood’. Een nummer wat later uitmond in een ware gepassioneerde instrumentale climax van in extase verkerende muzikanten. De PrimaLuna DiaLogue Premium HP en Franco Serblin Accordo, geven dit muzikale meesterwerk met zoveel passie, fijn dynamiek en intensiteit weer, als maar weinig andere combinaties binnen deze prijsklasse en afmetingen toe in staat zijn. Wanneer ik vervolgens omschakel naar triode, veranderen er een aantal zaken in de muziek. Het geheel wordt zachter, wat meer sonore en de bijna ontembare kracht wordt omgebogen naar wat meer gevoel, zachtheid en intimiteit. Een heel mooi gereedschap dus om uw set geheel naar uw eigen hand, stemming en sfeer te zetten! Ook bij alle andere gedraaide muziek komen deze verschillen duidelijk naar voren, waarbij het aan uzelf is wat u in welke situatie prefereert.



Conclusie
Twee heel bijzondere merken en ontwerpen die duidelijk afwijken van de grote massa. Dit zowel qua denkwijze, concept als klankmatig. Vooral de Accordo is een passend postuum eerbetoon aan een van de grootste hedendaagse luidsprekerontwerpers. Deze luidsprekers zijn gemaakt met een ziel, hoewel tijdens de testperiode ook is gebleken dat niet iedereen de op een bepaalde manier uitgesproken, voor in de mond liggende, expressieve weergave op een zelfde manier waardeert. Maar is dat niet nog altijd beter dan al die ‘me too’ producten die allemaal op een soortgelijke wijze een zelfde soort klank genereren? Producten mogen wat mij betreft best op een bepaalde manier kleur bekennen en uitgesproken zijn en de Accordo is hier misschien wel één van de sterkste voorbeelden van. De PrimaLuna DiaLogue Premium HP, loopt wat dat betreft misschien wat meer in het ‘gareel’. Maar is ook eigenzinnig genoeg om voor veel zoekende muziekliefhebbers een waardig andere alternatief te bieden. Technisch tijdens de testperiode foutloos en veelzijdig met al zijn op afstand bedienbare mogelijkheden, functionaliteiten, super stille transformatoren en rijkelijke hoeveelheid aansluitingen. Ook gehoormatig zal deze nieuwste PrimaLuna loot denk ik bij velen in de smaak vallen omdat het voldoende vermogen om bijna alles aan te sturen combineert met een muzikaal betrokken, volle, dynamische en transparante klank. Bevrijdend anders is nu eenmaal een keuze.

Prijzen
Franco Serblin Accordo Solid Walnut € 6.950,- per paar incl. Stands
Franco Serblin Accordo Grey HD € 7.950,- per paar incl. Stands
PrimaLuna DiaLogue Premium HP in zwart of zilver € 3.950,- met EL34 eindbuizen

www.durob.nl
www.rhapsody.nl






EDITORS' CHOICE