REVIEWHolborne

Toonarm

Ook het ontwerp van de 10 inch arm is ingenieuzer dan je op het eerste gezicht zou verwachten. Zelf dacht ik aanvankelijk aan een één punt gelagerde arm. Op het moment dat ik de arm aanraakte wist ik echter dat dit geen uni pivot kon zijn. Het wiebelige karakter - zoals ik dat ken van de jarenlang door mij gebruikte JMW 9 arm – ontbrak volledig. Mijn tweede gedachte was dan ook dat het hier ging om een cardanisch lager. Ook dat bleek echter niet te kloppen. Het is een gebalanceerde unipivot arm – een zogenaamde dualpivot arm (patent pending) – die de voordelen van beide typen lagering in zich verenigt. Door de tweepunt lagering is axiaal draaien van de arm – met alle ongewenste gevolgen van dien – volledig uitgesloten. De armbuis is gemaakt van carbon en gevuld met dempend materiaal. De afneembare headshell lijkt op die van een aantal Clearaudio armen maar in tegenstelling tot die Duitse varianten is de hoek ten opzichte van de armbuis bij deze Zwitser gefixeerd. Het contragewicht bestaat uit drie delen en er zijn meerdere headshells beschikbaar waardoor de arm compatibel is met de overgrote meerderheid van de op de markt beschikbare elementen. Hoewel de arm leverbaar is met de interne bekabeling en de interlink naar de phono versterker uit één stuk, is het testexemplaar uitgerust met de interne bekabeling die uitmondt in een onder de draaitafel geplaatste vijfpolige SME mini-din aansluiting. Dit heeft als groot voordeel dat er voor de verbinding met de phono gebruik kan worden gemaakt van een zelf gekozen merk en type interlink.

Lyra Kleos

Ondanks dat de Japanse Lyra elementen afkomstig zijn uit het gebied dat recent getroffen is door een grote aardbeving, heeft dit geen gevolgen gehad voor de productie. Jonathan Carr is de succesvolle ontwerper van de beroemde en door velen geliefde Lyra elementen. Met de introductie van de Lyra Delos is hij qua ontwerp een nieuwe weg ingeslagen. De duurdere Kleos is het tweede MC element dat vanuit die nieuwe zienswijze is ontworpen. Het bijzondere van het ontwerp is dat de opstellingslijn van de spoeltjes en het magnetisch circuit te allen tijde onder de goede hoek staat. Dit is van belang voor het faserein produceren van geluid. Bij de meeste MC elementen verandert de hoek van de spoeltjes en het magnetisch circuit op het moment dat de naald het vinyl raakt en er een bepaalde druk op de naald uitgeoefend wordt. Bij de KLeos, net als bij de Delos en de andere nieuwe Lyra elementen die nog zullen volgen, blijft de hoek echter wel constant. Tijdens het fabriceren van het element zijn de onderlinge verhoudingen optimaal ingesteld en die blijven tijdens het aftasten onveranderd. Dit maakt dat het element niet alleen beter spoort, maar ook een hogere resolutie en een groter dynamisch bereik heeft. Zoals bij alle elementen het geval is, is ook de Kleos gebouwd door Yoshinori Mishima. Hij wordt daarin bijgestaan door Akiko Ishiyama, een leerling die het voorbereidende werk doet. Omdat Mishima de enige is die zich bezig houdt met “finishing, voicing, measuring & testing” van de Lyra elementen geldt er voor alle typen een wachttijd. Om die reden was het Kleos element pas kort voor de show in Sneek gearriveerd en had het daarom ook nog maar enkele draaiuren achter de rug toen hij bij de show demo’s werd ingezet. De Kleos is een medium weight, medium compliance, low-impedance MC element. Hij heeft een frequentiebereik van 10 Hz tot 50 kHz. De cantilever is een Ogura boron met daaraan bevestigd een door Lyra ontworpen long footprint line-contact stylus (3 um x 75 um. De spoeltjes in de massieve metalen body (7075 alloy) zijn van 6-N high-purity copper, de interne impedantie is 5.4 ohm, de tracking angle is 20 graden en de compliance 12x10 cm/dyne at 100 Hz. De aanbevolen naalddruk voor dit 8.8 gram wegende, in satin silver uitgevoerde, element is 1.6 tot 1.75 gram. De aanbevolen afsluitimpedantie loopt van 91 Ohm tot 47000 Ohm, waarbij de juiste waarde bepaald dient te worden aan de hand van luisterindrukken. Deze impedantie zal in ieder systeem een andere waarde kunnen hebben, afhankelijk van het merk/type phono voorversterker, de systeem samenstelling en de luistervoorkeuren van de gebruiker.

Analoge referentieset

Sinds kort hangt er in de SME 309 arm van mijn TW Acustics Raven Two draaitafel een Lyra Delos element. Dat is middels een gebalanceerde Magic Link Reference Phono kabel van John van Gent verbonden met de ASR Basis Exclusive Phono. Ook tussen de ASR en de Unison Research P70 zit een zelfde kabel, ditmaal afgemonteerd met rca connectoren. De P70 is middels Siltech luidsprekerkabels verbonden met Opera Callas Diva vloerstaande luidsprekers. De Holborne draaitafel is beluisterd in combinatie met twee phono voorversterkers; de genoemde ASR Basis Exclusive en de Blue Amp model 42. Alle gebruikte netkabels zijn van Essential Audio Tools.


EDITORS' CHOICE