REVIEW47 Labs

LP weergave

René van Es | 23 juni 2005 | 47 Labs

De Millennium LP mat en puck vormen een ander verhaal dan de CD mat. Ten eerste heb je te maken met de afstelling van de armhoogte. Want het toevoegen of veranderen van een mat heeft invloed op de aftasthoek van de diamant. Op veel armen is de hoogte instelling eenvoudig te veranderen, maar er zijn ook armen waar hoogte instelling met opvulringen moet plaatsvinden. Pas je de hoogte niet aan, en verander je daarmee de aftasthoek, dan is het zinloos naar het effect van de mat te luisteren. Het veranderen van de aftasthoek heeft namelijk te veel invloed op het eindresultaat. Ten tweede is het zo dat mijn Garrard 301 een metalen plateau heeft dat kan zingen als een bel als het niet wordt gedempt met een rubber of kurken mat. De mat die ik standaard toepas is een Loricraft kurk mat die bestaat uit twee delen van elk 1 mm dik. Door het bovendeel te vervangen door de Millennium mat, die ook exact 1 mm dik is, hoef ik niets te veranderen aan de aftasthoek/hoogte van de arm en blijf ik gewaarborgd van voldoende demping van het draaiplateau. Zodat dat niet kan gaan "zingen". Ik kan op deze manier snel wisselen van mat en zaken vergelijken.

Millennium pucks en matten (c) Xingo (c) Xingo (c)Millennium pucks en matten (c) Xingo (c) Xingo (c)

De Millennium mat heeft aan Ă©Ă©n kant een glad carbon oppervlak. De andere kant is voorzien van een viltlaag, waarbij het middengedeelte vrij blijft als uitsparing voor het plaat etiket. De meegeleverde puck is gemaakt uit zirkoon staal. De opbouw lijkt op de pucks die je onder apparatuur zet, een carbon afdekking aan Ă©Ă©n kant, terwijl de platenpuck aan de andere kant een viltlaag heeft. Net als de bijbehorende LP mat. De puck weegt 94 gram, wat beduidend minder is dan mijn Transrotor puck van 415 gram. Telkens heb ik een cyclus doorlopen waarbij of de dubbele kurkmat met Transrotor puck dienst deed. Of de carbon zijde van de Millennium mat de plaat ondersteunde en de Millennium puck met de carbon zijde naar onder op de plaat rustte. En als derde mogelijkheid lag de carbon zijde op een enkele laag kurk, de viltkant van de mat maakte contact met de plaat en de puck lag met de viltkant naar beneden op de LP. Ik neem aan dat u zich een voorstelling kunt vormen van de sandwich. Heeft uw platenspeler een kunststof plateau (Blue Note, Clearaudio, Vpi etc), dat zelf al resonanties dempt, dan hoeft u uiteraard alleen de Millennium mat toe te passen en blijft kurk of rubber achterwege.

Millennium pucks en matten (c) Xingo (c) Xingo (c)De eerste plaat die ik probeer is een exemplaar van Lori Spee. Met de carbon zijde boven maakt Millennium de claim dat de mat een zeer ruimtelijk effect heeft helemaal waar. Het stereobeeld is ineens veel breder dan normaal met de kurk mat. Daar staat tegenover dat de stem van Lori een stuk minder nadruk krijgt en juist de instrumenten om haar heen extra opvallen. Draai ik de Millennium mat en de puck om, dan is het de stem van Lori die uitspringt boven het orkest. Het stereobeeld is kleiner, compacter en intiemer. De vilt kant lijkt nog het meeste op kurk, al balanceert kurk iets meer de verhouding tussen stem en instrumenten. Een opname van The Carpenters bevat als achtergrond koor echte kinderstemmen. Die stemmetjes laten zich niet altijd als kinderstemmen weergeven, wat duidelijk blijkt met de matten. Met kurk zijn de kinderen het meeste "kind". Vilt is een goede tweede, carbon volgt op enige afstand. Maar carbon geeft wel dat heel brede beeld en maakt piano spel ineens geweldig. Dat de stem van Karen Carpenter daarmee minder opvalt, vormt zelfs een pluspunt. Vilt maakt de muziek wat ruiger en harder dan carbon. Zonder daarmee scherp te worden. The Weavers kun je met drie matten op drie manieren weergeven.

Kurk maakt het geluid van sambaballen nauwelijks herkenbaar. Het beeld is net zo breed als met vilt, maar wel dieper. Carbon maakt het podium veel breder. De stemmen en muziek plaatsen meer naar voren. In de sambaballen is elke korrel hoorbaar. Een tweede stem is weggedrukt naar achteren. Het onderscheid tussen stemmen en instrumenten is zonder meer goed. Vilt plaatst de groep dichter op elkaar. Een harmonieuzer geheel ontstaat. De tweede stem komt terug, de sambaballen verdwijnen grotendeels uit beeld. Opvallend dat met vilt stemmen steeds een extra zetje in positieve richting krijgen. Tenslotte klassiek werk van Corelli opgenomen op de geweldige plaat "Die Röhre". Kurk vormt een goed gemiddelde tussen vilt en carbon. Carbon vind ik het meeste kleuren. Maakt ook minder levendig. Pluspunt het brede beeld wat elke muzikant de ruimte geeft. Vilt aan de bovenzijde als directe ondersteuning van de plaat zorgt voor een diepe bas. De meest muzikale klank, de minste kleuring, maakt de muziek speels, ruimer en aangenamer dan de twee andere opties. Jammer is dat vilt het minst goed is in het dempen van rumble geluiden, mee geperst in de groef en/of een beetje afkomstig van het loopwerk.


Conclusie


Accessoires "doen" iets met het totaal geluid van een set. De vraag is altijd, wordt het geheel beter of slechter of alleen maar anders? Het resultaat zal in belangrijke mate afhangen van uw smaak en voorkeur. Probleemloos is het toepassen van de Millennium CD mat. Die werkt in elke speler (uitgezonderd Teac VRDS) en doet alleen maar goede dingen. Een meer gestoken geluid, meer nadruk op stemmen en middengebied, beter gedefinieerd laag, meer muziek en minder techniek. De pucks vormen een ander verhaal. De invloed die ze hebben op het resultaat van een CD speler moet in uw beleving passen. Meer snelheid, meer ritme, een hogere plaatsing van het stereobeeld. Maar ook minder (rommelig) laag en op bepaalde instrumenten een waarneembare klankverandering. Of de klankverandering gunstig of ongunstig is hangt af van uw geheugen voor klanken en hoe vaak u instrumenten live beluistert. Dat laatste is immers onze enige referentie.

Millennium pucks en matten (c) Xingo (c) Xingo

De LP mat en platenpuck zorgen voor zulke grote verschillen in weergave dat u mij geen voorkeur hoort uitspreken. Bovendien zorgt de kurk onderlaag, die nodig is voor mijn Garrard 301, voor een extra complicatie. Als ik al een lichte voorkeur zou hebben dan is het om de viltlaag van de Millennium mat boven te houden en de carbon laag of direct op het plateau te laten rusten of op een andere ondergrond. Waar ik met de CD mat rustig durf te stellen dat hij altijd een verbetering geeft, raad ik u met de LP mat dringend aan zelf te experimenteren op uw eigen speler. En daarbij goed te letten of de aftasthoek gelijk blijft om geen valse indruk te krijgen.

Prijzen:
M-Puck, set van 3 pucks 128 euro
M-Puck Vario, set van 3 inclusief 1 verstelbare puck 188 euro
M-Mat, carbon platenmat met puck 128 euro
M-CD-Mat, carbon CD mat 49 euro

Zie oa ook High Fidelity Discs om accessoires te bestellen.

Importeur:
Melodia Audio import:
R.J.H. Fortuijnstraat 101
1019 WJ Amsterdam
Telefoon: 0626 776787
Fax 020 4196111
Email: info@melodia-audio.nl
Web: www.melodia-audio.nl

Gebruikte Hardware: 

Analoog:

  • Garrard 301 motor unit op DIY console met Transrotor puck en Loricraft kurk mat
  • Pro-ject 9" carbon fiber arm
  • Benz-Micro Glider L2 low output MC element
  • Van Medevoort PHM3 phono amp

Digitaal:

  • Marantz SA8400 vM SA-CD speler met AudioMart modificatie
  • Marantz CD63SE CD speler met Trichord Clock 2 modificatie
  • Musical Fidelity X-DAC V3 d/a converter met zwaardere voeding

Versterking:

  • Marsh Sound Design MSD P2000b voorversterker
  • Van Medevoort PA240 eindversterker
  • PrimaLuna Prologue Two geĂŻntegreerde versterker

Luidsprekers:

  • Focal-JMlab Electra 927 Be
  • Impulse IMP

Stroomvoorziening:

  • Netsnoeren: Kemp, Läpp, Crystal Cable Power Reference, Supra LoRad
  • Netspanning: Kemp Elektroniks Power Source netfilter, Kemp Elektroniks Balanced Source Isolator, Supra MD-06 EU Mk II verdeelblok, separate audiogroep, AHP glas + Neozed zekeringen

Kabels en accessoires:

  • Interlinks analoog: Crystal Cable Connect Reference XLR en cinch, Crystal Cable Picollo, Chord Company Chameleon Silver Plus
  • Interlinks digital: Canare Digiflex II Gold
  • LS-kabels: Crystal Cable Speak Reference, Chord Company Odyssey 4
  • Meubels: Spectral Straight TV915, Target VW1 wandbeugel, Ikea Oppli
  • LS-stands: Alphason Aragon AG60-s
  • Overig: Master Base Mbase/1, Acoustic Analysing TVA dempers, Millennium pucks en matten, WBT en Sharkwire stekker materiaal


EDITORS' CHOICE