Zowel hoorns als veel klassieke (en moderne) buizenversterkers blinken uit in het presenteren van een helder (‘clarity’ is een betere omschrijving), uiterst dynamisch, schoon en realistisch geluid. Dat vraagt om een uiterst gebalanceerde match tussen de hoorns, de versterkers, de akoestiek en de plaatsing. Juist omdat hoorns en buizenversterkers al van nature aanleg hebben tot een realistische presentatie van opgenomen materiaal, kun je heel snel ‘over the top’ gaan. Het geluid kan dan te helder, scherp, uitgedund, harsh en zelfs schreeuwerig gaan klinken. De kunst is om hoornsystemen in combinatie met tube-electronics exact de juiste klank te laten presenteren als de stem of het instrument dat in de studio speelt.
Ook is het een uitdaging om hoornsystemen homogeen en geïntegreerd te doen klinken. Al heel snel is daarvoor een wat grotere luisterruimte nodig. Anders ontstaat er een systeem waar elke hoorn (mid, laag en hoog) als aparte geluidsbron identificeerbaar is. Ervaring met de Avantgarde Trio leert dat er toch wel wat meters nodig zijn tussen de hoorns en de luisterpositie om die homogeniteit te bereiken. Maar als het klopt, dan is het ook meteen erg goed. Een luister-ervaring van vele jaren geleden komt nu in gedachten. In de luisterruimte speelde toen de Avantgarde Duo, samen met Audio Note versterkers. Een grammofoonplaat met werk van Paul de Leeuw maakte de suggestie dat je als luisteraar gewoon aanwezig was in een klein theater levensecht. Een van die spectaculaire momenten die soms optreden tijdens de kennismaking met nieuwe hificomponenten. Met de ogen dicht kun je zo’n systeem opnieuw horen spelen, compleet met alle geluidsmatige details die toen zo opvallend waren.
De Zero XD Teil Aktiv speelde samen met de ‘standaard’ versie van de ATM-300. Zonder nu te willen beweren dat de ultieme prestatie met deze set werd bereikt (kwestie van tijd), werd het wél duidelijk waar de grote pluspunten van dit soort systemen liggen. Vanzelfsprekend doet een Air Tight op het midden en hoog weer andere dingen dan de ingebouwde (solid state) eindversterkers zoals de Zero 1 die heeft. Er is een toename in dynamics, realisme, klank, stage-afbeelding, transparantie en detaillering. Combinaties van drivers die een verschillend werkingsprincipe hebben, zijn vaak hoorbaar. De oudere modellen van de Duo lieten meestal echt het verschil horen tussen het dynamische en actieve laag en de beide hoorns voor mid en high. De Zero XD Teil Aktiv laat een veel betere integratie horen, zonder nou te beweren dat deze ultiem onhoorbaar is.
Dat wordt gevoelsmatig gecompenseerd door de voortreffelijke kwaliteit van het laag. Snel, gedefinieerd, diep en zo neutraal mogelijk. Dat vormt dan een basis voor die nauwelijks te kloppen eigenschappen die hoorns in combinatie met buizenversterkers kenmerken. Die ultieme dynamics, de fraaie klank en dat volledig fysiek aanwezige en grijpbare realisme. Met solid state kun je een eind komen, maar dat vergt veel kennis en er zijn ook weer niet al te veel solid state versterkers die overtuigende niveaus van realisme kunnen presenteren. Bij elkaar maakt deze set dus op een overtuigende manier muziek. Een hoornsysteem in een compact formaat, met digitale processing voor het laag en naar keuze tube-aansturing voor het midden en hoog van het niveau dat Air Tight biedt. De Zero TA zal daarnaast in een kleinere kamer eerder een geïntegreerd geluidsbeeld neerzetten dan de grotere hoornsystemen van Avantgarde of andere merken.
Conclusie
De Avantgarde Zero Teil Aktiv heeft ingebouwd processor-gestuurd laag en een ingebouwde eindversterker. De mid en hoog hoorns zijn afhankelijk van een externe versterker. Hiervoor kunnen buizen en solid state versterkers worden gekozen in elke denkbare kwaliteitsklasse. De Air Tight ATM-300 is zowat een classic en presenteert een dynamisch, realistisch en transparant geluidsbeeld. Het bouwen van systemen met buizenversterkers en hoorns vraagt veel deskundigheid. De kunst is om de sterke eigenschappen, zoals realisme, natuurlijkheid, transparantie, stage-afbeelding en dynamiek te optimaliseren binnen de match met de luidsprekers, zonder dat die eigenschappen ‘over the edge’ gaan. Zo’n systeem moet instrumenten en stemmen nog steeds op dezelfde manier laten horen zoals ze live klinken. De Zero TA, samen met de ATM-300 kwam daar dicht in de buurt. Dat vraagt om gewenning bij de luisteraar. Zo’n geluidsbeeld is vaak net zo confronterend als livemuziek en dwingt vaak betrokkenheid af bij de toehoorder. Het geeft een veel echter en inzichtelijker beeld van wat er zich muzikaal afspeelt. Met zulke systemen wordt het luisteren naar muziek een soort inhoudelijke verkenningstocht, waarbij steeds nieuwe inzichten ontstaan. Het ‘I’ll be there’ effect van zo’n systeem is vaak erg verslavend.
Avantgarde Zero Teil Aktiv € 10.750,-
Air Tight ATM-300 met Electro Harmonics buizen vanaf € 11.250,-
X-fi Audio Import
Tel: 0344-570777
E-mail: info@x-fi.nl
www.x-fi.nl