Samen met een zevental Nederlandse dealers en twee reisleiders van importeur GP Acoustics worden we na een voorspoedige vlucht meteen bij aankomst hartelijk verwelkomd door Hegel’s verkoopleider, Anders Ertzeid. Om voorafgaande aan het Hegel bezoek helemaal in Noorse sferen te komen, staat als eerste een kennismaking met de stad Oslo en de bijbehorende architectonische, culinaire en zelfs audiofiele geneugten op het programma.
Oslo blijkt op een relatief vlak gedeelte van het voornamelijk heuvel- en bergachtige landschap aan het begin van de Oslofjord te zijn gelegen. Hoewel de stad zichtbaar een grote omvang heeft, heerst overal voor Nederlandse begrippen een soort van beheersing, rust en overzicht. Bijzonder is dat Oslo ondanks de vrij hoge noordelijke breedtegraad, door de cruiseschepen in de nabije haven en het opvallend grote aantal drukbezochte terrassen, een volslagen anders en vooral veel zuidelijker beeld geeft dan ik ooit had verwacht. Tijdens het stadsbezoek blijkt de stad een prettige en georganiseerde mengelmoes van oud en nieuw te zijn. Maar ook één waarbij het oude in sneltreinvaart voor het nieuwe plaats aan het maken is. Het hypermoderne in 2008 voltooide en pal aan de haven gelegen Operahuis, is hier misschien wel het mooiste architectonische voorbeeld van. Vooral aan de langzaam schuin oplopende voorzijde, is het in sneeuwwitte steenpanelen uitgevoerde imposante gebouw op zijn allermooist. Eenmaal bovenop heeft iedere bezoeker een adembenemend mooi uitzicht over zowel de haven, een klein deel van de Oslofjord, als de groene heuvels rond de stad.
Soundgarden
Muzikaal hoogtepunt van dit eerste gedeelte is een bezoek aan audiowinkelketen Soundgarden. Deze meest bekende groep van Noorse audiowinkels heeft 16 vestigingen die over heel het land zijn verspreid. In Oslo zelf zijn naast verschillende andere specialisten, drie vestigingen van Soundgarden te vinden. Ons doel ligt in hartje centrum en we zijn allemaal reuze benieuwd wat we er te zien en eventueel te horen zullen krijgen. Maar zoals je altijd net zult zien, is er helaas een opruimingsactie in de winkel gaande. Hierdoor ziet het geheel er ondanks de aanwezigheid van flink wat mooie gerenommeerde merken, net wat minder strak en georganiseerd uit dan anders.
Goedmaker is echter de sfeervol ingerichte hoofdluisterruimte. Een vertrek waar tijdens ons bezoek een paar fraaie Sonus Faber Olympica III luidsprekers, aangestuurd door verschillende Hegel modellen acte de présence geeft. Hoewel het altijd lastig is en blijft om tijdens zo’n bliksembezoek in een ook nog eens volslagen vreemde ruimte, een goede indruk te krijgen. Valt wel al snel op dat de aanwezige Hegels zeer goed in staat zijn deze niet altijd even gemakkelijk aanstuurbare luidsprekers adequaat aan te sturen. Met andere woorden, een mooie natuurlijke en evenwichtige tonale balans, binnen het luidsprekerconcept passende ongehinderde dynamische contrasten en een opvallend laag vervormingsniveau.
Hegel
Na een verkwikkende nachtrust en smakelijk ontbijt, is het de volgende dag tijd voor ons hoofddoel, een bezoek aan de Hegel onderneming. Ik noem hier bewust niet het woord fabriek, omdat het bedrijfspand in Oslo alleen de ontwerp- en verkoopafdeling bevat. De werkelijke productie en assemblage vind in verschillende delen van Noorwegen plaats, terwijl het magazijn en eindcontrole wegens ruimtegebruik tegenwoordig op een andere veel grotere locatie in Oslo plaatsvind. Ons einddoel is in ieder geval het hart van de onderneming, wat is gevestigd op de heuveluitlopers aan de rand van de stad. Hoewel op zich wel mooi vrij gelegen op een groene heuvel, blijkt het houten bedrijfsverzamelgebouw er van buiten nu niet bepaald florissant uit te zien. Hoewel op het eerste gezicht een wat vreemde binnenkomer, wordt de logische verklaring even later binnen al snel gegeven. Dit oude bedrijfsverzamelgebouw blijkt namelijk nog steeds dezelfde locatie te zijn, waar het toen nog piepkleine Hegel in 1988 is gestart. In het prille begin vond hier ook nog de productie plaats. Maar door de steeds snellere groei van het merk, vind dat inmiddels al jaren op verschillende andere Noorse locaties plaats.
Bent Holter
Na een uitgebreide rondleiding waarbij we ook in het kleine museum alle tot op heden vervaardigde Hegel modellen kunnen bewonderen, krijgt vervolgens Hegel hoofdontwerper en eigenaar Bent Holter het woord. Ik denk dat hij een prachtig voorbeeld is van wat mensen zich bij een (geniale) whizzkid voorstellen. Aan de buitenkant ogenschijnlijk een heel normale man van begin vijftig. Maar zodra je met hem gaat praten blijkt hij een heel andere en vooral enorm gefocuste pragmatische kijk op alles te hebben. Bent denkt namelijk niet in problemen maar vooral in oplossingen. Daarbij is hij ook nog eens enorm goed om het technische einddoel met alle onderlinge relaties in beeld te houden. Samen met zijn gestaag groeiende ontwerpteam en Anders Ertzeid als internationale verkoopleider, komen er dus steeds meer nieuwe Hegel producten op de markt en is het merk beter zichtbaar dan ooit. Bent bouwde trouwens al op 12-jarige leeftijd zijn eerste versterker en tijdens zijn studietijd als student aan de Technische Universiteit in Trondheim (NTNU), hield hij al bezig met het bouwen en ontwerpen van P/A-systemen. Toch ging zijn liefde voor muziek verder dan alleen maar techniek en veel van zijn opgedane luisterervaring en muzikale interpretatie, werd ook gevormd door zijn klarinetspel in een symfonie orkest. Alleen was het bespelen van een klarinet toen niet bepaald koel en stoer en koos hij na verloop van tijd steeds meer voor de elektrische gitaar.
Tijdens zijn studie wist hij een master graad op het gebied van semiconductor ontwerp te halen en die kennis was een grote steun bij het schrijven van zijn proefschrift. Een document waarin zijn diepgeworteld verlangen om de bestaande versterkertechniek met gebruik van transistoren beter te krijgen was verwerkt en hij zelfs een flink aantal ontwerpproblemen wist op te lossen. Deze door Bent gepatenteerde oplossing werd SoundEngine gedoopt en zou de basis van het merk Hegel gaan vormen. Hoewel het in het kader van dit fabrieksbezoek te ver gaat om alle details van deze techniek uit te leggen, komt het op het volgende neer. Met de gepatenteerde SoundEngine techniek is het mogelijk om zonder gebruik van tegenkoppeling, vervorming actief in het uitgangscircuit van de versterker te corrigeren. De SoundEngine techniek is daarbij het meest effectief bij vervorming die optreed bij hogere frequenties. Doordat het menselijk oor daar ook het meest gevoelig voor is, wordt meteen duidelijk waarom Hegel versterkers zo opvallend goed scoren op gebieden als neutraliteit, ontbreken van artefacten en een vloeiend gepresenteerde homogene weergave. In 1990 verscheen de eerste Hegel versterker met uiteraard deze techniek aan boord en vele ontwerpen zouden nog volgen. De naam Hegel is trouwens afkomstig van de Duitse filosoof Hegel, waar Bent al vanaf zijn studietijd door is geïnspireerd.