NIEUWS

In de body of het objectief?

Ulco Schuurmans | 07 oktober 2014

De fabrikant kan het beeldstabilisatiesysteem monteren in het camerahuis zelf of de objectieven. In de body is de goedkoopste oplossing. Er behoeft niet in elk objectief een stabilisator gemonteerd te worden. C.q. elk wisselobjectief past op de body en er zijn geen beperkingen aan de mechanische bouw en het optisch ontwerp. Er zijn echter ook nadelen. De optische beeldstabilisator is een algemeen ontwerp en niet geoptimaliseerd voor elk objectief apart. Met name bij lange teleobjectieven kan de werking dan tegenvallen. In een aantal gevallen werkt de autofocus minder goed.
Elk objectief van een OIS voorzien werkt prijsverhogend. Er zijn geen problemen met de AF en lange teleobjectieven. Bij camcorders met een vast objectief heeft de gebruiker geen keuze. In geval van wisseloptiek gaat het om een kosten-batenanalyse.


Wat kan de beeldstabilisatie niet?
In ieder geval geen wonderen verrichten. Het verkeerd volgen van een bewegend object valt de sensor niet op. Hetzelfde geldt voor het langzaam wegzakken of wegzwaaien van de camera zodat het onderwerp verkeerd in beeld komt. Ook een ritje in de achtbaan of bij windkracht 10 op zee valt lastig te compenseren. Snel bewegende onderwerpen dient de cameraman echt zelf goed te volgen en scherp in het midden te houden. En bij lage sluitertijden en langere brandpunten komt er een moment van ongewenst bewegen dat niet meer te stabiliseren valt.
Zet de beeldstabilisatie niet aan als deze niet nodig is. Er bestaat altijd kans op verlies van scherpte en detail aan de beeldranden. En een fraaie diepteonscherpte (Bokeh) kan verpest worden omdat de stabilisatie alleen rekening houdt met bewegingsonscherpte.

Wat kan het statief wel?
Een goed statief, driepoot, schouder of borst, doet het altijd beter dan een optische of elektronische beeldstabilisator. De wat zwaardere driepoot geeft zelfs bij extreme teleobjectieven en zeer lage sluitertijden nog een onbewogen beeld.
Bij het gebruik van een statief blijft de camcorder of fotocamera in positie. Geen stiekem afzakken of wegdraaien als de statiefkop en poten goed vast staan. Ook verandert de afstand tot het onderwerp vanaf de camerazijde niet. Dat kan bij macro en close-ups van groot belang zijn. Even naar voren of achteren bewegen met de camera en het onderwerp loopt uit de scherpte. Dat zie je op tv regelmatig bij interviews gebeuren doordat de camera bewoog.
Echt fraai vloeiend gewenste bewegingen behoren tot de expertise van het statief. Met behulp van een vloeistofkop zijn keurige horizontale panbewegingen (panoramaƕs) en verticale tilts te maken. Dat lukt u niet uit het handje met een optische of elektronische beeldstabilisator.


Beeldstabilisatie bij de montage
Is het bewegingsleed toch geschied dan kan de bewegingsstabilisatie van de montagesoftware te hulp schieten. Hier achter schuilt een slimme analyse- en herstellende rekentechnologie. Eerst bekijkt het stabilisatie-algoritme om wat voor soort bewegingen het gaat. Welke delen dienen stabiel te zijn en wat is wel een natuurlijke of gewenste beweging in het videobeeld. Op grond van deze bevindingen en aannames gaat de stabilizer het beeld opnieuw bereken. Dat kan enige tijd in beslag nemen. U behoeft dan vaak niet te wachten doordat deze correctie in de achtergrond rustig kan plaatsvinden. De editor kan dan gewoon met andere montagebewerkingen verder gaan. Twee waarschuwingen. Controleer eerst met het bewerken van een klein stukje video of de stabiliserende correctie wel bevalt. Bij te heftige bewegingen lukt de correctie niet of raakt de stabilisatiesoftware de kluts kwijt.

Conclusie
Samenvattend is de optische, digitale/elektronische of hybride beeldstabilisator een zegen voor het opnemen uit de hand. Het gros van de niet al te sterk ingezoomde opnamen is vrij van bewegingsonrust- en onscherpte.
Het statief gaat echter nog zeker niet naar de vuilstort. Dat heeft zo zijn eigen specifieke verdienste die de beeldstabilisatie niet kan bieden. En in geval van nood valt er met de stabilisatiesoftware van een montagepakket nog het nodige te redden.


EDITORS' CHOICE