Zoals vele mannen van in de veertig is ook Frans begonnen met een koffergrammofoon. De eerste platen waarvan werd genoten waren onder andere Introspective van Thijs van Leer en Tubular Bells van Mike Oldfield. Zeker die laatste behoort ook tot mijn favorieten. Het is duidelijk dat hij toen al hield van platen waarin veel gebeurt! Het ontbreken van voldoende geld stimuleerde Frans om zelf luidsprekers te gaan bouwen. Vaak werden die eerst privé gebruikt, en na verloop van tijd werden ze weer verkocht om vervolgens met het geld weer nieuwe luidsprekers te bouwen. Langzaam maar zeker werd het een zoektocht naar het ultieme geluid, en die zoektocht werd gestaakt nadat de Quad ESL 57 werd beluisterd. Ze werden aangeschaft en er werd jarenlang van genoten. Daarna is de ESL 63 aangeschaft, inclusief een paar mooie stands waarmee ze wat hoger komen te staan. De “kleine” ESL heeft dat wel nodig, anders is het net of je naar dwergen zit te luisteren. Niet helemaal tevreden over het geluid van de ESL`s is Frans gaan experimenteren. Uiteindelijk heeft dat geresulteerd in het vervangen van de condensatoren. Geen kleintjes, condensatoren zo groot als frisdrankblikjes. Het is net of er een pakketje dynamiet achter op de luidsprekers is aangebracht. Het zijn vier Siemens 47µF/640V polypropyleen/olie condensatoren waarvan vooral het laag zou profiteren.
Tijdens mijn bezoek is uiteraard veel muziek gedraaid. Muziek met veel details en activiteit. Maar ook mijn eigen schijfjes werden gedraaid. Voor de beoordeling van de klankkwaliteit van de set ben ik uitgegaan van mijn eigen muziek, omdat ik die goed ken en daardoor met eigen set kon vergelijken. Wat meteen opviel was dat de set veel detail laat horen. Gelukkig maar, want daar houdt Frans erg van. De plaatsing van de instrumenten, stemmen en vele bliepjes en bloepjes was perfect. In de diepte miste ik wel wat ruimtelijkheid, wat naar mijn idee het gevolg is van een niet optimale akoestiek. Ook vond ik het laag wat aangedikt en het hoog een beetje mat. Er ontbrak wat sprankeling en helderheid. Vreemd, want in een relatief harde ruimte is het hoog meestal meer dan voldoende aanwezig en ook de ESL`s hebben normaliter een prachtig hoog.
Jammer dat deze fraaie set hierdoor niet optimaal uit de verf komt. Last but not least vind ik die 18W per kanaal toch wel een beetje aan de krappe kant. Zeker met een ESL die een tamelijk laag rendement heeft van 86 dB. Echt lekker stevig draaien is er gewoon niet bij en dat is jammer, want sommige muziek (en zeker Kraftwerk) heeft gewoon wat meer geluidssterkte nodig dan dat deze combinatie levert. Waarschijnlijk zijn de buren wel ontzettend blij met het versterkervermogen.
De toekomstplannen van Frans met zijn set bestaan vooral uit het upgraden van de componenten: De nieuwe grote ESL`s van Quad staan op het lijstje, naast de snaargedreven CEC TL-1 laserunit. Ook het opwaarderen van zijn Audio Note DAC tot een nog beter exemplaar behoort tot de wensen. Ik hoop echt voor Frans dat het upgraden van zijn set ook een significante verbetering met zich meebrengt. Zijn huidige componenten zijn al van sublieme kwaliteit en ik ben ervan overtuigd dat er meer verbetering bereikt kan worden door het aanpassen van de akoestiek. Maar ik moet oppassen dat ik geen akoestiekfreak wordt die alleen maar zeurt over dat het allemaal beter kan zonder in apparatuur te investeren. Bij Frans en bij vele anderen zijn de mogelijkheden voor het aanpassen van de akoestiek beperkt, althans in de mate waarin het nodig is om echt verbetering te realiseren. Een separate luisterruimte blijft de optimale situatie voor een audiofiel/muziekliefhebber. Het upgraden van apparatuur is bij Frans helaas een duur alternatief om toch nog wat procentjes winst te behalen. Wel leuk natuurlijk, apparatuur upgraden en vol spanning luisteren of het beter is geworden. Het is duidelijk dat ook Frans is besmet met het upgradevirus....
