De Britse luidsprekerfabrikant Monitor Audio is sinds 1972 actief en heeft sindsdien een indrukwekkende lijst succesmodellen geproduceerd. Ondanks de vele mooie vloerstaande modellen is het merk altijd onlosmakelijke verbonden met de fabricage van monitorluidsprekers.

Die associatie wordt niet alleen veroorzaakt door de naam. Het merk is ook groot geworden met de bouw van compacte, kwalitatief zeer hoogstaande monitorluidsprekers. De Studio 2SE, al jaren een favoriet van collega Kilian Bakker, is daarvan een mooi voorbeeld. De nieuwe Apex lijn bevat wederom een monitor maar biedt verder ook een actieve subwoofer en een center luidspreker.

De Apex serie

Bij de ontwikkeling van deze serie heeft de vormgeving duidelijk veel aandacht gekregen. De serie bestaat op dit moment uit drie modellen, de A10 monitor, de A40 center speaker en de AW-12 actieve subwoofer. Met deze modellen kun je vrij variëren van een compact stereosysteem, via een 2.1 systeem naar een uitgebreid 5.1 homecinema opstelling. De kasten van de Apex modellen zijn afgewerkt in witte of zwarte pianolak en hebben mooie ronde vormen.

De luidsprekers zien er degelijk uit en voelen zwaar aan. De A10 en de A40 zijn gemaakt van gegoten aluminium en dat draagt natuurlijk bij aan het gewicht. De vormgeving is belangrijk geweest maar Monitor Audio heeft daarbij niet automatisch concessies gedaan aan de kwaliteit. Bij de ontwikkeling is gebruik gemaakt van de ideeën en technieken van bijvoorbeeld de compacte Radius serie maar zijn ook ideeën uit de high-end Platinum lijn verwerkt.

De modellen

De A10 tweeweg monitor is compact (250x140x140mm) maar weegt desondanks bijna 4 kilo. De luidspreker zou staand of liggend gebruikt kunnen worden en kan daarnaast worden gebruikt met de bijgeleverde voet die ook als muurbeugel kan worden gebruikt. De A10 beugel is breed instelbaar waardoor de luidspreker in alle richtingen kan worden gedraaid. De basreflexpoort van de A10 zit aan de voorkant waardoor plaatsing in de buurt van een wand goed mogelijk is. Een losse plaatsing in de vrije ruimte kan echter ook met de apart te bestellen vloerstands.

De A40 is een stuk groter en wordt door Monitor Audio omschreven als een center luidspreker. Je zou de A40 echter ook heel goed als een gewone hoofdluidspreker kunnen gebruiken. De A40 gebruikt dezelfde 25mm dome tweeter en 120mm midden/lage tonen drivers als in de A10. De weergave van de A40 sluit daardoor in potentie uitstekend aan bij de A10. De d’Appolitto configuratie van de A40, waarbij de tweeter tussen twee identieke lage tonen werkgevers is geplaatst, zorgt voor een homogene afstraling die overeenkomt met die van een puntbron. Een puntbron benadering is zeer geschikt voor een centerkanaal maar is ook zeer aantrekkelijk in een gewone luidspreker. De A40 kan worden neergelegd of aan de wand worden gemonteerd met de bijgeleverde beugel. Rechtop neerzetten is geen optie. De A40 beugel biedt weinig ruimte om de luidspreker onder een hoek te plaatsen en dat is jammer. Vooral bij een verticale montage kan dat lastig zijn. Ook montage op een stand behoort helaas (nog) niet tot de mogelijkheden.

Constructie en materialen

De kasten van de A10 en de A40 zijn van aluminium wat op zich al voor een hele stijve constructie zorgt. De voor- en achterzijde van beide kasten worden bovendien naar elkaar getrokken met twee dikke bouten waardoor de stijfheid van de kast nog eens wordt verhoogd. Kastresonanties krijgen daardoor nog minder kans waardoor de eigenschappen van de luidsprekerunits nog beter tot hun recht kunnen komen.

Monitor Audio produceert al sinds jaar en dag alle onderdelen in eigen beheer. De beroemde Gold Metal tweeter zag in 1988 voor het eerst het levenslicht en de techniek achter de tweeter uit 1988 vormt nu nog steeds de basis voor de C-CAM gold dome tweeter uit de Apex serie.

(Foto: Marnix Bosman)

C-CAM

C-CAM is een afkorting voor Ceremic Coated Aluminium Magnesium en is een materiaal dat oorspronkelijk afkomstig is uit de luchtvaartindustrie. De kracht van dit materiaal, dat bijvoorbeeld voor vliegtuigonderdelen wordt gebruikt, is het lage gewicht en de hoge stijfheid. Dat maakt dit materiaal heel geschikt als luidsprekermembraan omdat interne resonanties en trillingen worden weinig kans krijgen. Bij de Gold C-CAM tweeter is de break-up pas boven de 35kHz wat betekent dat de frequentierespons onder deze frequentie een mooi lineair gedrag vertoond.

Ook de woofers in de Apex serie zijn voorzien van een membraan dat is gemaakt van het speciale, lichtgewicht C-CAM materiaal. De membranen zijn echter over het gehele oppervlak voorzien van kleine deukjes. Deze deukjes, die Monitor Audio RST noemt, zorgen voor extra stijfheid van het membraan waardoor het materiaal nog dunner kan worden met een gelijkblijvende stijfheid. Een lichter membraan zorgt weer voor een snellere weergave met een lagere vervorming en dat is uiteraard weer gunstig voor het realiseren van een transparante en gedetailleerde weergave.

AW-12 actieve subwoofer

Ook de AW-12 subwoofer maakt gebruik van een C-CAM membraan. De 12 inch woofer is gemonteerd in een compacte (hxbxd: 375x340x430mm) gesloten behuizing. De woofer wordt aangedreven door een klasse D eindtrap die 500W (RMS) kan leveren. Tijdens pieken moet hij zelfs in staat zijn zo’n 1000W voort te brengen. De kast heeft dezelfde fraaie pianolak afwerking als de A10 en A40 maar is niet van aluminium maar van 25mm dik MDF. De randen van de kast zijn op dezelfde manier afgerond als de A10 en A40 waardoor hij er echt perfect bij past. De sub staat op dikke rubber voeten waaronder een stel spikes schuil gaan. Je kan dus zelf kiezen welk voettype de beste weergave geeft.

De bediening van de AW-12 is verdeeld over twee bedieningspanelen. Op de achterzijde bevinden zich de in- en uitgangen (cinch), de faseschakelaar en de kantelpuntinstelling. Op de bovenzijde bevindt zich de volumeknop met daarnaast twee EQ-knoppen. De frequentieregelaar op de achterzijde regelt het bovenste frequentiepunt (40 – 120Hz). Met de EQ1 en EQ2 knoppen op de bovenzijde stel je de onderste weergavengrens in (27Hz of 21Hz). Deze benadering is anders dan anders en lijkt ingewikkeld. De subtiele EQ-instellingen op de bovenzijde kunnen echter net die variatie opleveren die de weergave promoveert van matig tot goed. In principe zal je de knoppen op de bovenzijde echter alleen tijdens het inregelen bedienen en daarna nooit meer gebruiken. Vanuit die optiek had het bedieningspaneel op de bovenzijde wat mij betreft ook gewoon op de achterzijde mogen zitten.