Soms biedt een auteurschap voor een hifi-magazine leuke en spannende uitdagingen. Mijn hoofdredacteur vroeg me of ik interesse had om een primeur voor Nederland te schrijven. Het ging om de nieuwe lijn luidsprekers van het Engelse Mordaunt-Short, de Mezzo serie. Maar wellicht was het nog leuker om de speaker eens te vergelijken met een speaker uit een andere prijsklasse? Laat maar komen, was meteen mijn reactie! Het werden de MENTOR 5 van het Deense DALI. Een uitdaging!
Eerlijk
Wetende dat je een nieuwe speaker in huis krijgt, zorg je als recensent voor de meest gunstige, maar eerlijke testomstandigheden. Nieuwe luidsprekers dienen allereerst in te spelen, diverse verschillende plaatsingen worden uitgeprobeerd en de afstanden tot de achterwand, de luisteraar en tot elkaar worden op alle mogelijke manieren beproefd. Als eerste arriveerde een set Mezzo 6 luidsprekers van Mordaunt-Short. Een flinke verschijning. Met een meter hoogte en twintig kilogram per stuk geen kleine jongens. Deze tweeenhalf-weg weergevers vormen de top van een nieuwe serie luidsprekers van Mordaunt-Short, die al 40 jaren luidsprekers bouwen. De door importeur Marantz Europe verstrekte Mezzo 6 zijn weliswaar nog testmodellen, maar voor de zekerheid laat ik ze flink inspelen. Vanaf het begin dat ze mijn luisterruimte sieren geven de Mezzo 6 een eigen geluid weer. De Performance lijn heeft duidelijk haar invloeden gehad op deze speakerserie. Zo vinden we de Continous Profile Cone technologie terug in de drivers, die zijn afgewerkt met geanodiseerd lichtgewicht aluminium en subconussen. Ook de hoge tonen worden weergegeven volgens een ontwerp uit de Performance serie: de Aspired Tweeter Technology.
De tweeter bevindt zich in een akoestisch verantwoorde aparte behuizing, die alleen kan “ademen” door strategisch naar de bovenzijde geplaatste buisjes. De tweeter zelf is een aluminium dome-tweeter met vloeistofkoeling en –demping, uit eigen stal. Verder is de behuizing aan de binnenzijde gedempt en loopt conisch naar binnen, om eventuele staande golven te kunnen elimineren, waar volgens de fabrikant de traditionele speakerkasten last van kunnen hebben. Dit wordt ook ondersteund door aparte verstevigde ophangingstructuren en geluiddempende driverbaskets. Een bi-wire aansluiting, twee basreflexpoorten, afneembare grilles en spikes zijn ook aanwezig. De speakers hebben een impendantie van 4 tot 8 ohm bij een gevoeligheid van 89 dB. Het frequentiebereik loopt van 38 tot 22.000 Hz, met scheidingsfilters op 200 en 3.200 Hz. De prijs ligt op 599 euro per stuk. Na veel verplaatsen kom ik tot de conclusie dat de speakers het beste klinken –in mijn luisterruimte – met een lichte indraai naar de luisteraar toe en zo’n 50 centimeter van de achterwand af, de afstand tussen de speakers kleiner dan de afstand tot de luisteraar.
Een week later arriveren de DALI’s. Tijdens het uitpakken van de speakers valt meteen het ranke voorkomen op, in vergelijking met de Mezzo 6 is de MENTOR 5 een stuk smaller en twaalf centimeter minder hoog. Ook valt de luxere afwerking op, de vergulde speakeraansluitingen met kunststof afwerking oogt zeer luxe alsmede de grille die een stuk steviger aandoet dan die van de Mordaunt-Shorts. Logisch, met een bijna dubbele prijskaart van 1249 euro per stuk. Frappant is wel de aparte aanduiding op de weergevers welke van de twee bedoeld is voor het rechter dan wel het linker kanaal. DALI werkt de speakers niet alleen met de hand af, maar zorgt ook voor een match tussen links en rechts, dit gebeurt volgens metingen en hoortests in de fabriek. Bekende technieken van de Euphonia-, IKON- en HELICON series van deze fabrikant zijn geïmplementeerd in de MENTOR line-up. De afgeronde vormen van de voor- en achterkant, de hybride tweeter bestaande uit een geweven dome tweeter van textiel en een aparte magnetostatische membraantweeter voor de allerhoogste tonen, verzonken in een aparte aluminium module die op de platte, afstaande zilverkleurige baffle gemonteerd is.
Deze hybride tweeter is dus voorzien van een twee aparte scheidingsfilters op 3.000 Hz voor het “gewone” hoog en 12.000 Hz voor die allerhoogste tonen. Dit levert meer zuiverheid, spreiding en vooral veel plaatsingsvoordeel voor de MENTOR´s. Ook de woofers hebben die bekende houtkleur die de Denen al tijden gebruiken; een vermenging van papier met houtvezels. De onderste van de twee levert het laag en midden samen, een wisselfilter zorgt voor alles boven de 800 Hz voor de tweede conus. De kasten zijn vervaardigd uit zeer stevig hout varierend van 19 tot 28 mm dikte. De afwerking van alle houten delen is zoals het de Deense handwerkers betaamt; oerdegelijk en sterk met een fijne fineerlaag. Zelfs de aparte baffle is met een elastische lijmsoort op de gebogen voorkant bevestigd, om zo min mogelijk resonanties in de hand te werken. Intern is er veel versteviging in de vorm van dwarsbalken en genoeg demping. De scheidingsfilters zelf zijn direct achter de aansluitingen van de speakerkabels geplaatst. Volgens de fabrikant heeft de MENTOR 5 een weerstand van 6 ohm bij een gevoeligheid van 88 dB (2.83V/1m). Het frequentiebereik ligt tussen 42 en 34.000 Hz (+/- 3 dB). Qua gewicht zijn ze een stuk lichter dan de Mezzo 6 met 13,5 kilo per stuk. De in hoogte instelbare spikes zorgen voor ontkoppeling en voor kwetsbare vloeren levert DALI met vilt afgewerkte bijpassende schotels mee. Ook de MENTOR´s krijgen een flinke inspeelperiode, waarna ik het plaatsen nauwkeuriger ga nemen. Hoewel de DALI’s een grote mate van plaatsingsgemak kennen, kom ik toch uit op een breedte die gelijk is aan de luisterafstand, ofwel een gelijkbenige driehoek. Hoewel DALI zelf adviseert om de speakers recht naar voren te plaatsen, adviseer ik u om dit wel aan te passen aan de gebruikte luisterruimte. In mijn situatie heeft de fabrikant gelijk. De afstand tot de achterwand is uiteindelijk 80 centimeter, mede door de achterop geplaatste baspoort.
