Dynaudio is geen merk dat jaarlijks opvolgers uitbrengt, waarom zouden ze, wat goed is blijft lang goed. Toch schrijdt de techniek voort en ontkomt zelfs Dynaudio er niet aan om de laatste ontwikkelingen onder te brengen in een al jaren succesvolle luidsprekerlijn. Getuige de in maart 2025 gelanceerde Black Edition van de Contour die tijdelijk mijn huiskamer vult met muziek.
Als Dynaudio Benelux mij benadert om een set Contour 20 Black Edition luidsprekers voor HIFI.NL te bespreken, omdat ik ook ooit de Contour 20 en 20i beluisterde, moet ik graven in mijn geheugen. Contour 20 inderdaad in 2016, voor een ander medium, en de 20i in 2020. Ook nog de Contour Legacy afgelopen najaar overigens, en de Contour 60 in 2018, naast ruim tien andere sets van Dynaudio in de voorbije 25 jaar. Natuurlijk lees ik dan mijn eigen recensies nog eens door, specifiek de Contour 20, maar acht of zelfs maar vijf jaar is echt te lang om nog goed in het geheugen te hebben wat ik destijds van de luidprekers vond. Op een opmerkelijk gegeven na: de lage tonen moest ik altijd wat remmen en dat is met de Black Edition niet langer het geval.
Vooruitlopend op de uitkomsten kan ik wel vast verklappen dat de Black Edition verfijnder is en opener dan zijn voorgangers. Zonder het unieke karakter van Dynaudio aan te tasten. Er zijn stappen voorwaarts gezet met de Contour in de jaren van hun bestaan.
Contour 20 Black Edition onder de loep
Misschien goed om eerst vast te stellen wat juist niet is veranderd ten opzichte van een Contour 20i. Welnu, ook de Black Edition is nog steeds een monitor op een stand. Een tweewegsysteem met een reflexpoort aan de achterzijde. In het front van een Contour nog altijd een softdome en een woofer met een MSP-conus. Samen gemonteerd in een aluminium plaat. Single-wire aansluiting naar het interne, fasereine scheidingsfilter. Vorm en afmetingen zijn gelijk gebleven, de vorm loopt naar achteren in een flauwe bocht waardoor de kast aan de voorzijde breder is dan aan de achterkant. Dynaudio maakt zowel kasten, als de drivers en het filter geheel in eigen beheer in eigen fabrieken. Basismateriaal wordt ingekocht, onderzoek, ontwikkeling, bewerking en eindproduct zijn 100 procents des Dynaudio’s. Dat Denen zo goed zijn in het ontwerpen en vervaardigen van luidsprekers heeft alles te maken met het Deense Engineering Acoustics-onderwijs aan Danmarks Tekniske Universitet. Aan de vergaarde kennis voegt Dynaudio Jupiter toe, een unieke meetruimte van 13 x 13 x 13 meter, met een in alle richtingen beweegbare meetopstelling bestaande uit 31 microfoons, computers voor analyse van de meting en niet te vergeten de gouden oren binnen het bedrijf (klik hier voor een indruk, red.).
Wat er dan nieuw is aan deze Black Edition, dat is heel wat. Het is een model dat het gat moet dichten tussen de Contour 20i en de Confidence 20. Dus hoger gepositioneerd dan een 20i en specifiek geen vervanger. Wat je mag verwachten van een Black Edition is dat alles zwart is; de kast in hoogglans, de rest is mat zwart, de frontplaat, de woofer basket, de tweeter, de plaat aan de achterzijde met de aansluitingen en de basreflex poort. Waarbij Dynaudio ervoor heeft gezorgd dat de aluminium frontplaat ook echt zwart is en kleurt bij de drivers.
De Black Edition tweeter is een upgrade van 20i Esotar2 naar Esotar3, een tweeter met een softdome, neodymium magneet, Hexis dome vanbinnen, aluminium spreekspoel en een ruimte achter de Hexis dome om geluid te absorberen. De woofer is een variant van de 18 centimeter die we kennen met zijn Magnesium Silicaat Polymeer conus, de conus samen met de stofkap gevormd uit één stuk. Belangrijkste verandering is de keuze voor een kostbare, zeer krachtige Neodymium magneet, die je vanwege de hoge kosten normaliter alleen zult vinden bij tweeters, waarvan een magneet altijd veel kleiner mag zijn. Vanwege de geringere afmeting van de magneet is er net wat meer netto volume in de kast.
De basket van de woofer kreeg een andere afronding aan de voorzijde om beter te passen in een aluminium frontplaat en heeft een hoger rendement dan een normale 18W55 woofer van Dynaudio. Voor de woofer is er een reflexpoort aanwezig, met afrondingen aan beide kanten van de poort waardoor minder poortruis zal optreden. De poort is ook veel groter dan in een Contour 20i. Scheidingsfilter is een tweede orde type, afval 12dB/octaaf, opgebouwd met Mundorf componenten, waaronder luchtspoelen en voor een hogere belastbaarheid drie parallelle weerstanden in plaats van één grote weerstand. Bekabeling intern is Van den Hul.
Voor de liefhebber wat kerngegevens op een rijtje gezet. Rendement 86dB. Nominale impedantie wordt opgegeven als 4 Ohm, in werkelijkheid zakt de impedantie niet onder de 4,6 Ohm. Frequentiebereik +/- 3dB is 50Hz tot 23kHz. Cross-over ligt rond 3600Hz, dus de woofer neemt een heel groot deel van de weergave voor zijn rekening. Afmetingen zijn 215 x 440 x 400mm. De kleur is net als de T-Ford van Henry Ford destijds was: zwart en niets anders dan zwart. Frontdoekjes worden meegeleverd en wie kiest voor een Dynaudio-stand kan een passende plaat kopen waarop een Contour met schroeven wordt vastgezet.
Leven met een Contour
Er is een opstelling gemaakt met voor mij bekende onderdelen. Basis is een Melco music library met Melco ethernet switches en Keces voedingen, om via Roon software muziek te kunnen sturen naar een Auralic Aries G2.1 streaming transport. Daarachter een Metrum Pavane DAC3, gebalanceerd gekoppeld met een Audia Flight Strumento voorversterker en FLS 4 eindtrap. Met zijn hoge dempingsfactor en ruime uitgangsvermogen is een FLS 4 een (h)eerlijke partner voor Dynaudio Contour 20 Black Edition. Elk onderdeel van de set krijgt schone stroom uit een Audes power conditioner, merendeels via netsnoeren van Crystal Cable. Terwijl In-akustik zowel AIR Helix XLR interlinks als single wire luidsprekerkabels leverde. Aan de digitale kabelkant en voor ethernet speelt AudioQuest een belangrijke rol in het geheel.
Om de twee Dynaudios te ontkoppelen van de vloer staan de bijpassende stands zonder spikes op Townshend podiums, waar ze ook visueel een mooie eenheid mee vormen. De luidsprekers staan in het brede deel van een kamer van in totaal 33 vierkante meter tegen een lange zijde van een muur, één meter vrijgehouden van zijwanden, twee meter uiteen en met de frontplaat 70 centimeter van de achterwand. Een opstelling die in veel kamers eenvoudig te realiseren is zonder complete verbouwing.
Ik luister naar ….
Onder meer Hafdís Huld en haar album ‘Darkest night’. Deze IJslandse zangeres heeft een fijne manier van zingen, beetje hees en zachtjes, als ze niet in het Engels zou zingen dan verwar je haar direct met een Française. De twee Dynaudios weten de sfeer van het album helemaal naar voren te halen. Veel nadruk op de zang in het midden, zachte gitaar die onder de stem meespeelt, daarnaast wat elektronische geluiden die verder naar achteren zijn gezet. Zang duidelijk en verstaanbaar gehouden. Als in een andere track een bas mee gaat spelen heeft die een duidelijke melodielijn en werkt daadwerkelijk ondersteunend.
Het is met alle muziek tot nu toe opgevallen dat de bas van deze Contour versie anders is dan die van de vroegere Contour 20 en 20i. Die luidsprekers bezorgden nog wel eens hoofdbrekens met hun zware, door de basreflexpoort aangezette hoeveelheid lage tonen die in mijn luisterruimte conflicteerden met de afmetingen. En dus met staande golven die schier onvermijdelijk zijn. De Black Edition heeft een andere afstemming gekregen die in mijn oren veel prettiger is voor een huiskamer van 30 tot 40 vierkante meter. Nu kan ik genieten van de bas, zonder reflexpoorten af te remmen met fiberfill. Op papier ligt het -3 dB punt van de Black Edition op 50 Hz en -6 dB op 43 Hz, dat wil ik best geloven. Ze gaan aanzienlijk dieper door dan mijn eigen, gesloten monitoren waar een subwoofer bijna een must is. Met de Contour 20 Black Edition zou ik die niet langer nodig hebben. Dat prettiger gedrag in de lage tonen maakt ook dat een Black Edition gemakkelijker te plaatsen is. Het was bijna ‘neerzetten en gaan’, beetje schuiven en draaien, daarna word je beloond met alle fraais dat Dynaudio weet te bieden.
De tijd geven
Van IJsland naar Noorwegen waar Kari Bremnes album ‘Gate ved gate’ is opgenomen. Mag ik de Contour 20 Black Edition benoemen als een rustige en prettige weergever? Het is geen luidspreker die hoge en lage tonen knallend de ruimte in slingert. De weergever valt niet af aan de uiteinden van de frequentiebanden, zeker niet want alles is hoorbaar. Alleen niet opvallend en dat maakt dat met de Black Edition muziek luisteren een ontspannende bezigheid is, niet snel zal vermoeien of in het ergste geval zal irriteren. Het maakt waarschijnlijk de Black Edition een luidspreker die het in de winkel moet hebben van een langere luistersessie, bescheidenheid siert Dynaudio ten opzichte van schreeuwers. Luister maar eens naar de titeltrack van het Bremnes album waarin zowel zang als instrumenten met liefde worden gebracht. Helder, transparant, in een behoorlijk groot stereobeeld.
Over een stereobeeld gesproken, muziek weet zich in alle gevallen prima los te maken van de weergevers zelf. Weet tot buiten de opstelling te komen, al is het niet de weergever met het breedste stereobeeld dat hier kan worden bereikt. Hoogte afbeelding is zeker een positieve vermelding waard en over diepte kan ik positief zijn. Nog even terug naar de weergave van lage tonen, de opnames van Bremnes kenmerken zich vaak door de sterke lage tonen. Ook met dit album. Hoe fijn is het dan als de lage tonen beheerst zijn en onder controle. Ze dragen in dit geval de muziek, maar zorgen er niet voor dat ik stop met het album. Geloof mij, dat is in het verleden meer dan eens voorgevallen met een diverse keuze aan luidsprekers. Dat daarmee de bassen opblazen en gaan dreunen. Nu geniet ik van de diepgang, de fraaie afstemming die de weergever een meerwaarde geeft.
Oud Goud
Uit de prehistorie stamt een live opgenomen album van The Weavers, een groep die in 1963 een reünie hield in de Carnegie Hall en daar onder andere ‘Guantanamera’ zong en speelde. Akoestische instrumenten en samenzang van de mannen met hun zangeres. Ik noem het knuppel stereo, dan weer een stem helemaal links, dan weer eentje uiterst rechts. Het was in die tijd de gebruikelijke opname techniek. Belangrijker is de zuiverheid van de opname, de ongekunstelde manier van werken die uitermate goed naar voren komt. Bij gebrek aan slagwerk of bas, het zijn allemaal gitaren, bewegen de leden op het podium hun voeten in het juiste ritme. Dat is duidelijk herkenbaar. Een groter feestje is ‘If I had a hammer’ waar banjo een rol speelt. Ooit had ik de lp, een meesterwerkje, de Dynaudio Contour 20 Black Edition doet de herinnering herleven. Echt gaaf hoe dit speelt en blij dat ik in ieder geval de FLAC-files bezit nu vinyl al jaren de deur uit is.
Ik blijf graven in het verleden, dat pas weer door Sven Figee in de actualiteit is gebracht. Keith Jarrett ‘The Köln concert’ werd door Sven noot voor noot uitgeschreven en via Podium Klassiek door hem live gespeeld. Ik hou het bij het origineel en geniet 26 minuten lang van het spel van Jarrett, zijn zingen en stampen op het podium. Op één of andere manier weet de Contour 20 Black Edition iets magisch mee te geven aan het album. Omdat er een goed onderscheid is tussen elke aangeslagen toets? Omdat er snelheid is? Omdat de Black Edition transparanter is dan zijn voorgangers? De rust in de lage tonen die het stampen zo hoorbaar maakt? Ik hou het op een combinatie van factoren. Het eindresultaat telt en dat is een ode aan het concert, tot leven gekomen via Dynaudio’s in dit geval.
Contrasten
Een forse overgang, van Jarrett naar The Eagles en ‘Hotel California’ van het album ‘Hell freezes over’. Als ik bij het intro toch even een subwoofer activeer, dan gaat die inderdaad nog een stap dieper en maakt de ruimte groter. Nodig is het niet, het kan en gelukkig heeft Dynaudio daartoe hele mooie actieve subwoofers in het programma. Gauw weer uitzetten dat ding, het gaat vandaag om de Contour. Podium is breed, de indruk dat de zanger uitsteekt boven het publiek is snel gewekt.
Dat het album live is opgenomen hoor je gelijk terug. Fijn vind ik dat wat ik ook uit de digitale kast trek, het speelt allemaal met gemak en de Contour heeft duidelijk geen enkele voorkeur voor een soort muziek. Alles wordt geslikt, verwerkt en geproduceerd zonder tekortkomingen of enige twijfel. Als dan aan het eind het publiek voor The Eagles uit zijn dak gaat, dan staat de huiskamer ineens bol van de applaudisserende handen.
We springen van een podium af en gaan binnen in een kamer vol muziek. Anja Lechner en François Couturier spelen werken van Komitas, Gurdjieff en Monpou op cello en klavier. Zeldzaam mooie en meeslepende muziek die met veel gevoel wordt gespeeld. Van piano weten we al dat de Contour 20 Black Edition daarvan smult, en dus ook de luisteraar, cello is nieuw. Met dank een het label ECM is het genieten van het cellospel van Lechner.
Vol en rijk aan klank, aanwezig zonder te groot te worden, op enige afstand gehouden van de vleugel. De cello neemt je mee in de melodie, zweeft als op een wolk door de luisterruimte en vult deze met klanken. Lang aangehouden noten vormen een haast triest makende verstilling in de lucht. Doen denken aan eenzaamheid, aan verdriet, pijn en lijden. Terwijl ze juist zo zuiver en schoon zijn. Het raakt mij. Dat weet Dynaudio voor elkaar te krijgen door mij te boeien en haast te dwingen om intens naar de muziek te luisteren.
Zing mee
Er is meer dan cello en vleugel maakt Combattimento duidelijk. Dit Nederlandse orkest verdient alle aandacht door hun spel en door de muziekkeuze. Op ‘Bach restored’ speelt onder andere Quirine van Hoek een hoofdrol in een partitia voor viool en luit. Zij is al jaren een vast onderdeel van Combattimento en weet te betoveren met haar viool. Viool wat hoger geplaatst, luit juist lager, de akoestiek van de opnameruimte is in bescheiden mate meegenomen en speelt via de Contour wel degelijk een rol. Als in een ander werk, geschreven voor klavecimbel, meer orkestleden mee gaan doen is het feestje compleet. Wat een heerlijk beeld verschijnt in mijn hoofd, de spelers op aangename afstand voor mij, waarbij ik besef dat ik mijn hoofd meedraai met de muziek om de spelers te volgen. Nog altijd is het een luidspreker die niet de aandacht wil trekken, die zich beperkt tot zijn taak en daarmee in ieder geval mijn waardering ontvangt. De Contour 20 Black Edition cijfert zichzelf eerder weg dan dat hij op de voorgrond wil treden. Ik luister naar muziek en niet naar wat een audiosysteem presteert c.q. weglaat. Het systeem inclusief de weergevers staat ten dienste van muziek, niet andersom.
Naast klassieke instrumenten blijf ik de menselijke stem een uitdaging vinden, zeker als het een sopraan betreft. Francesca Aspromonte laat ik zingen, begeleid door Boris Begelman op viool en het Arsenale Sonoro orkest ter vervolmaking. Een aria van Handel weet mijn hart te raken. Stem van Francesca krachtig en zuiver, helder in de ruimte terwijl zij loskomt van het ensemble en Begelman ter linker zijde de stem met viool aanvult en soms even rust geeft voor een volgende krachtoer. Ook dit speelt op een natuurlijke manier, is boeiend en zelfs op een fors volumeniveau nimmer over de top. Francesca galmt door de huiskamer en laat mij Genieten met een hoofdletter G.
Resumé
Nee, de Contour 20 Black Edition is geen vervanger voor een Contour 20i, hij komt er gewoon bij. In mijn ogen een waardevolle aanvulling omdat een Black Edition beter presteert, al is dat tegen een meerprijs. Meer open weergave, verfijnder dan een 20i, met een voor een doorsnede huiskamer meer passende basweergave die toch lekker ver naar beneden doorloopt. Het zwarte uiterlijk is chique met de matte afwerking van de baffle en de drivers, de kast zelf is hoogglans gespoten. Op de matte stand van Dynaudio is het echt een fraai model. Voor de door de EU vereiste stabiliteit zijn de voeten van de stands nogal groot uitgevallen, bovendien zijn de spikes geen toppunt van schoonheid, maar die spikes kun je vervangen door een minder opvallende uitvoering. Die dan weer niet zo gemakkelijk instelbaar zijn als die van Dynaudio.
Allemaal bijzaak, waar het om gaat is de weergave kwaliteit en die is dik in orde. Wie shopt bij Dynaudio weet dat de huisklank rustig is. Een Dynaudio schreeuwt niet van de daken, beheerst zich, is ingetogen en zorgt dat luisteren een feest is dat lang, heel lang mag duren. De ingetogenheid zit over het gehele frequentiegebied en dat zorgt voor een gebalanceerde laagweergave en een rustig gedrag van de tweeter. Nooit te hard, wel aanwezig en berekend op zijn taak. Middengebied ligt open, is transparant, doet stemmen recht aan. Met de Contour 20 Black Edition maakt Dynaudio een succesvolle stap richting de hoger gepositioneerde modellen. Daar zal het gebruik van een Esotar3 tweeter debet aan zijn. Immers ook andere modellen met die tweeter, in de Heritage serie, gooiden voor mij en voor collega’s al hoge ogen. De weergave gekoppeld aan de vormgeving maakt van een Contour 20 Black Edition een winnaar – al moet je wel van zwart houden.
Dynaudio Contour 20 Black Edition
6.998 euro per set | www.dynaudio.com
Stand 20 | 529 euro per set
Contour 20 adapter | 99 euro
Beoordeling 4.5 / 5
