De Goldring GR3 is de nieuwste aanwinst in het leveringsprogramma van het van oorsprong Duitse Goldring. Deze pionier in de audiomarkt bestaat al bijna 120 jaar en staat de laatste decennia vooral bekend om de kwalitatief goede en vooral betaalbare elementen voor platenspelers. Voor het eerst in decennia(!) herstart Goldring de productie van platenspelers en vindt hiervoor een van de beste partners in de business. Is deze Goldring GR3 een goede keuze in het huidige aanbod? Lees snel verder.
Goldring
Goldring is een merknaam die al sinds het allereerste begin van de muziekindustrie aan vinylweergave is verbonden en leverden al vervangingsnaalden in de tijd dat platenspelers waren voorzien van grote koperen hoorns. In de jaren ’30 verhuist het bedrijf van Duitsland naar de UK waar het sindsdien is gevestigd.
In de jaren ’60 werkt het bedrijf samen met het Zwitserse Lenco en brengt in deze samenwerking platenspelers onder de Goldring merknaam op de markt, maar richt zich in de jaren erna voornamelijk op de productie van kwalitatief goede MM en MC elementen. Tijdens de opkomst en hoogtijdagen van de compact disk heeft het bedrijf de productie misschien een tandje teruggeschroefd, maar heeft met de doorontwikkeling op het gebied van vinylweergave nooit vaarwelgezegd. Dit betekent dat er nauwelijks tot geen kennis of kunde verloren is gegaan en misschien is dit wel de reden waarom Goldring vandaag de dag zo’n goede reputatie heeft. Wil je meer weten over de historie van Goldring? Lees dan hier over de geschiedenis van deze veel geprezen fabrikant.
Met de introductie van de GR3 brengt Goldring een fraaie platenspeler op de markt waar ik respectvol een buiging voor maak; niet enkel een kwalitatief goede platenspeler voor beginnende vinylliefhebbers, maar ook voor de doorgewinterde vinylbezitter heeft deze vertrouwd ogende draaitafel veel moois in huis.
De plint van de GR3 heeft een fraaie hoogglanszwarte finish, is voorzien van een heldertransparante stofkap en van een ingebouwde RIAA-versterking die optimaal past bij het in de fabriek gemonteerde Goldring E3 MM-element. Ditmaal kiest Goldring voor de samenwerking met een niet nader te noemen Britse fabrikant en dit vind ik persoonlijk een goede keuze. We kunnen er omheen blijven draaien, maar als je je een beetje hebt verdiept in het huidige aanbod tot zo’n 1000 euro, dan zal deze draaitafel je al snel bekend voorkomen. Deze platenspelers werden door de consument sowieso al vaak uitgerust met een Goldring E3-element omdat deze uitstekend combineert met de toegepaste toonarm.
Eerste indrukken
De Goldring GR3 wordt geleverd in een slanke kartonnen doos, waarbij de losse onderdelen allemaal individueel verpakt zijn. De opbouw van de platenspeler is kinderspel. Wanneer ik alle onderdelen uit de verpakking heb genomen is het een kwestie van het kartonnetje onder de spindel vandaan te trekken en het plaatsen van de ronde snaar om deze spindel en de pully van de motor. Vervolgens plaats ik het plateau op de spindel en dek ik deze af met de meegeleverde dunne vilten slipmat.
Nu is het tijd om het contragewicht op de arm te draaien en deze te balanceren op een geadviseerde naalddruk van twee gram (+/- 0,5 gram). Eerst haal ik de beschermkap van de naald af en draai net zo lang aan het contragewicht dat de arm perfect in balans is. Hierna draai ik het contragewicht 360 graden (of een complete omwenteling) rechtsom en hiermee is de naalddruk correct ingesteld. Tussen de armsteun en de armlagering is bij de RB220 toonarm een schuifje opgenomen waarmee je eenvoudig de correcte dwarsdrukcompensatie instelt door het schuifje bij het corresponderende cijfertje te plaatsen.
Nu is het nog zaak om de bekabeling aan te sluiten en de scharnierpunten van de stofkap in de uitsparing te steken. Misschien wel het meest precieze klusje in deze installatie. Nu is de platenspeler klaar voor gebruik.
Tijdens de review van de GR3 heb ik vele muziekalbums op het plateau van deze speler gehad variërend van 140-grams albums uit de jaren ’60, ’70 en ’80, van moderne heruitgaven en van nieuwe digitaal gemasterde albumproducties, waaronder een handjevol 180-gram albums. Ongeacht de leeftijd van het vinyl ervaar ik een sublieme geluidskwaliteit waarbij zelfs bij oudere en vrijwel grijsgedraaide albums nog steeds sprake is van een kwalitatief goed geluid. Dit heeft alles te maken met het sublieme E3 element met de super-elliptisch geslepen naald van Goldring en de kwalitatief goede toonarm.
Het E3 element volgt de filosofie van de E-series om een accurate weergave van het bronmateriaal te laten horen waarbij de de kleinste nuances en ritmische details behouden blijven. De E3 is hiervoor voorzien van een lichtgewicht aluminium cantilever in combinatie met een super-elliptische naald met een afmeting van 0,3 bij 0,7 millimeter. Door deze geringe breedte en zakt de naald dieper in de groef, waarmee de aftasting efficiënter is dan met de doorgaans bredere naaldprofielen. Dankzij deze vorm en afmetingen wordt de topend in het tonale spectrum bovendien veel preciezer weergegeven.
Het E3 MM-element is voorzien van zogenaamde Magnetic Duplex Technology, een ‘dual magnet’ bouwwijze met een identieke geometrie als de snijbeitel die wordt gebruikt tijdens de productie van een vinyl album. Hiermee stelt Goldring dat dit element een betere kanaalscheiding (>20 dB @ 1 kHz) levert en meer stereo informatie uit de groeven haalt waarmee een optimale soundstage en belevingsniveau wordt neergezet. De cartridges uit de E-serie zijn zodanig ontworpen dat ze tijdens de productie ervan kunnen worden bijgesteld met een speciale stelschroef. Omdat de naaldhoek met het plaatoppervlak in de fabriek optimaal is afgesteld betekent dit volgens de fabrikant dat deze cartridges gedurende de levensduur een perfecte kanaalgelijkheid (max. 1,5 dB @ 1 kHz) leveren en kunnen worden toegepast in een breed scala aan platenspelers.
Geluidskwaliteit
Alvorens ik start met de luistertesten neem ik de moeite om eerst de trackingeigenschappen van het E3 element te verifiëren. Hiertoe gebruik ik het album Vinyl Essentials (LP 003) van Image HiFi uit 2001. Met gebruik van de meegeleverde vilten mat beginnen de eerste resonanties bij 90u (100u is een maximale score) en deze score is, zeker voor een element in deze prijsklasse, erg goed. Ook heb ik de trackingeigenschappen met de Serene mat van StackAudio getest die ik voor een review in huis had. Deze mat dempt de extreme trillingen van deze testtrack zodanig effectief dat de trackingeigenschappen verbeteren en de lichte resonanties nu bij 100u beginnen. De maximaal haalbare score met dit testalbum.
Vervolgens heb ik meerdere muziekalbums beluisterd en al vanaf het moment van uitpakken ervaar ik een levendige muziekweergave met een extensie in de topend en een diepe, goed gecontroleerde laagweergave. Bij live opnames, akoestische registraties en de weergave van zang is presteert de GR3 echt subliem. Naarmate de luisteruren verstrijken ervaar ik steeds meer gevoel in de muziekweergave. Alles wordt een fractie losser, vloeiender en met meer ziel weergegeven. De snelheid waarmee de midrange en topend in de muziek wordt weergegeven is opmerkelijk hoog. Wanneer ik de vilten mat vervang door een siliconenexemplaar van StackAudio, dan transformeert het geluid nog eens een paar stapjes en ervaar ik een betere timing, definitie, imaging eigenschappen en controle in het laag. De details en het natuurlijke timbre van instrumenten die ik in met name oudere, puur analoog geproduceerde albums beluister maken me keer op keer weer blij.
Vuile en grijsgedraaide albums leven spontaan op en kunnen op het gehoor nog even wachten op het lang geplande sopje. Misschien presteren deze vintage albums op deze speler naar verhouding zelfs beter dan de hedendaagse 180-grams heruitgaves. Hiermee besef ik telkens weer dat de geluidskwaliteit van muziekalbums uit de hoogtijdagen van vinyl zoveel beter was dan we destijds met de elementen en hifi sets van toen konden weergeven. Deze gunstig geprijsde Goldring GR3 laat dit daarentegen moeiteloos aan me horen.
Hetzelfde geldt voor de imaging eigenschappen waarmee ik de muziekstukken beluister. De geluidsbreedte is kamerbreed en hierbij ervaar ik een fraai en messcherp weergegeven fantoom centrum. Misschien dat de geluidsdiepte van de E3 niet zo extreem holografisch is als dat elementen in de prijsklasse van 500 tot 1500 euro ook wel kunnen, maar desondanks zet deze platenspeler een indrukwekkend ruimtelijke muziekweergave neer. Waar ik bovenal verbaasd over ben is het ontbreken van het typische door de naald opgewekte aftastingsruis. Dit is overduidelijk hoorbaar bij albums vervaardigd uit gekleurd of transparant vinyl. Waardeloze prutalbums die voor schandalig veel geld worden verkocht en gewoon heel erg matig presteren. Wanneer ik deze albums met de Goldring GR3 afspeel is deze vorm van ruis niet weg, maar ervaar ik deze in rustige passages veel minder aanwezig.
Oordeel
Met de GR3 platenspeler legt Goldring een ijzersterk fundament neer die relatief eenvoudig kan worden opgewaardeerd om op een nog hoger kwaliteitsniveau te presteren. Het Phenolic resin flywheel effect draaiplateau, 24 V low noise synchronous motor met de EBLT advanced drive belt, spindel, lagering, toonarm en de RIAA-voorversterking zijn allemaal subliem. De naalddruk instelling is echter niet heel erg precies en behoeft eigenlijk een naalddrukmeter om het juist te doen. Wil je meer nauwkeurigheid via de toonarm zelf, dan zul je dieper in de buidel moeten tasten voor – heel misschien – een minimale toename in performance. Goldring kiest voor haar eigen super-elliptische E3 MM-element. Om het maximale uit dit element te halen verkiest Goldring de hoger gepositioneerde en met de hand vervaardigde RB220 toonarm van een niet nader te noemen toonarm fabrikant. Deze RB220 toonarm is voorzien van een instelbare dwarsdrukcompensatie en beschikt over een slimme 3-punts bevestiging. De wat minder nauwkeurige manier van instellen van de dwarsdrukcompensatie is niets om je druk over te maken. Dit systeem werkt al jaren uiterst effectief en zie dit bij een draaitafel in deze prijsklasse als een dikke plus.
De hoogglans plint heeft een premium uitstraling, maar is als keerzijde van de medaille wel gevoelig voor stof en vette vingers. De 3-voet constructie biedt een uitstekende ontkoppeling en beschikt over sublieme resonantie dempende eigenschappen. Er wordt kwalitatief goede bekabeling meegeleverd van het Britse QED, een dochteronderneming van hetzelfde moederbedrijf. Met de RCA- naar RCA-bekabeling sluit je de platenspeler eenvoudig aan op een lijningang van een geïntegreerde versterker zonder ingebouwde phono stage en met de eveneens meegeleverde 3,5mm mini-jack naar RCA-kabel sluit je de platenspeler moeiteloos aan op een luidspreker van Sonos, Bowers & Wilkins of elk ander merk met een 3,5mm lijningang.
Wil je ondanks de uitmuntende kwaliteit nog extra stapjes maken in performance, dan laat deze speler dit zeker toe, maar vergeet niet dat dit een speler is voorzien van een ingebouwde RIAA-versterking die dan wel beter presteert dan de meeste in versterkers ingebouwde phonostages, maar op dit vlak wel beperkingen kent ten opzichte van de toppers in de markt. Welke aanpassingen zou ik zelf maken wanneer deze speler permanent in mijn bezit zou zijn? De vilten mat wil met het geringe gewicht ervan nog wel eens aan een statisch album blijven kleven en zelf zou ik deze mat al snel vervangen door, bijvoorbeeld, de Serene mat van StackAudio. Deze vervangingsmat van negen tientjes levert merkbare prestatiewinst in geluid en aftasting op. Hierbij zou ik direct een volgende kleine aanpassing doen, en dat is het verhogen van de toonarm met in de markt verkrijgbare spacers om het hoogteverschil van de mat te compenseren. De toonarm is namelijk niet voorzien van een instelbare armhoogte. Twee erg zinvolle upgrades die niet de hele wereld kosten.
Verder is deze speler helemaal naar mijn zin en hebben meer kostbare upgrades zoals het monteren van een hoogwaardiger element in mijn beleving nauwelijks zin. Voor het E3 element is de ingebouwde RIAA-versterking een huwelijk met gouden ringen, maar met een hoogwaardig MC element kan deze GR3 niet overweg. Met een MM element uit de hoogste prijsklasse zal deze ingebouwde versterking waarschijnlijk ook niet alle kwaliteit van de investering benutten. Desondanks had ik er wel graag een protractor bij gekregen om dit wel te kúnnen doen naar, zeg, de zeer interessante Goldring E4.
Hoe zit de GR3 prijstechnisch? De vergelijkbare Rega Planar 1 plus heeft een prijskaartje van vijfhonderd euro. Deze is voorzien van een Rega Carbon element van vijf tientjes. De GR3 met het beter presterende E3 element kost negenhonderd euro. Een aanzienlijk verschil dat deels is te wijten aan de meegeleverde kwaliteitsbekabeling, het beter presterende element en de betere toonarm. Ik denk dus dat de prijs van 899 euro een hele interessante propositie is voor deze platenspeler voorzien van een van de beste MM-elementen in dit prijssegment. Gooi er nog de eerdergenoemde upgrades tegenaan en voilà, het resultaat is een uitzonderlijk goed presterende draaitafel die nét iets boven de 1000 euro uitkomt maar gegarandeerd veel beter presteert dan concurrerende draaitafels in deze prijsklasse.
Zie deze Goldring GR3 dus als een sublieme performer die zich perfect leent voor het kwalitatief goed aftasten van ‘normaal’ 33-toeren vinyl en het incidenteel afspelen van 180 grams vinyl. Draai je veel 45 toeren albums, dan is het omschakelen van de snelheid met het verzetten van de snaar naar een andere locatie op de pully van de motor misschien wat omslachtig, maar heb je net als ik enkel 33 toeren materiaal, dan is elke dag een blije dag. Heb je nog een vinylcollectie, maar beschik je niet (meer) over een draaitafel of versterker met ingebouwde phonostage, dan zul je jouw albums met deze GR3 keer op keer opnieuw ontdekken.
Conclusie
De Goldring GR3 is een fijne draaitafel waarmee zelfs een verwend muziekliefhebber vele jaren gelukkig zal zijn. Ik heb deze speler in verschillende configuraties beluisterd en ben enthousiast over de prestaties die deze speler al direct uit de doos levert. Voor mij beantwoordt deze speler, met name door de goede basis, veel van de door mij gestelde criteria.
Het E3 element is een uitstekende performer en biedt alles waar ik in de muziek naar op zoek ben. Dit zijn een levendig en dynamisch karakter, een warm-neutrale klankbalans alsmede sublieme imaging en tracking eigenschappen. Hiermee is de Goldring GR3 voor mij persoonlijk de perfecte kandidaat om mijn vinylcollectie in alle rust te beleven.
Goldring GR3
899 euro | goldring.co.uk
Beoordeling 4.5 / 5