Het is inmiddels twee jaar geleden dat eenmansproject Schavot een volledige langspeler uitbracht. Gezien de niet aflatende hoeveelheid inspiratie en vernieuwde invloeden is de derde langspeler progressief te noemen. Verstrikt In Halflicht, zoals het album gekroond is, lijkt daardoor een transitieplaat te zijn.

2024 was een druk jaar voor multi-instrumentalist Floris Velthuis. Diverse bands en projecten waar Velthuis in actief is brachten releases uit, terwijl zijn eigen ‘solo’ project Schavot in het afgelopen jaar ook nog een interessante ‘split’ uitbracht onder de noemer Verloren Vertellingen (samen met Duindwaler, Hellevaerder en Asgrauw, waarin Floris als drummer actief is).

Verstrikt In Halflicht is de derde langspeler van Schavot, met de albums Galgenbrok (2021) en het sterke Kronieken Uit De Nevel (2023) in het ‘full length’ kielzog.

Natuurlijk bood Floris’ liefde voor de vroege tweede golf van symfonische black metal bands als Dimmu Borgir, Emperor en Obtained Enslavement ook nu weer een bakermat voor het bestaansrecht dat hij aan zijn project Schavot toedicht. Dus naast atmosferische intermezzo’s mag je als luisteraar een afwisseling met agressieve passages vol tremolo gitaarspel, blastbeats en ijskoude screams verwachten. Thematisch is Floris op Verstrikt In Halflicht niet afgeweken van waar hij al eerder inspiratie uit wist te putten; de schemerwereld van onze geschiedenis. Ook nu weer zijn de teksten geïnspireerd op oud-Nederlandse volksverhalen en geschiedenis, terwijl de muziek donker en vol nostalgie is. Floris vertelt graag en neemt de luisteraar mee op reis naar een verleden vol sagen en gebeurtenissen.

Zo verhaalt Schavot op Verstrikt In Halflicht in de track Tussen droom en werkelijkheid over het beklemmende gevoel dat je ’s nachts kan beruikpen als je plots wakker schrikt. Is het de boze geest, de Mare? Een andere entiteit die voorbijkomt is de Waternekker. Op Met een haak naar de diepte bezingt Schavot dit mythische wezen uit de Nederlandse folklore. Deze kwaadaardige watergeest leeft in rivieren, meren en vijvers. Ze staan erom bekend nietsvermoedende slachtoffers in het water te lokken waar ze uiteindelijk verdrinken. Reizigers die verleid worden om de moerassen te betreden (De lantaarn spreekt de weg), het mysterieuze, gevaarlijke eb-en-vloed-spel van de wadden (Verzwolgen) en meer mythische thematiek vindt haar weg naar de teksten van het album. Maar ook tastbare zaken als een strijder die vol plichtsbesef naar zijn heer zijn taken vervult, maar dit als kwelling ervaart (Strijdend voor het bestaan), of het zware, onderdanige en ruwe bestaan van vroegere boeren, die vanuit plicht en traditie hun meester als marionetten bedienen (Geweten geblust met bloed).

Net als op voorgaande albums toont Schavot dus tekstuele diepgang en gaat thematisch verder waar menige second wave band durfde te gaan. Natuurlijk, deze vorm van black metal hoort agressief en tegelijkertijd vol melancholie en atmosfeer te klinken. En juist daarin maakt Verstrikt In Halflicht een verschil ten opzichte van de voorgaande Schavot releases. Meer dan ooit zijn het de keyboards en symfonische aspecten die regeren. Naar het schijnt heeft dit instrument (anders dan de gitaar) zelfs gediend om nummers te componeren, en dat hoor je. Naast blastbeats en felle riffs zijn het nu dus des te meer die elementen waarop Schavot leunt. Dat wordt nogal versterkt door de vele invloeden van ‘gasten’ op het album.

Zo is er in eerste instantie een flinke rol weggelegd voor gitarist Gerhans Meulenbeld (The Colour of Rain/ Meslamtaea), wiens bijna progressief aandoende heavy metal solo’s een nieuw gezicht lijken te geven aan het werk dat Velthuis voorheen onder het vehikel Schavot uitbracht. En dat klinkt niet onverdienstelijk. Koperblazer Izzy Op De Beeck (Meslamtaea, Stuporous, The Midnight Shade) laat zijn trompet schallen (Geestenjacht) en ook Daan Bleumink (Duindwaler, Hellevaerder) voegt wat grunts als backing vocals toe aan het album. Voeg daar gesproken woord aan toe, vanuit de kelen van Miranda Visser (Hellevaerder), Kylie Luisa en Esther Haaijman en de gastenlijst is compleet.

Al die toevoegingen maken dat Verstrikt In Halflicht diverser en vooral luisterrijker is geworden. Zeker de wisselwerking tussen gesproken woord en screams zijn erg leuk en Gerhans’ talent moge evident zijn. Het plaatst Schavot ook meteen op een evolutionair logische plaats, als je beschouwt waar bijvoorbeeld Dimmu Borgir of Emperor zich in de jaren negentig zo vlak voor respectievelijk Enthrone Darkness Triumphant en Anthems To The Welkin At Dusk bevonden.

Daarin schuilt ook een gevaar. Of het nu ligt aan de al dan niet bewust gemaakte keuzes voor de mix of door wat anders, ik mis af en toe twee dingen. Zo mogen de gastrollen namelijk wel aanwezig zijn en het album verrijken, maar echt doorklinken in het geheel mogen ze niet. Wellicht passend in de wens om klankmatig in het begin van de jaren negentig te blijven, wat door de mastering uit handen van Devi Hisgen met onder andere analoge apparatuur voor extra tijdsgevoel prima lukte. Maar wat meer podium voor de solo’s en het gesproken woord had hier niet misstaan. En dat staat zelfverzekerder in de mix.

Ten tweede zou je je af kunnen vragen of al die gastartiesten en hun invloeden de beoogde klanksignatuur van Schavot als entiteit niet aan zouden kunnen tasten. Want dat er muzikaal beschouwd een verschuiving plaatsvond, moge duidelijk zijn. Of dat een juiste keuze is, zal enkel de toekomst uit kunnen wijzen. Gelukkig biedt Verstrikt In Halflicht genoeg plezier en vertier voor wie het genre een warm (of koud) hart toedraagt. Want dat hier kwaliteit achter zit, bewijzen de tracks zelf. Met prachtig complementerend artwork. Dat maakt de keuzes in de mix (en dus het uiteindelijke resultaat) deels weer goed. Luister maar.

Muziek: 7.9
Klank: 6,8
Label: Void Wanderer Productions, War Productions
Speelduur: 39:09 minuten
Facebook Schavot | Void Wanderer Productions Bandcamp