De afgelopen tijd heb ik meerdere platenspelers met uiteenlopende prijskaartjes in huis gehad voor reviews. Dit nieuwe model van het Deense merk Argon Audio is de laatste in die serie en meteen ook de meest betaalbare. Een beter getimede afsluiting van de reeks kan ik me nauwelijks voorstellen, want we hebben het hier over een platenspeler die je van een aantal weken vakantiewerk kunt betalen. Maar ook herintreders in de wereld van de analoge muziekweergave mogen hun oren spitsen, want de Argon Audio TT4 biedt niet alleen in de zomermaanden veel waar voor zijn geld.
Argon Audio staat als voormalig huismerk van de succesvolle Scandinavische winkelketen HiFi Klubben bij veel audioliefhebbers vooral bekend als budgetvriendelijk met een uitstekende prijs-kwaliteitverhouding. Dat laatste klopt nog steeds, maar enkele jaren geleden werd het merk verzelfstandigd zodat het ook op andere plaatsen kon worden verkocht. Een slimme en betekenisvolle keuze, want door de zowel onder consumenten als in de vakpers toegenomen aandacht voor middenklasse hifi dreigde het aanbod in de uitermate belangrijke instapklasse te verschralen. Terwijl de audiofiele gemeenschap meer dan ooit nieuw bloed nodig heeft om haar voortbestaan veilig te stellen. Ook van een krantenwijk moet je je eerste, goed deugende hifi-systeem bij elkaar kunnen sparen.
Argon Audio TT4: techniek
Deze TT4 is niet de eerste platenspeler die Argon op de markt brengt, maar wel de meest luxueuze. De al langer leverbare modellen TT en TT3 zijn respectievelijk de échte instapper en de ‘eerste stap hoger’, met als bijzonderheid dat de spotgoedkope TT wél over een ingebouwde phonotrap beschikt en de nog steeds zeer betaalbare TT3 niet. Je zou de TT3 dus als meer puristische speler kunnen beschouwen. Die review lees je hier.
De TT4 heeft wél weer een ingebouwde phonotrap, maar alles aan de speler is gewoon van een hogere kwaliteit. En wie voor nóg betere resultaten liever toch een externe phonotrap gebruikt kan de interne phonotrap middels een schakelaar op het aansluitpaneel worden omzeild. Ik heb er echter voor gekozen om de TT4 als ‘plug-en-play’ platenspeler te beluisteren en te beoordelen.
Bij het uitpakken vallen twee zaken meteen op: het relatief hoge gewicht van de speler en de uitgebreide uitrusting. Het hoge gewicht wordt veroorzaakt door de zeer degelijke constructie van de relatief dikke ‘plint’, die is opgetrokken uit MDF. Ook het van gegoten aluminium gemaakte plateau legt een aardig gewicht in de schaal.
Wat me aan het plateau opvalt is dat de buitenste rand ongeveer een millimeter hoger is dan het oppervlak van het plateau. Argon Audio levert een relatief dunne viltmat bij de TT4, en dat heeft tot gevolg dat je een rechte plaat ter hoogte van de spindel ongeveer een millimeter naar beneden kunt drukken. De plaat wordt dus alleen bij de buitenste rand ondersteund door het plateau. Dat vind ik een wat merkwaardige keuze omdat een beter ondersteunde plaat naar mijn mening ook beter klinkt.
Als ik deze speler zelf ging gebruiken zou ik de viltmat omruilen voor een even dikke (2 millimeter) mat van kurk die ik met kleine stukjes dubbelzijdig schuimplakband van 1 millimeter dik op meerdere plaatsen aan het plateau zou fixeren. Bijkomend voordeel voor de wintermaanden zou zijn dat kurk antistatisch is, terwijl je de losliggende viltmat vrijwel zeker met een gedraaide plaat mee van het plateau af zou tillen als het buiten vriest en binnen de centrale verwarming snort. Klankmatig maakt het ook nog een beetje verschil, maar daarover later méér.
Toonarm met eigen design
Het bijzonderste onderdeel van deze platenspeler is denk ik toch de arm. De speler is in Taiwan gebouwd (daar komen vandaag de dag de beste OEM en ODM platenspelers vandaan) maar Argon Audio heeft wel degelijk eigen design-features toegevoegd. En daar zelfs patent op aangevraagd. Het betreft het zogenoemde ATS systeem voor de arm. ATS staat voor ANISOTROPIC TORSION STABILIZER.
Dit houdt in dat de hybride armbuis (uit aluminium en carbon) aan de onderzijde over de hele lengte een zéér smalle insnijding wordt gemaakt die niets verandert aan het gewicht of de stijfheid, maar die wel resonanties onderbreekt. Meer specifiek de resonanties die via het element en de headshell in de arm terechtkomen, omdat bij de aftasting van de groef nu eenmaal resonantie-energie vrijkomt. Denk aan oude grammofoons die zelfs puur volgens dat principe werkten, waarbij een grote hoorn zorgde voor de akoestische versterking van de trillingen. Door die resonanties uit te doven in de arm blijven ze waar ze horen: op het punt waar de naald de groef aftast. Het resultaat is volgens Argon Audio een schonere weergave van de hoge tonen en dynamische transiënten.
De speler staat op resonantie-absorberende voeten die hun werk bij een ‘kloptest’ uitstekend blijken te doen. Deze voeten zijn echter niet in hoogte verstelbaar, dus de koper moet zelf zorgen voor een goed vlakke ondergrond die mooi waterpas is. Wat de meegeleverde accessoires betreft stelt de Argon Audio TT4 absoluut niet teleur. Een stofkap met losse scharnieren bijvoorbeeld, die gemakkelijk in en uit de houders achterop de plint kunnen worden geschoven voor hen die ‘dakloos’ willen spelen (omdat de stofkap, open of dicht, in geringe mate akoestische feedback opvangt). Ook een degelijke rca-audiokabel en een losse aardedraad behoren tot de standaarduitrusting, net als een in de fabriek voorgemonteerd Ortofon 2M Red MM element in een nette aluminium headshell.
De headshell en het contragewicht zitten uit voorkoming van transportschade niet op de arm, maar veilig in hun eigen uitholling in de polystyreen schalen die de onderdelen in de doos bij elkaar houden en tegen schokken beschermen. De meegeleverde 12 Volt muurtrafo is van goede kwaliteit, maar mogelijk is daar – voor de tweakers onder de toekomstige eigenaars – nog wat méér uit te halen met een stillere iFi iPower voeding. Ook dat heb ik tijdens de review echter gelaten voor wat het was. Het enige dat ik in het zakje met accessoires mis is een kunststof pinnetje om de riem (die af fabriek al om de binnenste aandrijf-ring onderop het plateau zit) om de pulley te leggen. Dat is echter simpel op te lossen met een cocktailprikker, die je het beste al vóór je het plateau over de as laat zakken door één van de gaten in de bovenkant van het plateau tussen de riem en de aandrijfring kunt schuiven.
Opstellen, Aansluiten en In Gebruik NemenÂ
De speler komt ‘speelklaar’ uit de fabriek, maar dat betekent niet dat het een kwestie is van neerzetten en een elpee opleggen. Dit is een ‘some assembly required’ product. Je moet zelf de stofkap en het plateau plaatsen en de riem om de pulley leggen, de headshell met het element in de arm vastdraaien en het contragewicht monteren. De instructies in de manual zijn echter duidelijk en alles past uitstekend.
De grootste uitdaging vind ik altijd om de juist naalddruk in te stellen. Het Ortofon 2M Red element vraagt om een naalddruk van 1,8 gram. In de specificaties staat weliswaar een veel ruimere marge van + of - 0,2 gram, maar bij 1,8 gram is de tracking van het element optimaal en staat de magneet aan het eind van de naalddrager het beste uitgelijnd ten opzichte van de spoelen in de body van het element.
Een te lage naalddruk lijkt verstandiger wat slijtage betreft maar het tegenovergestelde is waar, en een te hoge naalddruk geeft minder dynamiek en verfijning. Gebruik (of leen) daarom een digitale naalddrukweger en neem een paar minuten de tijd om het goed te krijgen. Ik heb met mijn Dr. Feickert mkII Protractor de instelling van de overhang en de fouthoek gecontroleerd en die was volgens het boekje. De speler die ik kreeg thuisgestuurd kwam rechtstreeks uit het magazijn in Denemarken, dus ga ik ervan uit dat de nauwkeurigheid waarmee het element in mijn exemplaar was ingebouwd geen toeval is.
Met een drukknopje naast de 12 Volt bus op het aansluitpaneel zet je de speler in stand-by, en met de draaiknop rechtsvoor op de speler kies je de gewenste snelheid. In de voet van de draaiknop zit een subtiel wit LEDje dat aangeeft dat de speler ‘aan’ staat. De Argon TT4 biedt twee standaard-snelheden; 33.33 en 45 toeren. Wie er ook zijn 78-toeren vintage jazz albums op wil kunnen draaien heeft dus pech.
De draaisnelheid van de – overigens doodstille – motor wordt elektronisch geregeld en wijkt – met de naald in de groef – volgens de RPM app op mijn telefoon slechts héél licht naar boven af: 33,55 (+0,5%) en 45,12 (+0.3%) toeren, wat respectievelijk zéér goed en indrukwekkend is voor een speler in deze prijsklasse. Wat ik wél een beetje jammer vind is dat de aan-uitknop vrij dicht bij de kop van de arm zit, en je dus telkens met je hand bij het kwetsbare element in de buurt komt. Heel erg is dat overigens niet, want je moet wel enórme kolenschoppen hebben voor het echt gevaarlijk wordt, maar ik noem het wel als puntje van aandacht. Voor de rest is de Argon Audio TT4 een probleemloze en intuïtief bedienbare platenspeler.
Luisteren naar de Argon Audio TT4
Omdat de ingebouwde phonotrap volgens Argon Audio van goede kwaliteit is leek dit mij de ideale platenspeler voor het kleine maar fijne audiosysteem op mijn werkkamer. Dat bestaat uit een PrimaLuna ProLogue Three en Four vóór en eindversterker, een paartje KEF LS50 Anniversary in nearfield opstelling en AudioQuest bekabeling. Het vóór- én nádeel van het ontvangen van een gloednieuwe platenspeler is dat het element óók gloednieuw is en minstens 20 uur (ongeveer 60 plaatkanten van een elpee) moet worden ingespeeld voor het goed klinkt.
Het was alweer even geleden dat ik dat proces heb doorlopen maar het was een prettige reminder dat mechanisch inspelen wel degelijk een ding is. Want wat klonk het – vooral de eerste paar uur – dun en plat zeg… Laat dit ook een waarschuwing zijn voor de onervaren gebruiker om niet te wanhopen. Na een plaatkant of 40 was het geluid al vér opengetrokken en veranderde er eigenlijk niet zo heel veel meer. En wat ik vanaf dat moment hoorde maakte me weer helemaal blij.
De Ortofon 2M Red is een uitstekend element maar kan in sommige combinaties een beetje non-descript klinken. Het is gewoon niet de meest uitgesproken aftaster. In de ATS arm van de Argon TT4 was de weergave echter dynamisch en kleurrijk en lekker open en transparant. Een goed album om dat vast te stellen is The Final Cut van Pink Floyd. Daar zit eigenlijk álles in. Grote dynamische sprongen, veel laag, allerlei kleine details in de vele geluidseffecten die Roger Waters erin stopte, en een mooie combinatie van akoestische en elektrische instrumenten. En wat de fans ook zeggen: er staan gewoon prachtige nummers op. De Argon TT4 maakte er een spannend hoorspel van waar ik, door de nearfield-opstelling van de luidsprekers, echt middenin zat. De enorme explosie aan het begin van kant 2 (Get Your Filthy Hands Off My Desert) laat zonder blikken of blozen de ruiten rammelen, om direct daarop uit te lopen in een uiterst subtiel strijkkwartetje.
Met dit album heb ik ook vastgesteld dat de weergave kan profiteren van een andere mat. Toen ik er eentje van kurk van 2 millimeter dik uit mijn matten-bibliotheekje had getrokken en die met drie hele kleine hoekjes dubbelzijdig tape aan het plateau had gefixeerd kreeg de weergave meer diepte en rust, zonder in te leveren op dynamiek. Het verschil was niet enorm, maar Argon Audio heeft ook een eigen, zeer betaalbare kurkmat in het assortiment en ik raad de toekomstige bezitter van deze platenspeler aan om die te overwegen. De rest van de review heb ik geluisterd met de kurkmat in plaats van de meegeleverde viltmat.
Een ander album dat ik graag draai is is een verzamelaar van de Hongaarse folky spacerockband Korai Öröm (bezoekers van het legendarische Sziget festival zullen ze kennen, want daar zijn de zo ongeveer de huisband). Deze band, waarvan de naam Vroege Vreugde betekent, bestaat gemiddeld uit wel 12 muzikanten waarvan méér dan de helft allerlei exotische percussie-instrumenten bespeelt.
Als je in de muziek-encyclopedie onder ‘volle muziek’ zoekt staat hun naam als eerste genoemd. Om dat een beetje geloofwaardig te ontrafelen is voor een element best een hele klus. De 2M Red wist echter moedig stand te houden, wat beslist ook een verdienste van de arm is. Natuurlijk heb ik wel eens beter gehoord, maar dat was dan een combinatie waarvan alléén het element al meer kostte dan de hele Argon TT4. Nadat de inspeelcorvee ten einde was heb ik met heel veel plezier naar allerlei muziek geluisterd via de Argon Audio TT4. Of het nu de Kölschrock van BAP was of de Vier Seizoenen van Vivaldi door het Amsterdam Guitar Trio, de weergave was steeds stabiel, met een lekkere drive, een prima ruimtelijke weergave en een mooie, open klankkleur.
Conclusie
De Argon Audio TT4 begeeft zich qua prijs in het segment van de markt waar de concurrentie zeer fel is. Toch denk ik dat hij er een plaatsje verdient. Door zijn degelijke constructie, zijn innovatieve arm, zijn stabiele gelijkloop, zijn eenvoudige ingebruikname en natuurlijk zijn uitstekende weergave via de ingebouwde phonoversterker.
Echte haken en ogen zijn er niet, dan zou ik spijkers op laag water moeten gaan zoeken bij dat randje aan het plateau, de plaatsing van de aan-uitknop en het feit dat je zelf iets moet verzinnen om de riem om de pulley te leggen. Maar om daar nu puntenaftrek voor te geven vind ik óók weer zo wat. Nee dus, ik vind de Argon TT4 gewoon een uitstekende platenspeler voor prille muziekliefhebbers met een redelijk budget, die met iets goeds aan vinyl willen beginnen, óf voor ervaren herintreders die na hun omzwervingen door digitaalland voorzichtig willen terugkeren naar het zwarte goud.
Argon Audio TT4 platenspeler
649 euro | www.argonaudio.com
Beoordeling 4.5 / 5
