Speakers die zonder allerlei bijkomende apparaten toch in hoge kwaliteit muziek afspelen, dat is de belofte van de actieve luidsprekers van DALI. Na de goed ontvangen Callisto-middenklassers brengen de Denen de compactere Rubicon 2 C: actief en premium. Streaming en multiroomgebruik zijn ook geen probleem, met dank aan BluOS.
Dat maar weinig mensen zin hebben in een stapel hifi-toestellen, meters kabel en twee grote luidsprekers in hun woonkamer, het zal werkelijk niemand verrassen. Woon- en leeftrends gaan nu eenmaal in de richting van geminimaliseerde technologie. Dunne tv’s aan de muur, geen snoeren te zien en geen tower of power-speaker in elke hoek van de kamer. Daar is natuurlijk niets mee mis; iedereen heeft het recht de woning op een eigen manier in te richten. Het prangende probleem was dat er lange tijd geen volwaardig alternatief voor die stapel toestellen bestond, wat muziekliefhebbers voor een netelige keuze plaatste. Wilde je minder gedoe en minder kabels, dan moest je richting Sonos en co kijken – maar daar hing een aantal beperkingen aan vast. Een echt betere geluidskwaliteit in volwaardig stereo bijvoorbeeld is toch moeilijker te behalen via deze weg. Flexibel is het ook niet altijd. Qua gebruiksgemak scoren deze type draadloze speakers dan wel weer. Het belang daarvan werd al te lang door de traditionele hifi-merken onderschat.
Gelukkig blijkt er een gulden middenweg te bestaan. En dat door tegelijkertijd én de woonkamer te bevrijden van kabels en grote dozen vol elektronica én toch voldoende knowhow en techniek in te zetten voor een betere geluidskwaliteit. Dat compromis – maar dan zonder de negatieve, dit-is-slecht-voor-iedereen-connotatie – heet actieve speakers. Het zijn in essentie hifi-luidsprekers gebouwd volgens audiofiele normen met ingebouwde versterking die helemaal voor hen geoptimaliseerd is. Meteen zijn er heel wat kopzorgen minder voor de koper; hij of zij moet zich niet suf zoeken naar de juiste combinatie van versterker en luidspreker. Een verkeerde keuze op dat vlak kan immers soms tegenvallen qua geluidskwaliteit. Niet zo met actieve speakers, want uit de doos klinken ze zo goed mogelijk. Als de fabrikant zijn werk goed heeft gedaan, uiteraard.
Compacte premium-hifi
Zo komen we uit bij de Rubicon 2 C die we in deze test bekijken. Het zijn compacte boekenplankspeakers uit de gloednieuwe actieve Rubicon-lijn van DALI, de kleine broers van de grote Rubicon 6 C die we eerder getest hebben. De 2 C is minstens even boeiend als die grote vloerstaander – en misschien wel nog interessanter omdat deze luidsprekers veel kwaliteit bieden in relatief compacte vorm. De actieve Rubicons werden voor het eerst getoond op de iEar’ Show in het najaar, wij hebben ze in primeur in test.
Ze passen op twee manieren in het aanbod van DALI, een van de grootste luidsprekermerken in Europa. Langs één kant zijn de Rubicons de luxueuzere, betere modellen die boven de actieve Callisto-speakers komen te staan. Bovendien vormen de 2 C en 6 C de actieve uitvoeringen van de bejubelde Rubicon-luidsprekerfamilie. Die (passieve) Rubicon-luidsprekers staan al jaren in ons persoonlijk lijstje van beste speakers op het 2.000-euro prijspunt. De Rubicon LCR (een versie aangepast om aan de muur te hangen) vormt bovendien ook al heel lang de basis van de surroundopstelling in de testruimte. Kortom, de Rubicon 2 C is een intrigerende mix van oud en vertrouwd met nieuw en vooruitstrevend.
Ook goed om weten: we spreken in deze test over actieve speakers. Maar eigenlijk zouden we het moeten hebben over ‘actieve draadloze streaming luidsprekers’. Deze DALI’s zijn immers op hetzelfde platform gebouwd als de Callisto’s, en komen dus met veel streamingopties en werken met een draadloze kabelvervanger op basis van Kleernet die lossless audiodata doorstuurt.
Compacter
Net zoals bij de passieve Rubicons zijn er bij de actieve versie wel wat verschillen tussen de 2 C-boekenplankspeaker en het 6 C-vloerstaandermodel. Het formaat natuurlijk, want de 2 C’s zijn voldoende compact om in een gemiddeld interieur te passen. Al zijn het geen superkleine monitors. De Rubicon 2 C heeft wel een zekere diepte, wat eerder uitnodigt om ze op een paar stands te plaatsen. Maar die iets forsere behuizing heeft wel positieve gevolgen voor de weergave, onder meer in het laag. Het zijn geen dun klinkende speakers zonder laagextensie, zoals vele kleine speakers wel zijn.
Nog een groot verschil tussen de 2- en 6 C betreft het tweetergedeelte. De grotere broer komt met een dome én een linttweeter, het boekenplankmodel moet het stellen met een enkele dometweeter. Die dubbele tweeteropstelling is net een van de zaken die we het meest appreciëren aan de grote Rubicons. Het geeft de DALI’s een mooie combinatie van microdetail, snelheid en een brede uitstraling. Zijn we dan teleurgesteld? Neen, want die dome-tweeter past wel bij een compactere speaker die misschien relatief kleine afstand van de luisteraar staat. Het doet zijn werk goed, waardoor de Rubicon 2 C doet waar DALI’s sterk in zijn: breed uitstralen, waardoor een beetje imaging wordt opgeofferd om iedereen in het gezin een goede geluidskwaliteit te bieden.
Als het over het uiterlijk gaat zijn de Rubicon 2 C’s een hele stap ten opzichte van de Callisto 2 C’s. Sorry DALI, maar de Rubicons zijn veel knapper afgewerkt. De speakers zijn hoogwaardig afgewerkt, met een naadloze glossy laklaag bij de zwarte en witte uitvoeringen die even knap is al bij de passieve Rubicons. Normaal laten wij de luidsprekerroosters in de doos, maar bij onze witte testspeakers moeten ze er op, zo knap zijn ze. De roosters zijn overtrokken in een hip stofje van Kvadrat, met verschillende tinten van grijs. Een beetje zoals bij de betaalbare Oberon-lijn, maar dan nog eleganter.
Duurzame aanpak
Het achterliggende platform bij de actieve Rubicons is identiek aan de Callisto’s die we twee jaar geleden hebben getest. Opnieuw van de partij is de Sound Hub, een kastje dat draadloos communiceert met de twee speakers en dat uitgerust kan worden met een uitbreidingskaart met heel wat streamingopties. Het bezit ook fysieke ingangen, mocht je niet van plan zijn om naar streaming te luisteren. Toen Callisto gelanceerd werd, had de consument de keuze om speakers, de Sound Hub en de NPM-1-uitbreidingskaart apart aan te schaffen. Inmiddels ziet DALI Benelux het anders en zal de Rubicon 2 C enkel verkocht worden gebundeld met de Sound Hub en de NPM-1. Volgens ons een goed idee, want enkel zo heb je echt een volledig systeem dat alles kan.
Sommige concurrenten van DALI kiezen om alle mogelijke aansluitingen achteraan op de actieve speaker te plaatsen. De KEF LS50 Wireless bijvoorbeeld heeft geen aparte hub. Alles zit ingebouwd in één van de twee speakers. Wil je de tv aansluiten, dan moet je de kabel naar dat toestel brengen. Er valt zowel voor de aanpak zoals KEF als voor de aanpak zoals bij DALI iets te zeggen. Het grote voordeel dat we bij DALI’s Sound Hub zien, is dat je dit toestel in een meubel kunt verstoppen, zodat er echt weinig kabels zichtbaar zijn. Naargelang de configuratie is dat bij de alles-in-de-speaker-systemen wel anders. Positief is dat de Sound Hub er ook wel goed uitziet. Als je hem toch zichtbaar op een meubel plaatst, dan ga je niet ontevreden zijn. Van de handige nis achteraan die kabels en techniek uit het zicht houdt tot de afwerking in glas en materiaal, het is ontworpen om eerder een subtiele aanwezigheid te zijn. Knap is ook die ronde volumeknop, met in het midden een witte display waarin je het volumeniveau even ziet verschijnen. Er is ook een kleine maar luxueuze remote meegeleverd.
De Sound Hub is bovendien toekomstgericht. Achteraan zijn er sleuven waar uitbreidingskaarten in kunnen steken, vergelijkbaar (maar niet compatibel) met de MDC-kaarten van NAD. De NPM-1 is momenteel de enige kaart die bestaat en meteen ook een onmisbare, want het geeft de actieve Rubicons een heel aantal streamingopties via BluOS; AirPlay 2 en Spotify Connect heb je dan ook meteen.
We zijn vooral geïntrigeerd door wat deze uitbreidingingen mogelijk maken. Technisch is het bijvoorbeeld een optie om de Sound Hub uit te rusten met een uitbreidingskaart met HDMI-poorten. Dat zou de integratie met de tv nog eenvoudiger maken. Als je dan ook weet dat het platform en Sound Hub geschikt zijn voor meer kanalen dan de twee nodig voor stereo, dan heb je niet veel verbeelding nodig om te dromen van een draadloze surroundoplossing op basis van Rubicons (of Callisto’s – of potentieel andere actieve DALI-speakers.)
Kortom, het feit dat het Deense merk de Sound Hub met een oog op de toekomst heeft ontworpen is een ongelooflijk pluspunt. Het maakt dit systeem ook duurzamer en flexibeler, vooropgesteld dat DALI het blijft uitbreiden. Maar, vermoeden we, dat is ook het plan.
Gebruiksvriendelijke streaming
De Sound Hub met NPM-1-kaart tovert de Rubicon 2 C om tot een volwaardig BluOS-apparaat dat je kunt bedienen via de Bluesound-app. Met deze app stream je muziek via alle belangrijke diensten (Qobuz, Tidal, Deezer, Amazon Music, en meer), is internetradio aanwezig en kun je eigen muziekbestanden afspelen. Ondersteuning voor Spotify is er ook, rechtstreeks via de Spotify-app. De Rubicons verschijnen automatisch in de app van de populairste muziekdienst. Door de kaart worden de speakers ook compatibel met AirPlay, zodat je op een iPhone of iPad rechtstreeks vanuit de apps van de meeste muziekdiensten (incluis Apple Music, nummer twee qua populariteit) liedjes kunt afspelen. Audiofielen kunnen ook tevreden zijn, want de NPM-1 maakt de Rubicons ook Roon Ready. In onze Roon doken de speakers nog op als ‘niet-gecertifieerd’, maar is een puur formeel iets. Vanuit Roon streamen ging perfect. Je zou kunnen zeggen: “hé, waar is Chromecast?”. Op zich een legitieme vraag, al zorgt de brede ondersteuning van diensten in de Bluesound-app dat je het niet vaak gaat stellen. Mogelijk heeft het ook te maken met Apple en Google die moeilijk doen met samen op een streamingproduct aanwezig zijn.
Pluspunten genoeg dus, en er zijn er nog meer. BluOS is namelijk hetzelfde platform als in de Bluesound-speakers die concurreren met Sonos-producten. Je vindt BluOS ook terug in bepaalde NAD-toestellen, zoals de compacte M10 of de NAD C658. Dat betekent dat je de Rubicon 2 C kunt bedienen vanuit dezelfde app als de Bluesound-apparaten en bepaalde NAD’s. Het is ook mogelijk om meerdere apparaten te koppelen zodat je dezelfde muziek overal in huis kunt horen, net zoals bij Sonos en co. Handig bij een feestje bijvoorbeeld, dan laat je de Rubicons in de woonkamer netjes synchroon spelen met de Bluesound-speakers in de eetkamer en met de inbouwspeakers in de keuken die aangestuurd worden door een NAD-versterker.
Het Bluesound-platform is een serieuze concurrent voor Sonos, met veel van dezelfde voordelen. De ondersteuning voor streamingdiensten is bijvoorbeeld zeer uitgebreid – en er komen er steeds meer bij. Onlangs werd bijvoorbeeld ondersteuning voor Idagio toegevoegd, een Duitse streamingdienst die puur op klassiek gericht is en in lossless kwaliteit streamt. Er wordt ook gesleuteld aan comfortfuncties, zoals ondersteuning voor Google Assistant-acties. De Bluesound-app is er voor Android, iOS, Windows en macOS. Op alle platforms oogt het identiek, wat het gebruik makkelijker maakt. Je muziek terugvinden gaat heel vlot en de app waagt zich ook aan het maken van suggesties, los van de voorstellen die bepaalde muziekdiensten zoals Qobuz of Tidal maken. Het enige minpuntje qua gebruiksgemak is dat de app DLNA-shares op een NAS niet herkent, je moet een SMB-pad invoeren. Niet onoverkomelijk en ook maar eenmalig te doen.
Laid-back genieten
Het live-album die de Lebanese Ibrahim Maalouf in 2016 uitbracht, bevat heel diverse opnames die bij momenten ‘goed’ overstijgen en in de categorie ‘spectaculair’ terechtkomen. Als het publiek begint te klappen bij ‘Beirut’, opgenomen in Nantes, profiteren je meteen van de brede uitstraling waarin DALI een uitschieter is. Het is een groot geluidsbeeld, net alsof je in de zaal staat – neem het van ons aan, dat kan een Sonos-achtige speaker nooit bieden. Daarna begint Maalouf solo trompet te spelen, melancholisch en pakkend, wat de Rubicon 2 C magistraal weergeeft. Op een minderwaardige speaker is een trompet een schel ding, op een betere weergever zoals deze is het een warm instrument met ongelooflijk veel nuance en kleur. Het grijpt je naar de keel. Helemaal Deens is ook een zachte roll-off in het hoog, waardoor je misschien niet elke detail fel gepresenteerd krijgt. Maar dit is wel aangenamer, laid-back luisteren. En dan komt in deze track die enorme finale die pas na tien minuten opduikt; het lijkt alsof de bus met de rest van de band dan pas in de zaal arriveert en ter compensatie echt alles geeft. Die geluidsexplosie brengt de Rubicon 2 C probleemloos over, open en dynamisch. Fantastisch.
Het voordeel van de Sound Hub is dat je het een plek dicht bij de tv kunt geven. Dat maakt het wel heel eenvoudig om de televisie via een optische kabel te verbinden. Omdat we wel overtuigd zijn van een set actieve speakers als oplossing voor beter tv-geluid, hebben we precies dat gedaan. De kabel tussen onze LG OLED55C9 en de Sound Hub leggen was zo gefikst, even in de tv-instellingen duiken om de audio-uitgang te veranderen naar optisch (en PCM), en we konden genieten van een aanzienlijke betere ervaring bij het bekijken van films – superieur aan nagenoeg elke soundbar, als je het ons vraagt. De enige uitzondering voor ons zijn de nieuwe generatie Dolby Atmos-soundbars die meerdere draadloze speakers inzetten om je echt directioneel surroundgeluid te bieden. Maar die zijn weer wat complexer. De Rubicon 2C leent zich in elk geval goed voor een tv-geluidsscenario, vooral als je de moeite doet om de twee speakers op gelijke afstand van het scherm te plaatsen. Surround is het natuurlijk niet en je mist de impact van heftige geluidseffecten die rond je bewegen, maar bij een reeks als ‘The Mandelorian’ (Disney+) vonden we de DALI’s toch al heel meeslepend. Muziek speelt in nagenoeg elke film en tv-reeks een belangrijke rol om sfeer te maken, en dat is net wat de Rubicon 2 C moeiteloos mooi presenteert.
De Rubicons zijn de hoogste actieve speakers bij DALI, aan passieve kant is de Rubicon-familie de tweede hoogste lijn, onder Epicon. Ultieme resolutie bieden is nooit waar het om draaide bij deze lijn, maar wel een cosy, omhullende, pleziergevende weergave op een hoog niveau. Dat is ook zo bij de Rubicon 2 C, een speaker die zeker geen problemen heeft met dat concept van plezier. Dat maakt ze ook behoorlijk genreneutraal. Eefje de Visser spelen ze even warm en intimistisch als de vijfde van Beethoven dynamisch en groots.
We merken wel dat de Rubicons dicht bij de muur in onze kamer betrekkelijk wollig klonken. De afstand iets vergroten of een prop aanbrengen in de baspoort achteraan – iets dat we zelf niet gauw doen – kan een goed idee zijn als je graag luistert naar genres met veel bassen. Kwestie van de beats in de Berlijnse techno strak te houden.
Klankmatig staan de Rubicon 2 C’s bijzonder dicht bij de passieve versies. We konden niet A/B vergelijken met de Rubicon 2, maar wel met de Rubicon LCR-speakers die we in onze testruimte hebben hangen voor surroundtests. Een passieve muurspeaker is uiteraard iets anders dan een losse actieve monitor (zeker in dit geval, vanwege de verschillen qua tweeteropbouw), maar we konden duidelijk horen dat ze beiden op hetzelfde niveau spelen en dezelfde karaktertrekken vertonen. Ok, uiteindelijk is deze vergelijking niet heel relevant voor de doorsnee consument, maar we vonden het wel interessant om te horen dat actief niet moet onderdoen voor passief. Het geeft echt aan dat DALI het segment van premium actieve speakers als gelijkwaardig aan zijn traditionele producten beschouwt – en dat moet ook.
Conclusie
Met de Rubicon 2C maakt Dali een bijzonder sterke statement. Ze mikken qua prijspunt hoger dan de Callisto’s, die ook een zeker prijskaartje droegen. Qua afwerking staat de Dali Rubicon 2C echter op een veel hoger niveau. Ook klankmatig maken deze actieve speakers van Dali een grote sprong. Ze klinken soepel en kamervullend, en zijn niet overkritisch qua plaatsing of bronmateriaal. De Sound Hub blijft een slimme vondst: toekomstgericht en handig om je woonkamer kabelvrij te houden. Het BluOS-platform is ten slotte een laatste sterk punt. Het zorgt dat deze premiumspeakers met een high-endgeluid ook over de allerbeste streamingopties beschikken. Aan dit plaatje schort er niet veel.
DALI Rubicon 2 C
1.999 euro per stuk | www.dali-loudspeakers.com
4.650 euro per set inclusief DALI Sound Hub + BluOS NPM-1
(DALI Sound Hub los: € 649 | BluOS NPM-1 los: € 499)
Beoordeling 4,5 op 5
