AudioQuest lanceert binnenkort officieel haar Niagara 1200 stroomfilter, die de inmiddels legendarische Niagara 1000 gaat vervangen. Dit nieuwe Niagara 1200 Ground Noise-Dissipation System is ontwikkeld met dezelfde basisprincipes als de hoger gepositioneerde Niagara 5000. Wij ontvingen een eerste uitvoering voor een uitgebreide review. Laat de nieuwe Niagara ons swingen of laat deze ons helemaal koud?
AudioQuest
Deze van oorsprong Amerikaanse kabelfabrikant is alweer vier decennia actief in de audio- en videowereld. Niet alleen levert AudioQuest bekabeling voor thuisgebruik, ook kiezen tegenwoordig steeds meer custom install bedrijven voor de hoogwaardige bekabeling van het merk vanwege het brede leveringsprogramma en de uitstekende performance.
Wellicht heeft u zelf AudioQuest-bekabeling, of heeft u die in het verleden wel gehad. In dat geval zult u kunnen onderschrijven dat AudioQuest al met een kleine investering een grote verbetering kan brengen in beeld en geluid. Het was dus een kwestie van tijd de fabrikant zich heel voorzichtig buiten het kabelsegment zou begeven. Nu heeft AudioQuest dit enkele jaren geleden al gedaan met de AudioQuest DragonFly en de machtige JitterBug. Niet voor niets heeft het merk bij de eerste aankondiging van de Niagara series een paar jaar geleden de gehele audiomarkt op scherp gezet.
Garth ‘Powerrrr’
Enkele jaren geleden heeft AudioQuest strategisch gezien een slimme stap gezet met het binnenhalen van Garth Powell. Deze engineer heeft zich vele jaren verdiept in afscherming en ground-noise dissipation, het filteren van de aarding om de ruisvloer omlaag te brengen zodat nuances en details in de muziek beter hoorbaar worden. Bovendien zorgt deze techniek voor een reductie van potentiaalverschillen en (lek)stromen in het aardingcircuit van de stroomvoorziening. Alle hifi- en videocomponenten met een randaarde hebben namelijk een afwijkende spanning tussen de aarde en de nul. Wanneer al deze aardpunten samenkomen, kunnen ongelijke aardpotentialen een zogenaamde aardlus opwekken en hiermee de geluidskwaliteit in negatieve zin beïnvloeden. Soms ontstaat hiermee een zachte bromtoon, soms een toename van ruis en soms gaat dit ten koste van de dynamiek. In de praktijk is het veelal een combinatie van de voorgenoemde invloeden. Meestal werkt het op een juiste manier polen van de netstekkers in positieve zin, maar dit neemt niet alle nadelige invloeden weg.
Om aardingsproblematiek te elimineren heeft Powell in de loop der jaren verschillende technieken ontwikkeld die hij vervolgens heel slim heeft gepatenteerd. Deze technieken bleken zo effectief dat AudioQuest hem op een bepaald moment heeft verleid om het team te komen versterken, en vandaag de dag is hij Director van de Power/Engineering divisie. Daar heeft Garth alle resources tot zijn beschikking om de technologie nog verder te verbeteren, en dat is weer goed voor ons muziekliefhebbers.
Waar AudioQuest vriend en vijand initieel verbaasde met de introductie van haar nieuwe Wind & Storm series stroomkabels van Powell, deed de fabrikant dit nogmaals met de introductie van de Niagara-serie. Deze power ‘componenten’ presteren op een zodanig hoog niveau dat vele hifi-recensenten wereldwijd het er unaniem over eens lijken dat de producten die door Powell zijn ontwikkeld zelfs tot de best presterende power-producten in de markt behoren. Hiermee zet AudioQuest het referentieniveau bij stroomfilters niet een stapje, maar eerder een enorme sprong hoger. Niet voor niets hebben deze inmiddels al menig huiskamer en high-end luisterruimte veroverd.
Niagara 1200
De Niagara 1200 is dus de nieuwste creatie uit de R&D afdeling van Powell. Deze 1200 vervangt de populaire Niagara 1000 waarmee AudioQuest de markt enkele jaren geleden heeft bestormd. De Niagara 1200 is met een prijskaartje van net geen duizend euro bovendien zeer aantrekkelijk gepositioneerd. We zijn dan ook erg benieuwd naar de prestaties van deze slanke AudioQuest Niagara 1200.
Om te beginnen is het belangrijk om te melden dat we deze Niagara 1200 niet kort door de bocht kunnen betitelen als een ‘netfilter’. De Niagara-serie past dan wel filtering toe, maar doet dit op een unieke manier. Het zogenaamde ‘Ground Noise-Dissipation System’ voert vooral verbeteringen door in de aarding van het gehele hifi-systeem. De filtering van de stroomtoevoer is hierbij slechts minimaal om de belangrijke transiënt informatie niet weg te filteren. Dit is namelijk funest voor de beleving van en het realisme in de weergave.
Wanneer we de AudioQuest Niagara 1200 wisselen voor de perfect presterende iFi Power Station die we op dit moment in gebruik hebben, bemerken we dat we de Niagara eerst even moeten laten wennen. We maken ons dus op voor een inspeelperiode van minimaal 200 uur. Na twee dagen bemerken we echter al een significante verbetering in klank en geluidsbeeld. Sterker nog, deze is na een periode van slechts 48 uur van zodanig niveau dat we niet kunnen helpen het ene na het andere album op te zetten. Wat een verschil ten opzichte van de stroomfilters die we tot op heden hebben beluisterd! Maar hierover later uiteraard meer.
Look en feel
Wanneer we de Niagara 1200 in handen nemen, valt het ons op dat AudioQuest niet heeft bezuinigd op bouwwijze en materiaalgebruik. De 1200 is letterlijk lood- en loodzwaar. Dat heeft niet alleen een positief effect bij gebruik van stugge bekabeling, hiermee heeft AudioQuest een solide kooi van Faraday geconstrueerd waarmee RFI en andere vormen van externe verstoring geen kans krijgen. Ook kunnen we de unieke bouwwijze van dit ‘stekkerblok’ waarderen. De meeste verdeeldozen hebben contactdozen aan de bovenzijde, waardoor er altijd een enorme kabelchaos is rondom de hifi-set ontstaat. AudioQuest heeft de contactdozen bij de Niagara 1200 heel handig aan de achterzijde geplaatst, zodat de bekabeling veel natuurlijker weggeleid kan worden. Wanneer we de Niagara 1200 in onze set opnemen, hebben we uitsluitend nog een zichtbare stroomkabel voor de aanvoer van de stroom uit het elektriciteitsnet en verder vallen alle kabels keurig netjes weg.
De Niagara 1200 heeft vijf gefilterde en twee high power uitgangen. Hierbij tikt AudioQuest gelijk een punt aan waar de Niagara 1000 met een enkele high power uitgang te beperkt was voor sommige muziekliefhebbers. Waarom ongefilterde high power uitgangen en niet alles filteren, zult u wellicht denken? Wij hebben door de jaren ervaren dat niet elk hifi-component evenveel baat heeft bij filtering. Krachtige geïntegreerde versterkers, eindversterkers en actieve subwoofers presteren doorgaans juist beter zónder filtering. Ten opzichte van de Niagara 1000 biedt deze 1200 nu een extra niet-gefilterde socket voor een zware versterker én subwoofer of voor twee dikke monoblokken. Normaal gesproken adviseren we om zware (eind)versterkers direct in de wandcontactdoos in de muur te steken, maar gezien deze Niagara 1200 uitsluitend de aarde ontdoet van onzuiverheden, kunnen we bij uitzondering adviseren om zware (eind)versterkers juist in de ongefilterde outlets van deze Niagara 1200 te steken voor de beste prestaties.
De Niagara 1200 is bovendien uitgerust met een overspanningsbeveiliging die de aangesloten apparatuur beschermt tegen spanningspieken tot 6000V en stroom pieken tot 3000A. Hiermee is uw apparatuur maximaal beschermd tegen de vervelende gevolgen van blikseminslag. Nu liggen de meeste hoogspanningskabels in de Benelux onder de grond, maar desondanks kan een nabije blikseminslag toch relatief veel schade toebrengen aan hifi-apparatuur. Met deze Niagara 1200 kunt u zelfs tijdens de zwaarste onweersbui heerlijk in uw warme bedje blijven liggen. Toch blikseminslag gehad, dan is het volgens AudioQuest niet nodig om de Niagara te laten servicen. Tenzij de Niagara rookwolken produceert natuurlijk.
Bouwwijze
De voorzijde van de Niagara 1200 heeft behalve wat decoratieve freespatronen en opdruk geen knoppen of features. Op de rechterzijde vinden we een tweetal indicatie LED’s voor de indicatie van de netspanning en ‘extreme voltage’. In het midden van het paneel een centrale powerswitch waarmee de gehele set ineens kan worden uitgeschakeld. Handig in het geval u langer van huis weg bent. Boven de powerswitch een automatische zekering die ‘springt’ bij overbelasting. De contactdozen zijn voorzien van verzilverde beryllium koperen en ‘extreme-purity copper’ contacten met een lage weerstand. Ook de frictie is zeer laag; onze netstekkers steken we er moeiteloos in zonder dat we het gevoel hebben dat deze te strak of juist onvoldoende klemmen.
Intern is de Niagara 1200 netjes en overzichtelijk opgebouwd. Alle interne bekabeling is keurig van de print weggeleid en netjes gebundeld. De bedrading van print naar de contactdozen is – uiteraard – van het solid core type. Wanneer we naar de aarde kijken heeft AudioQuest na binnenkomst een ster-aarde toegepast. Vanuit dit centrale punt wordt de aarde naar twee ontstoorspoelen (rechts) geleid. De uitgang van beide spoelen wordt verdeeld over de aarde aansluitingen van alle outlets. Dit type (gepatenteerde) filtering wordt uitsluitend door AudioQuest toegepast en dat maakt het Niagara concept zo uniek.
De fases van de vijf gefilterde uitgangen worden gefilterd met behulp van een zware spoel (links) en, zover we dit kunnen zien, met enkele keramische condensators. De twee high power uitgangen hebben dus uitsluitend een ontkoppelde en gefilterde aarde. In het midden van de print heeft AudioQuest tenslotte nog een protectiecircuit opgenomen en deze heeft behalve een beschermende werking geen invloed op de geluidskwaliteit. Dit is feitelijk ook het basisprincipe van de Niagara 5000 netfilter. Het enige verschil dat de 5000 heeft ten opzichte van de 1200 is dat de 5000 meer uitgangen telt en een soort van ‘reservetank’ heeft waarmee deze zware eindversterkers van een beetje extra sap kan voorzien indien deze (ook bij lage volumes) net even een beetje tekortkomen. Het prijsverschil? Dat is significant. Wanneer u niet zoveel aansluitingen nodig heeft en bovendien geen krachtige eindversterkers heeft, lijkt ons deze Niagara 1200 meer dan voldoende.
Luisteren
Nadat we de Niagara 1200 netjes de tijd hebben gegeven om te wennen aan de nieuwe omgeving ervaren we in onze set behalve een toename in rust en geluidsdiepte geen hele opmerkelijke verschillen in het geluidsbeeld. Het podium wordt nergens begrenst en ook de focussering en positie van zang en instrumenten zijn perfect in orde. Groter ervaren we de winst in klank.
We bemerken dat vooral de weergavekwaliteit in het laag met deze Niagara 1200 significant is toegenomen. We ervaren een superieure controle en een heerlijke gelaagdheid. Dit zijn ook zaken die we met de premium stroomkabels van AudioQuest ervaren. Het laag van de basdrum wordt met een enorme punch weergegeven en hierbij heeft het sublaag een flinke ‘oempf’ waarbij deze ook bij lagere volumes de dubbelgestrikte veters in de schoenen kan laten ontrafelen. De midbas heeft met deze Niagara 1200 een fractie meer kracht dan met ons eigen stekkerblok. De Niagara geeft hiermee net even een betere beleving en geeft albums meer muzikaliteit.
We willen niet de indruk wekken dat deze Niagara 1200 een zelfde effect heeft als een loudness knop. Integendeel zelfs. Er verandert in principe niets aan de klankbalans van de set, maar met deze Niagara 1200 kunnen we bij complexe muziekstukken de verschillende soorten laag beter van elkaar onderscheiden en vooral beter ‘herkennen’. Wanneer we enkele synthpop en gothic metal albums uit onze collectie afspelen, dan beluisteren we een duidelijk verschil tussen het laag uit een basgitaar en synthesizer. Natuurlijk trekken we ons ‘all-time favorite’ referentie album Stonehenge 4 uit de kast. Dit album heeft enorme dynamische reserves en hierbij duikt het laag regelmatig beneden de 30Hz. Is er ergens iets in de stroomvoorziening niet in orde, dan laat dit album dit direct horen met het ontbreken van de ‘magie’ die dit album met topsets heeft.
Midrange perfectie
De snelheid en de definitie in het hoog en vooral in de midrange nemen met deze Niagara 1200 flink toe, zodat we zelfs het merk en type basgitaar in muziekstukken kunnen onderscheiden. We horen nu duidelijk of er met een Fender Precision Bass (denk aan Steve Harris van Iron Maiden, en aan Sting) of juist met een vetter klinkende Music Man Stingray (John Myung van Dream Theater of Stefan Lessard van de Dave Matthews Band) wordt gespeeld. Snaredrums klinken in combinatie met de Niagara 1200 neutraal, ongekleurd en hebben een flinke impact. Ook in het stemgebied verrast deze Niagara 1200 ons geregeld. De verbetering is in zijn totaliteit zo bizar dat we er geen genoeg van kunnen krijgen om maar weer eens vergeten albums uit de kast te trekken.
Van AC/DC en Bomb the Bass tot aan de Wallflowers en Zymosis passeren de revu. We beluisteren bovendien het inmiddels grijsgedraaide album A Momentary Lapse Of Reason van Pink Floyd en bij aanvang van de track Dogs of War menen we ineens in de achtergrond zoiets als ‘la-la-la-la’ te horen. Nu zijn we het er nog niet met 100 procent zekerheid over uit of dit een menselijk geluid is, maar wat wel vaststaat is dat we dit de afgelopen drie decennia nog niet zo duidelijk eruit hebben horen springen. Uiteraard verifiëren we of we niet per ongeluk een van de vele remasters hebben opgezet en stellen vast dat we toch echt het originele album uit 1987 in de speler hebben zitten. Onder de indruk van deze Niagara 1200? Nou en of.
Oordeel
In hifi-kringen zijn er nogal wat gebieden waar niet over gesproken mag worden. Een van die gebieden is – nog steeds – de stroomvoorziening. Want stroom is immers stroom. In huis kun je stroom niet zien. Wel voelen. Maar horen? Daarom is dit een dankbaar onderwerp om tijdens een feestje hele volksstammen tegen je in het harnas te jagen. Op dat moment trekken de echte fanatiekelingen de fluwelen handschoenen uit en dan krijgt de gemeenschappelijke liefhebberij ineens meer het karakter van een kooigevecht. Jammer en helemaal niet nodig.
Nu moeten we bekennen dat we door de jaren veel tweaks hebben beluisterd die niet waarmaken wat ze beloven. Worden wij ook narrig van. Ook onder de ‘audiofiele’ stroomfilters zit in onze beleving enig kaf onder het koren. De meeste stroomfilters maken het geluidsbeeld wel rustiger, maar moeten we al te vaak inleveren op dynamiek, snelheid, levendigheid en realisme in de muziekweergave. We vragen ons bij sommige exemplaren dus met regelmaat af of ze filteren of juist fileren. En komt het op dat laatste aan, dan wordt dat later in de keten nooit meer goed gemaakt. Hoe veel er ook wordt geïnvesteerd in apparatuur en bekabeling. Nu moeten we vaststellen dat we geen van deze eerdergenoemde nadelige eigenschappen ervaren met deze Niagara 1200. Sterker nog: we hebben het gevoel dat het onze set op alle vlakken net even gemakkelijker af gaat.
De bouwkwaliteit van deze Niagara 1200 is werkelijk subliem en op alle vlakken laat AudioQuest zien dat ze haar reputatie als marktleider bijzonder serieus neemt. Nu hebben we dit Ground Noise-Dissipation System nog niet in combinatie met de nieuwste stroomkabels van AudioQuest beluisterd, maar misschien mogen we hier stilletjes wel blij om zijn. Het maakt ons namelijk hebberig. Aangezien de snel groeiende kinderen met de intrede van de winter toe zijn aan een nieuwe warme winterjas en de kerstcadeaus momenteel worden opgesomd in een lange lijst, hopen we dat we dit jaar überhaupt zonder rode cijfers mogen afsluiten. Volgend jaar Kerst misschien.
Kanttekeningen
Zoals we al eerder hebben aangegeven is de Niagara 1200 een Ground Noise-Dissipation System. Deze methode van filtering is effectief en heeft vele voordelen, maar het is geen toverstok waarmee alle netvervuiling als bij toverslag verdwijnt. Heeft u een lamp in uw huiskamer met een dimmer, dan wordt de hierdoor gegenereerde complexe netvervuiling dus niet in zijn geheel weggefilterd. Wij adviseren daarom altijd een aparte groep aan te leggen en deze uitsluitend te gebruiken voor uw hifi-systeem. Is dat lastig te realiseren? Breng die lamp met dimmer dan snel naar de kringloop, neem gelijk een nieuw muziekalbum mee voor een euro en beluister 'm vanaf nu liever in het donker. Ook daar zijn weer verschillende duistere theorieën over, maar voordat we ons echt in een onaangenaam en donker gebied begeven...
Conclusie
De Niagara serie behoort al sinds de introductie tot de absolute referentie in stroomdistributie. Dat is niet voor niets. Het Niagara concept van Garth Powell is uiterst slim en effectief. Wij hebben een periode met de nieuwe Niagara 1200 mogen spelen en kunnen niet anders concluderen dan dat ons hifi-systeem met deze sublieme aanvulling op een niveau presteert waarvan we niet wisten dat dit in deze prijsklasse mogelijk zou zijn. Dus laten we kort zijn en het product op een bescheiden manier de waardering te geven die het verdient.
“Hail Niagara 1200, hail son of Garth. Hail thou mighty ruler of infinite current. Our quest for musical perfection has finally ended. Oh noble King Garth, please accept our most precious award to celebrate our unforgettable musical experience.”
Klankbalans: 5 uit 5
Geluidsbeeld: 5 uit 5
Filtering: 4,5 uit 5
Bouwwijze: 5 uit 5
Prijs-prestatie: 5 uit 5
AudioQuest Niagara 1200
€ 999,- | www.audioquest.nl
Beoordeling: 5 / 5