Bij Music Emotion richten we ons primair op de muziekliefhebber en dat doen we in de breedste zin van het woord. Hierbij gaat onze voorliefde niet altijd uit naar de top in de markt, maar ook naar de instappers in het premium hifisegment. Deze maal ontvangt de redactie een interessante hifi-set van Rotel en Bowers & Wilkins. Voor de echte muziekliefhebber met goede oren en… een gelimiteerd budget.
Goede hifi hoeft helemaal niet duur te zijn. Dat bewijst Bowers & Wilkins met een prachtige geïntegreerde versterker en een compact disc-speler van Rotel, en twee goed klinkende compacte Bowers & Wilkins luidsprekers. Bowers & Wilkins richt zich met deze interessante set op een brede groep muziekliefhebbers die verlangen naar een set met een kwalitatief goed geluid, maar de spaartegoeden liever niet met een enkele transactie zien verdampen. Want dat laatste, het vernietigen van uw financiële zekerheid, is in de zoektocht naar een goed klinkende hifi set gemakkelijker gedaan dan voorkomen.
Het samenstellen van een excellent klinkende set met chique manshoge luidsprekers, gescheiden voor- en eindversterkers - al dan niet voorzien van gezellig gloeiende buisjes - is helemaal geen kunst. De kunst komt pas om de hoek kijken wanneer we op zoek gaan naar de ongeslepen diamantjes in de markt. De uitblinkers in geluidskwaliteit waarbij de prijs en prestatie heel mooi in balans zijn. Fijn dat Bowers & Wilkins hier een steentje bijdraagt en ons met deze selectie een paar hectische zaterdagen inclusief de bijbehorende parkeerkosten uitspaart. Parkeerkosten met, niet zelden, een equivalent van een Spotify Premium kwartaalabonnement.
Voor wie?
Bowers & Wilkins richt zich met deze hifi set in de eerste plaats op ‘de muziekliefhebber’ en het is goed te melden dat er in ons kleine landje vandaag de dag ongeveer zestien miljoen muziekliefhebbers leven. Deze liefhebbers hebben een uiteenlopende muziek-smaak en een uiteenlopende voorkeur in de manier waarop ze muziek het liefst beleven. Het maakt hierbij niet uit hoe de muziek wordt beluisterd. Het belangrijkste is de emotie die de muziek op dat moment oproept. Het liefst een emotie waarbij de luisteraar een tevreden glimlach van oor tot oor heeft, maar soms ook met een traan of met kippenvel van staartbotje tot achter de oren.
De digitale bronkeuze nummer één van veel muziekliefhebbers is natuurlijk de smartphone. Want met een data abonnement en het installeren van zoiets simpels als een gratis app gaat er een hele nieuwe muzikale wereld open. Internetradio, online streamingdiensten, YouTube of op uw smartphone opgeslagen muziekalbums; de keuze in muziek is oneindig en deze streams worden met het grootste gemak vanaf de smartphone naar een Bluetooth hoofdtelefoon of autoradio gestuurd.
Home Sweet Home
Eenmaal thuis zal een muziekliefhebber, ook vaak een latent gezelschapsdier, een meer gemeenschappelijke manier van muziekbeleving verkiezen en de hoofdtelefoon na een lange dag graag even lekker laat uitdampen. En dit is het moment waarop onze helden bij Bowers & Wilkins hebben gewacht. Voor hen biedt Bowers & Wilkins met deze door hen geselecteerde set namelijk alles dat een echte muziekliefhebber met twee goede oren zich maar kan toewensen in het leven na de hoofdtelefoon.
We ontvangen van de importeur een Rotel A11 geïntegreerde versterker, een CD11 compact disk speler en een set Bowers & Wilkins 607 boekenplank luidsprekers. Hierbij kost de versterker 699 euro, de cd-speler 499 euro en de speakers slechts 540 euro per paar. Dus voor een totaalbedrag van nog geen 1.750 euro heeft u een complete, goed presterende hifi set met prestaties die menig hifi set overstijgt en bovendien niet heel veel meer kost dan een topper onder de high-end hoofdtelefoons. Gaat uw muzikale hart al sneller kloppen?
Rotel A11
De Rotel A11 is het muzikale hart van deze hifi set. Ondanks dat deze Rotel de instapper is van de fabrikant biedt deze geïntegreerde versterker alles dat de moderne muziekliefhebber zich maar kan wensen. Het uitgangsvermogen van de klasse AB eindtrap bedraagt tweemaal 50 Watt bij 8 Ohm en tweemaal 80 Watt bij 4 Ohm. Technisch is deze ‘instapper’ gebouwd als een echte Rotel. Uiteraard is deze uitgerust met een zware energie-efficiënte ringkerntransformator met een laag strooiveld en alle toegepaste elco’s zijn van het Slit-Foil type. Deze interne componenten worden speciaal voor Rotel geproduceerd en dragen in hoge mate bij aan de geluidskwaliteit.
De A11 is voorzien van drie lijningangen; Tuner, AUX en CD. Hiernaast heeft de versterker ook een ingangskeuze voor een Bluetooth device zoals een pc, tablet of smartphone zodat er eenvoudig in hoge kwaliteit digitale muziek naar de A11 kan worden gestreamd. Bovendien beschikt de A11 over een Phono ingang en is deze voorzien van een interne phonotrap die zowel Moving Magnet als High Output Moving Coil elementen ondersteunt.
Via het instellingsmenu zijn diverse instellingen van de versterker aan te passen. Natuurlijk zijn lage tonen, hoge tonen en de balans ook regelbaar. De toonregeling heeft ook nog twee loudness settings Rotel Boost en Rotel Max. De gehele toonregeling is vanzelfsprekend ook uit te schakelen. Bij elke lijningang is de gevoeligheid naar wens in te stellen zodat bij het schakelen tussen de verschillende bronnen geen grote volumeverschillen optreden. De volumeregeling is tenslotte microprocessor gestuurd zodat de kanaalgelijkheid over het gehele regelbare bereik exact gelijk is.
Rotel CD11 cd-speler
Cd-spelers van Rotel hebben al vele jaren een ijzersterke reputatie onder audiofiele muziekliefhebbers vanwege de uitmuntende klankeigenschappen en een sublieme prijs-prestatieverhouding. Hierin maakt deze CD11 ook geen uitzondering. Deze cd-speler is geschikt voor het weergeven van 16 bit en 44.1 kHz Redbook cd’s en heeft verder geen exclusieve streaming features. De enige gratis bonus is de mogelijkheid om met deze cd-speler schijfjes met mp3 bestanden te kunnen afspelen.
De optiek van deze CD11 is net als de A11 zeer fraai te noemen. De cd-lade is, evenals het display, centraal op het front geplaatst en heeft niet meer bedieningstoetsen dan nodig voor het afspelen van een muziekalbum. Hiermee behoudt de speler een prachtig minimalistisch uiterlijk. Het ruime informatiedisplay toont alle relevante informatie waaronder trackinformatie en speeltijd. Ook hier geen overbodige informatie zoals cd-tekst, maar uitsluitend de basic albuminformatie zoals we ook in de ultra-highend audiowereld gewend zijn.
Het mainboard met logic en signaalverwerking is tegen het achterpaneel bevestigd waardoor signaalwegen kort worden gehouden. Ook dit heeft een positieve invloed op de geluidskwaliteit. Rotel heeft de speler voorzien van een 4-kanaals DAC van Toshiba. Deze DAC komen we niet heel dikwijls tegen in hificomponenten, maar de prestaties zijn desondanks prima. De voeding voor het analoge en digitale deel worden gescheiden aangeleverd en wordt na de gelijkrichting zowel gefilterd en gestabiliseerd. De lijnuitgang heeft een muting relais in plaats van muting transistors zodat in het concept vanaf de voeding tot de uitvoer van het analoge lijnsignaal is gekozen voor een hoogwaardige, compromisloze en goed uitgebalanceerde bouwwijze.
Bowers & Wilkins 607 luidsprekers
De Bowers & Wilkins 607 basreflex boekenplankluidsprekers hebben we al eerder in Music Emotion gereviewd. De 607’s hebben voldoende ‘oempf’ en komen op het gebied van klank en imaging eigenschappen heel dicht in de buurt van de grotere gezinsleden. Het frequentiebereik loopt van 40 Hz tot 33 kHz (-6 dB) en hiermee klinkt deze compacte speaker veel groter dan dat de meetlat in werkelijkheid laat aflezen. Deze bescheiden bookshelves kunnen gemakkelijk op een boekenplank, vensterbank of op een (televisie) kastje worden neergezet. Ook levert Bowers & Wilkins optionele luidsprekerstands waarmee deze 607 luidsprekers vrij en op oor-hoogte in de ruimte kunnen worden geplaatst. Deze stands kosten slechts vijfenzeventig euro per stuk en maakt een goede plaatsing zoveel makkelijker.
De 607’s hebben een geheel nieuwe Continuüm middenlaag weergever met een anti-resonantieplug die ook in de 700 en 800 series worden gebruikt. Hiermee wordt het break-up effect (het resoneren van het conusmateriaal bij bepaalde frequenties) effectief tegengegaan. Het zilvergrijze conusmateriaal is ook veel beter geschikt in het opvangen en dempen van het break-up effect dan het in vroegere 600-series toegepaste kevlar materiaal. Wij, maar ook u hoort dit in de afwezigheid van kleuring in de weergave. Bowers & Wilkins combineert deze middenlaag weergever met een Decoupled Double Dome aluminium tweeter. Deze tweeter heeft een frequentiebereik dat doorloopt tot ongeveer 38 kHz waarmee deze de break-up vervorming van de aluminium dome buiten het voor de mens hoorbare gebied duwt. Maar dit is allemaal totaal niet belangrijk. Wel is het fijn te weten dat u hierdoor u een veel schonere muziekweergave beleeft.
Geluidskwaliteit
Componenten van Rotel hebben in de regel een uitstekende geluidskwaliteit en bieden een zeer betaalbare eerste stap richting de high-end audiowereld. Met name de verhouding tussen prijs en prestatie is subliem. Rotel betitelt dit zelf als het Rotel Balanced Design Concept. Hierbij richt de fabrikant zich niet zozeer op prijsopdrijvende gebalanceerde in- en output stages, maar kiest binnen dit concept voor de modernste technieken en conventionele audiocircuits. Hierbij gebruikt de fabrikant uitsluitend de best mogelijke componenten. In deze prijsklasse gebruiken veel fabrikanten een klasse D versterkertechniek, Rotel geeft echter de voorkeur voor een conventionele klasse AB versterking omdat deze methode volgens de fabrikant nog steeds een substantieel hogere geluidskwaliteit levert.
In de 600-serie heeft Bowers en Wilkins technieken toegepast die aanvankelijk voor de high-end 800-serie zijn ontwikkeld. Deze technieken zijn vervolgens in de 700-serie toegepast en vinden nu ook een plek in deze 600-serie. Hierdoor is het niet verwonderlijk dat de geluidskwaliteit van deze instaplijn van Bowers & Wilkins op een bizar hoog niveau staat. Over smaak valt te twisten, maar eenmaal ingespeeld doen deze kleine 600’s eigenlijk helemaal niets verkeerd. Het geluidsbeeld is groots, transparant en precies. De klankbalans is mooi neutraal en hiermee is deze 600-serie significant minder warm dan de eerdere 600-series.
Gebruikte bekabeling
Wij hebben deze hifiset gereviewd in combinatie met Blueberry Series hifi bekabeling van Boaacoustic, waaronder twee BB-007 powercables, een BB-05 interlink en een set BB-08 luidsprekerkabels. Deze complete set aan kabels heeft een retailprijs van ongeveer duizend euro en heeft hiermee een vergelijkbare prijs-prestatie verhouding als deze hifiset. Als extra bron gebruiken we een Technics SL-Q310 draaitafel uit begin jaren ’80 van de vorige eeuw. Heeft u eveneens een oude platenspeler op zolder staan, dan kunt u deze met de Rotel A11 vrijwel zeker weer gebruiken.
De prestaties van de gereviewde set zijn met deze extra aanvullingen subliem. De Rotel CD11 vertolkt de binaire reeksen in een heerlijk open en gedetailleerd muzikaal plaatje zonder hardheid of scherpte. Ook de AptX Bluetooth streams vanaf onze iPhone klinken open, ruimtelijk en vooral heerlijk dynamisch. De uitstekende Technics Direct Drive platenspeler met het helaas zeer middelmatige T4P element levert met de Rotel A11 toch een heerlijk breed en gedetailleerd geluidsbeeld met een hoge mate van muzikaliteit.
De weergave in het laag loopt ondanks het beperkte kastvolume van de bookshelf speakers toch lekker diep door. Hierbij heeft het sublaag niet de kracht van de grotere 603 luidsprekers uit de 600-serie, maar wanneer we een half uurtje in een muziek-album zitten missen we er echt helemaal niets aan. De midbas is strak en ongekleurd en loopt met een mooi lineair verloop door tot ver boven de gehoorgrens. Met name de samenwerking tussen de midbas woofer en de Decoupled Double Dome aluminium tweeter is subliem. De overstap van het kevlar conusmateriaal van de vorige 600-serie naar het Continuüm in de laatste serie heeft een enorme verbetering gebracht in de weergavekwaliteit en definitie in het midden- en stemgebied.
Wij ervaren, ongeacht de gekozen muziekbron een snelle, levendige en vooral dynamische muziekweergave met een breed en diep geluidsbeeld. Afhankelijk van de geluidsbron, bekabeling en het muziekalbum gaat de weergave een flink stuk de voor- en achtergrond in, zodat de set bij tijden een heerlijke driedimensionale beleving biedt. Dit zijn eigenschappen die doorgaans uitsluitend zijn voorbehouden aan highend hifi sets met een prijskaartje die enkele malen hoger ligt dan deze door ons gereviewde Rotel en Bowers & Wilkins combinatie.
Ons oordeel
Rotel heeft bij ons al vele jaren geleden een speciaal plekje veroverd in ons hart. Ondanks dat de prijsstelling niet heel veel afwijkt van de mainstream hifi merken staat een Rotel component doorgaans op een hoger niveau in geluidskwaliteit dan haar concurrenten. De styling is strakker en meer minimalistisch dan veel uitbundig uitgedoste middenklassers. We kunnen ons hierom voorstellen dat een Rotel op het eerste gezicht misschien niet imponeert, maar geloof ons, na een minuut of tien luisteren…
Ondanks dat we het slechts hebben over een set van twee componenten met twee luidsprekers heeft u niet heel veel meer nodig om uw cd-verzameling, internetradio en muziek van een online streamingdienst te beluisteren. De Bluetooth AptX feature brengt alles dat de moderne muziekliefhebber aan digitale streaming content kan wensen naar de hifiset. Het kwaliteitsniveau is, in onze beleving, magistraal. Kiest u liever voor een specialistische streaming oplossing, dan is het goed te melden dat de A11 uitstekend combineert met HEOS, Sonos of met een streamer van Bluesound. Liever een stapje hoger met bijvoorbeeld een streamer van Lumen of Auralic? Deze set heeft voldoende reserves om een stukje met de kwaliteit van een hoogwaardige streamer mee te groeien. Â
De door ons gereviewde set is uitstekend geschikt voor de meeste woon-, werk- en slaapkamers. Koop met deze prachtige hifiset weer eens een cd album (nog nooit zo goedkoop als nu) of trek er weer eens een uit de kast. Heeft u uw oog laten vallen op een stapeltje vinyl uit uw jeugdjaren, neem deze dan gewoon mee en scoor op weg naar huis zo’n prachtige platenspeler van Pro-Ject. Pro-Ject heeft een vergelijkbare prijs-prestatie verhouding als Rotel en kost veelal niet meer dan de incidentele aanslag op uw bankrekening na een ongecoördineerd bezoek aan de jaarlijkse platenbeurs.
Luister vervolgens onder het genot van een zacht knetterend haardvuurtje op uw flatscreen samen met uw geliefde(n) naar die iconische analoge albums uit vervlogen tijden. Ook dit is een vorm van lifestyle. Onze lifestyle. Ontdek vervolgens meerdere muziekalbums van de betreffende artiest met de Spotify app op uw smartphone en stream deze in goede kwaliteit via Bluetooth naar de Rotel A11. Wat leven wij muziekliefhebbers toch in prachtige tijden…
Rotel A11 € 699,-
Rotal CD11 € 499,-
Bowers & Wilkins 607 € 530,- per paar