NIEUWS

Smart Cities: niet alleen voor slimme burgers

Ulco Schuurmans | 05 november 2016 | Fotografie Fabrikant

Na het slimme huis volgen de smart wijk en de stad. Smart homes staan zeker in het tijdperk van het Internet of Things (IoT) niet meer alleen. Zij gaan steeds meer deel uitmaken van grotere infrastructuren op allerlei domeinen. Van milieu en veiligheid tot sociale contacten, mobiliteit en gezondheid. Niet alleen de early adopters maar alle inwoners krijgen er in positieve zin mee te maken.

Slimme huizen begonnen eigenlijk als een soort eilandjes. Iedere liefhebber zijn of haar eigen domoticasysteem. Dat gold zowel voor privéwoningen als zakelijke panden. Een wildgroei aan systemen, toepassingen en beleid was het gevolg. Na enige jaren ontstond het besef bij nutsbedrijven en overheden dat samenwerken op het gebied van elektronisch milieubeheer, veiligheid, communicatie, woongenot, mobiliteit, recreatie en (gezondheids-)zorg zo zijn vruchten afwierp. Bouw-, installatie- en facilitaire bedrijven sloten daar graag bij aan. En zo ontstonden prestigieuze woonwijken en resorts.

IoT en het Digitale Stedenbeleid

De komst van het IoT en de aanzet tot een digitaal stedenbeleid verbreedt de horizon nog verder. De Smart Digital en ook Healthy City is in opkomst. Dat heeft grote maatschappelijke gevolgen voor de leefbaarheid, het milieu, veiligheid, communicatie, werkgelegenheid, entertainment en zorg. Tot zogenaamde disruptive marktontwikkelingen aan toe. Nieuwe mogelijkheden scheppen immers ook nieuwe waarden, normen en verdienmodellen. Dat trekt als miljardenmarkt grote ICT-partijen zoals Google, Apple, Facebook, Amazon (de zogenaamde GAFA’s) en anderen aan. Als de conventionele marktpartijen dan niet uitkijken hebben zij straks het nakijken!

Wat is een Smart City?

In Nederland profileren al een tiental grote en rond de 40 kleinere steden zich als een Smart City. Een dergelijk predicaat valt natuurlijk makkelijk op te plakken doch wat houdt in de praktijk dat Smart dan precies in?

Enkele definities en concepten. Een Smart City is een stad die moderne technologie inzet voor het verbeteren van de urbanisatie en in interactie is met haar burgers om de kwaliteit van leven te verbeteren. Op zich is deze definitie tamelijk ruim. De moderne techniek gaat naast ICT om slimme apparaatjes, sensoren en efficiëntere hardware met bijbehorende netwerken. Het IoT past hier naadloos in net als het koppelen van domotica van huizen en bedrijfsbanden naar wijken en de totale stad. Van slimme thermostaten en verantwoord waterbeheer tot intelligente straatverlichting, zelfrijdende auto’s en interactieve burgerpaticipatie bij zorg, veiligheid en leefbaarheid. Nieuw zijn de robotica en Virtual Reality maar ook deze ontwikkelingen integreren vrijwel naadloos.

Kernconcepten

Bij Smart Cities zijn er een aantal kernconcepten waar ook de focus van de implementatie op ligt. Op stedelijk niveau is daar meteen al de Smart Mobility. Weg met de files en parkeerproblemen. Ruimte voor de fiets, voetganger en mindervaliden. De post & pakketbezorging en de grootgrutter die de boodschappen op de juiste plaats, tijd en maat bij de klant aflevert. Desgewenst ook per drone. Van belang zijn de geolocatie (GPS), Location Based Services(LBS) en Time Scheduling voor het optimaal gebruik en beheersen van de mobiliteitsstromen.

Smart Citizenship

De slimme burger die op eigen kracht participeert in het aanbod van de gemeente, dienstverleners en nutsvoorzieningen. De meeste gemeenten doen al burgerzaken, wijkbeheer en inspraak bij (politieke) issues online en per app. Op buurt & wijkniveau zie je comités op Facebook, WhatsApp etc. die de eigen leefbaarheid, veiligheid en het milieu beheren. Hetzelfde geldt voor de zorg en leefstijl, informatievoorziening en onderwijs. De Smart Citizen vormt een prima opstap naar een participatiesamenleving.

De nieuwe winkelgeneratie

Smart Retail staat midden in de picture. Een aantal grote winkelketens is als verouderd concept op diverse plekken al uit het straatbeeld verdwenen. Wat komt daarvoor dan in de plaats? Niet alleen webshops valt te hopen. Wel combinaties van webbased en bakstenen locaties met een bijpassende showroom, klantenservice en distributienetwerk.

Digital Signage krijgt nieuwe allure in zowel het straatbeeld, het openbaar vervoer als gebouwen. De klant staat centraal en krijgt steeds meer persoonlijke service op maat.

Smart Work

Het werk is overal. Thuis, op straat, onderweg en op kantoor. Het werk volgt compleet met de eigen specifieke werkomgeving de werknemer. Overal toegang tot de gewenste gegevens, office software en communicatie tot videoconferencing en huddle rooms aan toe.

Vaste werkplekken komen er steeds minder. Programmeerbare ruimten voorzien van de bijpassende hospitality arbeidslocaties des te meer. Slimme kantoorpanden bieden de werknemers het optimale eigencomfort en een efficiënte productiviteit. De catering, parkeervoorzieningen, intern transport, klimaatbeheersing en telecommunicatie zijn inmiddels al geclaimd door het smartbuilding. Het koppelen aan de slimme stad vormt de volgende stap.

Smart Entertainment en AV-ICT

Het vermaak in de stad wordt meer en meer een smart domein. Het aanbod van video en audio gaat smart ICT. Programmeerbaar voor vraag (on demand) en locatie via IP. De streaming kwaliteit gaat bij video naar UHD en bij audio naar DAB. De kabelaars verzorgen een stortvloed aan programma’s, films en special interestzenders.

De voorstellingen in bioscopen en theaters of exposities zijn van tevoren al per trailer te bekijken. Het boeken van kaartjes verloopt gewoon online. Een culinair arrangement erbij? Zo per app geregeld met menu en reservering. Maak eens kennis met andere culturen. Beleef de wijkvoorzieningen en stadskunst in VR. En koppel het thuis AV-netwerk aan dat van de stad.

Slimme Diensten en Betalingen

Voor gemeenten en steden maar ook wijkraden is het van groot belang om in aansprekend en efficiënt contact te komen met de bewoners. Burgers die eerst allerlei hordes moeten nemen voor het ambtelijk apparaat in actie komt haken snel af. Het direct kunnen melden of aanvragen van zaken is een pre voor de Smart City. Bijvoorbeeld het melden van zwerfvuil, een verzakking van het trottoir of het aanvragen van een paspoort. Gewoon online of per app.

Overzichtelijk en snelle veilige betalingen per smartphone, iPad of online zijn gewild. Bespaart bovendien op tijd, kosten en papier.

Veiligheid en Milieu

Een Safe Environment staat hoog op de stedelijke agenda. Dat gaat niet alleen om overal camera’s ophangen en lantaarnpalen met lichtsensoren. De Smart City waakt als overheid over haar inwoners maar laat deze daarin ook zelf participeren. Sociale controle, WhatsApps bij verdachte gebeurtenissen en het melden van dreigende problemen zijn al ingeburgerd. Analyse van verkeersstromen brengt gevaarlijke situaties in beeld.

De luchtkwaliteit, temperatuur, ongunstige weersomstandigheden en geluidsoverlast hebben de opgestelde sensoren en data-analyse zo door. Dat maakt zowel ingrijpen op dat moment als het beleid ontwikkelen voor gezonde steden mogelijk. Duurzame energie is vanouds al opgenomen in het concept van de slimme stad.

De Healthy City

Een relatief nieuwe stip op de horizon van de slimme stad is de Smart Healthy City. Dit wil zeggen een stad die de gezondheid, leefstijl en het welzijn (de GLW) van haar inwoners bevordert. Dit op alle trajecten van signaleren, analyseren, indiceren en toegeleiding naar de bijpassende zorgvoorzieningen. Het gaat hierbij tevens om Positieve Gezondheid waarbij de burgers zelf medeverantwoordelijk zijn voor het managen van de eigen GLW.

E-Health en de slimme stad vinden elkaar hier samen met de zorgaanbieders en verzekeraars. Van het stimuleren tot een gezonde leefstijl, het bieden van effectieve ondersteuning en mantel- en nazorg tot intensieve hulp voor een betere kwaliteit van leven en langer thuis wonen van ouderen, gehandicapten en licht verstandelijk beperkten. Inmiddels doen hier ook de maatjes-, coach- en zorgrobot hun intrede.

Speciale doelgroepen zoals lagere sociaal economische klassen, de kwetsbaren in de samenleving en asielzoekers krijgen vanuit de E-Health in de Smart City een veel betere ondersteuning.

Infrastructuur

Voor menigeen wellicht verrassend: De infrastructuur en nieuwe mogelijkheden zijn er vaak al. Je behoeft hen slechts op de juiste plek in te zetten en onderling te verbinden. IP en Ethernet voorzien in krachtige op maat en functionaliteit programmeerbare netwerken. Sensoren, switchers, draadloos (WiFi, LiFi) en flexibele optische vezelkabels zijn gewoon beschikbaar. En het regent apps. Je kunt het zo gek niet bedenken of er is ‘an app for that’.

Daarnaast heeft vrijwel iedereen een smartphone, tablet, notebook, Smart TV en steeds meer ook een smart car. De communicatienetwerken voor telefonie, beeldbellen, social media, klantportalen en streaming internet zijn realiteit.

Het IoT is er in feite al. Het wacht nog op verdere aan/ontsluiting. Big Data bieden de benodigde informatie om de Smart City te kunnen beheren.

Beter en gezonder

De Smart City is er niet alleen voor de slimme burger maar gewoon voor iedereen en overal aanwezig. Het woon-, leef- en werkklimaat in slimme steden wordt door de inwoners als beter en gezonder ervaren. Treedt uit het smart home en office naar de slimme wijk en stad. De techniek en wil is er. Nu nog het realiseren. Grijp uw kansen!


EDITORS' CHOICE