COLUMN

Armlastig – zoektocht naar upgrades

Zeven lange jaren na de aanschaf van mijn Kuzma Stabi S vind ik het wel hoog tijd worden om de toen al ingecalculeerde upgrade maar eens door te gaan voeren.

Zoals u al eerder heeft kunnen lezen, spin ik mijn vinyl op de Stabi S van Kuzma en wordt het element in bedwang gehouden door een Rega RB250 kloon. Kloon, omdat er een Acoustic Solid stickertje op is geplakt. Geen idee, eerlijk gezegd, of dat stickertje slechts de Rega-sticker vervangt, of dat er ook nog licht verhoogde eisen aan de afwerking mee worden geduid.

Ik heb bij die aanschaf heel bewust niet gekozen voor de 'bijbehorende' Stogi S-arm van Kuzma. Ik weiger namelijk te geloven, dat een wiebelende éénbener de meest optimale armconstructie is om een element in het gareel te houden. Dus kwam er op dat moment een behoorlijke arm op. Niet meer, niet minder. Er ontstond met de Stabi S tenslotte al een heel flinke stap voorwaarts ten opzichte van de situatie daarvoor: geen draaitafel. Ik had mijn eerste (een Thorens TD115 Mk2) een aantal jaren daarvoor namelijk al in de kliko gekieperd. Niet één van Thorens' beste draaitafels, zal ik maar zeggen.

Nu is dit wel mijn derde set, en mijn tweede draaitafel (even afgezien van de rood en wit plastic Neckermann pick-up uit mijn tienertijd eind jaren zestig, en de Columbia opwindgrammofoon die ik nog heb staan), maar ik ben dus totaal geen ervaren toonarmkoper. En de zoektocht naar mijn huidige set staat nog in mijn geheugen gegrift: vele kilometers afleggen, vele uren besteden, tot het moment waarop ik uit een soort wanhoop de handdoek radeloos in de ring heb gegooid en de set heb gekozen die ik het laatst beluisterde. Nee, misschien is het de leeftijd, maar ik krijg steeds meer frisse tegenzin voor die expedities.

Internet biedt op basis van de zoekterm Kuzma Stabi S ook weinig info; ja, wel die enthousiaste reviews over hoe afwijkend en minimalistisch het ontwerp is en dat die unipivot erop zo schattig en solide is. Maar verder weinig wezenlijks over andere armkeuzes. Voor mijn geestesoog zie ik me dan staan bij mijn geheime kledingkast waaruit ik mijn Indiana Jones outfit moet gaan aantrekken om dan toch maar die uitputtende expeditie aan te gaan. Nee, nee, nee, …. Ik druip af en trek me terug naar mijn Harkstee. Denk, Dick, Denk; er moet een inspanningsarmere oplossing zijn.

En dan begint ineens mijn 300B te gloeien: gewoon de hele handel aan toonarmen vergeten en uitsluitend mikken op een Kuzma toonarm. De grootste kans op een goede match, want ik ben niet in de gelegenheid om diverse alternatieven op vele plekken verspreid over het gehele land uit te proberen, is de weg van bij het merk van de basis blijven.

In heel Nederland is dan vervolgens geen Kuzma importeur meer te bekennen; en als die er wel is, dan mankeert er het nodige aan zijn publiciteitsbeleid. Het meest dichtbij zijn de importeurs in België en in Duitsland. Winkels in Nederland die meerdere Kuzma items op voorraad hebben; ik heb ze niet gevonden.

Eigenlijk onbegrijpelijk, want ik vind dat Kuzma prachtige producten maakt. De liefde voor precisie en vakmanschap spat er voor mij vanaf: in de materialen, de afwerking, de maatvoering en de duurzaamheid. Goed, de prijsstelling zou ook wat mij betreft wel wat crisisvriendelijker kunnen, maar het unieke van de ontwerpen, de kwaliteit en de geluidseigenschappen maken het voor mij wat makkelijker om afscheid te nemen van de gevraagde hoeveelheid euro's.

Mooi, daarmee is de eerste hobbel in het parcours genomen zonder al te veel inspanningen. De meeste tijd kan ik hiermee doorbrengen in mijn eigen schedel, ronddwalend tussen kennis en aannames. Het wordt een Kuzma arm; maar er zijn er meerdere. Welke?

Goede raad blijkt soms een hoog kostenplaatje te hebben, dat bleek nadat ik Franc Kuzma maar eens mailde met de vraag welke hij de beste arm vindt voor de Stabi S in 9" uitvoering (want er is inmiddels ook een 12" uitvoering). Droogjes meldde hij al de volgende dag per mail terug: de 4-Point.

De 4-Point: een ingewikkelde wiebelarm die door de geniale constructie niet meer wiebelt. En waar reviews van zijn te vinden die alle fabrikanten van andere toonarmen zuchtend, moedeloos en volkomen verslagen hun deuren zouden kunnen laten sluiten.

Het prijskaartje zorgt bij mij echter voor de nodige ontnuchtering. Dus maar even geen 4-Point. En aangezien er nòg wel een paar af moeten vallen: de Stogi S, de Stogi S12 en Stogi S12 VTA(alle drie type wiebel) en de Stogi Ref 313 (te lang), blijven er dan nog over: de Stogi, de Stogi Ref, de Stogi Ref 313 VTA en de Airline. Ik vind die tangentiale constructies eigenlijk behoorlijk lelijk, dus daarmee ben ik dan terug bij nog maar drie opties. De Stogi Ref heeft een armbuisontwerp dat voordelen biedt ten opzichte van de basis Stogi, want een toelopende buis heeft een betere resonantiekarakteristiek dan een rechte buis, zegt men. En toen waren er nog maar twee!


EDITORS' CHOICE