Drive


Jan Luijsterburg | 10 maart 2012

Drive is een opmerkelijk succes. Het lijkt een film volgens het stramien van een uitgekauwd genre. Een mysterieuze stuntrijder in het criminele circuit, waarmee het helemaal mis gaat zodra de liefde in zijn leven komt. Regisseur Nicolas Winding Refn vertaalde het verhaaltje in een verbluffende demonstratie van stijl. Het leverde hem een Gouden Palm in Cannes op. 

De eerste minuten van de film, voor de titel in beeld verschijnt, zijn een spannend verhaal op zich. Ryan Gosling, gedurende de hele film aangeduid als ‘Driver’, een echte naam wordt niet genoemd, neemt een verzoek aan om de auto te besturen bij een overval. Steevast met een tandenstoker in de mond voert hij de opdracht volgens strikte afspraken uit. Hij wacht vijf minuten, wie dan niet terug is heeft pech. Gesproken wordt er niet. De politie wordt slinks te grazen genomen, van een achtervolging komt het nauwelijks. Driver schiet een parkeergarage in en verdwijnt in de drukte na een sportwedstrijd. Een vakman.


Naast dit soort klussen werkt hij in een garage, gespecialiseerd in het prepareren van auto’s voor filmstunts. Hoe dat werkt wordt in een ultrakorte scène gedemonstreerd, met het ondertekenen van een contract dat hij geen aanspraak doet op schadevergoeding als het mis gaat, een klap en de korte vaststelling dat hij ongedeerd is. Secondewerk. Garagebaas Shannon wil een raceteam opzetten rond Driver, en legt daartoe contacten met wel heel foute maffia types.

Dat Driver verliefd wordt op zijn nieuwe buurvrouw Irene (Carey Mulligan) is duidelijk zodra ze samen in beeld komen. Irene heeft een zoontje, haar man Standard zit in de gevangenis. Driver, Irene en de kleine Benicio hebben een paar leuke dagen, tot manlief vrijkomt. Standard wil zijn leven beteren, maar hij wordt gechanteerd om, als betaling voor bescherming die hij in de gevangenis kreeg, een overval uit te voeren. Als hij weigert wordt zijn gezin bedreigd. Aanleiding voor Driver om zijn dienst aan te bieden voor Standards laatste criminele daad. Dan gaat alles mis en tonen film en hoofdpersoon hun gewelddadige kant.

Ontzettend spannend

Deze verfilming van het gelijkmatige boek van James Sallis kende een lange ontstaansgeschiedenis. Een regisseur en een hoofdrolspeler haakten af. Ryan Gosling, bekend van onder meer The Ides of March en Blue Valentine, werd benaderd vanwege zijn koele uitstraling. Hij eiste dat de uit Denemarken afkomstige Nicolas Winding Refn op de regisseursstoel zou zitten. Refn was in beperkte kring bekend van een reeks stilistisch erg verschillende maar meestal zeer gewelddadige films, zoals de Pusher trilogie en Valhalla Rising. Hij wilde ook wel eens een Hollywoodfilm maken. Dat het een bijzonder ongebruikelijke Hollywoodfilm zou opleveren was wel duidelijk.

Dat alles bij Refn om stijl draait wordt mooi geïllustreerd in het ruim een uur durende portret NWR. Zijn hele oeuvre komt langs, inclusief de boksfilm waaraan hij nu werkt, Only God Forgives, ook weer met Gosling. De man leeft film. Hij doet daarin denken aan Quentin Tarantino, die ook graag verwijst naar oudere, liefst wat obscure films, inclusief retro soundtrack. Alleen verkiest Refn zwijgen boven komische dialogen, en is zijn aanpak primair visueel. Grappig is dat hij, net als scenarioschrijver Hossein Amini, zelf geen rijbewijs heeft. Hij liet zich als voorbereiding op de film eindeloos rondrijden door Gosling, en vond zo schitterende locaties. 

Uiteindelijk is Drive vooral een ontzettend spannende film. Het verhaal werd tot op het bot uitgekleed. Lange blikken en een af en toe briljant slepend tempo leggen de basis voor een maximaal effect in de bloederige ontknoping. Ook op Blu-ray ziet de film er spectaculair goed uit. Naast de NWR documentaire is er ook een in boeiende, vier onderdelen opgesplitste making of van in totaal een klein half uur meegeleverd.      

Aanvullende informatie: 

VS, 2011
Speelduur: 100 minuten
Regie: Nicolas Winding Refn
Scenario: Hossein Amini, naar het boek van James Sallis
Productie: Michel Litvak, John Palermo, Marc Platt, Gigi Pritzker, Adam Siegel
Camera: Newton Thomas Sigel
Montage: Matthew Newman
Art direction: Christopher Tandon
Muziek: Cliff Martinez
Met: Ryan Gosling, Carey Mulligan, Bryan Cranston, Albert Brooks, Oscar Isaac, Ron Perlman
Extra’s: NWR (65 min), I Drive (5 min), Under the Hood (12 min), Cut to the Chase (5 min), Driver and Irene (6 min).
Beeld: 1:2,40, 1080p 24HD
Geluid: DTS Master 5.1
Uitgave: Cinéart  
Distributie: TWIN Pics
Website