Marantz Premium set

Soms krijg je als recensent producten ter beoordeling aangeboden waarvan je al bij voorbaat een positief gevoel krijgt. Dat zorgt voor diverse problemen: kun je de apparatuur dan nog wel onbevooroordeeld beluisteren en wat als de verwachtingen onverhoopt niet waargemaakt worden?

Die zaken waren bij mij aan de orde toen ik via Marantz Europe een set kreeg thuisbezorgd bestaande uit een PM-11S1 versterker, SA-11S1 SACD-speler en ST-15S1 tuner. Afgezien van de tuner had ik de apparaten al diverse malen op shows mogen aanschouwen, beluisterd had ik ze echter nog nooit.

De tuner ST-15S1 is recent toegevoegd aan de productrange en wordt zowel voor de 15 als voor de 11 serie ingezet. Het formaat en gewicht van de dozen doet de verwachtingen nog verder stijgen, waarbij het gewicht van de versterker met zo’n 30 kilo de kroon spant.


De set

Wanneer ik enige dagen later de dozen uitpak staan er drie imposante apparaten in de kamer. Eindelijk weer eens een set die ook visueel goed op elkaar aansluit. De breedte en diepte van zowel versterker, speler en tuner zijn gelijk, alleen in de hoogte wijken ze van elkaar af. De vorm van zowel de 15 als ook de 11-serie is behoorlijk uitgesproken en valt absoluut niet in de categorie “dertien in een dozijn.” De fronten lopen enigszins gebogen vanuit een vlak middengedeelte weg naar de hoeken. Naast het vlakke middendeel springt het links en rechts iets in en hier zitten de bedieningstoetsen.

Ze worden heel fraai verlicht door een flauw blauw schijnsel. Vooral ’s avonds is dat een genot om naar te kijken: het geeft de set een bepaalde chique. Zodanig zelfs dat mijn vrouw, die normaal gesproken totaal geen interesse heeft voor wat er nu weer in de huiskamer aan apparatuur resideert, direct opmerkt dat: “deze set er wel erg mooi uitziet”. Naast de fraaie vormgeving is ook de algemene afwerking van hoog niveau. Laten we de apparaten eens individueel bekijken.

PM-11S1

Hart van de set vormt de Marantz PM-11S1 versterker. Het al eerder genoemde gewicht van circa 30 kilo doet vermoeden dat er gebruik gemaakt wordt van een forse voeding. Dit is inderdaad het geval met een grote Superring transformator. De trafo is bovendien volledig afgeschermd en extra verankerd aan het chassis.

Het chassis is volledig verkoperd om elektromagnetische straling buiten te houden. De kast zelf is opgetrokken uit aluminium wat er samen met het stevige chassis voor zorgt dat trillingen van buiten af geen kans hebben de inwendige elektronica te bereiken. Marantz maak al jaren gebruik van de in eigen huis ontwikkelde HDAM modules in plaats van de veelvuldig gebruikte Opamps. Deze modules dragen bij aan een veel betere Slew rate wat zich concreet vertaalt in een betere dynamiek, snelheid en gedetailleerder geluid. In de PM-11S1 wordt gebruik gemaakt van de allernieuwste versie de HDAM SA. Dezelfde module wordt ook toegepast in het MM gedeelte van de ingebouwde phonoversterker. Het MC gedeelte werkt met de normale HDAM uitvoering. Hieruit blijkt dat de phonotrap een serieus onderdeel uitmaakt van de versterker en niet een toevoeging die alleen op papier leuk oogt.

Aan de achterzijde vinden we centraal geplaatst de aansluitingen voor de luidsprekerkabels. Ze zijn dubbel uitgevoerd en van het merk WBT: een garantie voor goede kwaliteit. De terminals accepteren spades, banaanstekkers en blank draad. Alle aansluitingen zijn verguld. Naast vier ongebalanceerde ingangen, waarvan er één is gereserveerd voor een draaitafel, is er ook voorzien in een gebalanceerde ingang en twee tape monitor aansluitingen. Er is een pre-out aanwezig voor het aansluiten van bijvoorbeeld een actieve subwoofer of een extra eindversterker. Een fixed ingang voor inzetten in een HT set ontbreekt helaas, maar een mens kan nu eenmaal niet alles hebben. Wel aanwezig, en op een erg mooie manier toegepast, is een toonregeling en een balansregelaar. Toetsen of draairegelaars zijn hiervoor niet aanwezig maar alles is heel precies in te stellen via het menu van de versterker in combinatie met de afstandsbediening. Het vermogen dat de PM-11S1 levert is 2x100 watt aan 8 Ohm en dit verdubbelt bij 4 Ohm. Het netsnoer is uiteraard afneembaar zodat tweaken hier mogelijk blijft.

Centraal op het frontpaneel is een ronde display te vinden waarbij de vormgeving met een knipoog naar Marantz producten uit het verleden gekozen is. De display is te dimmen en eventueel volledig uitschakelbaar. Recht onder de display zit de aan/uitschakelaar. Links daarvan nog een aansluiting voor een hoofdtelefoon. In de verdiepte gedeeltes links en rechts vinden we toetsen voor onder andere display, speaker selectie en tapemonitor. Uiterst links een grote draaiknop voor het selecteren van de bron en rechts de volumeknop.

SA-11S1

De SACD speler past qua uiterlijk perfect bij de PM11S1 versterker en kent een aantal identieke componenten zoals de Superring transformator en HDAM modules. Ook hier een verkoperd chassis en aluminium kast. Aan de achterzijde vinden we hoogwaardige aansluitterminals. Naast de “normale” cinch aansluitingen is de SA-11S1 ook voorzien van een set gebalanceerde uitgangen. Er zijn digitale uitgangen, zowel optisch als coaxiaal, voor aansluiting op een externe DAC. Uiteraard ook hier de mogelijkheid het standaard netsnoer naar believen te vervangen door een “beter” exemplaar. Aan de voorzijde zit centraal het loopwerk met daaronder het display.

De display is uiteraard te dimmen en zonodig volledig uit te schakelen. Links en rechts in het verdiepte gedeelte bedieningstoetsen voor de meest gebruikte functies. Naast de normale functies van een SACD-speler beschikt de SA-11S1 over een aantal extra’s ten opzichte van de concurrentie. Zo is de speler voorzien van een uitschakelbaar ingebouwd netfilter en noise shaper. Voor de audiofiele fijnproever is de speler tevens behept met de mogelijkheid om uit drie verschillende filterinstellingen te kiezen, iets dat geldt voor zowel CD als SACD weergave.

Eén van de filters is de Marantz Linear Music Filter zoals in het topmodel SA7S1 toegepast wordt. Switchen tussen de filters geeft een zeer subtiele verandering in het geluid en maakt de speler geschikt om in elke willekeurige audioset optimaal te presteren. In theorie zou het zelfs zo kunnen zijn dat je per (SA)CD kiest voor een andere filterinstelling. Voor meer technische informatie over de filters en de complete speler kunt u kijken op www.marantz.com. Alle toetsen voelen uitzonderlijk rigide aan en het openen en sluiten van de lade gaat slechts gepaard met een zacht zoevend geluid in plaats van een hoop gerammel. Met een gewicht van 14 kilo steekt de speler vele versterkers naar de kroon.

ST-15S1

De ST-15S1 tuner is een relatieve nieuweling en is bedoeld voor zowel de 15- als ook de 11-serie. Naast de gebruikelijke FM en MW ontvangst beschikt de ST-15S1 ook over DAB. Een antenne hiervoor wordt door Marantz meegeleverd. Om een goede weergave van DAB te bewerkstelligen is de tuner voorzien van een hoogwaardige 192kHz/24bit DAC. Mocht u dat niet voldoende vinden dan beschikt de ST-15S1 ook over een optische en coaxiale digitale uitgang om verbinding te maken met een externe DAC.

Per band kunnen er 100 voorkeurzenders geprogrammeerd worden. De tuner maakt gebruik van RDS zodat meegezonden zenderinfo in de display af te lezen is. Ook in de ST-15S1 is een grote voeding aanwezig wat onder andere blijkt uit het gewicht van maar liefst 12,3 kilo. Mooiste feature voor mij persoonlijk is de fantastische Gyro Touch knop waarmee je de frequentieband afloopt op zoek naar radiozenders. Je moet het voelen om te begrijpen wat ik bedoel. Duidelijk is in ieder geval dat deze 1000 euro kostende tuner serieus genomen moet worden.

Opstellen, aansluiten en luisteren

Om tot een juist oordeel te komen besluit ik om stapsgewijs te werk te gaan. Ik begin met het aansluiten van de SA-11S1 op mijn bestaande set. Hiervoor moet mijn Cambridge Azur 640C V2 cd-speler tijdelijk het veld ruimen. Met een Siltech SQ88 G5 Classic MK2 interlink wordt verbinding gemaakt met de vM MA240 versterker. Verder bestaat de set uit een vM PA535 3-kanaals eindversterker, Clearaudio Champion draaitafel met Shelter 201 element en een vM PHM3 phonotrap. Luidsprekers zijn Audiovector M3i Super speakers die het signaal in een tri-wire configuratie aangeleverd krijgen met Inakustik LS1002 luidsprekerkabels, afgewisseld met en een set B&W685 monitor speakers.

De SA-11S1 krijgt stroom via een Supra Lorad netsnoer. Er is voorzien in een aparte stroomgroep voor de audio en video waarbij de digitale en analoge bronnen van elkaar gescheiden zijn. In de meterkast is een AHP klankmodule geplaatst in plaats van de standaard schakelautomaat. Zowel de SA-11S1 als de beide vM versterkers zijn ontkoppeld van de glazen platen van het Alphason audiorack met Quadraspire QX25 voetjes. Later wordt de ST-15S1 tuner aan de set toegevoegd met een Sharkwire SC-L03 interlink en uiteindelijk worden de vM versterkers buiten spel gezet en mag de PM-11S1 het werk overnemen. Het wordt tijd om te gaan luisteren wat deze imposante apparaten aan geluidskwaliteit in huis hebben.


Luisteren

Vanwege de vele instelmogelijkheden is het een hele toer om relaxed naar de SA-11S1 te gaan luisteren. De eerste uurtjes ben je alleen maar bezig om uit te vinden welke van de drie filterstanden het prettigst luistert en of er verschil is tussen DC filter aan en uit. De verschillen zijn minimaal en zullen per set en gebruiker een ander resultaat geven. Zelf heb ik gekozen voor stand 1 (standaard) voor het filter en DC filter uit. Alle luisterervaringen zijn vanuit deze situatie genoteerd. Omdat de speler duidelijk als SACD speler in de markt wordt gezet besluit ik te beginnen met een aantal van deze schijfjes. Eerste is: “Omarm” van de Zeeuwse popgroep Blof.

Bij de track “De mooiste verliezer” lijkt zanger Pascal Jacobs daadwerkelijk in de ruimte te staan. Eén clichématige opmerking die in veel recensies gebruikt wordt maar “levensechter” dan dit heb ik het thuis nog niet gehoord. Zijn stem klinkt precies zoals ik hem al diverse malen live gehoord heb. Rondom de stem is veel lucht waardoor hij vrij in de ruimte lijkt te staan. Wanneer de grote trommels aangeslagen worden maken de woofers van mijn Audiovector speakers overuren. Staat de Cambridge 640C V2 al bekend om zijn uitstekende laagweergave de SA11S1 gaat hierin nog een paar stappen verder. Het is diep, krachtig en vol met snelheid. Ik blijf hangen in het Nederlandstalige genre met het album “Eiland in de verte” van Boudewijn de Groot. “De vondeling van Ameland” is een wat vreemd lied over een vondeling die uiteindelijk verdwijnt in de golven van de zee. Tijdens het beluisteren van het lied lijkt Boudewijn bijna fysiek in de luisterruimte aanwezig te zijn. De tekst krijgt alle aandacht zonder dat de muziek ondergeschikt gemaakt wordt. Zo valt het me bijvoorbeeld op dat er in de begeleiding ook een harp bespeeld wordt. Over naar een sampler van het Nederlandse Label Channel Classics. Dit label maakt zich al jaren sterk voor het medium SACD en is zeer de moeite waard. Van Vol.2 kies ik de track “Hijo de la luna” uitgevoerd door “The Gents Vocal Ensemble”.

Het koor wordt grootst in de ruimte geplaatst. Het beeld is breed en diep en de opnameruimte is voelbaar. Moeiteloos weet de SA-11 de solostem links in het geluidsbeeld los te maken van de rest van het koor. Naast SACD speelt de SA-11 uiteraard ook normale CD schijfjes, laten we eens luisteren wat de speler dan waard is.

Ik besluit niet te kiezen voor een audiofiele of mooie opname maar pak een oud album van Robbie Williams. Op “The ego has landed” staat, althans voor mij, één van zijn mooiste liedjes “Angels”. De SA-11 stelt me niet teleur. Het geluid is open en transparant, bekkens en snaredrum klinken bijzonder echt. Wat het meest opvalt is echter de stem van Robbie. Deze is veranderd van schijnbaar oppervlakkig in genuanceerd. Juist doordat de stem zoveel meer karakter krijgt en de SA-11 zelfs de kleinste verandering laat horen krijgt het nummer een nog emotionelere lading. Hier is muziek voor bedoeld, emotie losmaken! De SA-11 doet dit met verve. Eenzelfde ervaring heb ik bij het beluisteren van Sting’s “Fragile”, de titel zegt alles over de weergave. Het lied klinkt breekbaar en vol gevoel. De gitaar heeft snelheid en body en de stem van Sting gaat recht het hart in.

The Gyro Touch

Vervolgens is het de beurt aan de ST15S1 tuner om zijn kunsten te vertonen. Het “Gyro Touch” wiel waarmee zenders opgezocht kunnen worden maakt het bijna een “strafbaar feit” om zenders met de afstandsbediening te zoeken. Je moet het echt zelf ervaren om te weten wat voor gevoel het teweeg brengt. Helaas moet ik me beperken tot het beoordelen van FM ontvangst via de kabel omdat DAB nog niet tot mijn woonplaats is doorgedrongen… Mocht dit in uw woonplaats wel het geval zijn, de ST-15S1 is er klaar voor. Standaard wordt dan ook een DAB antenne meegeleverd. Normaal beluister ik radio via het tunergedeelte van een Marantz SR4300 receiver welke via de pre-out uitgang aan mijn versterker gekoppeld is. Vaak wordt er geluisterd naar Radio2 waarvan de kwaliteit redelijk goed te noemen is.

Luisterend via de ST-15S1 geeft direct een flinke verbetering, de verstaanbaarheid van stemmen is een aantal klassen beter en onmiskenbaar. Via de zoekfunctie heb ik de tuner een aantal zenders in het geheugen laten zetten. Met de afstandsbediening van de SR4300 receiver is ook de ST-15 te bedienen, hetzelfde geldt voor de afstandbediening van de PM-11S1. Ondanks het feit dat je de ST-15 kunt bedienen met de afstandsbediening die met de PM-11S1 wordt meegeleverd is het jammer dat Marantz geen dedicated afstandbediening meelevert, omdat de tuner ook in een hoogwaardige audioset van een ander merk goede sier zou kunnen maken. Een bijpassende afstandsbediening is overigens wel optioneel te bestellen. Wanneer ik een rondje maak langs de diverse zenders word ik afwisselend blij en bedroefd. De ST-15 laat feilloos horen wat de kwaliteit van het aangeboden signaal is. Een zender als bijvoorbeeld Q-Music valt door de mand met een geluidskwaliteit die te omschrijven is als neuzig, schril en gecomprimeerd. Radio 4 daarentegen geeft een mooi stereobeeld met een helder en open geluid. Ik beluister een stuk barok muziek waarbij de instrumenten als violen en een spinet fijntjes en levensecht klinken. Het is een live uitvoering en dat is terug te horen aan allerlei geluidjes buiten de muziek om, zoals het omslaan van bladmuziek en het schuifelen van voeten. Ook is er veel ruimtelijke informatie. RTBF Int. is ook een aangename verrassing. Ik geniet van een Frans chanson waarbij het goede doortekende laag opvalt en ook het accordeon wat te horen is klinkt erg fraai. Investeren in een goede antenne lijkt me een zinvolle zaak om deze tuner echt te laten schitteren. Een tuner blijft toch bij uitstek de bron om “goedkoop” nieuwe muziek te ontdekken en er van te genieten.

Laatste stap is het plaatsen van de PM-11S1 versterker. Hiervoor moet mijn Clearaudio draaitafel tijdelijk verhuizen zodat de PM-11S1 bovenop het rack kan staan. Aldus ontstaat een buitengewoon fraaie stapel met audioapparatuur. Na het omprikken van de diverse kabels is de complete set speelklaar. Direct wordt duidelijk dat de PM-11S1 nu de versterking verzorgt. Deze versterker kent een ander karakter dan de eigen vM set. Amerikanen hebben patent op de uitdrukking: “There is no subsitute for cubic inches” wanneer ze het over de motoren van auto’s hebben. Eenzelfde gevoel overvalt me wanneer ik muziek luister met de PM-11S1. Het geluid klinkt groot(s) en vloeit met het grootste gemak de speakers uit. Waar de vM set neigt naar snelheid, transparantie en lichtvoetigheid laat de Marantz een gefundeerd, gelaagd en strak laag en middengebied horen. De woofers van mijn Audiovector M3i Super speakers liggen in de houdgreep op de mat en hebben maar te doen wat de Marantz ze opdraagt. Eenzelfde ervaring had ik een aantal maanden geleden met de Musical Fidelity KW250S. Natuurlijk is ook het hoog van de Marantz schoon, open en gedetailleerd alleen ligt hier niet het accent. Recent heb ik het album “Once in a red moon” van de groep Secret Garden gekocht. Een album met veelal gedragen muziek die klinkt als de soundtrack van een film. De Marantz set lijkt hiervoor gemaakt te zijn. Het laag gaat superdiep, blijft retestrak en kent enorm veel kracht. Plotselinge dynamieksprongen worden echte krachtexplosies. Vervolgens klassiekers van Burt Bacharach uitgevoerd door Trijntje Oosterhuis samen met het Metropole orkest, eens luisteren wat de set hier van maakt. “Do you know the way to San Jose” spettert en knalt. Blazers hebben veel power en precies dat randje scherpte wat zo kenmerkend is voor koperblaasinstrumenten. Het geluidsbeeld is groot, zowel in de breedte als in de diepte. Een klein percussie instrument als bijvoorbeeld een triangel raakt niet ondergesneeuwd in het grote geheel maar vraagt iets meer betrokkenheid van de luisteraar om gehoord te worden. Heel realistisch wanneer je bedenkt hoe groots en dynamisch een live orkest kan klinken, en wat voor geweld blazers kunnen produceren. Ook dan staat de triangel niet vooraan in het geluidsbeeld.



“Back to Bedlam” van singer/songwriter James Blunt is een album wat ik vaak beluister. Velen zijn niet te spreken over de zangkwaliteiten van hem en zelf heb ik ook een tijd moeten “wennen” aan zijn manier van zingen. Ook heb ik gemerkt dat naar mate de kwaliteit van de gebruikte installatie stijgt de muziek en zang steeds aangenamer wordt. De piano in het supertrieste “Goodbye my lover” krijgt via de Marantz set nog meer body en klinkt hierdoor nog levensechter. De synthesizer loopjes die wat verstopt zitten in de mix worden door de goede laagweergave van de Marantz set prima uitgelicht. Ook de snaredrum in het nummer “Tears and rain” klinkt top, evenals de basdrum die vol en droog klinkt en ook nog eens heerlijk diep gaat. Ook ritmisch heeft de set het prima voor elkaar en betrap ik mezelf op een in de maat meetikkende rechtervoet. SACD staat bekend om de meer natuurlijke weergave van zowel stemmen als instrumenten en ook een betere laagweergave. Eens kijken wat de combi doet met de SACD “Peachtree Road” van Elton John. Ik kies voor de track “Weight of the world” en wordt getrakteerd op een laagweergave die nog een stapje verder gaat in kracht en detaillering dan met de vM versterkerset. Gelukkig is het niet alleen maar laag, het staat uitstekend in verhouding met het smooth midden en hoog. Een stuk klassieke muziek mag niet ontbreken en de SACD sampler “Budapest Live” van Ivan Fischer is hiervoor bij uitstek geschikt. De “Hungarian Rhapsody” van Liszt is een mooi stuk. Het geheel klinkt zeer natuurlijk en wordt een fraaie soundstage neergezet in zowel breedte als diepte. De triangel links in het geluidsbeeld is subtiel en klein maar makkelijk te volgen terwijl de rest van het orkest doordendert. De violen klinken heerlijk dynamisch met veel snelheid en gemak. De genoemde Philips sampler is een toonbeeld van een goede opname. Dit kan zeker niet gezegd worden van “Regatta de Blanc” van de Police. In de mix wordt erg de nadruk gelegd op de bekkens en bassdrum. De stem van Sting staat klein in het midden van het geluidsbeeld, de tekst die hij zingt is daarentegen perfect te volgen. Ritmisch is de zaak ook dik in orde. Puur voor het plezier pak ik nog wat cd’tjes om van de set te genieten. Katie Melua’s “Call of the Search” bevat de track “Closest thing to Crazy”. In mijn aantekeningen lees ik terug: “Closest way to being in the room with Katie”. Ik voel haar aanwezigheid in de ruimte bijna fysiek. Een andere dame die met haar “zangkunst” een gevoelige snaar kan raken, op een totaal andere manier dan Katie overigens, is Alanis Morisette. “Jagged Little Pill acoustic” bevat uitgeklede versies van het oorspronkelijke album waardoor de teksten nog meer zeggingskracht krijgen. “You oughta know” komt met heel veel power uit de Audiovector Mi3 Super speakers knallen. Wederom is er het indrukwekkende en strakke laag, het woord “heftig” is hier van toepassing. De tekst staat als een huis en wanneer Alanis het woord “FUCK” uitschreeuwt snijdt het dwars door je heen.


Conclusie

Indrukwekkend is het eerste woord wat bij me opkomt om deze Marantz producten te omschrijven. Niet alleen in fysiek opzicht maar evenzo voor de weergavekwaliteit. De SA-11S1 is een top SACD speler die ook in staat is op hoog niveau normale cd’s weer te geven. Met de instelbare filters is fijnslijpen binnen een set mogelijk maar het risico is aanwezig continu met de instellingen bezig te blijven. Zonde, want in iedere filterstand is het gewoon puur genieten van de speler. Deze speler zal zich thuis voelen in menige high-end set van andere merken en voor jaren muzikaal genoegen zorgen. De ST-15S1 tuner is een echte beauty die zoals gezegd alleen al door de “gyro touch” knop een permanente plek in mijn eigen set zou mogen hebben. Belangrijker is natuurlijk dat deze tuner als pure muziekbron gezien mag worden. Zorg voor een goed signaal door te investeren in een hoogwaardige antenne en sta versteld wat er allemaal aan mooie muziek uit de ether te plukken is. Heb je het geluk woonachtig te zijn in een regio waar DAB radio dekking heeft, dan is er zelfs nog meer moois te halen in een goede kwaliteit.

De PM-11S1 versterker is een beest met genoeg vermogen om bijna elke luidspreker moeiteloos aan te sturen. De bediening- en instelmogelijkheden zijn zeer uitgebreid en allemaal via de fraaie afstandsbediening te regelen. Echter waar de SA-11S1 vergaand neutraal is zorgt de PM-11S1 voor een toefje eigen karakter. Marantz legt met de PM-11S1 naar mijn idee de nadruk op een vloeiende en gemakkelijke weergave met een lichte voorkeur op het midden en laaggebied. Uiteraard is de weergave van het hoog wel degelijk open en transparant maar ten opzichte van andere merken ietwat terughoudend. Wanneer je als luisteraar op zoek bent naar een analytische en snelle weergave dan zal deze versterker waarschijnlijk niet de 1e keus zijn. Wanneer je echter urenlang puur van muziek wilt genieten dan ben je aan het juiste adres. Als complete set is deze combi een begerenswaardig geheel, gebouwd voor de eeuwigheid. Dat kwaliteit een prijskaartje heeft mag duidelijk zijn maar deze lopen zeker niet uit de pas met prijzen van andere merken waarbij aangetekend dat de ST-15S1 tuner bijna een “koopje” mag worden genoemd. Met lede ogen (en oren) zag ik de set weer richting Marantz vertrekken.


Prijzen:
Marantz SA11S1: 3000 euro
Marantz PM11S1:  3500 euro
Marantz ST15S1:  1000 euro


Distributeur:
Marantz Europe
Beemdstraat 11
5653 MA Eindhoven
Tel. 040-2507800
www.marantz.com