De set van Hobo Arnhem

Nad/Dynaudio/Kimber
De set van Hobo Arnhem

De ontvangst is uiterst hartelijk door Harry Dijk, bedrijfsleider van Hobo Arnhem. Op een warme dinsdagmiddag net voor de zomer in zal gaan zetten. Buiten zijn de winkelstraten van Arnhem rustig en de terrassen matig gevuld. Binnen in de winkel leggen twee medewerkers de laatste hand aan de set die vandaag onderwerp is van gesprek. De speakerstands worden in elkaar geschroefd die straks plaats moeten bieden aan de keuze van Hobo Arnhem. Het geeft mij de kans om in de winkel rond te kijken waar zoveel moois op de schappen staat en nog belangrijker Harry uit te horen waarom juist deze set in de schijnwerpers komt te staan.

Het gaat om de synergie zijn Harry’s eerste woorden. De opbouw van een set vereist kennis van het product en kennis van waar de componenten samen toe in staat zijn. Met als belangrijke rode draad de verhouding tussen prijs en kwaliteit. Hobo heeft altijd al een assortiment samengesteld waarin prijs en kwaliteit hand in hand gaan. Dat zie je aan de merken die wij voeren. Denk maar aan Denon, NAD, Pioneer, Marantz, Arcam, Linn, Meridian, Audio Research en Mark Levinson als we het over elektronica hebben. Voor luidsprekers geldt exact hetzelfde, merken als Dynaudio, B&W, Chario, Kef, Elac en JMLab en de nodige andere merken behoren tot de beste leveranciers binnen de branche en voeren wij al sinds jaar en dag. Wij zijn in staat een breed publiek die reeks te bieden waar ze om vraagt. Van eenvoudige stereo opstellingen die betaalbaar en dus voor velen bereikbaar zijn, tot complexe multi-room en AV opstellingen waar geld een ondergeschikte rol lijkt te spelen. Onze deur staat open voor wie wil kijken, luisteren, zijn definitie keuze wil maken en later terug komt voor service of voor een kop koffie. Onze drempel houden wij laag omdat wij graag zien dat muziekliefhebbers kennismaken met andere merken dan die welke dagelijks in het nieuws zijn. Kennis te kunnen maken met meer mogelijkheden en kwaliteit. Het is heerlijk om te zien, dat klanten van onze buurman Bergmann (een zeer gespecialiseerde cd winkel met landelijke bekendheid), tot de ontdekking komen dat er zoveel meer beleving te halen is uit hun keuze. Door naast de software een juiste combinatie aan hardware in huis te halen. Het is een open deur om vast te stellen dat zo’n serieuze luistersessie het beste plaats kan vinden op een doordeweekse dag. De zaterdagmiddag is het meeste geschikt om te neuzen op de planken maar veel minder voor een echte rustige demonstratie waar de verkoper de klant alle aandacht kan geven.

De set

De Set

Inmiddels staat de set klaar en kunnen wij ons daarop richten. Gekozen is voor een stereo opstelling. Opvallend als je bedenkt dat 65% van de omzet bij Hobo Arnhem wordt gehaald uit AV. Gekeken is naar de keuze van een muziekliefhebber die soms ook dvd zal gebruiken, om bijvoorbeeld een concert te beleven. Of een enkele keer een film. Maar die verder een uitgebreide cd collectie bezit en de tv vaak laat uitstaan om van muziek te kunnen genieten in de woonkamer. De basis is om die redenen een NAD 562 dvd/cd speler van 895 euro. Een combi apparaat waar de nadruk is gelegd op de weergave van geluid zonder het beeld te vergeten. In de speler een HDCD filter en 24 bit decoders gekoppeld aan Burr Brown opamps in de analoge uitgang. De speler kan vrijwel elk formaat cd en dvd aan, wat de koper van software vrij laat om te kiezen wat hem het beste bevalt. Navraag in de platenzaak laat zien dat veel kopers zowel cd’s als muziek dvd’s thuis in de collectie opnemen. Hobo Arnhem laat zien dat kopers niet gedwongen hoeven te worden om twee apparaten aan te schaffen als ze willen genieten van muziek. In grote lijnen kun je stellen dat in het aankoopbedrag van de T562 de helft naar de dvd speler is gegaan en de andere helft naar de cd speler. Waarbij winst geboekt wordt door de koper omdat slechts één behuizing noodzakelijk is, één voeding, één doos enzovoort. De kwaliteit van de cd weergave zal ergens liggen tussen de C541i en de C521i van NAD. Wie behoefte heeft aan een bijpassende tuner kan uiteraard ook bij NAD terecht.

De versterker die is gekozen komt eveneens van NAD en is de C370. Hierbij is nauwelijks gekeken naar de uiterlijke overeenkomsten met de dvd speler, maar veel meer naar welke kwaliteiten de versterker te bieden heeft met oog op de te gebruiken luidsprekers. Voor de C370 vraagt Hobo 925 euro. Daarvoor krijgt u dan een versterker die een erg gunstige prijs/kwaliteit verhouding heeft. De vormgeving is eenvoudig en typisch NAD. Donkergrijs. In het grauwe omhulsel zit elektronica die in staat is veel stabiel vermogen te leveren aan de uitgang. De zware voeding is daar debet aan. Het is de zwaarste geïntegreerde NAD versterker uit de Classic Line en één die is uitermate geschikt om betaalbaar luidsprekers aan te sturen welke een moeilijke belasting vormen. Het vermogen is twee maal 120 watt. Zoals bij NAD gebruikelijk is de dynamische ruimte veel groter en kan de versterker korte pieken van 450 watt per kanaal leveren aan 2 Ohm. In- en uitgangen zijn in ruime mate aanwezig. Waaronder een pre-out (denk aan een subwoofer of bi-ampen) en een processor loop. De weg naar multi channel audio (met of zonder beeld) blijft dus ook nu weer open. Een phono ingang is niet voorzien al doet het label anders vermoeden. Het is een lijn ingang waar een separate phono voorversterker op aangesloten kan worden. Zoals de NAD PP-2. Eigenlijk is elke functie die u zou zoeken wel voorzien op de C370. Twee luidspreker uitgangen, een 12 volt trigger, mogelijkheid tot bridgen, remote control en hoofdtelefoon aansluiting. Terecht heeft de C370 internationaal nogal wat lofuitingen en prijzen ontvangen.

Achter de dvd speler en de versterker een set Dynaudio Audience 52 luidsprekers van 870 euro per set. Op stands van Mission waarvoor u 199 euro zult moeten betalen. Op de vraag waarom juist deze keuze klinken de woorden van Harry: het is een makkelijk plaatsbare speaker die erg neutraal weergeeft. De kwaliteit is door de jaren heen erg stabiel gebleken en veel van onze klanten kiezen voor dit type. Dynaudio heeft kans gezien om uit een relatief kleine kast een full range weergave te halen. Bovendien geeft de Audience 52 weinig problemen in het laag. Veel kamers vanaf pakweg 20 m2 kun je er prima mee van geluid voorzien. De kwaliteit van de Audience ligt zeker in lijn met die van concurrenten als JMlab, Kef en B&W. Geplaatst op een goede betaalbare stand en met een grote versterker erachter, haal je opmerkelijke resultaten. Zowel met dvd als met cd kun je genieten van de weergave kwaliteit. De Audience 52 is een tweeweg systeem met afmetingen van 330 x 204 x 256 mm (hxbxd). In de kast een 17 cm woofer en een 28 mm soft dome tweeter, uiteraard beide van Dynaudio zelf. Aan de achterzijde een basreflex poort, een reden om de speaker uit de wand en uit de hoek te plaatsen. De impedantie is laag met zijn 4 Ohm en daarom is een krachtige versterker als de C370 op zijn plaats. Geen mogelijkheid tot bi-wiring. Dynaudio gelooft daar niet in. Leverbaar is de Audience 52 in kersen, zwart en rosewood en tegen meerprijs is zilver en wit. Ook hier weer de mogelijkheid later toch tot een multi channel  opstelling te komen, binnen de Audience serie zijn achter, center, front en subwoofer leverbaar.

Tenslotte komen we aan de accessoires en de kabels. Gekozen is voor Mission stands. Akoestisch en optisch goed aansluitend bij de Dynaudio’s en volgens klanten minder grof van vorm dan de stand van Dynaudio zelf. Bovendien wat aantrekkelijker in prijs. Het bespaarde budget steken ze bij Hobo Arnhem graag in betere bekabeling. De stand staat op spikes en levert een stabiele ondergrond. De buizenconstructie maakt hem onopvallend maar erg stevig. Precies wat we zoeken. De interconnect tussen de dvd speler en de versterker komt van Kimber en draagt de naam “Tonic”. De prijs is bescheiden, 65 euro voor een set. Later in de luistersessie gaan we gebruik maken van een Siltech SQ-88 Classic. Mooi maar te duur in deze opstelling. Beter kan dan een ST-28 Classic van 50 cm als eerst volgende stap worden gekozen. De prijs daarvoor is 325 euro. Het zou een meerprijs van 260 euro opleveren in de totale opstelling. De luidspreker kabel is eveneens van Kimber en is de “4TC”. Twee keer een lengte van 3 meter, met QED Airloc banaan stekers aan beide zijden kost het bescheiden bedrag van 216 euro. Harry gruwt ervan dat leveranciers van elektronica nog altijd goedkope snoertjes in de doos stoppen.

Dan liever helemaal geen snoer zucht hij. In elke woonomgeving barst het tegenwoordig van de storing vanuit onder andere GSM toestellen. En denk maar aan de komst van Digivisie, het uitstralen van een digitaal tv signaal door de straat. Nu al is bekend wat voor vervuiling dat veroorzaakt in kabels. Wie niet kiest voor moderne materialen en een uitstekende afscherming in zijn kabels, doet zichzelf te kort. Die luistert straks meer naar vervorming dan naar een zuiver signaal. Een goede kabel resulteert in minder achtergrond ruis. Ruis die gemoduleerd wordt met het muzieksignaal en op die wijze het geluidsbeeld onrustig maakt. Op de vraag of tunen van een set wenselijk is met kabels blijft Harry aan de voorzichtige kant. Klanten die vaak en veel veranderen in de set moeten niet met kabels tunen. Verander je een component dan kloppen de kabels niet meer. Een neutrale kabel is dan op zijn plaats. Koop je een set waar je jaren mee wilt doen in een ongewijzigde samenstelling, dan is voorzichtig tunen mogelijk met kabels. Immers elk onderdeel blijft gehandhaafd. Met andere woorden, klankverandering met kabels kan en mag, maar blijft voorbehouden aan kopers buiten de audiofiele hobby sfeer. Waar ik mij geheel bij aansluit. Blijft over een geschikt meubel voor de versterker en cd speler. Mooi vind ik het niet, maar functioneel zijn de Spider meubels wel. En met goede en neutrale klankeigenschappen. Spider brengt een modulaire reeks die de koper altijd een oplossing biedt. In Spider meubels staat een apparaat niet op een plank maar op een staander. Een goed meubel versterkt de kwaliteit van de set. Andere leveranciers van meubels laten u minder vrij in de opbouw of kijken meer naar design. Waar de klankeigenschappen overigens niet onder hoeven te lijden.

De cd in de lade

De cd in de lade

Kijken naar en beschrijven van een set is leuk, maar ernaar luisteren nog leuker. Harry kiest drie muziekstukken uit zijn collectie. De eerste is een Cantate Domino (orgel en koor), het tweede een stuk van Diana Krall (vrouwenstem met jazz combo) en tenslotte een Coryells cd (mannenstem met jazz). We beginnen met de Kimber bekabeling. Het Cantate Domino zet een breed beeld neer waarin direct opvalt hoe diep het stereobeeld is. De opbouw is niet alleen breed en diep maar gaat ook in de hoogte. De koorleden zie je opgebouwd in laagjes voor je. Waarbij het podium oploopt. De soliste voorop. Met ondersteuning van een orgel dat er niet om liegt. De kleine Audience 52 blijkt zeer wel in staat om het orgel met kracht weer te geven. Diana Krall is meer ritmisch. De bas wordt goed in de hand gehouden en mist elke neiging tot boemen. De stem van Krall is direct en dynamisch. De bas splitst zich op in twee delen. De snaar en de klankkast. Later zal blijken dat de vermeende transparantie integratie in de weg staat. Heel even bekruipt de gedachte dat de bas nu uit twee instrumenten bestaat. De bas zelf en een percussie instrument. Net als bij het Cantate Domino is er geen randje van scherpte waar te nemen en raak je makkelijk één met de muziek. Tijdens het luisteren naar Krall bedenk ik mij hoe ik thuis luister en kijk. Want Krall staat ook op dvd. Daar heb ik dus twee apparaten voor in huis. De keuze op dit moment voor een combi speler is helemaal niet gek. Ik ben net als iedereen een consument die meerdere media gebruikt en daar speelt Hobo goed op in.

De Coryells zijn mij tot nu toe onbekend. In de weergave onderscheid ik een goed fundament in het laag waarop de rest is geplaatst. Een mooie verdeling van bas, slagwerk, gitaar en percussie. De gitaar is redelijk snel en de bekkens zijn helder en doortekend. Als we de Tonic van Kimber vervangen door een Siltech kabel die aanzienlijk meer kost verandert er nogal wat. Het Cantate Domino laat veel meer de akoestiek horen van de opname ruimte. De stem van de soliste kaatst tegen de muren en een galm is veel beter hoorbaar en veel natuurlijker. Ook is de plaatsing van de soliste anders, meer naar achteren. Het orgel dat drukkend was met de Kimber kabel is lichter van klank maar gaat wel dieper. Het gromt meer dan dat het gonst. Krall wordt eveneens krachtiger. De bas die zich liet beluisteren in twee onafhankelijke delen wordt nu één instrument. Later luister ik naar een topsysteem en de bas met de Siltech komt nu veel dichter bij dat geluid. Direct duidelijk is, ook voor een niet geoefende luisteraar, dat een kabel een component is in een set en niet alleen een stukje draad van koper of zilver. Met de cd van de Coryells staat de stem duidelijk beter tussen de muziek dan eerst. De individuele instrumenten vragen meer de aandacht en zijn beter te volgen. Het laag is veel rustiger en natuurlijker geworden. De gitaar sneller en pittiger. Eigenlijk boek je op alle punten winst. Nu is het zo dat de gebruikte Siltech net zo veel kost als de versterker zelf. Je vraagt je af of een duurdere versterker, luidspreker of dvd speler niet nog meer winst zou geven in deze combinatie, maar dan met de Kimber interconnect ertussen. Dus de totaalprijs van de set gelijk houden en de componenten onderling wisselen. Een interessante vraag die waar we zeker eens mee aan de slag gaan.

Ik ben de deur nog niet uit en geniet nog van ‘Amused to Death’ van Roger Waters. De in de verte blaffende hond op deze opname zou ook buiten de winkel hebben kunnen staan. Zo natuurlijk is de klank en de diepte in de weergave. Later hangt de muziek als een schaal over je heen en neemt je mee in een drie dimensionaal beeld. Ik moet zeggen dat ik zelden zo gemakkelijk het effect van Q-sound hoorde. En zeker niet in sets van deze prijsklasse. Een opmerkelijke prestatie. Harry pakt ook nog Tori Amos. Tijdens die cd wordt het in de winkel rustiger en nu het bijna zes uur is zakt ook het straatlawaai. De essentie van de muziek komt nog meer tot zijn recht en je voelt de stilte. Waar nog wat twijfels waren in de rust van de set, verdwijnen die nu als sneeuw voor de zon. De volgende dag koop ik trouwens de Tori Amos cd zelf ook. Zo mooi was de weergave. Ter vergelijk en uit pure interesse beluister ik nog twee totaal afwijkende systemen. Een Dali Megaline op Nad Silver Line apparatuur. Een prijsklasse die vele malen hoger is dan de Nad/Dynaudio combi. Hier merk ik dat de bas van Krall met de Siltech kabel veel natuurlijker was. Je hoort dat veel meer power op een line source tot grotere dingen in staat is dan een Dynaudio Audience, maar het verschil is niet zo dramatisch dat mijn prettige luistersessie van daarnet om zeep gaat. In tegendeel, de NAD/Dynaudio combi heeft duidelijk gemaakt dat die heel wat in zijn mars heeft. Het gaat niet zozeer om een andere klankindruk, maar meer om het vermogen tot uiteenrafelen van details en impact. Vergelijkbaar met de prijsklasse van onze besproken set is een AV set rondom een NAD receiver en dvd speler met Dali Suite luidsprekers. We pakken de dvd van Krall ‘Live in Paris’ en “zien” de tante nu ook optreden. De set wordt door Hobo tegen een zeer scherpe prijs aangeboden maar kan mij als muziekliefhebber minder overtuigen dan de stereo opstelling. Deels te wijten aan de dvd opname kwaliteit maar ook direct verwijtbaar aan de kostenverdeling. Een gelijk budget verdelen over vijf kanalen is nu eenmaal anders dan over twee kanalen. Wie meer film dan muziekliefhebber is, of minder aan kwaliteitsweergave hecht, zal juist de andere kant uitgaan en de AV set kunnen kiezen.

In de auto heb ik bijna twee uur de tijd om na te denken over wat ik heb beluisterd. Eén ding is duidelijk, en daar kwam ik juist voor, met kennis van zaken is een set te realiseren die klinkt als een klok tegen een bescheiden prijs. De meerwaarde van de kennis van de handelaar laat zich vertalen in synergie en een som der delen die groter is dan van separate componenten kan worden verwacht. Geboden is door Hobo Arnhem een zeer luisterbare set die vele jaren voor muziek plezier kan zorgen. Met een hoge betrouwbaarheid, een flinke restwaarde voor wie later beter wil, een minimalistisch uiterlijk en vooral een buitengewoon natuurlijke en neutrale klank. In een betaalbare klasse. Ik heb veel sets gehoord in mijn leven en toch weet men mij te verbazen met wat er mogelijk is voor rond de drieduizend euro. De set staat speelklaar bij Hobo in Arnhem. Wie dit bedrag overheeft en op zoek is naar een nieuwe weergave kwaliteit zou zeker eens moeten gaan luisteren. Mijn voorkeur zou uitgaan naar de opstelling met de duurdere interconnect, maar die van u misschien wel helemaal niet.

Met dank aan de medewerkers van Hobo Hifi Arnhem die de tijd voor mij namen en de ruimte beschikbaar stelden om tot het bovenstaande verhaal te komen.

Let op: bovenstaande set is te beluisteren bij Hobo Arnhem, informatie: www.hobo.nl.