Een uitvoerder die tevens musicoloog is garantie voor een interessant verhaal op de inlay van de cd. Van Raat beschrijft in een compact stukje de geschiedenis en bijzondere karakteristiek van het stuk. Ortego’s compositie, destijds gespeeld door de popgroep Quilapayun, vond zijn oorsprong in de kreet ¡El pueblo unido jamás será vencido! van een straatzanger, ten tijde van de moord op Salvador Allende. Rzewski schreef zijn omvangrijke bewerking in twee maanden van het jaar 1975, in opdracht van Ursula Oppens, een Amerikaanse pianiste bij wie van Raat lessen volgde.
Het stuk heeft een 19e eeuwse grandeur, maar hanteert typisch 20e eeuwse technieken. Dodecafonische twaalf tonen reeksen worden afgewisseld door folk, blues (er wordt volop geciteerd uit andere protestliederen) en wat al niet. De technische complexiteit leidt nergens tot ontoegankelijkheid; het stuk is op de eerste plaats meeslepend. Ondanks de enorme lengte verveelt het geen moment.
Ralph van Raat, die eerder grote indruk maakte met het pianowerk van John Adams, gaat het stuk onvervaard te lijf en presenteert het vol gloed. Ik lees van kenners dat er ook meer bijtende interpretaties bestaan, die wellicht een nog dramatischer effect hebben, maar ik ben van deze al meer dan genoeg onder de indruk. Een mooie klank is ook veel waard, en van Raat speelt het stuk schitterend en als vanzelf. Als bonus is de Winnsboro Cotton Mill Blues opgenomen, een onderdeel van de cyclus Four North American Ballads, openend met een minutenlang tot een climax opgevoerd crescendo.
Wederom een prachtige Naxos uitgave. De enige kritische kanttekening is dat de individuele variaties van het hoofdwerk niet als indexpunten op de CD herkenbaar zijn, zodat je je moeilijk kunt orienteren in de structuur van het werk die wel keurig in de inlay uitgelegd staat.
Aanvullende informatie:
Frederic Rzewski (1938)
The People United Will Never Be Defeated!
Four North American Ballads: No. 4. Winnsboro Cotton Mill Blues
Ralph van Raat, piano
Speelduur: 73:05
Label: Naxos www.naxos.com
Distributie: Codaex www.codaex.com
Website Ralph van Raat: www.ralphvanraat.com
