REVIEW

Trepulka / von Hannenheim - Klavierstücke und Sonaten

Jan Luijsterburg | 13 september 2007

De kans dat u voor het verschijnen van deze CD gehoord had van de namen Johann Ludwig Trepulka en Norbert von Hannenheim is klein. Het waren veelbelovende componisten in de jaren twintig van de vorige eeuw, die stierven in de Tweede Wereldoorlog en in vergetelheid raakten. Pianist Herbert Henck vond enkele werken terug en presenteert ze nu met verve.

Via deze pianostukken worden twee zeer verschillende vormen van de twaalftoonstechniek die in die tijd in zwang was naast elkaar gezet. Von Hannenheim was een leerling van Arnold Schoenberg. De vier opgenomen korte pianosonates (nummers 2, 4, 6 en 12) doen sterk denken aan het werk van de meester. Expressionistisch, intens, enigszins wrang en dissonant, maar zeker niet onaangenaam in het gehoor liggend. Buitengewoon interessante muziek. Als slotwerk op deze CD is een prachtig stukje van de pianopartij te horen van het verder, net als veel van von Hannenheims werk, in 1945 door brand verloren gegaan pianoconcert.

Johann Ludwig Trepulka was een exponent van een heel andere, minder bekend geworden twaalftoonstechniek die geheel onafhankelijk van Schoenberg door Josef Matthias Hauer ontwikkeld werd. Bij Hauer zijn octaven en tonale harmonie niet verboden, met als gevolg een veel conventioneler klankbeeld. Trepulka is een leerling van Hauer. Zijn Klavierstücke mit Überschriften nach Worten von Nicolaus Lenau zijn een tegenhanger van Hauer’s Klavierstücke mit Überschriften nach Worten von Friedrich Hölderlin. Traag vloeiende muziek die doet denken aan Debussy. Zonder duidelijk herkenbare melodie, maar op het eerste gehoor wekken deze stukken toch zeker niet de indruk van doorwrochte dodecafonie. Wel die van hele fijne muziek.

Henck doet in het begeleidend boekje verslag van zijn ontdekkingstocht, die liep via de zoon van Trepulka die niemand wist te interesseren voor de massa partituren die zijn vader naliet en de trieste levensgeschiedenis van von Hannenheim, die aan lager wal raakte en net als veel lotgenoten in een psychiatrisch ziekenhuis aan zijn eind kwam. Trepulka keerde niet terug van het Oostfront.


Aanvullende informatie:
Johann Ludwig Trepulka / Norbert von Hannenheim - Klavierstücke und Sonaten
Herbert Henck, piano
Speelduur: 56:14
Label: ECM New Series www.ecmrecords.com
Distributie: Challenge www.challenge.nl


EDITORS' CHOICE