Normaal heeft een gitaar zes snaren, maar Raphaella Smits heeft zich al een carrière lang toegelegd op het bespelen van varianten met acht snaren. Die geven een ruimer bereik in het laag, waardoor transcripties van barokmuziek dichter bij de oorsprong kunnen blijven. De uitvoeringen van Smits van zelf bewerkte solostukken voor luit, fluit en viool zijn doorleefd en schitterend vastgelegd.
Muziek van Bach spelen op andere instrumenten dan waarvoor zij is gecomponeerd gaat zeker niet in tegen de bedoelingen of authenticiteit. Het was ook in Bach’s eigen tijd gebruikelijk en al bestond de moderne gitaar nog niet, de muziek blijft altijd overeind, zeker in een goede uitvoering.
Met de Prelude, Fuga en Allegro voor luit (of klavecimbel) waarmee Smits haar programma opent blijft ze dicht bij huis. De twee extra snaren maken dat ze lage tonen die een harp wel haalt maar op een conventionele gitaar buiten bereik zijn toch kan spelen. Met deze late luitsuite sloot Bach aan op een rijke traditie en capabele uitvoerenden op het in zijn tijd erg populaire instrument.
Dat gold niet voor de twintig jaar eerder gecomponeerde Partita’s die de rest van de CD vullen. Het zijn reeksen van dansen, waarvan sommige melodieen erg bekend zijn, zoals de Bourée Anglaise voor fluit. Zijn verzameling met partita’s en sonates is standaardliteratuur voor violisten, en de tweede partita is daarbinnen algemeen erkend als meesterwerk. De sombere toon van het werk wordt toegeschreven aan de rouw over de dood van Bach’s vrouw Barbara. Hoogtepunt is de bijna een kwartier durende Ciaconna, een onnavolgbare reeks variaties op een basthema.
Goed te horen is dat de eminente Raphaella Smits zich terdege in oude muziek verdiept heeft; zij speelt ook veel op antieke instrumenten. Haar intense spel weet diep emotioneel te raken. De mooie klank van haar nieuwe Kolya Panhuyzen gitaar en de akoestiek van de kapel van Rosario in Bever dragen bij aan de beleving. De opname klinkt warm en natuurlijk, er wordt niet gecamoufleerd dat er hier gewerkt wordt.
De virtuositeit staat volledig in dienst van het muzikale resultaat. Mooiere muziek bestaat er niet, mooiere uitvoeringen kan ik me ook niet voorstellen. Maximaal aanbevolen.
Aanvullende informatie:
Speelduur: 67:17
Johann Sebastian Bach (1685-1750)
Prélude pour la luth o cembal, BWV 998 (1740)
Solo pour la flûte traversière, BWV 1013 (1718)
Partia secunda a Violino Solo senza Basso, BWV 1004 (1720)
Raphaella Smits, gitaar
Label: Accent Records
Distributie: Codaex
Website: www.rsmits.com