Vijf is een goed nummer als het om symfonieen gaat. Net als bij Beethoven, Mahler en Sjostakovitsj is ook de vijfde van Sergej Prokofjev een hoogtepunt in een indrukwekkende reeks. Vladimir Joerovski en het Russisch Nationaal Orkest koppelen de ‘oorlogssymfonie’ aan een veel minder bekend stuk dat het einde van de oorlog bezingt. 
De Tweede Wereldoorlog was een succesperiode voor Prokofjev. Na een jarenlang verblijf in Amerika en Frankrijk, waar hij niet echt zijn draai kon vinden, was hij teruggekeerd naar de Sovjet-Unie. Daar vond hij gedurende enkele jaren waardering bij publiek en overheid. Spoedig zou hij als ‘formalist’ weer naar de zijlijn geschoven worden, om uiteindelijk op dezelfde dag als Stalin te sterven.
De vijfde symfonie is rijk aan pakkende melodieen, en typisch Prokofjev. Helder en zakelijk, maar ook pakkend, de emotie wordt niet uit de weg gegaan. Hij sluit meer dan in zijn vroege werk aan op de klassieke traditie, maar voegt er wel iets aan toe: ironie en bijtend sarcasme.
Die laatste kenmerken worden door Joerovski en het Russisch Nationaal Orkest veel minder benadrukt dan in andere uitvoeringen die ik ken. Daardoor krijgt het stuk een wat wollige, Tsjakovski-achtige sfeer, iets wat je normaal niet met Prokofjev associeert. Vooral in het eerste deel wordt er tamelijk vrij gevarieerd in het tempo, wat bijdraagt tot dit effect. Het bijtende Allegro marcato en het schrijnende Adagio hakken er echter stevig in. Opvallend in deze concertopname is de prachtige klank van de koperblazers.
Die hebben ook een grote rol in de verrassende, in de studio vastgelegde toegift op deze SACD. Dat de Ode aan het eind van de oorlog zelden wordt uitgevoerd dankt het stuk voor een groot deel aan de unieke bezetting die het vereist. Vier piano’s, acht harpisten, acht contrabassen (verder geen strijkers), blazers en veel slagwerk, dat vergt voor het gemiddelde orkest een fors budget aan inhuurkrachten. Een heerlijk stuk, met koraalachtige blaaspartijen, bijzondere ritmes en een gigantische power. Niet zomaar een feestje, want er zijn ook navrante, bijna cynische momenten.
Aanvullende informatie:
Prokofiev: Symphony No. 5 in B-flat, op. 100; Ode to the End of the War, op. 105
Russian National Orchestra conducted by Vladimir Jurowski.
Speelduur: 57:32
Multichannel / Stereo, hybride SACD
Label: PentaTone
Distributie: Codaex
