De Taiwanese filmmaker Tsai Ming-liang werkt gestaag aan een hecht oeuvre, dat hem een grote reputatie brengt bij kenners, maar bepaald geen groot publiek bereikt. Zijn films gaan over de fundamentele eenzaamheid van de moderne stadsmens. Dolende geesten zijn we, in een kale omgeving, vastgelegd in lange statische shots. Altijd met de zelfde hoofdrolspeler, Lee Kang-sheng, en er is in iedere film wel iets met water.
In The River was er een mysterieuze vergiftiging, in veel andere films van Tsai regent het voortdurend. Dit keer is er sprake van een langdurige droogte, een hittegolf die Taipei treft. De ene vrouwelijke hoofdpersoon vult haar waterflesjes op slinkse wijze, de andere, een pornoactrice, wordt tijdens het werk doorlopend besprenkeld. Uit dit soort gegevens moet je als kijker iets af proberen te leiden. Wie dat leuk vindt heeft aan de films van Tsai als het ware een ‘mer à boire’. Verder kun je ook vocht halen uit meloenen. Wat daarmee allemaal gedaan wordt, ook op seksueel vlak, grenst aan het groteske, met soms hilarisch resultaat. Creatief met meloen had ook een goede titel kunnen zijn, analoog aan het aloude Creatief met kurk.
Als gebruikelijk in de films van Tsai is er sprake van een sluimerende romance die maar niet van de grond komt. “Verkoop je nog steeds horloges?” vraagt de vrouw aan de mannelijke hoofdpersoon. Dat deed hij namelijk in What time is it there? uit 2001. Het zijn de enige woorden die ze uitwisselen in The Wayward Cloud. Inmiddels werkt de man als pornoacteur. Dat is noeste, mechanische en buitengemeen naargeestige arbeid, waarvan de absurditeit wel heel erg duidelijk gemaakt wordt. Qua anti-porno kan deze film zich meten met het statement A hole in my heart van Lukas Moodysson. Aan het eind voert Tsai de waanzin van de pornografie tot verbijsterende climax, waarin uiteindelijk bij verrassing zowaar iets gloort wat je als hoop zou kunnen interpreteren.
De somberheid van de kale beelden wordt regelmatig doorbroken met extreem contrasterende muzikale intermezzi van oude kitschliedjes, begeleid door bonte showballetten, natuurlijk met veel meloenen en de man als enorme fallus. Een stijlmiddel dat Tsai eerder toepaste in The hole (1998), en dat we bijvoorbeeld ook kennen uit Lars von Trier’s Dancer in the Dark (met Björk).
In het op de DVD meegeleverde interview met de regisseur vertelt hij hoe zijn films voortkomen uit een simpel idee en hoe ze meer een gevoelstoestand dan een verhaal vertellen. Hij blijft trouw aan zijn hoogst individuele, compromisloze benadering, maar voegt tegenwoordig wel wat wrange, absurdistische humor toe aan zijn films, wat het effect alleen maar groter maakt en het kijken veraangenaamt.
Aanvullende informatie:
Taiwan/Frankrijk, 2005
Speelduur: 115 minuten
Regie en scenario: Tsai Ming-liang
Productie: Yeh Ju-feng
Camera: Liao Pen-jung
Montage: Chen Sheng-chang
Art direction: Yip Kam-tim
Met: Lee Kang-sheng, Chen Shiang-chyi, Lu Yi-ching, Sumomo Yozakura
Beeld: 16:9 anamorf
Geluid: Dolby digital 5.1
Distributie film: Contact Film www.contactfilm.nl
Uitgave DVD: de Filmfreak www.filmfreaks.nl
