De televisieserie Riget heeft een bijzondere plaats in het oeuvre van Lars von Trier. Twee series van vier afleveringen werden er gemaakt, in 1994 en 1997. Een derde kwam er niet van omdat er een aantal hoofdrolspelers overleden waren. En hoewel geesten centraal staan in deze hilarische ziekenhuis horror-soap gaf dat toch praktische bezwaren. Moskwood bracht onlangs de twee series op vier DVD’s uit, verpakt in een fraai doosje.

Plaats van handeling is het enorme Rigshospital in Kopenhagen. Het ziekenhuis is gebouwd op een beladen plek, die rechtstreeks in contact staat met de onderwereld.

We lopen mee met de medische staf, die zich vooral bezig houdt met onderlinge vetes, flauwe grappen, niet zelden ten koste van patienten, liefdesaffaires en machtsspelletjes. Het valt niet mee in de loop van de serie een personeelslid te vinden dat niet als stapelgek gekenmerkt moet worden.

Voorop staat dr. Helmer, een Zweedse hersenchirurg die het niet begrepen heeft op het ‘Deense tuig’ dat hem omringt. Altijd neemt hij de wieldoppen van zijn auto mee naar binnen, wat slechts één van zijn vele eigenaardigheden is.
Gegoochel met voodoodrankjes is een andere. Een jeugdig slachtoffer van mislukte ingreep achtervolgt hem de hele serie. Zelfs de vrijmetselaarsloge binnen het ziekenhuis waarvan hij lid wordt kan hem nauwelijks helpen.
Zorgen maakt hij zich echter vooral over zijn stoelgang.

Een andere specialist is zo geobsedeerd door levers met kankergezwellen dat hij er zelf een laat implanteren. Commentaar wordt steeds geleverd door twee mongoloïde afwassers, in hun rol als het koor in een klassiek drama veruit de meest wijze mensen in de hele serie. Een oude vrouw simuleert allerlei ziekten om in het ziekenhuis te kunnen blijven. Dit om in contact te kunnen treden met de geesten die zij er ontwaart. Eerst is er een meisje, waarvan het gehuil steeds in de lift waargenomen wordt. Als deze geest – het voert te ver om uit te leggen hoe precies – tot rust gebracht is, blijken er nog vele anderen rond te zweven. En dit zijn nog maar enkele van de vele bizarre verhaallijnen in deze krankzinnige serie.

The Kingdom was de eerste film waarin von Trier resoluut afstand nam van de zeer gestileerde cinematografie die hij tot dan toe hanteerde. Alles werd uit de hand gefilmd, zonder extra belichting. Resultaat is een extreem soort anti-esthetiek, grofkorrelig en schokkerig beeld, schijnbaar willekeurig gemonteerd, vooruitlopend op het Dogma-manifest waarmee hij via kuisheidsregels voor de filmmaker tot een nadruk op de essentie wilde komen. De essentie van The Kingdom lijkt vooral gelegen in het plezier waarmee de serie gemaakt is: een aanstekelijk partijtje lekker geiten. Vooral de tweede serie loopt wat dat betreft soms heerlijk uit de hand. De nadruk ligt dan al lang niet meer op de suspense van de eerste reeks, die gedragen werd door de spanning tussen realiteit en het fantastische. Bepaald onsubtiele humor voert de boventoon, de acteurs schmieren naar hartelust, en de verwikkelingen zijn zo absurd dat ze soms nauwelijks nog te volgen zijn. Hoogtepunt van iedere aflevering is nog wel de uitleg die de regisseur, gestoken in smoking, tijdens de aftiteling geeft. Ironisch, sarcastisch, en naarmate de serie vordert steeds meer hermetisch alle dubbele bodems nogmaals verdubbelend.

De vier DVD’s bevatten elk twee afleveringen van ruim een uur en daarnaast de nodige extra’s. Er zijn uit iedere aflevering fragmenten die van toelichting zijn voorzien, en er is een documentaire over Lars von Trier, met zowaar een interview (die geeft hij niet vaak). In een videoclip van de herkenningstune zien we de regisseur dansen. Alles bij elkaar een pakket DVD’s dat goed is voor vele uren kijkplezier.


Aanvullende informatie:
The Kingdom (Riget) I, 1994, 274 minuten, regie: Lars von Trier
The Kingdom (Riget) II, 1997, 287 minuten, regie: Lars von Trier en Morten Arnfred
Scenario: Niels Vørsel en Lars von Trier
Camera: Eric Kress
Muziek: Joachim Holbek
Met: Erst-Hugo Järegård, Kirsten Rolffes, Holger Juul Hansen, e.a.
Beeld: 4:3
Geluid: Dolby 2.0
Uitgave: Moskwood