REVIEW

Mozart – Gran Partita

Jan Luijsterburg | 16 februari 2006

Van de vele nieuwe Mozart opnamen die ter gelegenheid van diens 250ste geboortedag verschenen is deze wel een van de meest opvallende, en kwalitatief een typisch geval van neusje van de zalm. De Serenade nummer 10, beter bekend als de Gran Partita, is zo’n beetje het lijfstuk van het Nederlands Blazers Ensemble. Vaak gespeeld, en nu voor de tweede keer vastgelegd.

Mozart – Gran PartitaDe eerste opname van het stuk door het Nederlands Blazers Ensemble uit 1968, onder leiding van Edo de Waart, is een ware klassieker uit de platengeschiedenis. Er waren diverse heruitgaven, waarvan de laatste nog tot enkele jaren geleden verkrijgbaar was. Sindsdien is er veel veranderd in de uitvoeringspraktijk. Er kwam de golf van de authentieke instrumenten met bijpassende manier van spelen. Voor een dirigent is bij het Blazers Ensemble al lang geen rol meer weggelegd. De muzikanten uit 1968 hebben plaatsgemaakt voor een nieuwe generatie, en het ensemble is tegenwoordig vooral bekend van de verfrissende manier waarop ze in hun programma’s muzikale grenzen overstijgen, bijvoorbeeld in hun jaarlijkse nieuwjaarsconcerten.

Opnamen verschijnen als bij vele andere orkesten op een eigen label, NBELIVE. Zo ook deze tijdens speciale concerten september 2005 in de Waalse Kerk van Amsterdam vastgelegde opname.

De Gran Partita is een speciaal geval onder de vele Serenades die Mozart schreef. Met zeven delen, een bezetting van 13 personen (in plaats van de gebruikelijke 8) en een duur van ongeveer drie kwartier, is het niet echt een handig stuk om onder het balkon van de geliefde te spelen. De status van gebruiksmuziek, verbonden aan de serenades, is zeer misleidend. Het is een volwaardig symfonisch werk, en wel een van de indrukwekkendste uit Mozart’s enorme oeuvre.

Twee hobo’s, twee klarinetten, twee bassethoorns (het weinig bekende grotere broertje van de klarinet), twee fagotten, vier hoorns en een gestreken bas zorgen voor een magisch effect dat ik niet mooier kan beschrijven dan muzikaal leider en hoboïst Bert Schneemann dat doet in de zeer toegankelijke toelichting. “Het is ongelofelijk, maar in de Gran Partita zit alles: statigheid, trots, humor, ernst, melancholie, brutaliteit, mysterie, genegenheid en liefde (om er maar een paar te noemen). Elk van de zeven delen heeft z’n eigen karakter, maar ook binnen zo’n deel wordt om de haverklap een andere pet opgezet. We hebben het stuk echt heel, heel vaak gespeeld en nog altijd ontdekken we nieuwe dingen. Het lijkt wel een tovertuin waarin steeds weer een onverwacht nieuw bloempje tevoorschijn komt.” Om vervolgens als voorbeeld langdurig uit te wijden over de eerste maten, concluderend met: en dan moet het eigenlijk nog beginnen!

Het ensemble baseerde deze nieuwe uitvoering op de oorspronkelijke handschriften van Mozart, opgeslagen in de Library of Congress in Washington DC, waarvan een flink aantal pagina’s in het prachtig uitgevoerde boekje bij de CD opgenomen zijn. Zowel uitvoering als opname zijn fenomenaal. De oude versie, waarvan ik vele jaren genoten heb, zal weinig meer uit de kast komen. Deze nieuwe is ongelofelijk veel levendiger en briljanter, in klank zowel als interpretatie. Zo’n spelplezier in combinatie met totaal vanzelfsprekende virtuositeit en diepgaand inzicht in de materie wordt zelden vertoond. Dit is puur genieten.

Een geweldige CD, waarvoor je echt geen Mozart adept hoeft te zijn om er veel plezier van te hebben. (Wel is het een goede aanleiding om er alsnog een te worden.) Een staaltje Hollands Trots dat niet genoeg aanbevolen kan worden.

Aanvullende informatie:
Nederlands Blazers Ensemble
Serenade no. 10 in B flat K 361 – Gran Partita
Speelduur 45:31
Hybride SACD: Multichannel + stereo (CD)
Label: NBELIVE NBECD017
Distributie: Codaex
Website: www.nbe.nl


EDITORS' CHOICE