Luisteren in Zevenbergen; Masters con vino

Onder het genot van een inmiddels door Jan Verlegh aangereikte mooi in het glas hangende Italiaanse rode wijn - dit is de eerste (maar hopelijk niet de laatste) keer dat ik bij een audio dealer een glas wijn aangeboden krijg - laat ik me in de comfortabele bank zakken.

De luisterruimte is mij onbekend, net als de cd speler en de luidsprekers. De Nirvana bekabeling heb ik in mijn eigen woonkamer eerder beluisterd in een set van Master Four luidsprekers, GamuT cd speler en Marsh Sound Design voor- en eind- versterkers. Helaas is de in deze luisterruimte aanwezige draaitafel niet aangesloten op het systeem dus ik beperk mij tot de stapel cd`s die ik meegenomen heb. Het eerste nummer van de Chesky Gold cd "The Raven" van Rebecca Pigeon klinkt door de ruimte en onmiddellijk herken ik in het geluid van deze installatie kenmerken die ik eerder hoorde in mijn eigen woonkamer. De rust in het geluidsbeeld die ik associeer met de Nirvana bekabeling en de detaillering in het laag die zowel door Master luidsprekers als door Nirvana bekabeling geïnduceerd wordt. Voor mijn gevoel gaf de GamuT cd speler in combinatie met de Marsh Sound Design voor- en eind- trap in mijn woonkamer een fractie gedetailleerder, en in mijn oren ook net even fraaier, geluidsbeeld weer dan ik nu via de Mark Levinson cd speler en de Marsh Sound Design eindversterker ervaar. Maar dit zijn nuance verschillen die even goed samen kunnen hangen met het andere type luidspreker, het ontbreken van een voorversterker, de andere luisterruimte of een combinatie van deze factoren. Rick draait vervolgens een mij onbekende cd van Count Basie en ik verbaas me over de hoeveelheid laag dat deze Master Three monitor speakers weten te genereren.

Wanneer we daarna overstappen naar de Master Two blijft het beeld intact. Dezelfde kenmerken maar voller, natuurlijker en gepresenteerd met een hogere mate van vanzelfsprekendheid. Het toont mij eens te meer dat Rick middels zijn firma producten aanbiedt die allen vallen binnen een bepaalde klanksignatuur. Deze op mij als zeer muzikaal overkomende klanksignatuur is voor mijn gevoel nog het best te omschrijven met de betiteling "neutraal" Met de uitspraak "The only source you need" benadrukt Dynamic Solutions die onderlinge klankmatige samenhang. En inderdaad zou een potentiële koper, die voor dit klankbeeld valt, uit het totale productaanbod een goed op elkaar afgestemde installatie op kunnen bouwen.

Drieweg systemen?

De Master Reference lijn bevat nu nog slechts één luidspreker; de Reference SEN. SEN staat voor Sources Each Nuances. De tweede luidspreker binnen de Reference lijn is de SOTA hetgeen staat voor State Of The Art. De introductie van deze luidspreker is gepland voor 2005
maar de kast is nu al voor 90 % klaar. Het had het eerste meerweg systeem van Rick Paap moeten worden. Wanneer ik echter, ruim twee weken na de luistersessie bij Audio Excellence, op een woensdagavond bij het atelier van Rick arriveer om vandaar gezamenlijk door te gaan naar Baarn waar de man woont wiens installatie bij de ontwikkeling van nieuwe Master luidsprekers zo`n belangrijke rol speelt, wacht mij daar een verrassing.

Op de plek waar kortgeleden nog de tweeweg prototypen van de nieuwe Master Two stonden, staan nu twee andere vloerstaanders. Ze zijn van vergelijkbare grootte maar op de plaats waar eerst een enkele ScanSpeak woofer zat zitten nu twee Focal units. Eén voor de lage tonen en één die vanaf 150 Hz het middengebied voor zijn rekening neemt. De verwarring slaat toe; ik zie een drieweg systeem maar met een formaat dat ik eerder in de Master Concept lijn zou situeren dan in de Master Reference lijn. Rick maakt aan de verwarring snel een eind. Het blijkt dat hij al iets langer bezig is met het werken aan dit drieweg systeem. De vorige keer wilde hij het evenwel nog niet demonstreren omdat hij vond dat het nog onvoldoende kwaliteiten had. Wordt dit dan de Master Reference SOTA? Nee, dat niet. Het is veeleer zo dat Rick nog twijfelt over zijn keus. De later te introduceren nieuwe Master Two zou zowel een tweeweg als een drieweg design kunnen hebben. Ook is het mogelijk dat één van de twee prototypen doorontwikkeld zal worden tot een nieuwe Master One.

Ik kijk om me heen en zie op het bureau een kleinere versie van een drieweg luidspreker staan. En die dan? Dit kleine model, uitgerust met Vifa units, heeft Rick gemaakt om de units van een andere fabrikant uit te testen. Als ontwerper staat hij niet stil; zo zijn er nu ook Eton units in bestelling. Uiteraard ben ik benieuwd naar het geluid van de diverse prototypes en ze worden dan ook één voor één kort aangesloten om in ieder geval een indruk op te doen. Ditmaal is de Array set vervangen door een voorversterker en twee mono blokken van GamuT. Eerst sluit Rick de door mij onlangs al beluisterde tweeweg prototypen aan. In vergelijking met de vorige keer zit er meer drive in het fundament; de GamuT mono blokken.
Dan volgen de grote drieweg luidsprekers en meteen is duidelijk dat er een extra unit meedraait. Hoewel Rick nog niet tevreden is met het geluid herken ik de Master signatuur. En hoewel ik echt mijn best doe om een overgang tussen de diverse units te horen lukt dit mij niet. Aansluitend krijg ik nog een korte indruk van de kleinere drieweg. Opnieuw een echte Master.

Wanneer we naar Baarn rijden raken we aan de praat over zijn Indonesische achtergrond. Zijn beide ouders zijn afkomstig uit Indonesië en ook al is hij zelf in Nederland geboren, hij heeft veel kenmerken van een lid van die "wij"cultuur. Zo komen in het weekend de familieleden in en rond een sportzaal bij elkaar om gezamenlijk te badmintonnen en gezellig samen te zijn. Dit sociale gedrag kenmerkt ook zijn contacten met zijn dealers en leveranciers. Zijn visie op hoe je met mensen om dient te gaan loopt naadloos over in zijn consumentbenadering; zijn after sales service is exemplarisch. Vervolgens vertelt hij mij op welke manier hij bij het uitbrengen van een nieuwe versie van een Master luidspreker rekening wil houden met belangen van zowel dealers als consumenten en ik moet bekennen dat ik onder de indruk ben.

Eenmaal gearriveerd bij de bungalow in Baarn worden we welkom geheten door een man die ik in de loop van de avond zal leren waarderen als een aimabel en integer mens. Ik betreed een L-vormige kamer met in de knik van de kamer de optimale luisterpositie; een comfortabele in leder uitgevoerde draaistoel. Rechts van de draaistoel bevindt zich de poot van de L die niet voor audio gereserveerd is. Recht voor de draaistoel staan tegen de achtermuur twee gigantische Avalon Osiris luidsprekers met achter hen de bijbehorende al even imposante mastodonten van filters. Links van de draaistoel een audiorack met daarop een fraaie SME draaitafel met SME arm en VdH Kolibri element. Daaronder een voorversterker van Spectral en een cd speler van Spectral. Tussen de Osiris luidsprekers staat een Spectral eindversterker. De bekabeling is van Nirvana. Om mij heen een verzameling van cd`s en nieuw vinyl. Het oude vinyl bevindt zich in een andere ruimte.

Rick heeft de eigenaar van dit fraais ooit ontmoet in een cd winkel en tussen hen groeide een audio vriendschap. Deze man is ook degene die Rick aangezet heeft tot het op de markt brengen van zijn eigen luidspreker lijn. Avonden en nachten zijn doorgebracht in deze kamer bij het vervolmaken van het filter van de luidsprekers die nu een plaatsje gevonden hebben voor de boven hen uittorenende Osiris luidsprekers. Eigenlijk zouden ze voor een optimaal geluid op de plek van de Osiris weergevers moeten staan maar er blijken geen vrijwilligers in de kamer te zijn die hun rug bloot willen stellen aan het gewicht van de gigantische weergevers.

Luisteren in Baarn; Avalon Osiris of Master Reference SEN

Ik mag kiezen tussen vinyl en cd en degenen die meer van mij gelezen hebben weten welke voorkeur ik heb. In de uren daarna geniet ik van vele platen (en een enkele cd) die zowel via de Osiris als via de Master Reference SEN weergegeven worden. Wat me dan als eerste opvalt is het verschil tussen beide luidsprekers. Nu hoor ik U bijna denken; ja logisch met zo`n enorm verschil in ontwerp, prijs, aantal units, formaat etc. Inderdaad zou ik een groot verschil verwachten maar eigenlijk is voor mij juist het opvallende dat het verschil veel kleiner is. Uiteraard speelt het Avalon duo met een groter gemak en vanzelfsprekendheid, maar desalniettemin is een groot compliment voor de Masters op zijn plaats. Als liefhebber van monitor systemen ben ik met name gevoelig voor het middengebied van een speaker en dat heeft de Master prima voor elkaar. Ook het hoog is prachtig en het heeft een fijnzinnigheid die ik in de Concept lijn van Master mis. Uiteraard hoor ik nu ook voor een deel de elektronica. Rick benadrukt nog dat het filter in feite helemaal afgestemd is op Spectral en dat de speakers met andere elektronica naar verwachting dus minder, in termen van verfijning en lichtvoetigheid, zullen presteren.

Veel te laat nemen we afscheid van onze gastheer want de volgende dag moet ik weer gewoon werken. Onderweg komen we in een lange file terecht; van mijn nachtrust blijft steeds minder over. Maar uiteindelijk is daar toch Geldermalsen waar onze wegen scheiden. Wanneer ik even later alleen in de donkere intimiteit van mijn auto zit laat ik mijn gedachten nog eens over deze hi-visit gaan. Misschien moet ik zeggen visits want nog niet eerder heb ik zo veel tijd, energie en kilometers in één enkele hi-visit gestopt. Dat geldt trouwens ook voor de man die in deze hi-visit centraal staat. Mogelijk komt dat omdat deze sympathieke fabrikant annex importeur met het fenomeen hi-visit omgaat op dezelfde manier waarop hij zijn bedrijf, (de ontwikkeling van) zijn producten en de contacten met leveranciers, dealers, klanten en mensen in het algemeen benadert.