Dan is het tijd om de subwoofer aan te sluiten. Het is even een beetje stoeien met de afstemming, maar uiteindelijk kom ik op een overnamefrequentie van ongeveer 90 Hertz (de fabrikant geeft 100 hertz aan, maar in onze luisterruimte is dat net te hoog). De kunst met subwoofers - zeker bij stereo-weergave - is om ze niet te laten overheersen. In feite moeten ze de satellieten slechts ondersteunen. Een goed afgestelde subwoofer staat zo zacht dat je hem pas opmerkt als je hem uitschakelt. Dat is met de DORD 165 een peulenschil, want de volumeknop reageert subtiel genoeg om kleine veranderingen te maken.
Dezelfde muziek als in de eerste luisterronde komt voorbij, maar ik kan bijna niet geloven dat ik naar dezelfde satellieten zit te luisteren. Op de één of andere manier lijkt het of het stereobeeld nog groter wordt, en nog beter gestoken. Uit een gesprek dat ik met de importeur had blijkt dat mijn vermoeden over aktieve filtering van het signaal dat van de sub naar de satellieten gaat onjuist is: het signaal wordt gewoon 1 op 1 doorgegeven.
Om de verbetering van de weergave mét de sub te omschrijven dringt de term “grote verdwijntruc” zich aan mij op. Waren de satellieten op zich al heel erg goed, met de DORD 165 erbij is het volkomen onmogelijk geworden om te lokaliseren waar het geluid vandaan komt. Ter illustratie wil ik u één opvallende ervaring niet onthouden. Een van de tracks op mijn zelfgebakken verzamelaartje is van de mysterieuze Parijse muzikant Julien Neto. Geen zorgen als die naam u niet bekend voorkomt, ik ben er ook ooit eens toevallig tegenaan gelopen.
Zijn muziek zit vol kleine geluidjes. Klikjes en tikjes die een soort van loom en hoekig ritme bouwen onder een laag van allerlei warme geluidstapijten. De eerlijkheid gebiedt mij te zeggen (daar komt weer zo`n cliché) dat ik op deze set dingen hoorde die ik nog niet eerder heb gehoord. Het geluid komt van rechts en links naast me, uit de verte, zo`n meter of vier achter de luidsprekers, en soms zelf vanuit een punt ergens boven mijn kruin. Spectaculair!
Over het plaatsen van de subwoofer wil ik ook nog een paar dingetjes kwijt. Pas als het volstrekt onmogelijk is om de sub aan dezelfde kant van de kamer te plaatsen als de satellieten mag u hem van mij bij de tegenover gelegen muur plaatsen. Vergeet dan overigens niet om de fase-schakelaar op 180 te zetten! In alle andere gevallen is een plaats tussen de satellieten de beste. De coherentie van het geluid profiteert daar enorm van, en dat is weer nodig voor een holografisch geluidsbeeld zoals ik het in onze luisterruimte hoorde.
Conclusie
Het moge duidelijk zijn: de combinatie ORAN 4301 en DORD 165 heeft mijn hart gestolen. Een dergelijk verpletterende combinatie van ruimtelijkheid, snelheid en puur luisterplezier kom je niet vaak tegen, en al helemaal niet voor deze prijs. Over prijs gesproken...die had ik, geloof ik, nog niet genoemd. Wat denkt u? Tweeduizend euro? Daar mag u ze zo voor meenemen. Dan koop ik mezelf van het verschil een eigen setje. In de luxueuze hoogglans uitvoering kost de ORAN 4301 een schamele 550 euro. Per set! Kiest u de gewone versie, met kunststof houtstructuur afwerking, dan mag u 349 euro op de toonbank lappen. De DORD 165 sub verruilt voor 299 euro van eigenaar. Een setje goede stands is overigens niet bij de prijs inbegrepen, maar daarmee doet u de satellieten echt een plezier. Uw oren zullen er overigens ook geen bezwaar tegen hebben.
