Waard

Centrale vraag blijft, is een converter 6200 euro waard en hoor je dat er aan af. Het zou gemakkelijk zijn om twee dingen te doen. Ten eerste gewoon ja zeggen tegen beter weten of daar tegenover gewoon stellen dat het een veel te hoog bedrag is. In beide kampen zal ik mede- en tegenstanders vinden. Ik ben gaan luisteren met een open mind en zal trachten te verwoorden waar ik ben geraakt. Patricia Barber bijt weer eens de spits af. Early Autumn klinkt gedragen op een stevig fundament en beloofd veel. Als ik daarna Two For The Road draai raak ik behoorlijk onder de indruk van de knorrende en uiterst getailleerde bas, de duidelijk ruisende bekkens, een stem die totaal los staat en een piano die puntig en helder is. Dit is een weergave op hoog niveau waaruit je alles haalt wat je verwacht. Kracht, verve, vervoering, leven en echtheid. De hele cd luister ik ademloos uit. Een opname uit 1989 maar dat doet ineens niet meer terzake. Zou ik de op Garrard gebaseerde platenspeler nog niet in huis hebben, dan zou ik niet geloven dat mijn setje dit kan weergeven. De Pro-ject Perspective (analoge bron) is weggespeeld. Zelfs met een Patricia Barber cd waar het laag vaak roet in het eten gooit en de weergave nagatief overheerst. Een lieflijker dame dan de afstandelijke Barber is onze Ierse moeder Mary Black. Haar Adam In The Window laat een meerstemmige zang horen waar elk woord van elke zanger verstaanbaar is. Geen donkere gloed maar ook geen gebrek aan fundament. Het geluid is rijk en evenwichtig. Mary haalt met haar stem veel verder uit dan ik gewend ben, een toename in dynamiek kan haast niet maar lijkt wel zo. Geen digitale S en geen opdringerigheid. Haar stem staat van de luisteraar af, toch zo dichtbij dat je er niet omheen kunt.

Apogee wordt veel gebruikt in pop muziek. Ik pak uit de kast een tot nu onbeluisterbare cd van Sarah Connor. Gekocht omdat de radio vaak From Sarah With Love liet horen. De Apogee VU meters laten zien waarom dit niet mooi kan zijn. De dynamiek is minder dan 10 dB en vaak niet meer dan 6 tot 4 dB. Het 0 dB niveau wordt soms secondelang aangehouden. Goed zo heren opname technici overstuur de boel maar. Harde digitale S klanken vallen nog mee met de Apogee, de M-Audio kan het niet aan. Genieten is iets anders. Kunnen beluisteren zonder continue ergernis kan met Apogee wel. Meer pop volgt in de vorm van Emma Shapplin. Haar vertolking van Carmine Meo laat een donker orkest horen waar zij met haar stem bovenuit vecht. De stemmen in het koor laten zich onderscheiden. Op een goedkope set klinkt het totaal beter dan op zo’n dure converter. Een Apogee laat alles horen. Dat zelfde overkomt mij met Hélene Segara. Duidelijk wordt hoe haar zang in de opname is “geplakt”. Het is een track die je raakt met zuivere zang, ware het niet dat het laag rommelig is en ook hier technici de muziek om zeep helpen met hun wangedrag. Het kan heel anders. Ik luister naar Lori Liebermann opgenomen op een digitale Nagra met Cello apparatuur. Roots And Wings tekent een koor af achter Lori zelf. Een meesterlijke opname die instrumenten en stemmen in zuivere vorm weergeeft. Ik durf het bijna niet te melden, maar Cello maakt gebruik van de techniek van Apogee op digitaal gebied. Lori zingt verder op Home Of Whispers en ik geniet met volle teugen. Een teleurstellend resultaat is dus niet de fout van de set. Wel van de opname, dat is duidelijk (was het al).

Rachelle Ferrell zong live in Montreux en dat is voor het nageslacht vastgelegd. Heel even heb ik het gevoel dat ik op het podium sta. De band met de rug naar het publiek gekeerd en de zangeres kijkt mij aan. Het publiek is namelijk ver achter de artiesten hoorbaar. Heel smerige piano loopjes vinden geen wanklank. Elke stembuiging van Rachelle leeft in de kamer als onder een vergrootglas. Idem klinkt de contrabas en het slagwerk. De schoonheid en zuiverheid van de opname ontplooit zich aan de luisteraar in volle glorie. Dan hoor ik aan het eind van Prayers Dance een paar klappen op een basdrum die mij volkomen omver gooien (figuurlijk). Een power, een kracht en zo gort droog en echt. Dit heb ik niet eerder gehoord. Norah Jones zingt Don’t Know Why, wat ongeveer mijn gedachten op dit moment weergeeft. Hoe kan een cd zo mooi zijn. Dat hoort toch gewoon niet met 16 bit 44 kHz? Er is zo’n rust in de weergave dat ik niet anders kan dan vertellen dat dit het niveau van analoog overstijgt. Een lp die niet ruist en waar element, loopwerk en arm in harmonie en volmaakt zijn afgesteld haalt deze hoogte ook. Maar helaas met plaatruis en aftastvervorming. Wat ook opvalt, is dat alles in proportie is. Stemmen zijn niet groter dan in het echt. Je visualiseert kipsimpel de artiest die in de kamer lijkt te staan. Ik ben redelijk geschokt. Live boeit mij altijd wel en daarom draai ik Time After Time gespeeld door Miles Davis. Geen favoriete muziek van mij. Tijdens het spel kun je in de zaal werkelijk een speld horen vallen. Hoe zacht er wordt gespeeld maakt via de Apogee niet uit. Waar andere goedkopere converters het opgeven bij zulke lage niveau’s speelt de Apogee door. Zo subtiel en zo sprankelend en vrij van vervorming. De drums zijn bloedstollend en overtuigend. De trompet van Davis laat net als elk instrument ook de zaalakoestiek in volle glorie horen. Weer heb ik het idee op het podium zelf te staan en de zaal in te kijken. Elke Davis liefhebber moet dit een keer horen via een Apogee. Zoiets als eerst Napels zien en dan sterven.

Ik krijg van deze converter geen genoeg. Klassiek is aan de beurt. Het Combattimento Consort Amsterdam heeft een heel fraaie opname afgeleverd op een hybride SACD. Bij gebrek aan een SACD speler draai ik hem op de Teac. Het eerste dat mij in gedachten schiet is dat ik een plaat aan het draaien ben. Het gemak en de klank is zo puur en schoon. Het karakter van de dac overduidelijk. Open, doorzichtig, zuiver en analoog. Elk instrument op zijn plaats en op de juiste hoogte en in proportie. Hoorbaar op de stereo mix is een heel zacht gestommel op de achtergrond. Ergens in de lage regionen gebeurt er iets dat ik niet anders kan verklaren als voetgestommel en podium geluid. Musical Fidelity heeft ook enige cd’s uitgebracht met klassiek. Een klarinet concert van Mozart waar ik een stukje van wil draaien blijft op staan tot het eind. Een muzikale belevenis. Klankrijkdom vol vuur en spetterend waar dat verwacht wordt. Ik luister met veel plezier en besef dat er eens een moment komt dat ik afscheid moet nemen van dit geluid. Een gedachte die ik heftig tracht te verdringen. Ik draai daarom nog veel meer muziek en cd na cd komt de komende dagen nog aan bod. Tot ik niet verder kan en in wanhoop een vriend probeer over te halen zijn huis te verkopen en mij 6200 euro te lenen. Hij weigert bruut, gaat zelfs zo ver dat hij in dat geval zelf wel een Apogee wil horen en eventueel kopen. Teleurgesteld wend ik mij af van de telefoon die zoveel onbegrip laat horen. Laat ik maar genieten zolang het nog kan.