De subwoofer heeft een ingebouwde 250 Watt versterker in een afgescheiden en gesloten compartiment. Op de versterker tref je de volgende regelaars en schakelaars aan:
- Netschakelaar
- Schakelaar voor automatisch inschakelen van de subwoofer versterker
- Bass boost van +3 dB bij 35 Hz voor home cinema toepassing
- Volumeregeling
- Fase instelling continue regelbaar van 0 tot 180 graden
- Kantelpunt filter continue instelbaar tussen 40 en 120 Hz

Overige technische gegevens zijn:
- Frequentiebereik (+/- 3 dB) 25 – 180 Hz
- -6 dB punt bij 20 Hz
- Filter werking 18 dB/oct
- Stereo input op line niveau via de filters
- Mono line input voor home cinema buiten de filters om
- Ingangsimpedantie 30k

Vervelend is bij de SW900 dat er geen aansluiting mogelijk is parallel aan de luidspreker uitgangen van de versterker. Alleen via line kunt u de sub aansluiten. Een versterker met een pre-out is een must. Een ander vervelend aspect, dat eerder te maken heeft met randapparatuur dan met de sub zelf, is dat de SW900 zulke lage frequenties kan weergeven dat bijgeluiden van de platenspeler direct hoorbaar zijn. De korte afstand tussen mijn element en de plaat, is er de oorzaak van dat bij hobbels het elementhuis de plaat soms raakt. En dat laat zich direct in een dof gestommel vertalen. Ook resonanties van de platenspeler en de muurbeugel zijn hoorbaar te maken.

Duizend bommen en granaten

Vier woofers en een subwoofer vragen natuurlijk om eens flink te keer te gaan bij films. Edoch ik ben wellicht de laatste Nederlander zonder dvd speler en kan alleen van films genieten als ze op de tv worden uitgezonden. In mijn woonplaats heb je wel een soort etalage kanaal om je lekker te maken en te verleiden tot een abonnement. Daar worden steeds de hevigste scènes uitgezonden en met een simpele interconnect is de tv verbonden met de stereo set. De bassboost ingeschakeld, het volume open en wachten op leuke stukjes. Het duurt niet lang voor het geweld losbarst. De kopjes en glazen rammelen in de kasten. Met een enorme druk golft het laag door de kamer. Ik geloof dat ik in staat ben onze buren te voorzien van een echt aardbevingsgevoel, ze hoeven alleen maar de tv aan te zetten met normaal geluid, zorg ik voor de bassen. Overigens strakke bassen en met detail, geen slap gerommel. Op indrukwekkende wijze maak ik zo mijn eigen home theater op twee luidsprekers en een enkele subwoofer. Geen center en geen achterspeakers, wel een beleving van de film die verder gaat dan zonder de sub. Helaas kijken de buren regelmatig naar een ander net dan ik en mag het niet altijd op dit niveau.

Terug naar de essentie van de aanschaf van een subwoofer. Hij staat er voor muziekweergave en zal daar 95% van de tijd mee bezig zijn, niet met films waar de bommen en granaten in de huiskamer ontploffen. Het heeft mij weinig tijd/moeite gekost om de sub op de juiste wijze aan te passen aan de Electra 926. Hier spreekt een stuk ervaring met sub’s een rol maar eveneens de uitgekiende instelmogelijkheden. Je hoort feilloos het resultaat van het opdraaien van de scheidingsfrequentie, het veranderen van de fase en het subtiel opdraaien van het volume. De integratie met de hoofdspeakers is enorm goed. Ik kan niet beoordelen in hoeverre de SW900 aansluit bij de twee grotere broers van de 926, de 936 en de 946, maar uitgaande van dit resultaat verwacht ik geen problemen. Hier speelt toch een belangrijke rol dat het conus materiaal van alle woofers gelijk is, dat een fabrikant zo de kans heeft e.e.a. exact op elkaar af te stemmen en dat de klankkleur overeenkomt. Het is mij in ieder geval niet gelukt om onderscheid te horen tussen woofers en subwoofer of zelfs maar de plaats van de sub op het gehoor vast te stellen. De lage kantelfrequentie van 40 Hz is daar uiteraard ook debet aan. Een mooi stuk vinyl op de draaitafel van Stanley Clarke. Zijn vaardigheden op de snaren zijn verbazingwekkend en heel goed te volgen. Daar waar hij uithaalt en de snaar met geweld laat trillen, zwelt het laag met hoge snelheid aan om langzaam weg te sterven. Zelf had ik niet in de gaten hoe hoog het volume was opgedraaid, mijn omgeving wel. Dochterlief klaagde dat de spiegel in de gang rammelde. Mijn bovenburen vertelden later dat de vloer trilde. Ik zat heerlijk te genieten van een bas die strak en klonk en heerlijk diep ging.

Al eerder heb ik geprobeerd uit te leggen dat een subwoofer zorgt voor luchtverplaatsing in de luisterruimte. Hoe dieper de sub kan gaan en hoe groter de woofer, des te meer wordt de indruk gewekt dat de ruimte groter is dan met en meetlint vast te stellen. Die verplaatsing van lucht geeft de indruk dat je bij de opname aanwezig bent. Grondtonen zijn natuurlijker en geschuifel van voeten of stampen op de vloer is veel indrukwekkender aanwezig. Wie nooit een groot systeem of een goede sub zijn werk heeft horen doen, is en blijft onbekend met dit fenomeen. Er gebeurt meer. Een huis staat pas goed als het fundament goed is. Zonder een goed fundament krijgt u mij de bovenverdieping niet op. En zo is het ook met geluid. Een correcte en diepe basweergave heeft invloed op het totale frequentie bereik. Hoe beter het laag, hoe mooier de bekkens. Ineens komt er rijkdom in het geluid. Ook bij stemmen hoor je dat goed. Diana Krall kan met meer lucht meer expressie in haar stem leggen en staat losser, gedefinieerder in de kamer. De natuurlijke klankkleur van de menselijke stem komt naar voren, elk spoor van nasale klanken verdwijnt. Dat beperkt zich niet tot Krall, iedere stem en ieder instrument profiteert van de verbetering in het fundament. Het totale luidspreker systeem wordt groter, speelt makkelijker en je brengt een groter 3D beeld aan. Instrumenten en stemmen op zich zijn duidelijker van elkaar te onderscheiden. Het volgen van een instrument in een orkest is eenvoudiger. Het uit elkaar trekken van een achtergrond koor vindt op natuurlijke wijze plaats door vergroting van het stereobeeld. Luister eens naar Ode To Billy Joe van Patricia Barber met en zonder sub en laat mij eens weten wat het vingergeknip voor u aan ruimte wint. Luister naar Laura Fygi op Introducing en neem zelf waar hoe haar mond zich beweegt ten opzichte van de microfoon. Merk hoe op de cd Medusa van Annie Lennox de belletjes klinken in A Whiter Shade Of Pale. Nooit heb ik ze eerder zo gehoord dan op deze luidsprekercombinatie. Tenslotte de pompende bas geluiden op Hope van Hugh/Stimela Masekela. Dat benaderde de 24(!!!) Woofers die ik hoorde bij een bezoek aan Ad van Medevoort.

Voordat u de verkeerde conclusie gaat trekken dat ik alleen naar muziek luister die overdadig is voorzien van bas, een geruststelling, ik luister ook naar barok muziek, waar het klavecimbel mijn favoriete instrument is. Viool, fluit, piano ik geniet ervan met volle teugen. Oude opnames van Juliette Greco, ik kan tot tranen toe worden bewogen. Daar geen overdadige bas, geen daverend geweld, maar wel de subwoofer steeds aan. Om het natuurlijke beeld te blijven benaderen en lucht door de ruimte te verplaatsen. Mijns inziens de juiste invulling van een subwoofer binnen de normale muziekbeleving. Ook zo’n leuk voorbeeld, de Unplugged cd van Eric Clapton. Met een correcte portie laag nader je het podium. In plaats van een vaag gebonk te horen, kun je de plankier bijna aanraken door de opname heen. Live opnames zijn uitgelezen stukken voor subwoofers. Het gevoel van de zaal kan een stukje nader worden gebracht. Zo ook met Keith Jarret op The Koln Concert. Daar stampt hij regelmatig met zijn voet op het podium. Met een kleine speaker neemt u het niet eens als stampen waar. Een opname fout lijkt het dan. Voor studio-opnamen geldt dat nuances beter naar voren komen als het dichter of verder van de microfoon af staan. Of daar waar zang overgaat in spreken. U kent dat wel, Juliette heeft daar nogal eens de neiging toe, zingen en spreken is bij haar een miniem verschil. Zou het daarom zijn dat je het gevoel hebt haar aan te kunnen raken?