De AV7005 voorversterker/processor is voorzien van de nieuwste generatie Audyssey DSX inregelsoftware. De nieuwste parameters houden niet alleen rekening met de grootte van de ruimte, maar ook met de uitsterftijden van het geluid, en pieken en dalen in de frequentieweergave, en dat op meerdere plaatsen in de ruimte gemeten, om een homogeen resultaat te garanderen. Hiervoor is een kleine, puntige meetmicrofoon meegeleverd. Die is, ondanks zijn wat goedkoop ogende mat zilver gespoten kunststof behuizing echt verbluffend goed van kwaliteit, en aan de onderzijde voorzien van een handige standaard schroefdraad voor statieven, waardoor hij gemakkelijk op meerdere plaatsen in de ruimte kan worden neergezet.
Toen de set voor het eerst was opgesteld is natuurlijk even ‘kaal’ geluisterd, en hoewel het eigenlijk wel meeviel was toch goed te horen dat de ruimte een beetje te hol is. Dat resulteert namelijk steevast in een onrustig, dichtlopend geluid, waarnaar het op langere termijn beslist niet erg prettig luisteren is. Stemmen gaan bij hogere volumes irritant op het trommelvlies drukken en zijn niet meer verstaanbaar, het laag vroemt dat het een lieve lust is, maar klinkt modderig en ongenuanceerd, en het hoog ketst een beetje. Dat is de set niet aan te rekenen, want ik weet uit eerdere ervaringen dat de klankmatige eigenschappen van Kef en Marantz erg goed bij elkaar passen. Neuraal met een zeer lichte neiging naar warm, open, snel en muzikaal.
Het inregelen duurt best een tijdje, want er zijn aardig wat stappen die moeten worden gevolgd. Trek daar gerust een uurtje of anderhalf voor uit, want je wil ook nog wel eens wat met luidsprekers schuiven om te kijken of je bepaalde verbeteringen kunt bereiken. Hierbij moet je in principe dezelfde uitgangspunten hanteren als bij een stereo-opstelling. Niet te dicht bij de achterwand, aan de zijkanten vrij, en afhankelijk van het merk en type in meerdere of mindere mate op de belangrijkste luisterplaats gericht.
Het inmeten gaat met een serie piep en knortoontjes die het even wat minder prettig maken om tijdens het meten in de ruimte aanwezig te zijn, maar ik achtte het noodzakelijk om toch op de beoogde primaire luisterplaats te gaan zitten. Dat is belangrijk, omdat een lege ruimte anders klinkt dan een ruimte met personen er in.
Toen het inmeten klaar was werd dezelfde Blu-ray als bij de kale beluistering in de speler geschoven. Emerson, Lake en Palmer, live in Montreux tijdens het jazz-festival van 1997. Oude helden van mij, en hoewel we de discussie over het wel of niet op zo’n festival thuishoren van een elektronische rockband hier niet gaan voeren durf ik bij de tweede beluistering wel de teleurstellende conclusie te trekken dat de band er sowieso ergens in de jaren 80 beter de brui aan had kunnen geven. Want nu zie ik niet alleen een drietal oudere mannen die net iets te dik zijn, maar ik hoor ook dat ze niet meer de energie van vroeger hebben.
KEF XQ20`s verzorgen de achterkanalen
De opname en de surroundmix zijn echter voorbeeldig, en de combinatie van Marantz, Kef en Audioquest laat dat uitstekend horen. Er is goddank niet gekozen voor effectbejag (drums van linksachter, orgel naast je rechteroor en overal in de ruimte de bassist...brrr), maar voor een uiterst realistische illusie van ‘erbij zijn’. En dat maakt het inderdaad tot de spectaculaire belevenis die een goed afgeregelde surroundset kan geven. Het maakt niet meer uit dat toetsenist Keith Emerson er af en toe hopeloos naast zit, en dat de nummers die ik kan van albums als Tarkus en Brain Salad Surgery hier toch echt wel een tandje langzamer gespeeld worden, en een halve octaaf lager omdat de zanger er anders niet meer bij kan. Dat lukt de Stones ook niet meer, en daar gaan ook nog honderdduizenden fans per jaar naar kijken. De meerwaarde van een goede surroundset wordt hier gewoon keihard bewezen.
Film dan. De in uitgeharde lijnen en vale kleuren geschoten psychologische thriller Vinyan van Fabrice du Welz, met in een van de hoofdrollen de verrukkelijke Emmanuelle Béart, gaat over een echtpaar dat vlak na de tsunami naar Thailand afreist om hun vermiste zoon te zoeken. De film begint met een minstens drie minuten durende desoriënterende sequentie die aanvankelijk mompelend en donker klinkt om de vage en duistere beelden te ondersteunen, maar als het geluid even later is aangezwollen tot een bijna oorverdovende kakofonie van geruis, geborrel en geschreeuw weet je dat je in de tsunami zit, half onder water, happend naar lucht, tastend naar houvast. Vooral de XQ60b subwoofer maakt indruk met zijn strakke, diepe gegrom wat voor een voelbare, lichamelijke sensatie zorgt. Een uiterst beklemmende ervaring die door de set op zeer realistisch niveau wordt weergegeven. Zo goed zelfs dat de buren (die toch wel wat gewend zijn zo langzamerhand) voorzichtig kwamen informeren of alles wel goed ging aan onze kant.
