REVIEWElipson

Spelen

René van Es | 06 september 2010 | Fotografie René van Es | Elipson

Je bent Amerikaanse, je woont in Engeland en je zingt in het Frans. Dan moet je naam Stacey Kent zijn en heet je CD Raconte-Moi. Een heerlijke CD waarvan ik track twee en drie het liefste draai. Goedbeschouwd zou ik de hele recensie aan deze twee tracks kunnen ophangen, omdat ze precies laten horen wat de sterke en zwakke punten van de Elipson zijn. In de eerste plaats valt op, hoe diep de Studio Pro lijkt te gaan, ook zonder ingeschakelde subwoofer. De indruk wordt gewekt dat het om een groter systeem gaat, iets dat weerklinkt in de strak opgenomen bas. Tegelijk realiseer ik mij terdege dat het niet gaat om een vals opgeblazen basweergave die commercieel lekker klinkt, maar na een paar maanden onaanvaardbaar wordt vanwege het monotone gedreun.

De hoge tonen zijn duidelijk aanwezig, niet te hard, niet te zacht en zelfs het bijna onuitwisbare karakter van een ringdome is niet op de voorgrond gezet. Mogelijk is dit te danken aan de kwaliteit van het wisselfilter en de hoge scheidingsfrequentie. Het stereobeeld is ruim en los. Erg diep in verhouding tot andere luidsprekers die eerder in een gelijke opstelling speelden. Stemmen staan net niet hoog genoeg, wel op enige afstand, terwijl de ruimte achter de stem een meter of twee doorloopt. Telkens als ik muziek draaide op de Elipson is mij opgevallen hoe losjes de speaker speelt. Niets kleeft aan de baffle, nooit zuigt het geluid de conus in.



Commentaar? Ja, de stem van mevrouw Kent is licht neuzig, neuziger dan ik gewend ben van mijn Ruark monitors. Alsof ze een beetje verkouden is. Die klank is gedeeltelijk op te heffen door niet mijn externe DAC te gebruiken maar de interne upsampling DAC van de PrimaLuna. Die heeft een andere klank, zachter, meer ingetogen, afstandelijker. Maar uiteindelijk minder bevredigend omdat ik niet zo houd van afstand. Liever beleef ik de muziek dichtbij. Een andere oplossing is de inzet van een subwoofer die stemmen wat meer body geeft. Hetzelfde beleef ik met Jacintha, iets te hees, maar verder vreselijk lekker.

Wanneer ik mij realiseer dat ik naar luidsprekers van 800 Euro per paar luister, durf ik de kritiek nauwelijks te uiten. Omdat de som der delen wel heel hoog uitkomt. Het zal te maken hebben met mijn voorkeur voor damesstemmen. Terug naar het stereobeeld. Dat staat toch zó mooi los. Daarmee ontstaat een holografisch beeld waarin van alles gebeurt. Je kunt mensen en instrumenten precies aanwijzen. Een erg goede eigenschap van de Studio Pro, die het luisteren zeer veraangenaamt vanwege de speelsheid. Bij Elipson hebben ze echt hun best gedaan om de afstemming van de Studio Pro zo mooi te krijgen. Tweeter en woofer zijn niet afzonderlijk hoorbaar, er is geen overgang tussen de twee units, ze blijken als één entiteit op te treden.

Met een mooie platenspeler voorhanden is het zonde om die niet te gebruiken. Tijd voor Vivaldi, gespeeld door I Solisti Veneti. Daar valt de neuzigheid weer een beetje op. Juist in het vioolspel. Maar dat valt op te lossen door de vrij opgestelde luidsprekers te ondersteunen met een subwoofer. Of, helaas kan ik dat niet realiseren in de luisterruimte, door de luidsprekers in te klemmen tussen boeken. Dat klemmen zal helaas ten koste gaan van dat mooie stereobeeld. De lichte ondersteuning van de subwoofer doet wonderen. Niet alleen voor het laag en de toegevoegde “body”, maar eveneens neemt de afmeting van het stereobeeld nog meer toe en komt alles nog losser in de ruimte te staan. De set ademt meer.



Toch wil ik die subwoofer niet te lang ingeschakeld laten, omdat u als luisteraar in eerste instantie uit zult gaan van de luidspreker “as is”. Naast het mooie beeld valt op, dat er geen nare randjes aan de strijkinstrumenten te bespeuren zijn, het hoog is fraai zacht met de juiste doortekening. De lage tonen van bas en cello blijven van elkaar onderscheiden. Vivaldi deed niet veel met piano, dus door met iets totaal anders, Keith Jarrett in Keulen. Muziek waarmee ik vroeger Elipson heb leren waarderen. Dat is niet veel veranderd in al die jaren. Niet bij Elipson, niet bij mij. Natuurlijk is het onmogelijk om terug te halen wat ik toen beleefde, is de klankkleur niet meer in de oren, zijn herinneringen vervaagd. Wat ik me wel realiseer, is dat herinneringen vaak mooier zijn dan de werkelijkheid ooit is geweest.

Des te opvallender dat Jarrett zoveel plezier geeft met de oude plaat. Het lijkt of de Studio Pro wil bewijzen dat hij net zo goed is als de 1302 of 1303 vroeger. Wees niet bevreesd dat de kleine luidspreker de vleugel tot een huiskamer-piano reduceert. Al kan de kast van de vleugel niet correct worden weergegeven vanwege de fysieke beperking van de luidspreker, de illusie blijft overeind dat het gaat om een groot instrument in een grote ruimte. Heerlijk puntig, heerlijk snel. Mag ik nog even die sub inschakelen? Fijn, daarmee is de vleugel compleet. De ruimte is nog duidelijker aanwezig door de luchtverplaatsing. Nogmaals, een subwoofer moet niet, maar het kan wel als u toekomstplannen in die richting hebt. De luidspreker zelf is het meer dan waard.

MERK

EDITORS' CHOICE