Importeur Viertron gunde mij langdurig het plezier om een Meridian 808i in huis te hebben. Iets waar ik geen bezwaar tegen kon inbrengen. In het onderstaande verhaal leest u over bepaalde CD’s die gebruikt zijn, tussen de regels door mag u een algemene indruk lezen die gebaseerd is op vele andere CD’s die niet met name genoemd worden maar wel werden gedraaid. Een gegeven dat zowel bewust als onbewust door mij wordt gebruikt om te omschrijven wat een 808i doet met je gehoor, je welzijn en je muziekbeleving.

Eén van de keuzes is de CD Songs of Jacques Brel van de Belgische groep Mich en Scène. De laatste tijd meer en meer in mijn speler te vinden vanwege de ongecompliceerde opname. Her en der wat rauw, zeker natuurlijk en met een flinke dosis spontaniteit toevertrouwd aan de puntjes in de CD laag. Er staat onder meer Marieke op, dat door de Vlaamse zangers Micheline van Hautem in duet met Bruno Brel wordt gezongen. Het zijn indirect Micheline en Bruno, direct is het de Meridian 808i die leidt tot ongekende intimiteit en intensiteit tussen de muziek en de luisteraar. Intimiteit die zwoegend is, gevoelig en hartstochtelijk. Zeer natuurlijk en eerlijk. Bijna tastbaar hangt de sfeer in de lucht. Volkomen los en holografisch in de ruimte afgebeeld. Luidsprekers? Waar dan? Ik hoor ze niet in deze opstelling. De achtergrond is doodstil zonder een spoor van de narigheid dat zich in mindere spelers zo heerlijk laat moduleren op de muziek om daarmee het beeld onrustig te maken. Hoogte afbeelding is perfect en volkomen natuurlijk.

Het meest passende woord gedurende vrijwel de hele CD is “realisme”. Ongekunsteld, eerlijk en integer. Dat daar mede de ultieme detaillering verantwoordelijk is, blijkt eens te meer met Patricia Barber’s CD Split. Vanaf de eerste tonen van track één beluister ik dat. Het spettert van de bekkens af, piano hamert zoals een hoefsmid hamert op zijn aambeeld, met snelheid en attack als het denderen van de hoeven van een renpaard. Transparant als het zuiverste kristal, stuwend als een lawine, helder als een bergbeek van gesmolten sneeuw, onstuitbaar, geen seconde vormt de muziek het rommeltje dat Split zo snel kan maken van het nummer Early Autumn.

Hoe toepasselijk is een track als Easy to love. “Easy to fall in love” zal Barber bedoelen met een Meridian 808i in gedachten. Als bij een mooie, perfect opgemaakte, haute couture dragende en sympathieke vrouw valt alles op zijn plaats en word je ter plekke verliefd op een speler als deze. Pure kracht en dynamiek komt naar voren met Rachelle Ferrell, de muziek ontploft haast in je gezicht. Lekker diep, strak en heftig. Of het nu gaat om rustige nummers of om up-tempo. Luister maar eens naar Prayer`s Dance of Funny Valentine. Tenslotte in dit blok Dead Can Dance. Eindelijk eens iets op te merken. De soundstage kan nog dieper en hoger. Breder niet, want het gaat al meters buiten de speakers naar links en rechts. Als luisteraar raak je vanzelf in de muziek betrokken omdat die zo direct op de man speelt. Zinderend, zuiver en temperamentvol. Ongemerkt draai ik het volume omhoog, want het blijft maar goed gaan, tot ik ontdek hoe hard het eigenlijk staat als iemand de kamer inloopt om te klagen. Ik loop mee de kamer uit en merk inderdaad hoeveel energie vrijkomt en het hele appartement vult. Waartussen ik met volle overtuiging zit te genieten.

Met enige regelmaat koop ik klassiek werk en een enkele keer krijg ik een sample CD. Zoals Tchaikovsky het Concerto No. 1 op XRCD. Ik zou het nooit hebben gekocht, ik ben veel meer een barokliefhebber, maar kan uiteraard het geweldige pianospel van Arthur Rubinstein waarderen. Zeker als het via zo’n fantastische speler als de Meridian 808i ten gehore wordt gebracht. De enorme dynamiek in de opname is nauwelijks draaibaar in de avonduren. Terwijl subtiele details steeds weer naar voren blijven komen. Daalt het geluidniveau naar acceptabel op de momenten dat Rubinstein solo speelt, dan wordt je gewaar van de kracht van de vleugel, die tot opzwepende hoogte gestuwd wordt door de 808i. Terwijl Rubinstein zich door het onder leiding van Erich Leinsdorf staande Boston Symphony Orchestra nooit laat overschaduwen. In de kakofonie die Tchaikovsky componeerde is er maar één de baas. Veel andere sets zouden de vleugel laten verliezen, die zou opgaan in het geweld.

Toch is het nog steeds mijn muziek niet en met een zucht schuif ik na Rubinstein de Brandenburg Concertos op een gold disc in de speler. Om te genieten van de subtiliteit van cello en viool. De aparte klank van hobo en het speelse van de fagot. Stelt u zich een samenspel voor waarin instrumenten naast elkaar bestaan en toch een eenheid vormen. Een beeld dat geschapen wordt als op een podium voor mij. Losjes, luchtig, gemakkelijk en zuiver. Het is vooral het enorme gemak waarmee deze speler de noten ontrekt aan het polycarbonaat schijfje dat hem een meester maakt in muziekreproductie. Geen seconde heb je het idee dat de speler ergens een steek laat vallen. Integendeel, telkens verrast hij met minieme details die onderdeel uit maken van het geheel. Dieper en dieper ga je als luisteraar op in de muziek. Of het nu gaat om een groot orkestraal werk als daarnet of om deze Bach klanken. Als het allegro inzet krijg ik visioenen van een koets die door het landschap snelt. Je gaat terug naar een tijd waarin gepoederde pruiken mode waren, dames bevallig hun hoepelrokken droegen met daarboven strak ingesnoerde lijfjes.

Het tempo dat de 808i aangeeft laat je net zo gemakkelijk mee bewegen op de maat van de muziek alsof het een moderne pop deun betreft. Dat de Brandenburg Concertos uitgevoerd worden door een virtuoos gezelschap draagt extra bij aan het plezier om met de 808i naar dit soort muziek te luisteren. Er is geen orkest ter wereld dat zo snel van bezetting en muziek kan wisselen als een CD speler en zo kom ik in luttele tellen terecht bij Antony Michaelson, de Musical Fidelity baas, die op een heel behoorlijk niveau een klarinet concert van Mozart speelt. Het is van oorsprong een Sony DSD opname, gemaakt door Tony Faulkner met het Michaelangelo Chamber Orchestra. De klarinet krijgt in de opname heel veel aandacht. Steekt mooi af tegen het orkest zelf en laat een rijke schakering aan klanken los. Geen seconde hoef je te twijfelen aan de kwaliteit van de speler en de enorme verfijning die Meridian in dit apparaat heeft weten te leggen.

De Meridian doet mij onwillekeurig terugdenken aan de Lindemann SA-CD speler, die een vergelijkbaar prijskaartje heeft, en vorig jaar hier zijn kunstjes toonde. Het is onmogelijk de klank uit mijn herinnering terug te halen, maar mijn gevoel zegt mij dat de Lindemann 820 iets romantischer weergaf dan deze 808i. Met iets meer gevoel. Maar verliezer is als het gaat om uiterste detaillering. Ik weet nog dat ik met de Lindemann compleet in vervoering kon raken door de muziek, met de Meridian is dat ietsje minder het geval, daarentegen valt met regelmaat de mond open van het geweldige vernuft dat in de speler schuilt. Dat maakt de Meridian minder tranentrekkend maar wel spannender om mee te spelen. Een kwestie van smaak, wellicht zelfs van stemming, welke speler te prefereren valt. Lindemann heeft nooit succes gehad op de Nederlandse markt, lange levertijden waren daar debet aan, zo lang dat kopers wegliepen naar een ander merk. Meridian, met zijn zwaardere organisatie, zal daar minder last van hebben en ook de organisatie van de distributeur is groter en kan beter een vuist maken als dat nodig is. Daarmee is de 808i voor een groter koperspubliek bereikbaar, of moet ik zeggen vanwege het prijskaartje “berijkbaar” met een lange “ij”? Ik weet dat er al 808i’s draaien in Nederland en de kopers mogen zich rijk prijzen.

Terug naar muziek, jazz van Oscar Peterson met de mooie gestreken bas. De bas heeft een ongekende helderheid en diepgang. Als hij na het strijken wordt geplukt verschijnt een glimlach om mijn mond. Links weerklinkt percussie en in het midden kijk ik met gemak in het gezicht van Peterson zelf. Heel goed is de 808i in het vertalen en vasthouden van ritme gevoel, iets dat je de Engelsen over kunt laten zoals de concurrentie bewezen heeft. Probeer maar eens stil te blijven zitten, dat lukt zelfs niet met een laptop op de schoot. Die beweegt mee op de aangeslagen piano toetsen. Zeer transparant en vloeiend. Om te eindigen in de bas waarin elke Peterson liefhebber kan zwelgen. Fabuleus. De stikoude opname die ik normaal prefereer op vinyl gaat op CD voorbij aan het zwarte medium. Iets dat alleen voorkomt met de allerbeste CD spelers. Heel mooi in een zwoele jazz sfeer is Christy Baron met Round midnight van haar Chesky CD Thought about you. De opname is als weinig andere in staat duidelijk te maken hoe het is gesteld met de weergave van diepte. Tweeledig, in de bas en in de ruimte. De bas is prima in orde. Stevig en diep. Nooit te hard blazend, het fundament vormend onder de muziek. De weergave van een stereobeeld, waarin niet alleen links-rechts maar ook voor-achter en hoog-laag vertegenwoordigd zijn, is vaak het heiligdom van analoge weergave. Chesky heeft dat waanzinnig goed weten te vangen op CD, waarvan het resultaat nu duidelijk wordt. Ik ben overtuigd dat een nog betere set de 808i nog meer tot zijn recht laat komen, kan echter niet anders dan werken met de middelen die ter beschikking staan. Ach, een mens kan niet alles hebben en ik prijs mij gelukkig met Focal 927 Be en Ayon 300B om de 808i ten gehore te brengen. Luidsprekers van 4000 euro en een versterker van bijna 5000 euro staan echt hun mannetje.