Muziek wordt weergegeven in de tonen van de muziek, de emotie van de muziek is voor een belangrijk deel te vinden in de ruimte tussen de noten. Die wordt voelbaar tijdens het uitsterven van de muziek naar de zwarte achtergrond en manifesteert zich tijdens de rusten tussen de noten. De kracht van de stilte. De muziek krijgt zo veel meer zeggenschap als een systeem duidelijk in staat is deze aspecten zo waarheidsgetrouw weer te geven. En dat, beste lezers, is mijn inziens het aspect waar de Excaliburs duidelijk in excelleren. Ademloos mocht ik luisteren naar de Vocaliste van Sergej Rachmaninov op de CD "Matthijs Verschoor & friends play Rachmaninov" uitgebracht op het Nederlandse label "Quality classics".
Als vanzelfsprekend staat de vleugel op ware grootte afgebeeld in mijn luisterruimte. Sterker nog, mijn luisterruimte lijkt niet meer te bestaan, ik bevind me opeens in de Schuilkerk in Deventer waar deze bijzonder fraaie opname is gemaakt. De vleugel laat zich van zijn fraaiste kant zien, kan welhaast ademen in de atmosfeer die hij duidelijk voelbaar om zich heen heeft verworven. Daarbij zijn belangrijke tonale aspecten, zoals het gebruik van het sustain-pedaal, de toucher van de vingers op het klavier en het uitsterven, liever "wegresoneren", van de pianoklanken naar een gitzwarte achtergrond duidelijk te horen. Bovendien laat de cello die door Ben de Ligt wordt beroerd zich van zijn beste kant horen. Heel duidelijk is het subtiele bewegen van de hals van de cello te horen, sierlijk beweegt de hals op en neer tussen de microfoons die dit mooie spel registreren. In dit alles is heel fraai de bijzondere akoestiek te horen van de kerk waarin dit mooie spel is opgenomen.
Een zelfde muzikale beleving ervaar ik bij het spel van Keith Jarret op zijn CD "The Cure". Het nummer "Old Folks" laat je wegdromen bij de rustige klanken van de vleugel van Keith, waarvan duidelijk hoorbaar zijn vingers de toetsen zacht en met veel gevoel beroeren. De ruimte waarin dit live-concert is opgenomen is duidelijk hoorbaar, sterker nog, maakt expliciet deel uit van het spel dat de Excaliburs heel lichtvoetig en vanzelfsprekend weergeven. Deze karaktertrek blijft volledig overeind als Keith, Gary en Jack een track later, op het nummer "Woody’n You," stevig van leer trekken. Dan valt ook het gemak op waarmee grote dynamische verschillen worden weergegeven. En ook hier weer, ondanks de enorme drive en dynamiek van het spel, weer diezelfde … rust en vanzelfsprekendheid.
Het laag
In dit alles lijkt het laag geen enkele aandacht op te eisen. Zowel de laagste tonen van de vleugel op de CD van Matthijs Verschoor en het fraaie diepe grommen van de bas van Gary Peacock op de CD "The Cure" worden heel vanzelfsprekend en natuurlijk weergegeven. Kleuring is volstrekt afwezig als gevolg van de bijzondere materiaalkeuze en vorm van de kast. Het valt daardoor niet eens direct op hoe diep het laag gaat. Gelukkig zorgt mijn Chinese wandkast kast daar wel voor, die staat achter mij hevig te protesteren over al het laag dat hij te voorduren krijgt. Het openklappen van de deurtjes lost het probleem gelukkig op. Al luisterend realiseer ik me dat het zeker het karakter van het laag is dat in hoge mate bijdraagt aan het open karakter, de enorme vanzelfsprekendheid en natuurlijkheid van de weergave. Tijd derhalve voor een flinke uitdaging in het laag.
De mooie CD "Ray of Light" van Madonna wordt in de lade geschoven. Een ware uitdaging voor veel luidsprekers die snel door de mand vallen als ze in het laag onvoldoende presteren. Ook hier is weer hetzelfde, welhaast lichtvoetige karakter waar te nemen. Met het grootste gemak wordt het nummer "Frozen" in de kamer geprojecteerd. Opeens lijken de luidsprekers volledig in het niets op te lossen en bevind ik me in virtuele ruimte waarin "voor" en "achter" geen betekenis meer lijken te hebben. Waarschijnlijk zoals producer William Orbit ook bedoeld heeft bij het creëren van dit enigszins surrealistisch album. De diepe bassdrum, ongeveer het midden van het nummer, gaat echt diep zonder dat de Excaliburs ook maar een krimp geven.
Tot slot
Natuurlijk kan ik verder gaan met het benoemen van de diverse parameters. Eén ding werd me echter heel snel duidelijk, deze luidsprekers trekken zich in het geheel niets aan van de bescheiden afmetingen van mijn luisterruimte. Zowel in optische, als esthetische zin, als in muzikale zin.
Zowaar staan er thans twee galante zuilen heel natuurlijk muziek te maken. Zichzelf volkomen wegcijferend om alle facetten in het muzikale domein op een heel natuurlijke wijze aan de luisteraar te presenteren.
"Partir c’est mourir un peu", zoals de Fransen zeggen en met veel pijn in het hart weet ik dat ik binnenkort afscheid zal moeten nemen van deze fraaie creaties van Koos Schenk. Ik durf er nu nog niet aan te denken…
Terrazzo Art Fidelity
Kantsingel 14d
5349 AJ Oss
Telefoon 0412 - 633111
Mobiel 06-222 634 87
info@taf-oss.nl