Was er dan niets qua beeld voor de consument? Toch wel, zelfs een zeer grote aankondiging. Op ISE presenteerde Epson formeel zijn allereerste laserprojector. Naast het enorme voordeel dat je bij de EH-LS10000 niet langer een (dure) lamp moet vervangen, blijkt deze thuiscinemaprojector bijzonder goede prestaties te beloven. Het is allesbehalve een klein toestel en het draagt wellicht een prijskaartje rond 6.000 euro, en is dus enkel voorbehouden voor mensen die thuis een echte thuisbioscoop willen bouwen.

Op ISE is projectie echter vooral een professionele toepassing. Bij BenQ stonden er voor die doelgroep bijvoorbeeld gloednieuwe high-end projectoren met verwisselbare lenzen (bijvoorbeeld voor andere beeldverhoudingen) en spectaculaire lichtopbrengsten. Dat moet ook wel als je door een groot auditorium of concertzaal moet projecteren.

Op audiovlak waren er veel meer interessante stands voor de consument, al dan niet bediend via een tussenpersoon die integreert en installeert. In onze ogen was het indrukwekkendste toch wel de grote stand van Bowers & Wilkins. Niet enkel vanwege het rijke aanbod aan producten van Rotel, Classé en Bowers zelf, maar vooral vanwege de alweer geüpgradede minibioscoop op de stand. Het is altijd aanschuiven om deze ultieme cinema-ervaring te ondergaan, zeker nu Bowers & Wilkins dit jaar opnieuw de specialisten van Mutrox vroeg om het zaaltje perfect uit te rusten.

Na de 7.1-opstelling van vorig jaar, kon je er nu een echte 3D-ervaring ondergaan, met dank aan Classé CT-versterkers, negen Bowers & Wilkins CWM8.3-speakers, vijf CCM8.5-luidsprekers, een CWM8.5 en niet minder dan vier DB-1-subwoofers. Grappig detail bij die laatste: de comfortabele bioscoopstoelen werden dit jaar op een geveerd platform geplaatst, waardoor elke explosie of orkestrale uitspatting nog meer door je lichaam daverde. Adembenemend! En nog indrukwekkender: buiten hoorde je niets van het audiogeweld, een straffe prestatie van Mutrox.

Bij de Bowers & Wilkins-groep was er veel aandacht voor de CI Series Custom-inbouwspeakers, maar ook aan nieuwe producten van Rotel. Volgens B&W-marketeer Bas Van Oosten wil Rotel zich in de toekomst hoger positioneren, wat het meteen doet met de nieuwe RB-1590 poweramp en met de indrukwekkend goed uitgeruste RSP-1582. Aan deze 7.1-surround voorversterker/surroundprocessor met zes (!) Wolfson WM8740 DAC’s is er door Rotel meer dan twee jaar gewerkt. Classé van zijn kant demonstreerde nieuwe en compactere componenten die installateurs makkelijker kunnen verwerken in een project.

Over de nieuwigheden van Bowers & Wilkins lees je overigens binnenkort meer in een apart artikel.

De Bowers-stand was zeker niet de laatste waar inbouwspeakers in de kijker stonden. Het is een wat voorspelbare trend voor ISE, dat door veel inbouwspecialisten bezocht wordt, maar toch lijkt er toch een toenemende vraag naar discrete maar toch goed klinkende speakers die je netjes kan wegwerken in een plafond of muur. Bij de door een ex-lid van de BBC opgerichte KEF zag je duidelijk de focus op het uitbreiden van hun custom-speakers, zoals de breed uitstralende Ci200RR met de Uni-Q-tweeter in het midden van de conus. Heel mooi waren de gloednieuwe en toch zeer elegante ‘extreme theater’-speakers, wat op de stand omschreven werd als de inbouwvariant van topend KEF’s Reference-reeks.

Dunne muurspeakers
Audio-importeur AND was voor het eerst op ISE aanwezig, en zette vooral Dali in de kijker. De knappe Rubicon LCR-muurspeakers (hier getest en goed voor een EISA-award) zijn natuurlijk spek voor de bek van iemand die een thuiscinema of subtiele stereo-opstelling wilt. Maar ook de nieuwe KUBIK One-soundbar van Dali was een echte eyecatcher op de stand, mede door de knalrode kleur.

Over muurspeakers gesproken, ook bij ELAC zagen we nieuwe speakers met deze handige vormgeving. Omdat de luidsprekers de muur mee betrekken in de verspreiding van (lagere) tonen, kan de behuizing van de WS 1645 en WS 1665 heel wat dunner.

De grote stands van hifi-namen als Bose, Yamaha, Sennheiser, Denon, Cambridge Sound en Harman lieten vooral een andere kant van de desbetreffende merken zien. Sennheiser etaleerde bijvoorbeeld microfoons en hoofdtelefoons voor studio’s, waar de eisen nog net iets anders zijn dan thuis of tijdens het pendelen.

Thuisautomatisatie
Als je de RAI van de kant van hallen 9, 10 en 11 doorkruiste richting hallen 1 tot 7, kon je niet voorbij de opvallende Smart Building (hal 12). Dit jaar werd het volledig ingenomen door bedrijven door werken met het KNX-platform. KNX is een open standaard voor domotica-apparatuur die stevig in de lift zit, getuige de vele bedrijven die in de Smart Building een plek hadden gekregen. Een groot voordeel van KNX is immers dat je apparaten van verschillende fabrikanten kan combineren in één thuis-installatie, zonder al te veel problemen om ze met elkaar te laten praten en samenwerken. In hal 12 ook veel aandacht voor de Z-Wave-alliantie.

Rond domotica valt er op ISE uiteraard veel te doen. Merken als Crestron gebruiken ISE om heel wat nieuwigheden te tonen, zoals een nieuwe 6-zone audioversterker of de Pyng-hub die toelaat dat je Crestron-apparatuur op een eenvoudige wijze vanaf een iPad bedient. Ook voor installateurs moet Pygn het leven makkelijker maken. Die nadruk op gebruikersvriendelijkheid en efficiëntie naar installateurs en gebruikers toe is een thema dat je op veel plaatsen op ISE tegenkomt. En terecht.

Eén ding maakte ISE zeer duidelijk: er zit leven, héél veel leven, in de markt voor thuisinstallatie en domotica. Als beurs is het toch dé plaats om goede informatie te rapen als je verder wil gaan dan de klassieke vloerstaander en versterker in de woonkamer. De vele mogelijkheden qua integratie van speakers en AV-materiaal alleen al, is adembenemend. Het mag daarbij opgemerkt worden dat ‘inbouw’ en ‘installatie’ geen synoniemen zijn voor ‘duur’. Zo beginnen inbouwspeakers bij gevestigde merken aan zeer toegankelijke prijzen – al is de sky the limit als je echt naar de top reikt.