Het is de bedoeling dat een hoofdtelefoon zo weinig mogelijk geluid naar buiten laat lekken - voor de mensen rondom je is dat namelijk niet erg prettig -, en dat andersom ook buitengeluiden in zo min mogelijke mate doordringen tot onder de oorschelpen. Afhankelijk van het type hoofdtelefoon waar je voor kiest - een in-ear model, een exemplaar dat je op de oorschelpen draagt of één die de oorschelpen volledig omsluit - zal dat makkelijker of moeilijker zijn.
Voor alle duidelijkheid geven we nog even mee dat een in-ear hoofdtelefoon - naargelang het type - in de oorschelpen of in de gehoorgang dient aangebracht te worden. De modellen die in de gehoorschelpen moeten gedragen worden, lekken veel geluid naar buiten en hebben de neiging om gemakkelijk los te komen. Dit in tegenstelling tot de oordopjes die je in de gehoorgang moet wurmen. Deze isoleren het geluid juist erg goed en de kans dat ze uit zichzelf loskomen is erg klein.
Een hoofdtelefoon die je op de oren draagt heeft in bijna alle gevallen last van enige geluidslekkage. Een exemplaar dat je rondom de oorschelpen draagt zorgt in regel – samen met de in-ear exemplaren die in de gehoorgang worden aangebracht - voor de beste geluidsisolatie.
Hoofdtelefoons die op en rondom de oorschelpen worden gedragen komen in twee varianten: open of gesloten. Bij een open hoofdtelefoon is de behuizing aan de achterkant van de drivers grotendeels open. Uiteraard zorgt dat voor meer geluidslekkage dan wanneer er een gesloten architectuur toegepast wordt. Daar staat tegenover dat een open hoofdtelefoon er vaak beter in slaagt om het gevoel op te wekken dat je naar een stel ‘echte’ luidsprekers luistert, in plaats van naar twee minimale weergevertjes die tegen je oorschelpen aan zitten.
Naast passieve geluidsisolatie bestaat er echter ook een technologie - noise cancelling genaamd - die zorgt voor een actieve vorm van geluidsisolatie. We komen er verder op terug. Hoe dan ook is het verstandig om je keuze voor een bepaald type hoofdtelefoon in de eerste plaats te laten afhangen van het draagcomfort. Los daarvan is het natuurlijk wel nuttig dat je weet welke de consequenties dan zijn voor de geluidsisolatie...
Draagcomfort
Als je een hoofdtelefoon koopt waarvan het draagcomfort je achteraf blijkt tegen te vallen, dan zit je met een heuse miskoop. Anderzijds is het niet evident om zomaar een stapeltje hoofdtelefoons te gaan passen en uitproberen in de winkel. En al helemaal niet als het om de wat goedkopere hoofdtelefoons gaat. In het geval van de in-ear exemplaren speelt natuurlijk ook het hygiënische aspect mee. Want wie wil nu een set oordopjes kopen die eerder al door iemand anders geprobeerd zijn? Het is een feit dat het draagcomfort een persoonlijke aangelegenheid is. De ene vindt in-ears helemaal geweldig, voor de ander is het een verschrikking. Sommige mensen zijn stellig over het feit dat een hoofdtelefoon die je op de oorschelpen draagt het prettigst zit, anderen zweren bij een type dat de oorschelpen omvat. Er valt geen lijn in te trekken.
Wel is het zo dat oorbroei - een verschijnsel waarbij de oren na langere luistersessies onaangenaam warm en ietwat zweterig worden - enkel voorkomt bij hoofdtelefoons die je rondom de oorschelpen draagt. En dan vooral bij de versies met een gesloten behuizing. Tot slot dienen brildragers zich te realiseren dat de hoofdband van de hoofdtelefoon enige druk kan uitoefenen op de 'beentjes' van de bril. Het draagcomfort wordt dan al gauw ondermaats. In-ear hoofdtelefoons hebben hier - aangezien ze geen hoofdband hebben - geen last van.
Interessante extra's
Er zijn twee extra's die het leven van de hoofdtelefoondrager aanzienlijk prettiger kunnen maken. De eerste is de aanwezigheid van een noise cancelling circuit. De tweede de integratie van bedieningselementen waarmee je een aantal functies van je smartphone kan bedienen. Noise cancelling is een fascinerend stukje technologie waarbij één of meerdere microfoontjes het omgevingsgeluid opvangen, waarna ze het analyseren en er antigeluid op loslaten. Als het ontwerp goed uitgevoerd is, resulteert dit in een ronduit spectaculaire reductie van het omgevingsgeluid. Hoogst indrukwekkend, dat. Denk er wel om dat de noise cancelling elektronica niet zonder batterijvoeding kan functioneren.
Daar worden meestal AA- of AAA-batterijen voor gebruikt. Opmerkelijk genoeg kan een noise cancelling hoofdtelefoon ook zijn nut bewijzen als je géén muziek wil beluisteren.
Tijdens lange vliegreizen kan zo’n hoofdtelefoon bijvoorbeeld het geluid van vliegtuigmotoren in sterke mate onderdrukken. Ook als je niet naar muziek luistert. Als de batterij leeg raakt, is dat meestal geen probleem. De hoofdtelefoon functioneert dan gewoon zonder noise cancelling. Er zijn echter ook hoofdtelefoons met noise cancelling die helemaal geen muziek meer kunnen weergeven als de batterij leeg is. Niet erg prettig als dat gebeurt als je je ergens boven de Atlantische Oceaan bevindt, wel?
Over naar de bedieningselementen voor je smartphone. Hiermee kan je binnenkomende telefoongesprekken beantwoorden – de aanwezigheid van een microfoontje zorgt ervoor dat je je smartphone handsfree kunt gebruiken – en beëindigen. Een zegen als je voortdurend bereikbaar wil zijn. Hou er wel rekening mee dat de bediening van sommige hoofdtelefoons enkel compatibel is met iOS-smartphones (Apple) en dat andere enkel met Android overweg kunnen. Er zijn echter ook hoofdtelefoons die met diverse systemen kunnen communiceren.
Afmetingen
Zolang je een hoofdtelefoon op je hoofd draagt, maakt het weinig uit hoe groot of klein deze precies is. Het belangrijkste is dat de hoofdtelefoon prettig draagt (zie hierboven). Maar dat verandert van zodra je hem mee moet dragen. De hoofdtelefoon kan dan niet compact genoeg zijn. In-ear modellen zijn sowieso de meest compacte variant, terwijl de modellen die rondom het oor gedragen worden in regel het grootst zijn. Wat de in-ear modellen betreft zijn de onderlinge verschillen qua afmetingen en gewicht verwaarloosbaar. Bij de hoofdtelefoons die je op het oor en rond het oor draagt, kunnen de verschillen wel erg groot zijn. Daarbij is het zo dat sommige modellen uiterst compact kunnen opgevouwen worden, terwijl dat bij andere exemplaren in veel minder het geval is.
Het is dan ook best mogelijk dat een hoofdtelefoon die initieel een stuk groter is dan een andere, in opgevouwen toestand juist compacter blijkt te zijn.