ARTIKEL

Modificeren; deel 2

Frank Speet | 17 oktober 2000 | Fotografie Frank Speet
Draaitafels

Dit bij uitstek mechanische apparaat leent zich voor allerlei creatieve ingrepen die voornamelijk het verbeteren van het aftasten van de plaat tot doel hebben. Favoriet is het dempen van houten omkastingen met bitumen of andere dempingsmaterialen. Als de draaitafel is voorzien van (een) gelijkstroommotor(en) dan kan bekeken worden of de voeding verbeterd kan worden. De bekabeling kan vervangen worden door bijvoorbeeld zilverkabel en uiteraard kan er uitgebreid gëexperimenteerd worden met elementen en andere armen, als de constructie zich daarvoor leent.

Luidsprekers

Bij een luidspreker moet je je voor er gemodificeerd gaat worden altijd afvragen of het klankkarakter wel fundamenteel beantwoord aan wat je ervan verlangt. Als dat nl niet het geval is kun je modificeren tot je een ons weegt, je zult ze nooit mooi vinden klinken en dan kun je ze beter inruilen voor speakers die meer aan je smaak beantwoorden. Ook is het belangrijk uitgebreid met de plaatsing te experimenteren omdat deze van zeer grote invloed is op het geluid. Misschien trap ik hiermee een open deur in, maar ik kan hier de nodige anekdotes over vertellen…
Als je ze op zich wel mooi vindt klinken, maar je mist nog iets, dan kan modificeren een optie zijn.
Een luidspreker zet elektrische energie om in akoestische energie. Het hoorbare spectrum is te groot voor één luidspreker, althans voor kwaliteitsweergave, dus wordt er een opsplitsing van het spectrum gemaakt met behulp van een scheidingsfilter en worden vervolgens twee of meer voor een bepaald frequentiegebied gespecialiseerde luidsprekers aan het werk gezet. In de hifi wordt in de meeste gevallen het filter in de luidsprekerkast ingebouwd en wordt de luidspreker aangestuurd door één versterker. Het zgn passieve systeem. Het toegepaste filter is soms voor verbetering vatbaar. Als je binnen het bestaande ontwerp blijft kun je de bestaande componenten vervangen door exemplaren met dezelfde waarde maar van een betere kwaliteit. Als er in de ruimte bepaalde resonanties optreden dan kun je (als je niet de ruimte akoestisch wilt aanpassen) d.m.v. wijzigingen in het filter de luidspreker iets zachter laten klinken op die hinderlijke frequentie(s). Het handigste gaat dit door met een toongenerator of een test CD deze frequenties op te zoeken en de aanpassingen in het filter te berekenen. De trial & error methode is hier niet echt voor geschikt. Bedenk wel dat de fabrikant de luidsprekers meestal in een dode ruimte (een 100% gedempte ruimte zonder reflecties) test met een spectrumanalizer. De fabrikant zal er meestal naar streven om een zo “recht” mogelijke weergavekarakteristiek te realiseren onder deze omstandigheden. In de akoestiek van de “gemiddelde” huiskamer kan de karakteristiek echter totaal anders zijn. Daarom is het ook van belang om luidsprekers thuis te kunnen proberen, omdat de akoestiek van de demoruimte in de winkel al volkomen anders is dan die van je eigen huiskamer.
Als de luidsprekers al een tijdje in bezit zijn kan het voorkomen dat een luidsprekerfabrikant een nieuwe versie uitbrengt van een of meerdere van de units. Als de luidspreker in principe goed bevalt dan is het de moeite waard om het upgraden naar deze vernieuwde units te overwegen.

Kortom

Aansluitend op wat ik in mijn vorige artikel al gezegd heb is modificeren in veel gevallen de moeite waard, maar vereist beslist een zekere deskundigheid en moet zeker niet in het wilde weg gebeuren.

Veel luisterplezier!


EDITORS' CHOICE