De documentaire die Wim Wenders maakte over zijn in 2009 overleden landgenote, choreografe Pina Bausch, gaat de geschiedenis in als de eerste arthouse film in 3D die in de Nederlandse bioscopen te zien was. Nu is er een Blu-ray versie verschenen die ook rekening houdt met het feit dat nog lang niet iedereen voorzien is van apparatuur die 3D weergave ondersteunt. De uitgave bestaat uit twee inhoudelijk identieke schijfjes, een in 2D, een in 3D.
Voor mij is het 3D schijfje ‘iets voor later’. Dat Pina in 3D ook figuurlijk een dimensie extra is mocht ik ervaren in een van de weinige filmhuizen die al uitgerust zijn voor digitale projectie in 3D, simpelweg omdat het te gast is in een reguliere bioscoop waar 3D al niet meer weg te denken is (Zie artikel over digitalisering). Dat zag er fantastisch uit. Maar ook in platte vorm, zonder brilletje, is Pina een belevenis.
Bausch was al lang geïnteresseerd in registratie van haar alom bejubelde danstheaterstukken. Ze was echter altijd teleurgesteld in het resultaat van pogingen haar werk op film te vangen. Perspectief en ruimte, daar liep het steeds op stuk. De blik moet die zijn van de kijker in de zaal, zoveel was Wim Wenders al langer duidelijk. De ruimtelijke beleving overbrengen werd pas mogelijk met de nieuwe 3D technologie, waarbij met twee camera’s gewerkt wordt; voor elk oog één. Net voor de opnamen zouden beginnen overleed Bausch onverwacht, op 68-jarige leeftijd.
De dansers waar Bausch al decennia mee werkte vanuit haar thuisbasis in Wuppertal overtuigden Wenders het project toch door te zetten. Het karakter van de film veranderde in een eerbetoon. Naast delen van de beroemdste Pina Bausch stukken, waaronder Café Müller, Le sacre du printemps, Vollmond en Kontakthof, vertellen verschillende van de dansers wat Pina voor hen betekende. Wat de dansopnamen extra bijzonder maakt is dat ze voor een deel buiten de gewone context van het theater gemaakt zijn, in en rond Wuppertal. Een steengroeve is een prachtig decor, net als het centrum van de stad, met haar historische hangtreinen, de Wuppertaler Schwebebahn.
Dat Pina een uit liefde geboren project is blijkt naast uit de film ook uit de extra’s op deze blu-ray. Er is een zeer gedegen commentaarkanaal, ingesproken door de regisseur. Hij voorziet daarnaast ook een ruime hoeveelheid niet gebruikte scènes van commentaar. Dit betreft voornamelijk solo’s, ingebracht door de dansers. Tot slot is er nog een bijzonder informatieve, Franstalige making of, die uitgebreid ingaat op de technische aspecten achter deze unieke film.
Naast Avatar is Pina bij uitstek demonstratiemateriaal voor 3D apparatuur. Belangrijker is dat deze film de belangstelling voor het oeuvre van een uniek kunstenares voor lange tijd in leven zal houden. Hoe de universele taal van het menselijke lichaam existentiële problemen uit kan drukken op een manier die emotioneel raakt als een upper-cut.
Aanvullende informatie:
Duitsland, 2011
Speelduur: 105 minuten
Regie en scenario: Wim Wenders
Productie: Gian-Piero Ringel, Erwin M. Schmidt
Camera: Hélène Louvart
Montage: Toni Froschhammer
Art direction: Péter Pabst
Muziek: Thom Hanreich
Met: Pina Bausch, Regina Advento, Malou Airoudo, Ruth Amarante
Beeld: 1.85:1, 1920 x 1080p
Geluid: DTS-HD MA 5.1
Uitgave: Cinéart
Distributie: TWIN Pics
Website
