Het samenstellen van een CD, dat is ook een kunst apart. Bij ECM hebben ze er een handje van heel verschillende stukken bij elkaar te plaatsen die juist in de contrastrijke omgeving extra kleur krijgen. Violist Gidon Kremer en zijn vriendenkring stelden het pianokwintet van César Franck centraal en plaatsten er een sereen hedendaags kader omheen.
Franck’s kwintet is een meeslepend stuk dat hier door een even gedreven als transparante uitvoering grote indruk maakt, met een hoofdrol voor pianiste Khatia Buniatishvili. Begin- en einddeel zijn heftig bewogen, met daartussen een prachtig verstild lento. Die structuur wordt als het ware uitvergroot door er twee stille stukken omheen te plaatsen. Dat ze allebei een aanzienlijk grotere bezetting eisen en meer dan eeuw later gecomponeerd werden dan het kwintet stoort niet in het minst maar prikkelt wel.
Stevan Kovacs Tickmayer opent fluisterstil met acht aaneengesloten hymnen ter gedachtenis aan Andrej Tarkovski. Deze legendarische filmmaker inspireerde meer muzikanten tot ingetogen, verinnerlijkt spel, zoals de Franse pianist Francois Couturier. De Hongaars-Servische componist Tickmayer is van vele markten thuis. Hij studeerde onder meer bij Louis Andriessen en Györgi Kurtàg maar maakte ook deel uit van het avant-gardistische rockgezelschap The Science Group met onder meer Chris Cutler en Fred Frith. De hymnes, voor viool, strijkorkest, vibrafoon en piano laten zijn minimalistische kant horen, die de luisteraar als het ware in trance brengt om Franck daarna extra hard binnen te laten knallen.
Aan de andere zijde van het kernstuk is er Silent Prayer van Georgische componist Giya Kancheli. Bij gelegenheid van hun verjaardagen opgedragen aan Mstislav Rostropovich (die het stuk eerder opnam) en Gidon Kremer is het niet vreemd dat cello en viool hoofdrollen spelen in dit bijna een half uur durende stuk, met daarnaast ook een opvallende partij voor vibrafoon. Het van een tape afkomstige spookachtig ijle kinderstemmetje aan het begin grenst aan de kitsch, maar daarna zijn er schril dissonante momenten die voorkomen dat het allemaal wat al te zoetig wordt.
Een mooie CD vol gedreven spel waarop het aloude zegswijze ‘de som is groter dan de delen’ bij uitstek van toepassing is.
Aanvullende informatie:
Speelduur: 71:00
Stevan Kovacs Tickmayer (1963) - Eight Hymns In Memoriam Andrei Tarkovsky (1986/2004)
César Franck (1822-1890) – Piano Quintet in f minor (1878/79)
Giya Kancheli (1935) – Silent Prayer (2007)
Gidon Kremer – viool
Khatia Buniatishvili – piano
Marija Nemanyté – viool
Maxim Rysanov – altviool
Giedré Dirvanauskaité – cello
Andrei Pushkarev – vibrafoon
Kamerata Baltica o.l.v. roman Kofman
Label: ECM New Series www.ecmrecords.com
Distributie: Challenge www.challenge.nl
