Westerse gewijde muziek koos de in India geboren dirigent Zubin Mehta voor zijn inaugurele concert in 1998 als chef-dirigent van de Bayerische Staatsoper te München. Hij begon met drie korte, plechtstatige “Sacrae Symphoniae” voor koperblazers van Giovanni Gabrieli, dirigeerde vervolgens Koor en Orkest van de Bayerische Staatsoper en solisten in Joseph Haydns “Missa in Tempore Belli” (Mis in oorlogstijd) en sloot het concert af met de prachtige en monumentale “Quattro Pezzi Sacri” voor koor en orkest van Guiseppe Verdi.
Dit eerste optreden in München van Mehta – internationaal gevierd als een der grote dirigenten van onze tijd – is op dvd vastgelegd en nu in de handel. Vooral onder de vele koorzangers in ons land, die zowel deze mis van Haydn als de hymnische stukken van Verdi, kennen omdat ze die werken zelf hebben meegezongen, voor die muziekliefhebbers zal deze dvd een welkome aanwinst zijn. Maar ook andere kenners en liefhebbers zullen de pakkende, meeslepende visie van Zubin Mehta en die veelkoppige koor- en orkestuitvoerenden ongetwijfeld weten te waarderen en te bewonderen. Maar ten dele met enige terughoudendheid.
Want het is nu 2005 en sinds kort is de periode-Mehta als chef van de Bayerische Staatsoper verleden tijd. Het is goed daarom even stil te staan bij de kwaliteiten van deze dus min of meer “historische” opname. Welnu: het is allemaal prachtig en imponerend, zoals gezegd. Toch heeft ook deze vertolking, althans van Haynds beroemde mis, een keerzijde: met een koor van, pak weg, 100 mannen en vrouwen en een orkest van soortgelijke omvang, slaat de balans van de klankstructuur soms onevenredig door naar een geromantiseerde, zware, massieve en enigszins donkere kant. Als vele beroemde hedendaagse dirigenten heeft ook Zubin Mehta kennelijk geen boodschap aan de stilistische en op de barokpraktijk gerichte verworvenheden, welke tegenwoordig ook van Haydn een lichter, in helderer kleuren opgebouwd muzikaal“portret” hebben doen ontstaan, alsof een zware, donkerbruine en rokerige vernislaag van het oppervlak is weggeretoucheerd. Nu klinkt de mis weliswaar niet zo zwaarmoedig als uit deze opmerkingen zou kunnen blijken, maar ik denk toch dat een kleinere bezetting – en dat hoeft nog niet eens met een orkest dat “periode-instrumenten” bespeelt, te zijn, zowel bij koor als orkest een meer transparant klankidioom opgeleverd zou hebben. De solisten van deze uitvoering Angela Maria Blasi,sopraan, Silvia Fichti, alt, Claes-Häkon Ahnsjö, tenor en Martin Gantner, bas,vertegenwoordigen weliswaar niet de top, maar zijn uitstekend voor hun taak berekend.
Aantoonbaar duidelijk het muzikaal meest bevredigende deel van dit concert vormen wel de “Vier gewijde stukken” van Verdi: een volop krachtige, toegewijde en voorname koorklank of bij wijle soms fluisterende pianissimo’s en briljante orkestrale kleuren. Heel fraai, net als trouwens de magnifiek geblazen kopermuziek van Gabrieli, als ouverture tot dit concert.
Aanvullende informatie:
Zubin Mehta in München
dvd ArtHaus Musik/ZDF/Mezzo.
“The Inaugural Concert with the Bayerische Staatsoper”.
Solisten, koor en orkest van de Beierse Staats-opera 1998.
PCM stereo,
pict. format: 16.9,
regio code 23
PAL 93 min.
