Het Britse StackAudio stuurde ons een soepele en zwaar aanvoelende Serene platenspelermat. Deze upgrade mat is nieuw in het leveringsprogramma van de fabrikant en dient ter vervanging van de af-fabriek meegeleverde exemplaren. In hoeverre biedt deze Serene vervangingsmat een verbetering in de weergave eigenschappen van jouw waardevolle vinyl? Lees snel verder.
Vinyl accessoires
Wanneer je een beetje bekend bent in de wereld van vinyl, dan zul je hebben gemerkt dat er tegenwoordig steeds vaker een goedkoop aanvoelende vilten mat bij nieuwe draaitafels wordt meegeleverd. Bij vintage modellen of de herintroductie van klassieke platenspelers is deze mat niet zelden van rubber en voelt deze meer premium aan. Dergelijke matten hebben niet zozeer een esthetische functie, deze hebben vooral een invloed op de geluidsbeleving wanneer je jouw vinyl beluistert. Enerzijds dempt een goede mat de trillingen vanuit motor en plint, anderzijds hebben deze matten specifieke materiaaleigenschappen om door de aftastende naald opgewekte resonanties in het vinyl te dempen.
Vilt, kurk, leer, rubber of siliconen dempen resonanties elk op specifieke manier en leveren hiermee verschillende weergave eigenschappen. Denk aan het toevoegen van laag of juist een toename in openheid. Luister je graag naar jouw vinylalbums via een kwalitatief goede hoofdtelefoon, dan zul je niet heel veel moeite hoeven doen om het verschil in geluidskwaliteit tussen dergelijke matten vast te stellen. De door mij ontvangen Serene mat van StackAudio is vervaardigd uit een unieke siliconenmix waarmee volgens StackAudio niet enkel gehoormatig maar ook meet-technisch uitstekende resultaten worden geboekt. Wat maakt deze mat nu zo speciaal, in hoeverre voegt deze Serene turntable mat daadwerkelijk aan muziekbeleving toe en voor welk type platenspeler of vinyl levert deze speciale mat tenslotte de meeste winst in geluidskwaliteit? Dit zoek ik in deze review graag voor je uit.
Over StackAudio
StackAudio is een Britse producent van audioaccessoires en is van mening dat de toename van een heel klein beetje in geluidskwaliteit bij een audiocomponent vaak samengaat met een disproportionele stijging van het prijskaartje. Hierom is StackAudio gestart met de ontwikkeling van betaalbare accessoires die bijdragen aan een betere geluidskwaliteit van hifi componenten. Het bedrijf richt zich met haar producten primair op het terugdringen van trillingen en resonanties in de geluidsketen. Bewezen factoren die de uiteindelijke weergavekwaliteit van de gehele keten negatief beïnvloedden. Denk hierbij aan het hoorbare verschil na het plaatsen van trilling dempende voetjes of ontkoppelende spikes onder jouw luidsprekers. Het belangrijkste? Hoorbare verbeteringen worden met meetcijfers onderbouwd en de accessoires hebben een zodanige kwaliteit dat deze bij normaal gebruik een muziekleven mee kunnen.
StackAudio stelt dat er door het terugdringen van ongewenste resonanties tijdens het aftasten meer lagen in de muziek worden onthuld. Hierbij wordt de muziek met meer helderheid weergegeven waarmee een significant hoger belevingsniveau wordt gerealiseerd. De Serene mat van StackAudio is vervaardigd uit een speciaal voor dit doel samengestelde siliconenmix.
Vervolgens heeft de fabrikant de bovenzijde van de mat voorzien van een viertal opstaande puntjes waarop de langspeelplaat rust. Op de onderzijde zijn er op dezelfde locaties uitsparingen in de mat gemaakt waarmee een slim, niet verlijmd en geheel uit siliconen vervaardigd veersysteem ontstaat.
Deze kunnen volgens StackAudio tot de kleinste resonanties over het gehele spectrum dempen, iets dat volledig vlakke matten van kurk, leer of vilt en zelfs vlakke matten van siliconen of rubber doorgaans niet doen. Deze traditioneel vlakke matten dempen dan wel in specifieke gebieden, maar genereren hierbij soms ongewenste resonanties in andere frequentiegebieden wat kan leiden tot een verbetering in een specifiek gebied, maar tegelijkertijd tot een rommelige of diffuse geluidsweergave elders leidt.
Luisterresultaten
Om deze review met een open blik in te gaan heb ik de eerdergenoemde claims van de fabrikant pas na de luistertests ingezien om te voorkomen dat de fabrikant me met zijn claims onbewust een bepaalde richting instuurt. Ik heb de mat natuurlijk wel in handen gehad, uitvoerig bekeken en vervolgens bij elk nieuw muziekstuk gewisseld tussen de standaardmat van mijn draaitafels en de Serene mat. Ik heb hierbij initieel gebruik gemaakt van mijn eigen Denon DP47F draaitafel uit 1986. Deze is voorzien van een meegeleverde rubberen mat uit eveneens 1986 en een relatief nieuw Denon DL-110 MC-element.
Verder heeft deze het natuurlijke verouderingsproces ondergaan en is deze speler, anders dan regulier onderhoud, mechanisch niet gemodificeerd. Een hier ter review aanwezige nieuwe Goldring GR3 draaitafel met een vilten mat dient als tweede testkandidaat. De mediadragers bestaan uit originele (vintage) vinylalbums en nieuwe 180 grams remasters. Hiermee wil ik vaststellen met welke speler en met welk type vinyl ik verschillen waarneem. Naast gewone muziekalbums maak ik tevens gebruik van speciale testtracks om de tracking eigenschappen van beide spelers met en zonder de mat van StackAudio te vergelijken.
Ik start de review met een 140 gram vinylalbum en trek hiervoor een eerste persing uit de kast van het album Money For Nothing van de Dire Straits uit 1985. Bij het beluisteren van het nummer “Ride Across The River” ervaar ik met de Serene mat meer rust, geluidsdiepte en openheid. Het slagwerk klinkt minder gecomprimeerd, wordt in totaliteit met meer lucht omgeven en heeft bij de weergave van de cymbalen een verder doorlopende extensie in de topend. De elektronisch gegenereerde trompet en overige muzieklijntjes in de achtergrond worden met meer snelheid en een betere definitie weergegeven. De midbas neemt een klein pasje terug waarmee alles wat neutraler en realistischer wordt. Het tonale spectrum lijkt met de Serene platenspelermat beter in balans.
Dat geldt ook voor het sublaag. Deze is een fractie minder krachtig, maar wordt wel met meer controle en rust weergegeven. Door de substantieel betere definitie in de midrange wordt het elektronische krekeltje in het linker kanaal met zo’n toename in intensiteit weergegeven dat het niet bestaande, doch energieke beestje me al snel begint te irriteren. Dezelfde elektronische krekels in het laatste stukje van dit nummer staan met originele mat wat afwachtend op een lijntje voor de luisterpositie, maar vullen de ruimte met het gebruik van de Serene mat tot aan de luisterpositie. Dankzij de extensie in het hoog neem ik tijdens dit getsjirp zelfs heel subtiel de achterliggende cymbalen zonder inspanning waar.
Bij “Paris, Texas” van Ry Cooder, de gelijknamige soundtrack van de film uit 1985, lijkt het vogeltje op de achtergrond dat eerder bij de originele mat wat gedempt werd weergegeven nu zangzaad te hebben gehad en befluit het de backdrop alsof het een lieve lust is. De slidegitaar heeft met de originele mat een wat meer gedempt karakter, terwijl dit met de Serene geheel is verdwenen. Door de toename in energie en definitie beluister ik meer resonanties en meer helderheid in het gitaarspel, maar is de warme klank van dit type gitaar gelukkig behouden gebleven. Tijdens het wisselen van grepen en akkoorden beluister ik het raspende geluid van de met staal omwonden snaren met nog meer intensiteit. De geluidsdiepte neemt een fractie toe waarbij mandoline of banjo een fractie beter uit de verre achtergrond worden gelift. Alles wordt net iets opener, grootser en realistischer.
Vervolgens neem ik een paar 180 grams albums uit mijn collectie. Deze dikkere en zwaarder uitgevoerde albums zijn erg geliefd bij sommige muziekliefhebbers. In hoeverre kan de Serene mat de geluidskwaliteit van dit ‘audiofiele’ vinyl nog verder toe laten nemen? Bij “Cluster One” van de 2016 remaster van The Division Bell van Pink Floyd beluister ik wederom meer openheid, een betere transparantie en een lichte toename in geluidsdiepte. Subtiele details komen ook hier weer beter uit de achtergrond naar voren. Het statisch krakende geluid van de solar wind in het begin van dit nummer heeft met de Serene mat meer energie.
De aanslag van piano wordt met meer attack weergegeven en klinkt een fractie langer na. Gitaar krijgt eveneens meer autoriteit en laat deze incidenteel rauwere randjes horen waarmee het realisme toeneemt. De synthesizerlijntjes in de achtergrond worden beter uit elkaar ontrafeld en zijn duidelijker van elkaar te onderscheiden waarna deze het geluidsbeeld gezamenlijk in de breedte vullen.
Ik beluister een lichte afname van kracht in het laag en midlaag, maar ervaar juist een betere controle in het diepste laag en bovenal hoor ik meer definitie in de midrange. Halverwege het nummer bevestigt de basdrum dit met de weergave van diepe, felle klappen en laten de cymbalen wederom een sprankelende indruk achter.
Bij het nummer “Inclination” van Steven Wilson’s The Harmony Codex uit 2023 ervaar ik een betere definitie in de midrange waarmee de synthesizers, castagnetten en instrumentlijntjes beter uit de achtergrond komen. Dankzij de lichte afname van het massieve laag in dit nummer en de strakkere controle ervan zorgt de serene mat vooral voor een toename in progressieve rust. Houtklanken springen nu van de speakers af en worden met een meer realistisch timbre weergegeven. Het valt me bovendien op dat de aanvankelijk wat slisserige s-klanken in zang met meer topend en energie worden weergegeven waarmee de zang eveneens aan realisme wint.
Vervolgens sluit ik mijn review af met een paar test tracks van Vinyl Essentials (LP 003) van Image HiFi uit 2001. De tracking van de Denon begint al bij zo’n 70u problemen te ondervinden en bij 80u en hoger springt de naald met de originele mat telkens voortijdig uit de groeven van de testtracks. Bij het gebruik van de Serene mat ervaar ik vanaf de 70u wederom de eerste signalen van tracking problemen, maar deze mat houdt de naald nu wel netjes in de groeven. Bij de Goldring GR3 ervaar ik met de vilten mat pas resonanties bij de 90u. Met de Serene mat verbetert dit licht en beginnen de resonanties nu bij 100u. Dit had ik, heel eerlijk gezegd, niet verwacht.
Mijn ervaringen
Dat goede interconnects of een hoogwaardiger platenspeler element groot verschil kan maken in de muziekbeleving is bij vrijwel iedere muziekliefhebber bekend. Dit zijn echter vaak uitgaven waar stevige prijskaartjes aan hangen. Dat het wisselen van zoiets simpels als een mat zoveel verschil in klankkleur en geluidskwaliteit kan opleveren, dat is nog niet bij iedereen bekend. De investering is met een bedrag van net iets meer dan negen tientjes relatief laag en met de juiste combinatie realiseer je relatief simpel een significant intensere muziekbeleving. Ondanks dat deze simpele upgrade door iedereen kan worden gedaan, zijn er wel een paar zaken om rekening mee te houden voordat je lukraak jouw mat wisselt met een hoogwaardiger exemplaar.
Mijn Denon platenspeler is voorzien van een dikke rubberen mat en deze laat zich gemakkelijk vervangen met het nieuwe exemplaar. De vilten mat van de Goldring, die eveneens bij veel Rega modellen wordt toegepast, heeft een dikte van slechts 2 millimeter. Hiermee komt de langspeler, zeker wanneer je kiest voor 180 grams vinyl, griezelig dicht op de kwetsbare naald. Kun je de naald met de lift niet voldoende omhoog brengen, dan riskeer je mogelijk een nare kras op jouw muziekalbum of zelfs een beschadigde naald indien de zijkant van het vinyl de naald raakt.
Bovendien is het bij de aftasting van vinyl belangrijk dat de arm altijd exact verticaal loopt met het muziekalbum, zodat de naald onder dezelfde hoek het vinyl raakt als dat de snijbeitel dit deed bij de productie van het vinyl. Sommige platenspelers zijn niet voorzien van een in hoogte verstelbare arm en dit zal bij een te grote afwijking met de originele dikte van mat de aftasting beïnvloedden. Ook hebben sommige fabrieksmatten van volautomaten kleine uitsparingen in de mat waarmee een volautomatische platenspeler vast kan stellen of er bij de druk op de startknop wel een plaat op het plateau ligt, welk formaat deze heeft en welke snelheid er bij de start gekozen moet worden. Deze mat van Serene is uiteraard niet voorzien van dergelijke merk gebonden uitsparingen en hiermee wordt het volautomatische ‘veiligheidssysteem’ de facto uitgeschakeld.
Nadat ik de albums heb beluisterd en de tracking tests heb uitgevoerd kan ik voorzichtig vaststellen dat de claims van de fabrikant ook in mijn situatie worden waargemaakt en sta ervan te kijken hoeveel winst er met deze simpele upgrade kan worden gerealiseerd. Ondanks dat het DL-110 element van mijn Denon slechts een paar jaar oud is, is deze uit 1986 daterende platenspeler echt een hoogbejaard exemplaar waarbij de armbekabeling en de rubberen mat ondertussen niet meer over dezelfde materiaaleigenschappen beschikken dan een kleine vier decennia geleden. Het Denon DL-110 element dat destijds tot een van de betere elementen behoorde is vandaag de dag nog wel een prima presterend element, maar de tracking eigenschappen zijn inmiddels achterhaald. Wanneer ik dezelfde luistertesten uitvoer met een relatief betaalbare GR3 van Goldring die grotendeels op een niet nader te noemen Britse draaitafelfabrikant leunt, ervaar ik eveneens verbeteringen. Deze zijn echter niet zo significant als de verbeteringen die ik met de vintage draaitafel van Denon ervaar.
Het element en armbekabeling van de GR3 zijn van betere kwaliteit waarmee er initieel al betere klank- en imagingeigenschappen worden behaald. Met de Serene mat van StackAudio wordt de muziekbeleving nog eens een stapje de hoogte in geduwd. Alsof ik een hoogwaardigere arm met element op de spelers heb gemonteerd.
Met welke draaitafel heb ik de meeste kwaliteitswinst ervaren? Dat is toch echt bij de oude Denon. Ik verwacht dat het rubber van de originele mat licht is uitgedroogd waarmee deze mat wel zacht genoeg is om het vinyl te beschermen tegen krassen, maar te hard is geworden om resonanties optimaal te dempen. Maakt het nog verschil of ik 140 gram of 180 gram albums afspeel? Beide soorten vinyl profiteren van de Serene mat, maar de grootste verschillen neem ik weer waar wanneer ik 140 gram vinylalbums afspeel. Blijkbaar ondervinden 180 gram albums door het toegenomen gewicht al een betere demping van ongewenste resonanties.
Dat deze mat desondanks toch zoveel meer aan informatie uit het 180 gram vinyl weet weer te geven is niets minder dan indrukwekkend. Of je nu kiest voor een vintage platenspeler uit de hoogtijdagen van vinyl, een moderne klassieker of een prijstechnisch interessante instapper voorzien van alle hedendaagse technologie. Het upgraden van de platenspeler mat is beslist het overwegen waard. Ik zou het dus niet erg vinden wanneer deze mat op mijn eigen platenspeler zou blijven liggen.
Conclusie
Met de Serene mat van StackAudio ervaar ik, ongeacht de leeftijd van de speler, direct meer openheid, levendigheid en textuur in het laag. Ben jij een doorgewinterde vinyl-liefhebber, een enthousiaste nieuweling of verdiep je je op dit moment nog in de wereld van vinyl? Elke platenspeler, jong of oud, heeft meer dan voldoende aan onbenutte kwaliteit in huis om met de juiste upgrades te worden aangesproken. Luister je graag vinyl via een hoogwaardige hifi-set of met een kwalitatief goede hoofdtelefoon, dan loont het om deze mat van StackAudio serieus te overwegen.
StackAudio Serene turntable mat
90 euro | stackaudio.co.uk
Beoordeling 5 / 5
