Wardruna bestaat alweer 22 jaar en het gaat het Noorse muzikale gezelschap voor de wind. De Nordic folkmuziek van de band vindt steeds meer aanhang en betoverde onlangs nog theaters in heel Europa. Nu is daar het langverwachte zesde album. Met Birna levert Wardruna een logisch en welluidend gevolg aan haar back catalogue, middels een bezwerend album vol oerklanken en een ode aan de natuur.
Wardruna werd opgericht in 2003 door Einar ‘Kvitravn’ Selvik, Kristian ‘Gaahl’ Espedal en Linday-Fay Hella. In Wardruna vonden de drie elkaar in de liefde voor de Noorse cultuur en esotherische tradities en pasten geheel in die stijl traditionele en historische Noorse instrumenten toe, aangevuld met een keur aan niet-traditionele instrumenten en geluidsbronnen zoals bomen, stenen, botten, water en vuur om hun kunst uit te diepen. Alle muziek van Warduna is het gevolg van gedegen studie en het geven van een stem aan op de natuur gebaseerde tradities uit het verleden die nog steeds resoneren en relevant zijn in het heden.
Dat resulteerde al in vijf succesvolle albums, waarvan Birna een logisch zesde deel is geworden. Uit de Runaljod-trilogie (2009, 2013, 2016), waarin oude Noorse mythen, tradities en taal worden onderzocht door middel van de 24 proto-Noorse runen, ontwikkelde het geluid van Wardruna zich verder en mengde het zich met de minimalistische, akoestische composities op Skald (2018).
Kvitravn (Witte Raaf) (2021) ging dieper in op Noordelijke magie, geestdieren, animisme en het scheppingsproces – de dynamische, vruchtbare relatie tussen de skaldische dichter en de natuur zelf. Birna duikt dieper in het animisme en Noors-sjamanistische overpeinzingen. Birna, de berin in het Oudnoors, is een kunstwerk ter ere van deze ‘boswachter’, de al dan niet mythische beschermer van de natuur. Langzaam verdrongen door de moderne samenleving, is ze in een permanente winterslaap geraakt, terwijl het bos verwelkt, smachtend naar haar bescherming. Birna roept om haar terugkeer.
Wardruna op de foto gezet door Morten Munthe
De beer komt voor in oude mythes en wordt door veel inheemse volkeren als totem vereerd. Ooit was de beer onze beschermer en gids, zowel gevreesd als bewonderd. Het lichaam van de beer vertoont sterke gelijkenissen met dat van de mens, wat de legende doet ontstaan dat de beer van mensen afstamt. In sommige culturen betekent "het pad van de beer bewandelen" het volgen van je ware roeping.
Dat laatste weet Wardruna in haar huidige bezetting van zeven vaste personen en een vloeiende live-bezetting – waarvan Einar en Linda de basis vormen – perfect om te zetten in muziek. Middels de langzame hartslag waarmee het openingsnummer Hertan start verhaalt Einar met zijn indringende harde vocalen, ondersteund door de lieflijke stem van Linday-Fay over de berin, de natuur en meer. Langzaam ontwakend uit haar ‘winterslaap’ is de berin uit op wraak, want haar habitat is vernietigd. Allegorie of niet, de metafoor moge duidelijk zijn.
Het album verweeft animisme, prehistorie en folklore met reflecties over de natuur en het eeuwige proces van leven, dood en wedergeboorte, vrij naar het beroemde levenswiel dat de vikingen al kenden.
Van diepe resonaties tot intense verkenningen met drones en strijkers volgt Birna de wilde reis van Selviks berin op zoek naar voedsel, rustend in slaap of worstelend met de pijn van geboorte, om daarna alles te verwoesten en te consumeren. Toch klinkt Birna nergens nodeloos dreigend of te zwaar op de hand. Net als de natuurlijke cycli verweeft Warduna een logische afwisseling van sfeer en gevoelens toe aan de vaak langgerekte tracks die Birna tot een geheel maken.
Met de voorganger Kvitravn nog in het geheugen is er veel gelijkenis, maar is alles op Birna wat grootser, breder en dieper. Je verliest jezelf er gemakkelijk in en wordt meegezogen in een psychedelische maalstroom die beklijft en uitnodigt tot meditatie of overpeinzing. Met hoopvol en zelfs fris gloren in de vorm van het slepende Himinndotter, luchtigheid in het krachtige niemendalletje Hibjørnen, verfijnd met field recordings zoals in Skuggehesten of culminerend in pulserende extase in de slim gepositioneerde afsluiter Lyfjaberg, de mythische berg waar Vikingen van weleer genezing (of eeuwige rust) konden vinden.
Birna mag dan wel niet vernieuwend zijn voor Wardruna, het album is gelukkig een logisch vervolg en een nogal waardevolle aanvulling op het toch al innemende oeuvre van het gezelschap. Wardruna toont zich wederom heer en meester van het Nordic Folk of Dark Folk-genre en weet met alweer een innemend album haar kwaliteit te bewijzen. Ook klankmatig is Birna een parel, want het album kent een prachtige, passend dynamische mix en productie. Het ruim 15 minuten durende epos Dvaledraumar misstaat niet op een audioshow, tip ik vast. Ga met Einar Selvik en de zijnen mee het oude Noorse bos in en stel je zintuigen open, Birna zal je niet teleurstellen.
Muziek: 9
Klank: 9,3
Label: Columbia
Speelduur: 66:31 minuten
Website: www.wardruna.com
Luister dit album op Qobuz
