Aan de slag met de nieuwe Perlisten R18s subwoofer. De grootste subwoofer die het Amerikaanse bedrijf tot op heden heeft gemaakt. Is deze gigantische laagproducent uitsluitend voorbehouden aan home cinema-omgevingen of biedt deze ook voordelen voor stereogeluid? Lees snel verder.
Perlisten
Perlisten is een high-end luidsprekerfabrikant die in april 2016 is opgericht door een groepje techneuten met audiofiele oren en behoort hiermee tot een van de jongere luidsprekerfabrikanten. Het in Wisconsin gevestigde bedrijf drukt met een eigenzinnige ontwerpfilosofie een kenmerkende stempel op de luidsprekers en het resultaat hiervan gaat niet onopgemerkt voorbij.
De producten van Perlisten winnen award na award. Voor 2024 brengt de fabrikant een nieuwe en haar grootste subwoofer tot op heden uit: de R18s. De ‘18’ staat heel treffend voor de 18-inch grootte van de woofer en laat ik er duidelijk over zijn, dit is een subwoofer die het vloeroppervlak inneemt van een wasmachine.
De R-serie subwoofers waarin deze R18s het vlaggenschip is, is voorzien van hoogwaardige technologie dat voor de hoogst gepositioneerde D-series is ontwikkeld. Deze technologie omvat glasfiber composiet conusmateriaal, nieuw ontwikkelde motor-systemen voorzien van krachtige magneten, multilaag Nomex spiders en lichtgewicht spreekspoelen voorzien van aluminium geleiders. Alles om de bewegende massa te reduceren en een zo accuraat mogelijke laagweergave te realiseren.
Eerste indruk
De optiek van het door mij ontvangen Perlisten R18s is fraai afgewerkt met een hoogglans laklaag. De zorg waarmee deze is aangebracht is hoog. De woofer is gemaakt uit een mix van ultra stijf en vederlicht glasvezel. Deze woofer springt direct in het oog en ondanks dat deze een fraai uiterlijk heeft, zou ik er zelf voor kiezen om er een camouflerende gril op te drukken. Hiermee oogt de R18s net even een fractie subtieler. Op de bovenzijde van de behuizing is een aanraakgevoelig 2,4-inch display geplaatst waarmee de eindgebruiker op een laagdrempelige manier de meest basale instellingen kan wijzigen.
Voor incidentele aanpassingen beslist een nuttige feature, maar je kunt er het gehele inregelproces niet mee afronden. Voor dit doel heeft Perlisten een handige app uitgebracht waarmee je instellingen zoals fase, tijdvertraging, high pass, low pass en de gain eenvoudig kunt aanpassen vanuit de luisterpositie.
Op de achterzijde van de R18s is de powerswitch en een klein assortiment aansluiting opgenomen. Uiteraard de aansluiting voor de stroomkabel, triggeraansluitingen, een RCA-input, RCA-output, XLR-input en XLR-output. Zodoende is er met een enkele subwoofer uitgang van versterker of processor ook een array van meerdere subwoofers mogelijk. Naast de gebruikelijke RCA-aansluitingen is deze subwoofer dus ook voorzien van XLR-connectors. Dit zie ikzelf als een groot voordeel wanneer de aansturing van de home cinema set vanuit elders wordt gedaan en er langere bekabeling wordt toegepast. Dankzij de common mode eigenschappen van een gebalanceerde aansturing blijft de subwoofer onder alle omstandigheden stil. Zelfs wanneer alle bekabeling in een kabelgoot richting de (bioscoop)ruimte wordt geleid. Ikzelf maak gebruik van een lange RCA-subwooferkabel en hiermee functioneert de subwoofer doodstil. Hoe goed ik ook mijn best doe, ik kan geen brom of ruis waarnemen.
Geruisloze werking
Het belangrijkste bij het gebruik van een subwoofer vind ik wel de eigenschap om onhoorbaar in de muziek te versmelten. Beter verwoord, ik wil de subwoofer niet horen en deze uitsluitend voelen. Er zijn veel subwoofers op de markt, maar er zijn er niet zo heel veel die aan deze belangrijke voorwaarde voldoen. Dit vraagt natuurlijk wel veel van de gebruikte driver en bovenal van de geïmplementeerde versterking. Intern is de R18s voorzien van een krachtige klasse-D versterker met maar liefst 1 kilowatt RMS aan uitgangsvermogen. De versterker maakt gebruik van een 48bit data bath DSP waarbij gebruik wordt gemaakt van een 32bit ARM M4 Cortex processor. Door de hoge processorkracht levert deze de snelheid om de woofer accuraat en gecontroleerd aan te sturen.
Dankzij de 48-bit DSP is de karakteristiek van de R18s perfect af te stemmen op de ruimte waarin deze is geplaatst. De subwoofer is voorzien van drie DSP-voorinstellingen en biedt de keuze uit kleine kamer, grote kamer en THX. In een bioscoop omgeving die optimaal is behandeld is de THX-stand aan te bevelen. Hierbij levert de subwoofer een frequentieresponse van 20 tot 288 Hertz bij -6dB.
Voor kleinere ruimtes is de response 25 tot 288 Hertz. Wanneer je een grotere ruimte hebt kun je kiezen voor de boost setting waarbij de response al bij 16 Hertz begint en afloopt rond de 288 hertz. Bovendien stel je de low-pass frequentie en de mate van afloop eenvoudig via de parameters in om deze optimaal aan te laten sluiten bij de karakteristiek van de gebruikte frontluidsprekers.
Luistersessies
Ik wil tijdens de luistersessies ervaren hoe deze subwoofer in mijn huidige 5.1.4 Dolby Atmos set en in 2.1 configuratie met mijn Bryston hifi-set presteert. Helaas heb ik dit laatste niet via mijn Bryston referentieset kunnen doen omdat er uitsluitend een mono-ingang op de subwoofer beschikbaar is. Om de stereo lijnuitgang van mijn Bryston voorversterker naar een mono signaal om te zetten heb ik een speciale y-kabel voor de subwoofer nodig. Deze heb ik niet zo snel in huis en besluit zowel de 2.1 stereotest en de 5.1.4 surround test met de Denon AVC-X4800H AV-versterker die ik van Denon importeur Masimo in bruikleen heb gekregen uit te voeren. Eerst combineer ik de Denon versterker met de Polk Reserve luidsprekers in een 5.1.4 Dolby Atmos configuratie en in een tweede ronde combineer ik de subwoofer met mijn Usher Mini Dancer 2 Beryllium vloerstaanders. In beide situaties maak ik gebruik van een Silent Angel netwerkswitch met upgrade voeding en een stroomfilter van Plixir.
In de eerste configuratie wissel in de Polk Reserve HTS10 subwoofer die ik eveneens in bruikleen heb met de R18s. Wat een verschil in grootte en vooral in gewicht. De Perlisten R18s weegt maar liefst 57,3 kilogram. Wie zei laatst ook alweer dat ik een van de mooiste beroepen ter wereld heb? Gelukkig heb ik deze tijdens het uitpakken op twee omgekeerde deurmatjes gelegd, zodat ik deze in mijn eentje kan verplaatsen.
Hierna is het een kwestie van inmeten met Dirac en spelen maar. In eerste instantie hoor ik niet heel veel verschil in de geluidsweergave, tot het moment dat er laag in de content naar voren komt. Waar de subwoofer van Polk zijn taak naar volle tevredenheid volbracht, tilt deze R18s de content naar een significant hoger belevingsniveau. Het laag loopt door de monsterlijk grote woofer veel dieper door. Ook in het frequentiegebied waarbij de R18s de vloerstaanders aanvult, doet hij dit met meer kracht en een betere controle.
Ja, in deze configuratie hoor ik de subwoofer wel, maar enkel als dynamiekfabriek zoals ik deze van een goed ingeregelde subwoofer in een surround weergave verwacht. Onhoorbaar en zonder de nadruk op zichzelf te vestigen. Wanneer ik het live concert van Hans Zimmer in Praag opzet en hierbij het nummer Time uit de film “Inception” afspeel tril ik haast van de bank. Het laag wordt met deze R18s van Perlisten voelbaar. Anders dan bij de veel kleinere 10-inch sub van Polk ervaar ik met deze 18-inch Perlisten sub meer rust in de weergave zonder dat het laag de definitie in de midrange band verdrukt. Wanneer de laagste synthbass noten worden afgespeeld legt deze sub echt een zalige live atmosfeer in de ruimte. Wat een verschil.
Nu is het de beurt aan mijn Usher vloerstaanders in een 2.1 stereoconfiguratie. Om een kwalitatief goede 2.1 stereoweergave te realiseren maak ik liever geen gebruik van Dirac. Dit heb ik in de afgelopen maanden al meerdere malen geprobeerd, maar anders dan bij Dolby Atmos weergave, bereikte ik hiermee bij pure stereo weergave niet het gewenste effect. Mijn Ushers hebben een frequentieresponse van 28Hz tot 40kHz bij +/- 3dB. Hierom stel ik de low-pass frequentie via de Perlisten app in op 30Hz en stel ik de slope af op een ‘veilige’ 12dB (keuze uit 8, 12, 18 of 24dB). Hiermee zal er misschien een klein dipje in de curve optreden, maar door de room-modes rond de 35 hertz is dit een veilige instelling. Bij de eerste noten ervaar ik, anders dan in de Atmos configuratie, een plat en onrustig geluid. Dit heeft niets te maken met de kwaliteit van sub of set, maar meer met de ruimte waarin de set staat opgesteld.
Hierom regel ik de subwoofer handmatig verder in via de app. Van het verzamelalbum “Dynamic Experience Volume 4” selecteer ik Flight of the Cosmic Hippo van Bela Fleck en begin ik met het schuiven van de traploos regelbare fase van 0 naar 270 graden. Hierbij ervaar ik rond de 180 graden een extra verdieping in het laag. Hierna stel ik de gain zodanig in dat de subwoofer geen kleuring in het laag toevoegt, maar enkel zijn werk doet bij de allerlaagste frequenties. Tjonge wat een verschil. De aanvulling tussen de 18 en 30 Hertz voegt vooral extra atmosfeer toe aan de muziekbeleving. Vervolgens speel ik de live uitvoering van Power van Marcus Miller af en hierbij krijgt de basdrum een lichte push in het allerlaagste gebied waarmee ik een stukje extra diepgang in de muziek ervaar die ik uitsluitend beleef als ik er zelf bij ben in de concertzaal.
Vervolgens speel ik het nummer Percussion van Misrilliu Luli. De impact en geluidsdruk die ik uit de grote troms ervaar is machtig en niet vergelijkbaar met vloerstaande luidsprekers alleen. Ondanks dat mijn Usher Mini Dancer 2 tot zo’n 28 hertz kunnen weergeven, is het verschil tussen de combinatie met een goede subwoofer en een hele goede hifi luidspreker zonder subwoofer groot. Deze Perlisten R18s nodigt uit om meer en meer live, synthpop en elektronica albums uit de kast te trekken. Naarmate ik langer luister stel ik de gain nog een decibel naar boven bij voor een optimale beleving. Tot slot sluit ik de luistersessie af met het openingsnummer Shipyard Overture (Industrial Revolutions) van het album “Solidarnosc Live in Gdansk” van Jean Michel Jarre die ik al jaren niet meer heb beluisterd. De brede soundstage en het soms onheilspellend aanvoelende sublaag leggen wederom een heerlijke live atmosfeer in de ruimte. In combinatie met de Perlisten R18s subwoofer ervaar ik synthbass eindelijk zoals ik deze al die jaren geleden al had willen ervaren. Moddervet waarmee ik maximaal in de muziek wordt gezogen. Wauw. Wat is deze Perlisten R18s een fantastisch presterende subwoofer.
Wat vind ik ervan?
De laatste jaren hoor ik het steeds vaker dat muziekliefhebbers een kwalitatief goede subwoofer in de hifi set integreren. Ik heb het hier niet over bass junkies, maar over muziekliefhebbers met audiofiele oren die de huidige generatie kwalitatief sublieme subwoofers ontdekken om hiermee een nog intensere muziekbeleving te ervaren. Aangezien goed presterende full-range luidsprekersystemen in het hogere segment dit wel kunnen, hebben deze de nare eigenschap dat er een buitengewoon serieus prijskaartje aan kleeft. Hierom is de aanvulling met een premium subwoofer zoals de Perlisten R18s een heel goed alternatief. Deze R18s voldoet vooral aan de allerbelangrijkste eigenschap die ik aan een subwoofer stel; de Perlisten R18s maakt zichzelf onzichtbaar in de geluidsweergave.
Qua bouw en afwerking staat deze subwoofer op het hoogste niveau. Ik heb de hoogglans zwarte versie ontvangen en, laat ik eerlijk zijn, ik vind dit een hele fraaie kleur. Hiermee is het een echte blikvanger. Zonder grill oogt de R18s voor ongetrainde bezoekers misschien ietwat offensief en is het mee bestellen van de optioneel grill iets om over na te denken. Voor toepassing in een bioscoopomgeving zou ik zelf liever voor een satijnfinish gaan zodat je hiermee minder hinder ervaart van schermreflecties. Op prestatieniveau levert deze machtige sub topscores, mits de condities van de ruimte optimaal zijn.
Voordat je in extase naar de Perlisten dealer rent om een paar R18s subwoofers te bestellen, wil ik wel eerst een paar kanttekeningen maken om je te behoeden voor mogelijke teleurstellingen. En dan heb ik het niet over de prijs, want deze is op dit prestatieniveau zonder meer interessant te noemen.
Deze Perlisten R18s subwoofer is voornamelijk ontwikkeld voor de Noord-Amerikaanse markt. Deze woningen zijn vaker voorzien van houten binnenwanden bekleed met gips. Deze hebben doorgaans ook een groter vloeroppervlak dan dat de gemiddelde woning in deze regionen heeft. Voor gebruik in huiskamers met gemetselde muren en een vloeroppervlak tussen de 40 en 80 m2 gaat de grootte van deze R18s subwoofer gewoon helemaal nergens over. Bij dergelijke afmetingen is deze R18s niet enkel optisch erg aanwezig, ook in de prestaties kan de R18s je in de weg staan. Zeker wanneer je kiest voor meerdere subwoofers in een Dolby Atmos of DTS:X configuratie. Behandeling van de ruimte is essentieel voor topprestaties.
Bij kleinere ruimtes levert deze high-end subwoofer, ondanks de instellingen die de DSP mogelijk maakt, niet automatisch de prestaties zoals deze in een dode kamer zijn gemeten en bedenk je dat een subwoofer als deze bij het weergeven van de allerlaagste frequenties hoge eisen stelt aan de akoestiek van de ruimte. Heb je een kleinere of middelgrote luisterruimte, dan zul je de staande golven moeten bevechten met zorgvuldig geplaatste akoestische dempingsmaterialen. Krijg je deze ruimtebehandeling niet door de goedkeuringscommissie thuis, dan is het goed te melden dat Perlisten ook kleinere maatjes levert die eveneens excellente prestaties leveren.
Heb je daarentegen het budget om een toegewijde luister- of bioscoopruimte te bouwen en hierbij flink te investeren in akoestische dempingsmaterialen, dan biedt deze Perlisten R18s je veel meer subwoofer dan dat je ooit nog nodig zult hebben. Een maximale score is dan ook helemaal op zijn plek.
Conclusie
Met de R18s heeft Perlisten een haar grootste subwoofer ooit in haar leveringsprogramma opgenomen. Deze prachtige subwoofer is voorzien van de nieuwste en meest premium technieken afkomstig uit de hoogst gepositioneerde D-series. Of je de subwoofer nu wil gebruiken in een high-end cinema omgeving of deze graag ziet in een hoogwaardige hifi-set, door de vele mogelijkheden en de gemakkelijke bediening is dit een waardevolle aanwinst in elk entertainmentsysteem. Deze Perlisten R18s levert zulke goede prestaties dat dit waarschijnlijk de allerlaatste subwoofer gaat zijn die je hebt aangeschaft. Absolute topklasse.
Perlisten R18s
4.995 euro | www.perlistenaudio.com
Beoordeling 5 / 5
Winnaar EISA-award
