Het is te verwachten dat een model met type aanduiding U1 Mini een keer wordt opgevolgd door een U2 Mini. Precies dat heeft Lumin nu gedaan met haar netwerkstreamer. Een digitale bron zonder digitaal naar analoog conversie, zodat ten minste een versterker met ingebouwde DAC noodzakelijk is, of een losse converter. Prettig, want daarmee wordt de keuze vergroot en wordt geen dubbele investering gedaan. Lumin maakt de U2 Mini bovendien onderdeel van de hele Lumin familie en dat is terug te vinden in de uitgebreide functionaliteit van de App die vele keuzes en instellingen mogelijk maakt. Wat er precies aan verschillen zit tussen de U1 Mini en de U2 Mini wordt aangehaald, maar met een exemplaar in de luisterruimte is uren naar muziek luisteren veruit het belangrijkste onderdeel van deze review.
Lumïn U2 Mini
De U2 Mini is zoals opgemerkt een transport zonder DAC. Heeft daarom ook geen digitale ingangen. De enige ingangen zijn een RJ45 ethernet poort en twee USB poorten waarop een externe opslag geprikt kan worden. Uitgangen zijn er daarentegen des te meer. AES/EBU , S/PDIF via BNC, Coax, en optisch. USB via de twee poorten als daar geen opslag aan hangt. Op de achterzijde ook nog een 230V entree en de aan/uitschakelaar.
Ingangen en schakelaar zijn deels verborgen door de overhangende kap die het apparaat de maten geeft van 300x244x60mm (BxDxH). De Lumin U2 Mini is dus ook fysiek een mini, die uitermate netjes is afgewerkt in natuurlijk of zwart geborsteld aluminium, vanaf nu met de luxe uitstraling van de meer kostbare Lumin streamers.
Om gelijk met de deur in huis te vallen, de U2 Mini maakt net als zijn voorganger gebruik van een interne hoogwaardige schakelende voeding. In sommige audiofiele kringen hebben schakelende voedingen een veelal onterecht verkregen slechte naam en daarom biedt de importeur via de winkelier een upgrade kit aan.
Op eenvoudige wijze wordt daartoe de interne voeding weggehaald en komt er een aansluiting voor in de plaats voor een SBooster van 12 Volt. Wat voor mij staat is de standaard uitvoering en de SBooster is niet getest, maar wel bekend bij ondergetekende op de U1 Mini en geeft daar inderdaad een lichte upgrade aan de weergave. Het zal met de U2 Mini niet veel anders zijn.
Waar Lumin niet sterk in is, is de display. Netjes verzorgd maar alleen tekst en een enkel symbool. Geen attractief artwork. Track, artiest, sample rate van de file, tracknummer, totale tracks en afgespeelde tijd, daarmee is het klaar. Te dimmen of helder te zetten via de app van Lumin. De kracht van een Lumin zit namelijk onder de kap, de krachtige processor kan feilloos bestanden omzetten naar een andere sample rate of ander formaat.
44.1kHz tot 384kHz laat zich omzetten naar elke tussenliggende waarde. DSD64 tot DSD256 idem. DSD naar PCM kan, andersom ook. Bitdieptes 16, 24 en 32 zijn te kiezen. Wie geen afscheid wil nemen van een Philips TDA154x of Burr Brown PCM63 DAC chip kan naar 44.1/16, wie over USB zijn DAC wil trakteren op hoge rates vindt eveneens zijn maatje in de Lumin. Lumin accepteert overigens DSD512 en PCM 768/32 voor wie bestanden heeft kunnen vinden in die toch wel absurde formaten.
Deze hoge formaten waren in de U1 Mini niet haalbaar. De U2 Mini heeft daarvoor meer intern geheugen beschikbaar en een snellere processor. Gek genoeg zijn PCM768 en DSD512 niet te zien in de App. Bijzonder voor een digitaal transport is de mogelijkheid het volume te regelen voordat het signaal de DAC in gaat. Lumin gebruikt daarvoor een ingekocht stuk software van LEEDH, een innovatieve Franse fabrikant, waarmee het afsnoepen van bits wordt voorkomen en het signaal niet wordt aangetast terwijl de muziek toch zachter speelt.
Files in de file
Zoals het de moderne digitale wereld betaamt speelt ook de Lumin U2 Mini files vanaf Tidal met MQA unfold, Qobuz, Spotify, TuneIn en heeft full Roon support. Wordt UPnP Open Home, AirPlay en Multi-room (Songcast) ondersteund. Zijn fileformaten DSD, DSF, DIFF, DoP, PCM, FLAC, ALAC, WAV, AIFF, MP3 en MQA af te spelen. Bovendien kun je de Lumin U2 Mini besturen met Apple iOS of Android, zelfs met een Lumin afstandsbediening. Firmware upgrades haalt dhet apparaat zelf van het internet en installeert ze ook netjes.
De app is uitgebreid, biedt alle instellingen aan zoals het aan-uitzetten van muziekdiensten, in-uitschakelen van uitgangen, RJ45 LED aan/uit, volumeregeling en LEEDH aan/uit, MQA modes, ROON, resampling, enzovoort. Mogelijk is het maken van eigen playlists, kun je kiezen hoe je wilt zoeken, groeperingen maken, er is weinig te wensen over en wie toch nog iets zoekt, Apps van derden werken vaak ook met Lumin.
De prijs voor de Lumin U2 Mini is vastgesteld op 2.499 euro. Een geringe verhoging ten opzichte van de U1 Mini, waarvoor extra functionaliteit geboden wordt op een meer toekomstbestendig platform.
In het systeem
De Lumin U2 Mini is tijdelijk onderdeel van mijn “kleine” opstelling en hangt aan een Metrum Adagio DAC3 omzetter, die met zijn interne volumeregeling de eindtrap van een EAR Yoshino 8L6 buizenversterker rechtstreeks aanstuurt. Luidsprekers zijn Falcon LS3/5A met Townshend Maximum Supertweeters. De U2 Mini haalt de muziek behalve van Tidal merendeels van een Melco N10 opslag waarop Minimserver draait.
De apparaten koppelen over koper en glas via Melco switches. Van de switches naar de eindpunten gaan AudioQuest Vodka ethernetkabels. Het netsnoer aan de U2 Mini is een Ricable Magnus Power, digitale interlink een Ricable Invictus RCA die ik na veel proberen prefereerde boven een Invictus AES/EBU in deze setting. Voor schone stroom zorgt een AudioQuest Niagara 3000.
Instellingen en muziek
Vermeldenswaardig is dat ik voornamelijk speel met de app van Lumin. Roon is wel uitgebreid geprobeerd, maar het sausje dat Roon via het RAAT protocol over de weergave schenkt doet de Lumin weergave tekort. Dat ik de interface van Roon miste is evident. De keuze voor de coax S/PDIF gaf ik al aan, AES/EBU was wat donkerder van klank, USB werkt goed, maar de Metrum DAC is daar geen held mee.
Instellingen voor resampling beïnvloeden de weergave zodanig dat ik het de luisteraar gun zelf een keuze te maken na aankoop van de U2 Mini. Een bezoeker vond de steviger en directere weergave van native 44.1/16 (geript CD formaat) erg fijn, resampling naar 176.4/24 is in mijn oren de fijnste instelling omdat de DAC dan lekker werkt. MQA unfold wel actief, volumeregeling niet, verder is alles wat niet nodig is uitgezet. Daar zit ook de crux van het luisteren: de instellingen maken de weergave anders, dus wat voor de lezer optimaal is, hoeft dat voor mij niet te zijn. Door de instellingen te veranderen of door het kiezen van een andere uitgang kon ik bijvoorbeeld de Lumin U2 Mini meer of minder laten lijken op mijn Auralic Aries G1 met Hörwege PSU. En andersom gaat dat ook op. Beoordeel of veroordeel de Lumin U2 Mini niet voordat u weet welke instelling is gebruikt bij een demo, of thuis is gekozen, of wat voor kabel aan welke in/uitgang hangt. De Lumin U2 Mini is transparant genoeg om al die nuances duidelijk te maken op een goed systeem.
Ingesteld en aangesloten zoals ik als muziek optimaal ervaar, presenteer ik als eerste aan u “The best of Inger Marie Gundersen Vol.2”. Haar mooie stem blijft rechtovereind op de Lumin U2 Mini. Zacht, warm en teder combineert met duidelijkheid, verstaanbaarheid bij een goede intonatie. De WAV bestanden waren wat lastig te vinden via Minimserver, gelukkig kent de Lumin App de mogelijkheid te bladeren in mappen. De stem en de muziek wordt op een rustige wijze gepresenteerd.
De afgelopen weken en in eerdere kennismakingen met Lumin is dat een terugkerende karaktertrek. De rust, de soepelheid in de weergave, het licht warme karakter dat de muziek aangenaam maakt. Waar andere streamers de nadruk leggen op helderheid, het laatste stukje detail of technische weergave, is de Lumin eerder een aangename kameraad. Juist in een systeem dat van zichzelf wat kaal en opdringerig is, zoals mijn EAR Yoshino kan zijn, is een Lumin als bron de brenger van rust en kalmte. Zonder dat de weergave traag of slaapverwekkend gaat worden. Je blijft bij de les vanwege de manier waarop de muziek boeit. Neem Inger, haar stem naar voren in een menselijk formaat. Piano veel kleiner naar achteren gezet. Komen er meer instrumenten bij dan groeit het stereobeeld, brengt de mix de band naar voren, tot Inger weer zingt en de band duidelijk hoorbaar naar achteren schuift. In het driedimensionale stereobeeld gebeurt heel wat als de technicus aan zijn instellingen werkt.
Heftig werk
Dat rustig geen belemmering hoeft te zijn bewijst het Safri Duo met “Samb Adagio”, mijn kleine Falcon speakers vallen van schrik bijna van hun stand. Het volume stond best hoog en dat past wel bij de elektronische muziek met slagwerk. Aan het werk als bron controleert de Lumin het ritme als een dirigent, de weergave is strak, snel, fel en transparant. Nog leuker is Filur met “You and I” in een remix van Trentemöller op een DALI cd. Heel breed neergezet in de ruimte, lopende van zijmuur tot zijmuur. Losgekomen van de weergevers wat ik als heel belangrijk ervaar. Niets is zo vervelend als een bron waardoor de muziek aan de units kleeft.
“Takla matan” van Yello past ook in dit rijtje, hoppa gooi open dat stereobeeld en maak ruimte voor elk geluidje dat links, rechts, boven, onder, naar voren of in de diepte opduikt. Is het mijn muziek? Nou nee, maar gaaf is het zeker en het blijft verbazingwekkend hoeveel laag een gesloten schoenendoosformaat luidspreker naar buiten weet te persen als bron en achterliggende keten in orde zijn. Eerlijk is eerlijk, de Lumin U2 Mini steekt mijn opgevoerde Auralic Aries G1 naar de kroon. Legt de accenten anders, maar is in kwaliteit min of meer gelijkwaardig. Vooral het door Lumin geschapen ruimtelijke beeld is erg goed, detaillering een streep minder. Mij opgevallen zaken om de keuze nog wat lastiger te maken voor u als lezer.
Tot zover muziek waar techniek en effect de hoofdrol spelen, waarin echter de klank van een instrument geen enkele rol speelt. Gelukkig hebben we daarvoor Janine Jansen op haar Decca cd “Beau soir”. Een eigen FLAC rip in cd-formaat, omhoog gejaagd met de Lumin resampling naar 176.4/24. Hier bewijst de U2 Mini zich op gebied van stilte op de achtergrond, micro details in de zachtste passages, klankzuiverheid van viool en natuurlijke plaatsing van soliste en orkest. Kom nu niet aan met “nullen en enen”, de U2 Mini is wel degelijk onderscheidend en gaat een Raspberry Pi met extra boards ruim voorbij. Is anders dan Bluesound, Auralic, Naim, Grimm of willekeurige aanbieder. Laat zich verslaan door zijn kostbaarder Lumin broertjes, speelt wel mee in de betere klasse die met de huidige inflatie en componentprijzen begint rond 2.500 euro. Of u het bedrag er voor over hebt is een tweede, het onderscheid is duidelijk hoorbaar, daarmee aantoonbaar en te reproduceren.
Na de klankpatronen van Debussy mag Alexandre Tharaud Satie vertolken op vleugel. Lang aangehouden tonen sterven weg in de verte, de vleugel wat klein afgebeeld als het volume niet omhoog gaat, daarna overtuigend met het onderscheid tussen de snaren, de klanken zuiver en zonder een spoor van nare jitter. Dus ook geen harde tonen die onnatuurlijke uitschieters vormen. Digitaal spelen en streamen wint met elke generatie spelers aan volwassenheid en komt steeds dichter bij het ideaal dat voor diehards nog altijd de cd of de lp blijft. Gegeven alle variabelen in een weergave keten is streamen onderhand wellicht het optimum waaraan andere formaten zich moeten meten. Qua gemak is streamen niet meer te overtreffen door oudere de afspeelmogelijkheden.
Hoofdtelefoon
De Lumin U2 Mini bewees uitstekende diensten als netwerkstreamer aan een Exposure XM 7 voorversterker, ingezet als hoofdtelefoonversterker aan een Hifiman Arya Stealth. De ingebouwde DAC in de XM 7 maakt immers een speler met eigen DAC overbodig. Lekker een oude Dire Straits uit 1978 opgezet en genieten van de muziek. De Arya is gekozen omdat die het stereobeeld niet in het midden van mijn hoofd projecteert, maar van alle types die ik op het hoofd had een stereobeeld weet te scheppen dat nog het meeste lijkt op een luidsprekeropstelling. De Lumin weet dat beeld te bewaren en biedt een uiterst strakke en vooral plezierige luisterervaring.
Met een hoofdtelefoon is een rustige achtergrond misschien nog belangrijker, vrij van digitale artefacten, wat een grote dynamiek toelaat. Ook hier scoort de U2 Mini hoog en laat langdurig luisteren toe. Overigens moet ik mijn boven aangehaalde bezoeker gelijk geven, native 44.1/16 speelt ook op de hoofdtelefoon met wat meer power en overtuiging in de lage tonen dan resampling naar 172.4/24. Directer, ruiger, een stapje minder verfijnd en dat is voor Dire Straits best lekker. Alleen die ruimte die met resampling te verkrijgen is gaat deels verloren. Zo heeft iedere luisteraar de mogelijkheid zijn eigen voorkeur in te stellen, al lever je iets in voor een voordeeltje aan een andere kant. Het is niet bij Mark Knopfler gebleven die middag, Martin Fröst met het Concerto Köln bracht Vivaldi naar het voetlicht en telkens weer merkte ik met hoeveel plezier ik zat te luisteren en te dirigeren met de armen hoog in de lucht. Het bleef daarom ook niet alleen bij Vivaldi, het werd een lange zit met warme oren.
Gelukkig
De Lumin U2 Mini maakt mij gelukkig. Het is een fraaie netwerkspeler die ten opzichte van de U1 Mini op een hoger plan presteert in de muziekweergave. Een boute uitspraak zonder de mogelijkheid de U1 Mini er naast te kunnen zetten in A-B vergelijk. Ter verdediging kan ik aanvoeren dat de U1 Mini mijn oren in het verleden vaak verwende in diverse systemen, waaronder hier thuis. De U2 Mini heeft niet alleen een zeer aangename weergave, de vele mogelijkheden om de netwerkstreamer in te stellen geven de gebruiker de kans de weergave enigszins te tunen naar eigen voorkeur.
De keuze uit maar liefst vijf uitgangen maakt het zoeken naar een passende DAC alleen maar gemakkelijker. Omdat elke file in elk formaat te buigen is naar de optimale sample rate voor een DAC zijn ook oudere, vaak gekoesterde DAC’s met 16 bit Philips of 20 bit Burr Brown converters aanspreekbaar. Zelfs met DSD als bronbestand, zonder in te boeten aan kwaliteit of het bitpatroon aan te tasten. Dat het volume regelbaar is in de U2 Mini met LEEDH als intermediair maakt het nog interessanter om de U2 Mini in vintage systemen op te nemen, waarvan de ingangsgevoeligheid nog niet was afgestemd op de 2 Volt die volgens de norm uit DAC’s komt. In een modern systeem is de U2 Mini eveneens meer dan op zijn plaats. De keuze aan bronmateriaal is ruim. De belangrijkste muziekdiensten staan ter beschikking, net als internet radio of eigen opgeslagen muziek. Komt een vriend(in) langs met een USB stick dan mag dat ook.
Liever met Roon spelen dan met de app omdat het gaat om gemak, extra info en Roon radio functies? Lumin laat u daar vrij in. Met zijn bescheiden formaat is er voor de U2 Mini altijd wel een plekje te vinden. Desnoods uit het zicht in een gesloten kast. Ik kan niet anders dan de Lumin U2 Mini aanbevelen aan muziekliefhebbers.
Lumin U2 Mini
2.499 euro | zilver of zwart | www.lookenlisten.nl
Beoordeling 4.75 / 5
