In de luisterruimte heb ik de afgelopen weken kunnen beschikken over de twee grootste speakers uit de nieuwe Classic-lijn van Dynavoice, de Classic CL-28. Daarbij had ik de keuze voor een aanvullende subwoofer. Aangezien ik een groot filmfanaat ben, koos ik voor de grootste subwoofer die Dynavoice tot op heden gemaakt heeft: de 15 inch Challenger CSB-V15.
Dynavoice
In 1975 is Tommy Wadsten begonnen met het ontwerpen en bouwen van JWS speakers vanuit zijn kelder in Falkenberg, Zweden en datzelfde JWS zou later uitgroeien tot het Dynavoice van vandaag.
In 1980 opende JWS de eerste fabriek in Zweden en in 1999 werd het GeneXXa Unique 5000 model een grote hit in het thuisland. Na de introductie van het Dynavoice merk in 2003 volgde de eerste review van de Challenger M-65 in een Zweeds hifi-tijdschrift. Een speaker die de critici destijds met open mond achterliet. Deze zelfde Challenger M-65 wordt tot op de dag van vandaag nog altijd geproduceerd.
In de daaropvolgende jaren komt Dynavoice echt op stoom en biedt de fabrikant zijn speakers over de hele wereld aan. In 2011 volgt het vlaggenschip DF-8 dat grote populariteit vergaart.
Drie jaar geleden gooide Dynavoice het roer om: een nieuwe look en meer producten, maar dezelfde hoge kwaliteit staan daarbij centraal. Dat resulteerde in 2020 in de Classic-lijn, bestaande uit drie modellen: één boekenplankspeaker en twee zuilspeakers. Naast conventionele speakers maakt Dynavoice ook subwoofers, van kleine, gesloten 8 inch subs tot en met 15 inch metende monsters. En tot slot zijn er de bluetooth speakers.
Dynavoice Classic CL-28
De CL-28 zijn de grootste speakers uit de Classic lijn, voorzien van twee 180mm (8 inch) woofers, één 125mm (5 inch) mid range driver en een 25mm (1 inch) silk dome tweeter. De woofers en mid-range driver zijn gemaakt van papier en bekleed met een speciaal materiaal opdat er geen problemen ontstaan bij het spelen op hoog volume. Om nog meer stevigheid aan de drivers te geven zijn ze ook voorzien van een gegoten aluminium mand.
Onder de twee baspoorten aan de achterkant zijn twee setjes kwaliteitsaansluitingen aanwezig die het mogelijk maken om banaanstekkers of spades te gebruiken en tussen deze aansluitingen wordt er zoals gewoonlijk een metalen bruggetje gebruikt om ze met elkaar te verbinden. Ik snap waarom ze het doen, maar ik heb ze er direct tussen weggehaald en speakerkabel geplaatst. Dat klinkt wat mij betreft gewoon beter.
De CL-28 heeft een gevoeligheid van 88db, een nominale impedantie van 4 Ohm en een minimum impedantie van 3.6 ohm. Ze kunnen tot 200W (RMS) hebben en er wordt aangeraden om met een versterker van 50-300W (RMS) over de brug te komen. De frequency response loopt van 38Hz tot 20Khz en de crossover punten zijn 800Hz en 2500Hz.
Je kunt de Classic CL-28 speakers alleen krijgen in twee vinyl afwerkingen: walnoot en zwart. Ik vind het een beetje jammer dat wit geen mogelijkheid is, want dat zou met de CSB-V15 een mooie combinatie opleveren.
Nu komen we echter bij iets wat ik nog nooit bij speakers gezien heb, en al helemaal niet voor dit geld: je krijgt twee verschillende frontjes bij de CL-28. Dynavoice zegt dat ze dit doen zodat je de speakers beter kunt laten matchen met je interieur. Je krijgt een zwarte en een lichtgrijze grille. Wat opvalt is dat ze van hetzelfde soort materiaal gemaakt zijn wat Jamo gebruikt bij hun Studio lijn. Ik vind het mooi, maar je moet er van houden. Wat ik erg waardeer is dat Dynavoice gekozen heeft voor een magnetische grille, top!
De speakers zijn voorzien van een stevige en solide bodemplaat die naast de bijgeleverde spikes ook plaats biedt voor zachte, absorberende voeten maar deze moeten wel beschikken over een M8 schroef.
De CL-28 speakers zijn 108cm hoog, 24.5cm breed, 30cm diep en met een gewicht van 23.6 kilo zijn het speakers van een aardig formaatje.
Challenger CSB-V15 specs
Deze doos beschikt over een 15 inch driver die geoptimaliseerd wordt door Klippel. Een klasse A/B versterker met een minimaal vermogen van 300W en 600W maximaal. De frequency response loopt van 25Hz tot 150Hz en de crossover van 35Hz tot 150Hz, deze heeft een slope van 12dB. Ook is er Phase Control aanwezig en deze loopt van 0 to 180?.
Wat connecties betreft slaat de CSB-V15 een homerun, zo zijn er RCA in- en outputs beschikbaar, een LFE aansluiting, 12V trigger en High-level inputs (speakerkabel-aansluitingen) zijn ook van de partij. Ook beschikt de CSB-V15 over een auto on functie en iets wat Dynavoice X-Change noemt. Dit is een parametrische EQ die de mogelijkheid geeft om het 63Hz frequentie punt aan te passen met -3db, 0db, of + 3db.
Dynavoice was nog niet klaar en heeft zijn eigen X-Type bodemplaat gebruikt om de CSB-V15 te versterken en te isoleren door middel van zachte, dempende voetjes. Standaard wordt hij geleverd met schokabsorberende voeten maar als je je eigen voetjes wil gebruiken hoeven ze alleen maar te beschikken over een M8 schroef. De behuizing is van verstevigd high density fibre board, en hij is van binnen verstevigd om resonantie te vermijden.
Aan de voorkant is een slotpoort aanwezig die over de gehele breedte loopt en ook wordt er een mooie grille meegeleverd. De CSB-V15 is 48cm breed, 52.4cm hoog, 58.2cm diep en weegt een solide 33.6 kilo.
Je kunt hem krijgen in drie vinyl afwerkingen: walnoot, zwart, en wit.
De ontvangst
Als eerste heb ik de Challenger CSB-V15 ontvangen en zoals bij alle subwoofers van formaat werd ook deze op een pallet afgeleverd en gedurende het uitpakken was ik tevreden over de manier waarop Dynavoice de subwoofer verpakt had. Zo is er gebruik gemaakt van goede en sterke materialen, maar niet onnodig veel.
Twee weken later arriveerden de Classic CL-28 zuilen en ook hier was sprake van goed en voldoende verpakkingsmateriaal. Je kunt er dus rustig vanuit gaan dat de producten de trip naar de huiskamer overleven.
Het isolatiesysteem van de CSB-V15 subwoofer – waar ik later nog aandacht aan besteed – was al geplaatst en dus kon ik hem direct op zijn plek zetten. De CL-28 zuilen moesten nog wel voorzien van hun voetjes, een soort spikes met bolletjes om krassen te voorkomen maar toch voor een groot deel het voordeel van spikes te leveren.
Testomgeving en apparatuur
Zoals ik al eerder vermeldde heeft de CSB-V15 de taak van de .1 op zich genomen in mijn 7.1.4 surround systeem, wat bestaat uit een Bowers & Wilkins HTM1 Nautilus center speaker, een set MB Quart 2000 voor links en rechts (hier zijn later de CL-28 zuilen voor in de plek gekomen). Een set T+A Criterion T160 is verantwoordelijk voor het linker- en rechter-surround. Ik weet dat het een schande is om deze speakers daarvoor te gebruiken, maar ik heb helaas geen andere plek om ze neer te zetten, en als je bekend bent met T+A weet je ook waarom ik ze niet weg doe. Als rear speakers is er een paar MB Quart 220 aanwezig en vier SVS Prime satellites zijn verantwoordelijk voor de height effects.
Alle 11 speakers worden aangestuurd door een Denon X6300h en bevinden zich in een kamer van +/- 25m2. Sommigen zouden woorden zoals ‘overkill’ gebruiken maar ik zeg liever ‘net genoeg’.
Alle speakers zijn aangesloten met zuurstofvrije koperen (OFC) speakerkabels van minimaal 2.5mm en zijn om, een basis te creëren, afgesteld met Audyssey. Daarna heb ik zelf nog wat aangepast en dus wordt er geen tovenarij zoals bijvoorbeeld Dynamic EQ toegepast en is iedere speaker voorzien van een 80hz crossover punt.
Ik heb de CSB-V15 aangesloten met een drie meter lange signaalkabel van Oehlback, de NF 214 om precies te zijn. De subwoofer wordt geleverd met een standaard stroomkabel die ik in de doos heb gelaten, want ik heb mijn zelfgemaakte kabel gebruikt, niets bijzonders, gewoon 3x 2.5mm OFC met goede connectoren en isolatie. Je kunt natuurlijk de bijgeleverde kabel gebruiken, maar ik ben van mening dat stroomkabels net zo belangrijk zijn bij subwoofers als bij high end-versterkers.
De CL-28 zijn ook gebruikt in mijn stereo setup, bestaande uit een vernieuwde Onkyo M5060 power amp en een Audio Analogue Bellini pre amp. Alles in deze set is aangesloten met AudioQuest bekabeling ,zoals Rocket 44 speaker kabels, Yukon interconnects en NRG-Y3 en NRG-Z3 stroomkabels. Ook heb ik verschillende bronnen tot mijn beschikking, maar ik heb voornamelijk Tidal op mijn audio pc afgespeeld via mijn Topping D70 dac.
Films met de Dynavoice CSB-V15 en de CL-28
Voordat ik de subwoofer en speakers echt ben gaan testen heb ik ervoor gezorgd dat ze minimaal 50 uren gespeeld hadden. Om eerlijk te zijn heb ik geen grote verschillen bij de subwoofer gemerkt maar bij de zuilen was het een ander verhaal: deze hadden echt wel even tijd nodig om wakker te worden en op gang te komen.
Vanaf het eerste moment merkte ik dat de CSB-V15 niet zo diep graaft als mijn eigen sub en dat is niet gek want die gaat tot 18 Hz en de CSB-V15 tot 25 Hz, het klinkt als een klein verschil maar ik merkte het wel. Voor mijzelf was dit echter geen minpunt want de rest doet de Dynavoice namelijk heel erg goed. In de tijd die ik ermee heb doorgebracht heb ik tal van films gezien en eigenlijk heb ik het iets mindere extreme laag niet zo gemist. Wat je daar bij de CSB-V15 voor terug krijgt, is het in mijn ogen meer dan waard.
Ik kijk al jaren uit naar de nieuwe 4K releases van The Hobbit en Lord of the Rings en het kon dan ook niet beter dan dat deze uitkwamen toen ik deze set net had. De nieuwe releases hebben namelijk naast een upgrade op het visuele gebied ook een nieuwe surround mix gekregen. Het was dus tijd om eens te zien wat de CSB-V15 en de CL-28 nou echt in huis hadden. En dat stelde niet teleur. Tijdens alle films heb ik niet één keer gemerkt dat ik mijn eigen speakers vervangen had door de CL-28, want ook deze gaven mij een ruim geluidsbeeld, gedetailleerd hoog, sterk midden, ruim en voldoende laag en wisten prima te verdwijnen in de rest van het surround
Voor mij was de ster tijdens de films de CSB-V15. Er zijn een paar momenten bijgebleven waar ik echt onder de indruk was van de performance. Zo kennen we natuurlijk allemaal de scene uit Lord of the Rings: The Two Towers waarin Gandalf het opneemt tegen de Balrog op de brug van Khazad-Dûm. Wat de CSB-V15 hier liet horen was niets minder dan geweldig te noemen. De kwaliteit en de kracht die naar voren kwamen was indrukwekkend; het feit dat het dan misschien niet zo laag gaat, werd hierdoor totaal overschaduwd.
Als we even teruggaan in het Lord of the Rings-tijdperk bevinden we ons diep in Dol Guldur waar Gandalf het dit keer opneemt tegen Sauron zelf. In deze scene wist de CSB-V15 een zeer sterke ambiance neer te zetten en alles met een goede dosis aardig gecontroleerd laag te ondersteunen om het net dat extra beetje indrukwekkend te maken. De Dynavoice zorgt ervoor dat het gevecht tussen de twee daadwerkelijk episch aanvoelt want tijdens de scene voel je het laag van binnen en dat betrekt je nog meer in de actie.
Naast het gevecht in Dol Guldur bezit The Hobbit: The Desolation of Smaug over nog meer epische momenten. Zo is mijn absoluut favoriete scène uit de gehele Hobbit-trilogie dan ook wel het moment dat Bilbo de draak Smaug ontmoet diep in de Lonely Mountain en ik heb hier dan ook de hele tijd naar uit gekeken als een kind dat niet kan wachten tot het kerstochtend is.
De CSB-V15 heeft mij ook hier weer allesbehalve teleurgesteld, want wat hij tijdens de ontmoeting tussen de kleine hobbit en de gigantische draak liet horen greep mij zo, dat mijn nekharen overeind gingen staan. De stem van Smaug werd zo extreem goed ondersteund door de subwoofer dat ik niet anders kon dan geloven dat hier de klasse A/B-versterker van de CSB-V15 een flinke vinger in de pap had. Waarom implementeren niet meer fabrikanten een klasse A-versterker in subwoofers…? Het klonk zo vol met textuur en kracht dat het een perfect duo vormde met de center speaker en dat hoor je ook terug als je bijvoorbeeld Azog the Defiler hoort praten, of als de black arrow wordt afgevuurd over de schouder van de zoon van Bard en zich een weg baant in de romp van Smaug die daarop neervalt op het brandende Lake Town.
Het enige wat ik soms wenste, was dat de CSB-V15 nog net wat sneller zou zijn tijdens bijvoorbeeld een concert, muziek of een scène die vol zat met geweerschoten om net dat extra beetje kwaliteit te leveren aan de ervaring. Maar tijdens explosies, ruige actiescènes of extreem geweld van moeder natuur bracht de Dynavoice iets naar voren wat de ervaring bijna écht realistisch maakte en dat is de kracht die je verwacht bij zulke geluiden en effecten. Dit in combinatie met de textuur en de manier waarop de CSB-V15 het laag afleverde maken hem zodanig indrukwekkend dat je minder gaat letten op het lichte gebrek aan extreem laag. Al met al was ik over de gehele linie dus toch tevreden met de snelheid van de CSB-V15….
Muziek met de Dynavoice CL-28 en CSB-V15
Zowel op mijn surroundset als stereoset was ik onder indruk van de CL-28. De CSB-V15 heeft alleen meegespeeld met muziek op het surround systeem en hier deed hij dus over het algemeen goede zaken en was ik tevreden. Toen ik echter de CL-28’s aansloot op mijn stereo systeem was ik helemaal onder de indruk: ik kon namelijk niet geloven dat dit geluid uit speakers kwam die niet meer dan 600 euro per stuk kosten!
De cover van Bette Davis Eyes door Dean Ray is één van de nummers die mij heeft laten horen waar de CL-28 toe in staat zijn. Het begint met Ray die de ruimte in loopt en vraagt welk nummer ze gaan spelen. Destijds was ik even wat op mijn telefoon aan het doen maar toen dit nummer voorbijkwam, keek ik direct op en stopte met wat ik aan het doen was, want dit klonk beangstigend goed.
Toen Ray begon te zingen en gitaar begon te spelen, heb ik het volume even wat opgeschroefd.
De CL-28 was in staat inzicht te bieden in de ruimte waar Dean zat en een ruim stereobeeld te schetsen waar stem en gitaar mooi in werden afgebeeld. Alles klonk goed in balans en zo had ook de gitaar een goed, vol geluid met voldoende textuur en snelheid. Ook klonk het hoog van Dean natuurlijk en gedetailleerd zonder scherpte of platheid.
Om naar een iets complexer nummer te gaan, spelen we Our Shangri-La van Mark Knopfler. Dit nummer beschikt over veel dynamiek, complexiteit, instrumenten, verschillende lagen en een volle bas. Wederom wist de CL-28 ook dit goed af te beelden en was het laag absoluut niet alles overstijgend of modderig. Alles was in balans en alle verschillende instrumenten waren zonder problemen te volgen samen met de zang van Knopfler. Het laag wat door het hele nummer te horen is bleef naast de bekende gitaar netjes in het gareel en overheerste geen moment. Samen met de rest van de instrumenten en zang vormde het een netjes en prettig geheel.
Ik vind het ook belangrijk dat een speaker het karakter van een nummer kan overbrengen, Our Shangri-La is een wat meer relaxed nummer en dus moet een speaker dat ook afbeelden. Dat doet de CL-28 over de gehele linie altijd netjes. Zo zijn nummers die energiek zijn altijd energiek en nummers die wat meer terughoudender zijn klinken ook zo.Om dat wat meer te onderbouwen, gaan we luisteren naar een remake van Emperor Palatine’s Theme van Samuel Kim. Dit is een nummer dat iets platter hoort te klinken maar wel groots en breed is met veel dynamiek. In dit nummer hoor je veel blaasinstrumenten en koorzang, ook dit laat de CL-28 goed horen en ook hier is weer alles is balans. Daarnaast zijn er bepaalde momenten waar de bas ontzettend laag gaat en je echt een impact hoort te krijgen; ook dit is voor de CL-28 gesneden koek. Is er iets wat de CL-28 niet kan?
Doorgewinterde audioliefhebbers weten dat geen elke speaker perfect is en dat is ook het geval bij de CL-28.
De CL-28 is naar mijn mening uitstekend in staat iedereen te laten genieten van muziek door het sterke en strakke laag, ruime midden en een gedetailleerd hoog dat nooit te scherp is. Maar ondanks deze pluspunten merk ik dat het allemaal toch wat minder verfijnd klinkt.
Dat zit hem in nuances; microdetail, gevoel, emotie en realisme lijken soms net even tekort te schieten in vergelijking met apparatuur uit hogere prijsklassen, maar afgezet tegen de prijzen kunnen we stellen dat er enorm veel te genieten valt.
Voor wie?
Voor sommigen is hifi bijna een geloof en dat heeft tot gevolg dat veel mensen – ook ondergetekende – er meer geld aan uitgeven dan ze zouden moeten doen. De CL-28 laat zien dat het ook anders kan: de CL-28 levert een gigantische bak aan muzikaliteit voor een klein prijsje. Nu moeten we niet vergeten dat ze voor deze test zijn aangesloten op een high end systeem, maar zelfs toen ik ze op de Denon receiver aansloot en stereo luisterde via de geïntegreerde DAC kon ik er volop van genieten.
Ik ben van mening dat de CL-28 zeer geschikt is voor mensen die net beginnen op hun hifi trip, of die op zoek zijn naar een speaker die goed klinkt, er mooi uit ziet en veel muzikaliteit biedt voor het geld, zodat ze aan het eind van de maand niet hoeven te leven van water en (droog) brood.
Conclusie
In de tijd die ik met de set heb doorgebracht ben ik vaak genoeg verbaasd geweest over de kwaliteit ervan. Ik maak een buiging voor Dynavoice; dat ze deze kwaliteit hebben weten te leveren voor het geld!
De Challenger CSB-V15 subwoofer kun je gerust een bakbeest noemen, maar dan wel één die beschikt over de nodige finesse en kracht. Perfect is hij niet, maar ik geloof dat de meeste filmliefhebbers die minpuntjes, net als ik, voor lief nemen aangezien je er heel wat voor terugkrijgt.
De Classic CL-28 luisprekers en de CVB-V15 subwoofer zijn in mijn optiek meer dan hun vraagprijs waard en ik ben dan ook zeer benieuwd wat Dynavoice in de toekomst uit de hoge hoed weet te toveren. Want één ding is zeker: in beide producten zit een beetje Zweedse magie!
Dynavoice CL-28
€ 1.199 per paar | www.omera.nl
Beoordeling 4.5 / 5
Dynavoice CVB-V15
€ 899 | www.dynavoice.se
Beoordeling 5 / 5
