Dat de Nederlandse consumentenmarkt al sinds jaar en dag een schier eindeloze rij aan alsmaar nieuwe luidsprekermodellen te verwerken krijgt, is nog een understatement. Om nog maar niet te spreken of je nu beter voor een traditioneel passief of actief model kunt gaan. Toch meld ik met plezier dat Naim-importeur Latham heeft besloten het voor mij nieuwe Engelse luidsprekermerk Kudos Audio aan het pakket toe te voegen. Want als de op 2 en 3 maart voor pers en dealers gehouden introductiedagen mij één ding duidelijk hebben gemaakt, dan is dat hier weer eens een luidsprekermerk is aangetreden dat in positieve zin afwijkt, en waar de serieuze muziekliefhebber echt het verschil mee kan maken. Even kennismaken!

Zoektocht

Na het wegvallen van de Naim luidsprekerlijn – het merk is al jaren geleden gestopt met de productie – hield importeur Latham Audio op luidsprekergebied alleen nog maar het Engelse Neat over. Op zich hele mooie en uitdagende luidsprekers voor het gevraagde bedrag, maar het merk mist wel specialisatie voor het hoogste kwaliteitsniveau. Dankzij positieve berichten van onder meer Naim-liefhebbers en en de industrie zelf kwam het team van Latham op het spoor van luidsprekerfabrikant Kudos.

In eerste instantie kon er nog niet worden doorgepakt, want Naim werkt zoals veel lezers ongetwijfeld weten tegenwoordig intensief samen met luidsprekerfabrikant Focal. Na een aantal intensieve gesprekken bleek evenwel dat het de intentie is en blijft dat Focal en Naim ondanks die samenwerking toch echt twee verschillende ondernemingen blijven. Daabij werd ook duidelijk dat de huidige distributeurs gewoon hun eigen merken kunnen blijven voeren, waardoor de weg vrij kwam voor het bijzondere luidsprekermerk Kudos Audio.    

Nederlandse introductie

Om deze keuze en het merk met al zijn eigen ins en outs in Nederland van start te laten gaan, heeft Latham gekozen voor een zeer doordachte introductie. Een presentatie waarbij maximaal van het bedrijfspand gebruik wordt gemaakt en we dus alle vier de modellen in optima forma gepresenteerd konden krijgen. Door de vroegere inzet voor Custom Install toepassingen is er alweer vele jaren geleden in het pand een hele grote open ruimte gecreëerd. Voor een kleinschalige demo misschien wat minder geschikt, maar wel bijzonder fijn wanneer je een grotere groep mensen wil ontvangen en een compleet productenpallet in één keer wil kunnen presenteren.

Zo gezegd zo gedaan, waarbij we bij aankomst ondanks het druilerige weer worden verwelkomd door een letterlijk uitgerolde rode loper. Wanneer de deur het volgende moment openzwaait, moet ik eerst even acclimatiseren door het kleurrijke schouwspel wat zich voor mij afspeelt. Daarbij zie ik in de ruimte die met een wilde schatting 25 x 15 meter meet, rechts een drietal tijdelijk gebouwde soort van huiskamers, terwijl links achteraan een nog wat grotere afgescheiden ruimte zichtbaar is. Bij dat linkerdeel is een half hoge wand geplaatst met daarachter een picknicktafel van enorme afmetingen.

Kudos 2.0

Terwijl Latham gastheer Rowan Dernee mij hartelijk begroet, word ik het volgende moment voorgesteld aan de drie aanwezige mensen van Kudos. De eerste is marketing manager Chelsea Hinton. Een vrouw die haar sporen ruimschoots heeft verdiend door de publiciteit voor een aantal andere audio-wereldmerken te verzorgen en die buiten alle publieksuitingen voor Kudos ook voor de aanwezigen een goodiebag met alle benodigde informatie van het merk heeft samengesteld. Als tweede persoon geeft commercieel directeur David Amey acte de présence. Samen met Chelsea is hij jaren geleden bij Linn werkzaam geweest, maar vandaag de dag geeft hij vorm aan de commerciële Kudos bedrijfsvoering.

Het Britse team zorgt ervoor dat eigenaar en ontwerper Derek Gilligan zich helemaal bezig kan houden met waar hij het beste in is; het bedenken, ontwerpen en realiseren van nieuwe top luidsprekers. David gaat meteen voortvarend van start. ‘Tot nog maar enkele jaren geleden richtte Kudos zich vooral succesvol op de Engelse markt. Op zich niet verkeerd, maar ik wilde graag meer en beter en dan is het toch noodzakelijk om op een gegeven moment buiten je eigen landsgrenzen te kijken. Doordat ik in die periode buiten het productiepersoneel nog bijna alles zelf deed, kwam ik nog maar amper aan de rest toe. Dat was voor mij het moment om goede vriend Derek en hij op zijn beurt Chelsea te vragen om aan dit avontuur deel te nemen. Gelukkig met succes, want inmiddels zitten we op 15 internationale distributeurs en 7 personeelsleden.’

Chelsea: ‘Dat is wel nodig ook, want om daadwerkelijk te kunnen doen wat we voor ogen hebben, is een grotere omzet en afzet een belangrijke factor. Wat zowel de dealer als Kudos klant hier van heeft kunnen merken, is dat recent een prachtige en compleet nieuwe website online is gegaan. Daarvóór hebben we professionele foto’s van al onze producten laten maken en is over letterlijk ieder detail van het ontwerp-, productie- en verpakkingsproces nagedacht en waar nodig aangepast.’ 

De visie van Derek Gilligan

Ondertussen zit Derek rustig zijn beurt af te wachten. Met een brede glimlach neemt hij het stokje van zijn collega’s over met de woorden; ‘zij mogen het dan mooi kunnen verkopen, maar het begint natuurlijk wel nog steeds met een goed doordacht eersteklas ontwerp. Laat ik beginnen door te zeggen dat mijn roots en belangstelling in P/A en zaalversterking liggen. Samen met mijn broer hebben we zowel nationaal als internationaal enorm veel gereisd en respect afgedwongen met een immer goede sound. Maar op een gegeven moment werd ik het reizen moe en wilde steeds liever op een vaste locatie aan mooie, topklasse thuisluidsprekers werken. Uiteindelijk werd dit Neat Acoustics, waar ik de nodige jaren met veel plezier heb gewerkt. Alleen wilde ik op een gegeven moment weer meer en verder.'

'Omdat dat niet goed binnen het Neat beleid paste, heb ik op een gegeven moment de stoute schoenen aangetrokken en ben ik in 2006 met Kudos Audio gestart.’ Dus feitelijk is Kudos een vervolg op wat Neat doet? ‘In principe wel. Want hoewel er hier en daar best de nodige raakvlakken bestaan, ben ik zeker voor de hier gepresenteerde Titan top serie toch wel een heel stuk verder gegaan. En dat mag, nee moét zelfs ook voor de aanzienlijk hogere vraagprijzen. Wat er bij deze serie in ieder model terugkomt is buiten vorm, filosofie en kastmaterialen ook de voor ons bij Seas vervaardigde luidspreker units naar eigen specificatie. Daarbij gaat het om een softdome tweeter met textiel dome, midwoofers en woofers met papierconus en liefst zo flauw mogelijke filterhellingen in het wisselfilter. Het is dus belangrijk om vooraf zo veel mogelijk ellende te voorkomen dan dat je deze weer achteraf moet corrigeren.'

'Qua weergave streef ik zoveel mogelijk naar het prikkelende gevoel wat je met name bij een live concert ervaart en waarvoor bij de luidsprekers een breedbandige en compressievrije weergave nodig is. Wanneer je dit van mij weet is het niet zo vreemd dat het merk Naim zo sterk mijn voorliefde heeft. Maar verder werk ik ook met Linn en Exposure elektronica in het ontwikkelproces. Dat is ook van belang omdat ik graag universeel presterende luidsprekers op de markt wil zetten. Ze moeten dus met ieder goed merk samengaan en zeker niet alleen met Naim. Hoe mooi ik dat zelf ook vind.'

'Door het Isobaric principe (twee achter elkaar geplaatste woofers, waarvan één onzichtbaar binnen in de kast, die er samen voor zorgen dat het laag dieper doorloopt, beter is gedefinieerd en een lagere vervorming bezit) is het resultaat doorgaans een wat lager rendement waardoor onze luidsprekers wel wat meer vermogen nodig hebben om goed op dreef te komen. Daarentegen is het impedantieverloop wel zeer lineair, waardoor de versterker het weer gemakkelijker krijgt. Gebruik dus een gewoon goede en stabiele versterker, die niet de wereld hoeft te kosten. Een Naim Supernait 3 of zelfs een Nait XS 3 zijn al prima in staat om onze modellen goed aan te sturen. Hoewel ze natuurlijk ook heel goed laten horen dat een betere versterker ook echt beter presteert…!’

Passief èn actief in hetzelfde model         

‘…Een groot verschil tussen een Kudos luidspreker en vele anderen is dat ik de kast bewust laat ademen. Met andere woorden variëren de MDF kastdelen in dikte, waarbij ik op gecontroleerde wijze bepaalde delen een klein beetje laat meebuigen. Dit alles om een zo soepel mogelijke weergave te verkrijgen met precies de juiste ‘flow’ en timing. Bij ultra stijve kasten hoor ik vaak dat het geluid niet meer vrij is en opgesloten klinkt. De muziek zit dan in een soort van keurslijf, wat na langer luisteren vermoeiend en onnatuurlijk over kan komen. In een Kudos kom je dan ook niet veel dempingsmateriaal tegen, met als voornaamste reden dat al dit soort maatregelen energie kosten. Terwijl ik juist wil dat een luidspreker zoveel mogelijk energie ongehinderd doorgeeft.'

'Geheel in lijn zijn mijn modellen – op de T808 na, een 2,5-weg – allemaal volgens het 2-weg basreflex principe gebouwd. Want zelfs bij een 3-weg ontwerp zijn er al snel kleine fasefouten waarneembaar die je nooit helemaal weg kunt krijgen. Terwijl een goed ontworpen basreflex het ‘leven’ in de muziek behoudt en daarbij dient als noodzakelijke ontluchting. Met name in een gesloten kast gaat de lucht als een rem werken, die bij iedere wooferuitslag de unit als het ware wil terugduwen. Een eigenschap die meteen ten koste gaat van doorzicht en dynamische contrasten. De laatste en volgens mij bijzonder aantrekkelijke eigenschap, is dat al onze Titan modellen zowel passief als actief kunnen worden aangestuurd. Hoewel we bewust van topkwaliteit filtercomponenten gebruik maken en topmerken als Mundorf en Clarity Caps gebruiken, leidt door het filter aan de buitenzijde met eenvoudige brugjes te passeren en de units te verbinden met een extern actief Naim Snaxo wisselfilter, zelfs tot nog betere gehoormatige resultaten. Want doordat nu ieder van de twee units zijn eigen Naim eindversterker heeft, is de passieve Kudos ineens actief geworden!’

Bizarre kennismaking   

Na de woorden van een duidelijk gepassioneerde ontwerper, ben ik razend benieuwd naar de vier luidsprekermodellen van deze serie. Hoewel ik op de overigens inderdaad prima foto’s in eerste instantie nog typisch Engelse luidsprekers denk te zien – lees: rechthoekig en conservatief – blijkt daar in werkelijkheid maar weinig van over te blijven. Ok, aan de voorzijde is er nog steeds sprake van een typische rechthoekige vorm. Maar zodra ik mijn blikveld naar de bovenzijde, onderzijde en achterzijde verleg, doet het mij veel meer aan de facetten van de Amerikaanse Avalon luidsprekers of een Stealth bommenwerper denken. Samen met de prachtig gefineerde zijwangen in de mooiste houttinten, de massieve aluminium strip met ingegraveerd typenummer aan de voorzijde en het naadloos verwijderbare magnetische front, staan er echt luidsprekers voor mij waar je u tegen zegt. In de vier aan het begin genoemde ruimtes staan de monitor T505, de kleinste vloerstaander T606, de grote vloerstaander T707 en tenslotte het grote topmodel T808 speelklaar voor ons opgesteld.

Kudos T505

In de eerste opstelling staan een opgewarmde Supernait 3, een ND5 XS 2 netwerkspeler en natuurlijk de Kudos 505 luidspreker ons al op te wachten. Samen met de bijbehorende, zeer solide stands is het in mijn ogen een heerlijke understatement opstelling en ben ik bijzonder benieuwd naar de eerste klanken, ook omdat ik nog niet eerder een model van dit merk heb kunnen beluisteren. De T505 is 45 cm hoog, 25,6 cm breed en 32 cm diep. Op zich een forse monitor, wat ook het frequentiebereik van 40 Hz tot 30 kHz toont. Maar zelfs dan ben ik niet voorbereid op het mokerlaag, de enorme stuwkracht en ook nog de super definitie van deze toch kleinste Kudos Titan! Daarbij gaat het laag niet alleen voor de kastafmetingen bizar diep, maar zijn er ook nog dynamische contrasten en een presentatie die veel groter is dan de luidsprekers doen vermoeden. In de tonale balans herken ik overigens wel het typische Engelse karakter wat ik ook bij bijvoorbeeld merken als PMC, ATC en Neat hoor. Het is op een bepaalde wijze ietwat droog in het hoog, heeft een vrij direct karakter en is meer timing-georiënteerd dan over een wijd gelaagde 3D-ruimtelijkheid te beschikken.

Over wijd gesproken, is het fijn dat alle Titans vrij dicht bij de achterwand kunnen worden geplaatst en ook qua breedte niet al te ver uit elkaar hoeven staan. Wanneer de muziek wijzigt, blijft de Kudos signatuur enerzijds wel waarneembaar, maar tjonge, dit is wel een heel lekker en aanstekelijk geluid zeg. Mede doordat de Naim deugden hier zo goed intact worden gehouden. Met andere woorden is het swingen geblazen met deze relatief compacte maar met 18 kg, wel zware luidspreker die presteert als een aanzienlijk groter vloerstaand exemplaar. De T505 kost € 9.995 er paar.

Kudos T606

We verplaatsen ons naar de andere kant van de ruimteen schuiven één model op in de serie. De monitorafmetingen zijn verdwenen en hebben plaatsgemaakt voor de kleinste vloerstaander. Een model wat precies dezelfde ruimte in de kamer inneemt als zijn kleinere broer, ook dezelfde luidsprekerbezetting bezit, maar door de grotere kastinhoud dit keer naar een indrukwekkende 30 Hz in het laag afdaalt. Als bron staat hier een NDX 2 netwerkspeler opgesteld, met als voorversterker een NAC 252 en als eindversterker een NAP 300 DR. Leidt een nog betere aansturing hier automatisch tot een betere weergave? Uiteindelijk maar ten dele, en dat heeft in dit geval vooral te maken doordat dit model – als enige van de vier – eigenlijk nog niet voldoende uren heeft gemaakt. Toch is ook goed waarneembaar dat het geluid nog stabieler en meer volwassen overkomt dan bij de kleinere T505 en dat door het dieper doorlopende laag een betere ambiance-weergave is ontstaan. Het blijft tenslotte intrigerend hoe overtuigend snel en accuraat zo’n relatief kleine (95 cm hoog, 25,6 cm breed, 32 cm diep en 35 kg zwaar) vloerstaande luidspreker uiteindelijk kan spelen. Wederom een echte alleseter. De T606 kost € 11.995 er paar.

Kudos T707 

Waar de T606 er nog uitziet als de grote broer van de T505 monitor, is de T707 echt een flinke slag groter. Ook de midwoofers zijn met 22 cm een stuk groter dan de 18 cm exemplaren uit de twee voorgaande modellen. Met een hoogte van 105 cm, breedte 29,8 cm, diepte van 37 cm en een gewicht van 50 kg(!) is dit al echt een serieus zwaargewicht. Dat de aansturing dit keer veel complexer en meer uitgebreid is uitgevallen, komt vooral doordat we dit model zowel passief als actief kunnen beluisteren. Hoewel ook bij deze configuratie een NDX 2 als netwerkspeler dient, is de voorversterker nu de kostbare NAC 552 met de bijbehorende SuperCap DR voeding en blijken er voor het passief/actief-vergelijk twee NAP 250 eindversterkers en een Snaxo (actief wisselfilter) te zijn opgesteld. Ook passief aangestuurd gaan we in deze setting fors in prijs omhoog, maar dat is gelukkig ook meteen goed waarneembaar. Vooral doordat de weergave ronduit groots, luchtig, kleurrijk en verfijnd overkomt, en het bijzonder krachtige laag nu nog meer aanstekelijk overkomt en wederom bijzonder goed is gedefinieerd.

Ten opzichte van de kleinere T505 en T606 is de schaalgrootte duidelijk een aantal slagen beter, is de tonale balans nog rijker en komt de complete weergave op een bepaalde wijze nog volwassener over. Om over te schakelen naar actief gebruik dienen de brugjes aan de achterzijde van de luidsprekers te worden verwijderd, waarna de luidsprekerunits direct worden doorverbonden met het actieve Snaxo wisselfilter. Dit filter wordt door Naim in samenwerking met Kudos speciaal op een specifiek model afgestemd en kan dus niet zomaar willekeurig worden gebruikt. Wanneer dezelfde muziekstukken nogmaals door de ruimte klinken, ontstaat er meteen een groot verschil. Hoewel het model nog steeds meteen als een T707 herkenbaar is en blijft, moet ook worden gezegd dat de totaalindruk veel lichtvoetiger, meer open, ruimtelijker, nog strakker in het laag en met een nog betere timing overkomt. Echt prachtig en bijzonder zinvol wanneer mensen passief starten en later, als ze dat leuk vinden, kunnen doorgroeien tot een topklasse actief systeem. De T707 kost € 17.995 er paar.

Kudos T808     

Waren we met de T707 prijstechnisch al in het werkelijke high-end segment aangeland, het topmodel T808 doet hier nog een hele stevige schep bovenop. Hoewel het ook dan zeker niet tot de kostbaarste luidsprekers behoort die er op de markt te koop zijn, spreken we wel over een fors bedrag. Wat je daarvoor krijgt? Niet alleen een veel groter systeem (116 cm hoog, 34,8 cm breed en 40,4 cm diep), maar ook een weergever die nu in twee afzonderlijke behuizingsdelen is onderverdeeld. Daardoor is de typische Kudos 2-weg configuratie bij dit model een 2,5 weg geworden. Met andere woorden geeft het bovenste kastdeel nog steeds het volledige frequentiebereik weer, maar word daar nu de ondersteuning van een extra set 22 cm grote Isobaric woofers met papieren conus bij. De oplettende kijker ziet daarbij dat de bovenste midwoofer van een matte Nextel coating is voorzien, terwijl de onderste woofer van een dubbele (glimmende) coating is voorzien en een ander materiaal bezit. Ondanks de relatief forse afmetingen en 75 kg gewicht, toont de T808 uiteindelijk nog steeds niet zo Teutoons als sommige andere concurrenten. Hierdoor gaan de luidsprekers beter op in onze woonomgeving en zijn voor de middel tot grotere huiskamer prima geschikt.

Qua aansturing gaan nu alle registers wijd open, want als misschien wel de allerbeste netwerkspeler van dit moment wordt de roemruchte ND 555 in stelling gebracht. Geflankeerd door de helaas al jaren uit productie zijnde CD 555 cd-speler is het een front-end om je vingers bij af te likken. Dat het zelfs nog extremer kan bewijst de opgestelde versterker. Want hoewel zelden in het echt te zien, laat staan te beluisteren, staat hier een heuse Naim Statement (€ 206.500,-) voor- en eindversterker speelklaar in de startblokken! Oef, dit had ik toch niet verwacht. Want dit bijzondere concept behoort bij de beste transistorversterkers ter wereld, zo moge algemeen bekend zijn. En zodra de eerste klanken de membranen van de hier weer passief aangestuurde T808 verlaten, weet ik dat hier een zeer bijzonder systeem voor mij staat. Heel mooi en goed voor de consistentie is dat de weergave perfect op de ander Titan modellen aansluit. Dus wederom bovengemiddeld diep doorlopend in het laag, prachtige controle, gloedvol maar toch open en met de precisie van een studiomonitor. Maar de T808 met deze aansturing weet ook meteen zijn hoge prijs waar te maken door bijna achteloos een 1:1 schaalgrootte neer te zetten. Daardoor staan zangers echt voor je, voel je de ware impact van een Turkse trom, word je gedragen door diep synthesizer-laag en beweegt het systeem mee met de muziek als grashalmen op een akker. Prachtig! 

Wat je daarbij van het Statement duo merkt, is meteen weer die ultieme beheersing op letterlijk ieder volumeniveau. Daarbij worden tijdens deze demo zachte stukken met luidere afgewisseld en steeds opnieuw valt daarbij heel sterk op dat de controle over het geluid en de compressievrijheid absurde vormen aannemen. Zelden heb ik namelijk zulke heftige nummers zo rotsvast qua weergave gehoord. Waarbij de echte kwaliteiten van de Statement – en zeker ook luidsprekers naar voren komen – doordat ook bij extreme pieken niets gaat vervagen, versmeren, verharden of überhaupt wijzigt. Het is alleen maar luider en nog luider. Totdat de muziek weer helemaal terugvalt tot ultrazacht en ook dan volledig overeind blijft. Wauw! De T808 kost € 29.995 er paar.

Conclusie        

Wat een verhelderende introductie van een op dit moment nog vrij onbekend luidsprekermerk voor de Nederlandse markt. Een sector waar al zoveel merken om voorrang vechten, maar weinigen als je het mij vraagt nog een echt onderscheid weten te maken. Kudos doet dit wat mij betreft wel en zet met de Titan-reeks een overzichtelijk aantal modellen neer. Weergevers die opklimmen in prijs, afmetingen en prestatie en allemaal meteen herkenbaar zijn als luidsprekers uit deze serie. Hoewel alle modellen meteen hoog scoren op aspecten als een gemakkelijke plaatsing, een prachtig understatement uitstraling met topafwerking en een opmerkelijk breedbandige weergave, zijn het uiteindelijk de T505 monitor en T707 vloerstaander die op mij bij deze eerste prille kennismaking verhoudingsgewijs de meeste indruk maakten. De monitor vanwege zijn enorm volwassen ‘stem’ met een prachtig laag gezien de beperkte afmetingen, terwijl de T707 vloerstaander een flink deel van de eigenschappen van het T808 topmodel, met de visuele ‘vriendelijkheid’ van de kleinere modellen weet te verenigen. Natuurlijk gaat het maar om een eerste kennismaking en een voorlopige indruk. Maar Kudos smaakt absoluut naar meer en is een schitterend eigenwijze aanvulling op de Nederlandse markt. Kudos!

Latham Audio
E-mail: info@latham.nl
www.latham.nl / kudosaudio.com