Audioliefhebbers zijn voornamelijk met twee zaken bezig; Muziek, en de Apparatuur om dat zo goed mogelijk af te spelen. Dat zijn toch de kernelementen van de hobby, passie, liefhebberij of hoe je het ook wil noemen. Maar eigenlijk is er nog een hele wereld van aspecten om deze twee variabelen heen, die het totale plaatje opmaken en voor de complete audiobeleving zorgen. Variabelen die daarom best wat meer aandacht verdienen.
Want zeg nou zelf, luisteren naar die geweldige Hegel versterker of die indrukwekkende ATC-speakers is toch iets minder lekker als je op een kratje Grolsch zit? Nog los van het feit dat je serieus wat ongemakkelijk zit met al die beugels die in je derrière porren. In dit artikel kijken we daarom eens naar een aantal stoelen – al is daar meteen een kanttekening gepast, want we willen het eerlijk gezegd geen 'stoelen' noemen. In Vlaanderen heet dat een zetel, en dat is veel gepaster. Want een koning of koningin die luistert niet op een stoel naar muziek, oh nee – die zit op een zetel. En geniet. In willekeurige volgorde daarom vier perfecte zetels voor de audiofiel. Laatste kleine kanttekening: genoemde prijzen zijn de prijzen van de originele fabrikant. Geen namaakspullen.
1. Eames Lounge Chair & Ottoman (Vitra)
Zelfs als je nog nooit van deze merknaam gehoord hebt, dan ben je de stoel ongetwijfeld toch al wel eens tegengekomen in films of series. Deze stoel is namelijk dé audiofiele zetel. Althans, naar verluidt. Het ontwerp stamt uit 1956 en is van de hand van Charles Eames en zijn echtgenote Ray Kaiser (later Ray Eames). De Eames Lounge Chair is door de jaren heen uitgegroeid tot een statussymbool en is over de gehele wereld bekend, mede dankzij Herman Miller inc. Dat verklaart ook waarom de stoel vaak wordt gebruikt in film en televisie. Het ontwerp is een samenloop van diverse experimenten geweest. Tijdens en na de oorlog experimenteerde het echtpaar met driedimensionale modellen van multiplex. Dat bracht hen tot de vraag: “Waarom maken we geen nieuwe uitvoering van de traditionele Engelse clubfauteil?”
Het heeft vervolgens nog jaren geduurd voordat de ontwikkeling en het ontwerpproces leidde naar het eindresultaat. In 1956 werd dat moment bereikt, de Eames Lounge Chair was een feit.
Wellicht was het echtpaar zich er niet van bewust dat zij een mijlpaal hadden bereikt, maar de markt zou nooit meer hetzelfde zijn. De Eames Lounge Chair was niet alleen lichter, stijlvoller en moderner dan alle andere stoelen op de markt, maar ook comfortabeler. Het was die periode ongekend dat er een combinatie van verschillende materialen werd gebruikt. Het gebruik van multiplex, leer en aluminium zorgde voor luxe en een nieuwe standaard op het gebied van comfort. Het is dan ook niet zo gek dat deze stoel, met een ontwerp van meer dan 60 jaar oud, nog steeds de lat hoog legt voor stoelen, zetels en fauteuils.
Combineer de Eames Lounge Chair met de Ottoman en geniet van tijdloze muziek in een tijdloos comfortabel ontwerp. Mogen wij zeggen, dat we het helemaal voor ons zien? Buiten raast er weer een storm door Nederland. Je gaat zitten en voelt de dag van je afglijden. Je zet je favoriete jazz classic op en legt de benen ontspannen op de Ottoman. Terwijl je naar buiten kijkt, zie je het kunstgebit van de buurvrouw voorbijvliegen, gevolgd door dat kleine keffertje en de buurvrouw zelf. Terwijl jij heerlijk ontspannen in je zetel naar muziek aan het luisteren bent, en nipt aan die heerlijke zacht fluwelen cognac.
Nu klinkt de Eames Chair Lounge als een natte droom van iedere audiofiel en misschien ook wel van iedere videofiel, maar deze zetel is bepaald niet voor iedereen weggelegd. Met een verkoopprijs van 8840 euro (inclusief de Ottoman) past het ontwerp namelijk niet zomaar in ieder budget. Er is dan ook grote vraag naar de stoel op de tweedehands markt. Ga je wel voor nieuw, dan kun je de stoel hier zelf samenstellen.
2. Chesterfield
De hifi-markt is onlosmakelijk verbonden met Engels merken. Een verbondenheid die terugleidt naar de oorsprong van hifi, in een periode waarin Engelse merken de markt domineerden. Het is dan ook niet zo gek dat we hier ook Engelse banken en stoelen tegenkomen. En ook deze banken en stoelen zijn weer zeer herkenbaar door hun gebruik in films en series, of bijvoorbeeld bij luisteropstellingen op shows en bij audiospeciaalzaken; het geeft sfeer aan de ruimte, én een goede luisterhouding.
De Chesterfield meubels komen voort uit een periode omstreeks het einde van de 18de eeuw. Het design is herkenbaar aan de capitonnage van de leuning en zitting. Hierbij wordt er een knoop aan een vaste ondergrond genaaid, wat zorgt voor dat unieke patroon in de bekleding. Verder zijn de nagels aan de voorzijde een ander herkenbaar element van het design. De naam Chesterfield is verbonden met het bordeauxrode leer, al worden er tegenwoordig ook meubels van stof geproduceerd. Toch heeft dat niet dezelfde uitstraling.
De naam is meer een verzamelnaam voor de klassieke meubelstijl, in tegenstelling tot de naam van de Eames Chair, maar waar 'Chesterfield' vandaan komt is nog steeds onduidelijk. Een variant van het verhaal die we aannemelijk achten luidt als volgt;
“In 1773 ontving Philip Dormer Stanhope – Engels schrijver, staatsman en vierde hertog van Chesterfield – bezoek op zijn sterfbed. Hij sprak tot zijn trouwe bediende: “Give Mr. Dayrolles a chair”. De bediende, in de war door het naderend einde van zijn heer, stond erop dat het bezoek bij diens vertrek de stoel meenam waar hij zojuist op gezeten had. Deze stoel is waarschijnlijk de voorloper van de Chesterfieldstijl die wij tegenwoordig kennen.” (Bron: chesterfield.com)
De Brighton Chesterfield 1-zits bank heeft het meest sprekende design en zit tussen een bank en stoel in. Door de armen op de leuningen te leggen, komenze hoger te liggen dan op een normale stoel. Hierdoor geeft deze Brighton Chesterfield je echt het gevoel van een heerser, en wijkt de luisterpositie af in vergelijking met de Eames Lounge Chair. De Chesterfield heeft een actievere luisterhouding, want je zit meer rechtop. Tegelijkertijd is het wat minder geschikt voor een modern VT-wonen interieur, het is wat meer op zijn plek zijn in een industrieel geheel waarbij alles wat stoerder mag zijn. Het model is het bekijken waard, en natuurlijk een uitgebreide proefzit.
De net wat actievere luisterhouding geeft de beleving van de muziek een iets andere andere invulling. Uiteraard is dat van persoonlijke aard. Dat gezegd hebbend, is de Brighton Chesterfield 1-zits bank ook iets beter betaalbaar. Met een beginprijs van 1195 euro kan de zetel naar persoonlijke voorkeur worden samengesteld. Met dat prijskaartje is deze zetel een geweldige aanwinst voor de doorgewinterde audiofiel.
3. Egg Chair
De Egg Chair is een ontwerp dat we tegenwoordig bijna overal tegenkomen. McDonalds heeft de stoel gebruikt, je vindt ze op luchthavens, lounge ruimtes in hotels en in die hippe koffiebar. Het is net als de Eames Lounge Chair, door de jaren heen, een klassiek icoon geworden. We zeggen door de jaren heen, omdat het ontwerp dateert uit alweer 1958. De Egg Chair is ontworpen door Arne Jacobsen in opdracht van het Radisson Hotel in Kopenhagen, en daarna in productie genomen door Fritz Hansen, aan wie we ook de foto's danken.
Kenmerkend is ook hier het gebruik van hoge kwaliteit materialen. De naam is niet eens zo gek, dat kunnen wij zelfs nog wel begrijpen. De rondachtige en ovale vorm, die van onder doorloopt naar de rugleuning, zou inderdaad geïnterpreteerd kunnen worden als de vorm van een ei. Die curve aan de buitenkant vinden we ook aan de binnenkant. Het zorgt voor een elegant design, dat uitnodigt om te gaan zitten. Of zitten – dit is echt een zetel waarin je je nestelt, om even in de ei-termen te blijven. De natuurlijk gevormde armleuningen en de gevleugelde bovenkant geven een gevoel van geborgenheid. Hartstikke lekker als je een glaasje advocaat zit weg te lepelen en je geniet van de muziek op je Eiphone. Ok, ok – genoeg weer...
De originele Egg chairs uit 1958 kunnen nu nog redelijk prijzig zijn. Maar niet zo prijzig als de Egg bank die destijds werd uitgebracht. Dat was een oplage met een fout erin, waarbij de beperkte productie zorgt voor een behoud van de exclusiviteit. Maar terug naar de stoel, want die is anno 2020 veel interessanter. De Egg Chair is namelijk nog steeds in productie en past met zijn moderne uitstraling wèl in (VT-wonen) interieurs. De stoel is uitgerust met een kantelmechanisme om de luisterhouding aan te passen. Van een iets actievere luisterhouding, met een kantel, naar een lichtere passieve luisterhouding.
De originele Fritz Hansen Egg Chair, zoals de stoel vandaag de dag verkocht wordt, is verkrijgbaar in meerdere uitvoeringen. Kijk hier voor een dealer in Nederland. De prijzen beginnen bij 6456 euro. Maar dan heb je wel een zetel met hele bijzondere ei-genschappen...
4. Herman Miller Embody
Even voor de duidelijkheid, dit is een bureaustoel – maar de gedachte daarachter is helemaal niet zo gek. Want dat we allemaal hifi meeten luisteren in een badkamerjas, in een aparte kamer met dure zware apparatuur is allang niet het gehele plaatje. Met hoofdtelefoons, Digital Audio Players en mobiele DAC’s is er ook onderweg een heel fraai niveau te behalen. Hetzelfde geldt voor de plek waar we luisteren, en voor velen is het bureau de locatie waar de meeste uren van de dag wordt doorgebracht. Zo is er een groot aantal DAC’s specifiek gericht voor het gebruik bij de computer. Een bureaustoel past daar prima bij. Al is de omschrijving bureaustoel misschien iets te licht uitgedrukt, want het was wel weer tijd voor een kleine kanttekening in deze tekst.
De naam Herman Miller is geen onbekende; hij stond ook achter het succes van de Eames Lounge Chair. Het is dus geen verrassing dat we hem vaker tegenkomen. De Herman Miller Embody bureaustoel wordt door veel Tech Youtubers gebruikt. Niet zomaar, want in de stoel zit een berg aan ontwerp en techniek verwerkt. En als je iedere dag een groot aantal uren op een bureaustoel doorbrengt, dan mag je daar best in investeren. De Embody begon als een vraag van Jeff Weber en Bill Stumpf. ”Wat als een stoel meer zou kunnen doen dan alleen de negatieve effecten van het zitten te minimaliseren?” De heren waren van mening dat er een gebrek was aan fysieke harmonie tussen mensen en de technologie die ze gebruiken.
Omdat we zo lang en zoveel meer tijd achter de computers doorbrengen, worden onze lichamen moe en stijf. Vanuit hier begon een indrukwekkende reis. Met meer dan 20 artsen, die ieder hun eigen specialisme hadden, begon het ontwerpen. De artsen hadden kennis van biomechanica, gezichtsvermogen, fysiotherapie en ergonomie, wat de basis heeft gelegd voor de ontwikkeling. Daarmee heeft de stoel ook meteen de lat extreem hoog gelegd, als de nieuwe maatstaaf waar het aankomt op natuurlijke uitlijning, ergonomie en drukverdeling.
Een techniek die de Embody gebruikt is Pixelated Support. Hierdoor krijg je het gevoel dat je zweeft zodra je in de stoel gaat zitten. De dynamische pixelmatrix passen de zitting en rugleuning automatisch aan. Waaraan dan? Aan de microbewegingen in de rug. Het gewicht wordt bovendien evenredig verdeeld, wat zorgt voor een goede bloedsomloop. De achterkant van de stoel ziet er futuristisch uit, maar heeft ook een functionaliteit. De rug is namelijk ontworpen als een wervelkolom met dezelfde kromming die wij zelf ook hebben. Vanuit de centrale wervelkolom lopen dan flexibele ribben. Net als in een lichaam. Zo blijft de stoel constant ondersteuning geven.
Er zit een hoop techniek in deze stoel, wat hem erg interessant maakt. De stoel gaat over de toonbank voor rond de 1250 euro, al kunnen de prijzen verschillen. Ook is het afhankelijk van kleur of samenstelling.
