Het grote hifi-publiek kent Auris Audio wellicht niet meteen, al heeft het merk uit Servië al een cult-volgerschap in de head-fi-wereld. Waarom is makkelijk te begrijpen als je de Euterpe onder ogen krijgt.
Auris Audio
Auris Audio is nog een jong bedrijfje, want opgericht in 2013. In die korte tijd hebben ze een mooie reputatie ontwikkeld, al valt dat net in de Benelux wat tegen omdat de distributie in onze regio nog niet op punt staat. Elders ter wereld is dat wel anders. Het imago van Auris Audio is gestoeid op een aantal zaken, maar hun eigenzinnige materialenkeuze en voorliefde voor afgeronde vormen heeft er zeker mee te maken. De ontwerpers van het Servische bedrijf zijn bovendien liefhebbers van buizenversterking, een technologie die je bij de verrassend uitgebreide productaanbod van het merk vaak terugvindt. Zo ook bij de Euterpe, een luxueuze DAC/hoofdtelefoonversterker met een wel heel speciaal design. Noem het gotisch – en ja, zowel de architecturale term als gothic in de zin van een lifestyle past erbij.
De Euterpe kost circa 1.500 euro, heel wat minder dan 5.000-euro plus Nirvana van hetzelfde merk. Maar het is al een aardig bedrag én bovendien een prijspunt waarop de head-fi-liefhebber veel keuze heeft.
Auris Audio Euterpe
Er valt wel meer over de forse, 4,1-kg wegende Euterpe te vertellen, maar laten we gewoon starten met datgene waar bijna iedereen meteen over begint: de vorm. Auris Audio positioneert deze DAC/hoofdtelefoonversterker als een desktop-toestel, dat je wellicht naast je computer plaatst om in hoge kwaliteit naar muziek te luisteren. Zo zijn er velen. Maar het contrast met pakweg de compacte Chord Hugo 2 die een vaste stek heeft op ons bureau kan niet groter zijn. De Euterpe bestaat uit twee grote stukken walnoothout, heel fraai afgewerkt met afgeschuinde kanten en een mooi fineerpatroon. Het geheel is gemonteerd op een forse metalen bodemplaat.
Tussen de twee houten zijkanten zit het eigenlijke apparaat verstopt. Zonder het hout zou het een anoniemen zwarte metalen doos zijn, mét wordt de Euterpe iets heel uniek.
Kijk je langs een zijkant op de Euterpe, dan valt je oog wellicht meteen op drie grote uitsparingen die je een zicht geven op drie gloeiende buizen (twee PL95’s voor de eindtrappen, één ECC81 voor de voortrap). Het geheel ademt de nodige luxe uit, al moet je wel een liefhebber zijn van het design. Zoals we al opmerkten, het contrast met de futuristische Chord kon niet groter zijn. Wie Auris Audio kent, zal niet zo verbaasd zijn. Het merk kiest altijd voor een organische en ambachtelijke taal, onder het motto ‘Back to Nature’, een keuze die je ook terugziet bij hun met leder en hout beklede hifi-apparaten op volledige grootte. Afgelopen voorjaar hebben we heel wat toestellen van Auris van dichtbij kunnen bewonderen op een event in Antwerpen, en we vonden toen onder meer de versterkers uit lijnen zoals Fortino en Allegro indrukwekkend knap gebouwd. Qua design bieden de Serviërs iets aan dat we bij geen enkel ander merk hebben gezien. Als het ergens op lijkt of doet denken, dan misschien wel aan de high-end producten van Sonus faber. Fans van het Italiaanse luidsprekermerk zullen misschien ook wel voor dit design vallen. Al hebben we eerlijk gezegd geen idee of ze klankmatig ook bij elkaar passen.
Het design van de Euterpe is in elk geval nogal opulent en weelderig, maar tegelijkertijd is er ook een functioneel kantje aan. Kijk maar naar de bovenzijde van beide houtpanelen. Die inkepingen of ‘dalletjes’ die je ziet hebben een rol te spelen. Niet het design sierlijker doen ogen, wel toelaten dat je hier de hoofdband van een koptelefoon op kunt laten rusten.
De Euterpe is behoorlijk hoog (21 cm), maar daar is dus een reden voor. Net vanwege zijn formaat biedt het een oplossing voor een aloude head-fi-vraag: “Waar leg ik de hoofdtelefoon als ik klaar ben met luisteren?”. Ondanks de aanwezigheid van de drie buizen niet veel langer dan waar de hoofdband terechtkomt, kun je een hoofdtelefoon er ook parkeren als de Euterpe nog aan staat. Qua hitteproductie is er niet echt een probleem.
Warme gloed van buizen
In hifi-middens, net zoals in de head-fi-wereld, heb je voorstanders van solid-state-versterking met transistors en absolute fans van buizenversterkers. Dit staat helemaal los van de versterkingsklasse, want je kunt een klasse A-of AB-versterker bouwen met transistors of met lampen. Persoonlijk vinden we die strijd – in zoverre dat je zo’n conflictgeladen woord mag hanteren – oninteressant. Je gaan voor wat jij het best vindt klinken. Hou je van wat een buizenversterker te bieden heeft – een puristischere opbouw, aangenamere harmonische vervorming en verwerking van dynamische sprongen, onder andere – dan zit je bij de Euterpe aan het goede adres.
In tegenstelling tot pakweg de iFi Audio Pro iDSD die je laat kiezen tussen een transistor- of een buizenversterking, heeft deze Auris Audio enkel een buizeneindtrap aan boord. Die kun je rechtstreeks aanspreken door een analoog signaal aan te leveren via de cinch-ingangen op de achterkant van de Euterpe. Dat veronderstelt wel dat je ergens daarvoor een DAC in het verhaal opneemt. Wie van zijn koptelefoon aan zijn bureau luistert heeft daar mogelijk geen zin in. Gegeven de populariteit van alles-in-één DAC/versterkers bij head-fi-liefhebbers, lijken de meeste mensen inderdaad daar niet voor te kiezen. De Euterpe kan het evenwel ook zo aanpakken. Sluit een USB-kabel aan op de USB klasse B-poort en je kunt vanuit je computer of mobiel toestel een digitale stroom door de interne DA-converter van de Euterpe laten afhandelen. De ingebouwde ESS-chip (de exacte type is onduidelijk) kan PCM-audio tot 384 kHz / 32-bit aan of DSD-stromen tot DSD128 aan. Daarmee kun je wel mee verder, denken we dan.
Basaal is beter
Het specificatieverhaal is op dit punt eigenlijk verteld. Auris kiest bij de Euterpe resoluut voor een single ended-ontwerp en een back-to-basic kijkt op connectiviteit. Wil je hoofdtelefoons gebalanceerd aansluiten of verkies je bronnen die via optische kabels aangesloten worden? Tijd om elders te gaan zoeken. Maal je niet om die dingen en luister je toch altijd via de computer die je met USB aansluit? Dan zit je hier wel goed.
Nog over het buizengedeelte. Standaard komt de Euterpe met PL95-lampen, maar het is ook mogelijk om ES95’s te plaatsen, verzekert de fabrikant ons. Bovenaan is daarvoor een kleine, totale anonieme schakelaar voorzien om de keuze tussen die twee types te maken.
Positief vinden we dat Auris Audio de voeding uit de Euterpe nam en afzonderde in een aparte blok. Een dikke, kunstige (maar ook heel ruwe) kabel verbindt de lineaire krachtbron met het apparaat.
Niet voor elke koptelefoon
Vanuit een zekere nieuwsgierigheid naar wat een buizeneindtrap te bieden voor een head-fi-liefhebber zoals ondergetekende, wilden we toch een onderscheid maken tussen Euterpe met en zonder DAC-gedeelte. Daarom verbonden we het toestel met USB rechtstreeks op onze iMac en deden we hetzelfde met de Chord Cutest DAC, waarna we deze op zijn beurt via een cinch-kabel aansloten op de analoge ingang van de Auris Audio. Via Roon plaatsten we de Euterpe en de Chord samen in één zone, zodat door de source-knop vooraan op de Euterpe te schakelen we snel van de ene DAC naar het andere kunnen springen. Of zo ging de theorie; in de praktijk bleek het DAC-gedeelte zich uit te schakelen als we voor de analoge ingang kozen. Keerden we terug naar de digitale input – en dus de ingebouwde DAC – dan duurde het altijd enkele seconden vooraleer deze klaar stond om verder te spelen. Erg? Neen, enkel als je per se wil vergelijken zoals wij dat wensten te doen.
De Euterpe was lange tijd op bezoek in onze testruimte, wat toeliet om het apparaat met veel verschillende koptelefoons te combineren. Een enkele impedantie-knop vooraan maakt de uitgang compatibeler met een bredere groep hoofdtelefoons. De L-stand is voorzien om hoofdtelefoons rond 30 Ohm, de H-stand voor hifi-klassiekers zoals de HD 650 die 150 Ohm of meer zijn.
Wat je niet moet proberen is iets heel gevoelig aansluiten, zoals in-ears. Daarvoor is de uitgang op de Euterpe gewoonweg niet stil genoeg. Zelfs op onze Focal Stellia (35 Ohm) konden we nog een heel lichte brom horen als er geen muziek speelde en we aandachtig luisterden. (Dit overigens met filtering op de USB-ingang en aan de stroombron). Bij moeilijker aan te sturen hoofdtelefoons is er geen probleem.
Met de Stellia combineerde de Euterpe overigens behoorlijk mooi, al vonden we de klasse-A Arche die een tijdje tegelijkertijd met de Euterpe in huis was voor deze koptelefoon beter. Ook de MrSpeakers Ether CX matchte behoorlijk goed, terwijl de iets meer naar de heldere kant overhellende Audio-Technica ATH-AP2000Ti voor ons net te fel overkwam. Bij de Audeze LCD-2 genoten we enorm van ‘Death is not the End’, een soort anti-kerstlied met Nick Cave, PJ Harvey, Blixa Bargeld, en nog wat geweldige stemmen, en van ‘Another Night Out’ van UNKLE en Mark Lanegan. Warme, stroperige vocals zoals van Cave en Lanegan komen knap uit dit apparaat. En ja, het is met de wat donkere LCD-2 dat we uiteindelijk het langst bleven luisteren – het was pas echt bij deze koptelefoon dat we overstag begonnen te gaan voor de Euterpe, onder andere bij de All about Eve-versie van de traditional ‘She Moves Through the Fair’, waar de Euterpe zorgde voor een omhullende, gedetailleerde weergave. Niet overdreven warm, zoals soms wordt gezegd van buizenversterking, maar wel smooth en met een nadruk op de hogere midrange. Beluisteren we dezelfde track via de Chord-DAC, dan vinden we wel de weergave een stukje zuiverder, met name wanneer zangeres Julianne Regan naar de hoogste noten grijpt en de synths spelen.
Als het over pure vermogen ging, schoot de Euterpe nooit echt tekort, wat we ook niet verwachten van een opgegeven 0,9 Watt RMS. Maar zoals je van bovenstaande lijstje misschien kun afleiden, is het een hoofdtelefoonversterker die voor onze smaak het best gecombineerd wordt met een niet te analytisch model.
Conclusie
De Euterpe is een van de meest outspoken hifi-producten van het afgelopen jaar. En dan hebben we het niet enkel over het design, dat waanzinnig love it or hate it is. De harde keuze voor een single-ended ontwerp is op dit prijspunt toch wel bijzonder, want de fanatieke head-fi’er wil misschien wel gebalanceerd luisteren. Ook de beperkte hoeveelheid aansluitingen horen bij die filosofie van de soberheid. We vonden het echter geen universele versterker die bij elke koptelefoon past. Het heeft zeker zijn kwaliteiten en klankmatig wordt de buizenliefhebber helemaal verwend.
Auris Audio Euterpe
Circa 1.500 euro | www.aurisaudio.rs
Beoordeling 4 op 5
